Katalog

uımaca Hazırlayan: Hüsnü Kale Beyinin yarısı ile uyumak Soru Bazı hayvanlann uykuday ken beyınlerınm yansmın uyuduğu soylerur Eğer oyle ıse hangı hayvanlar bu şetldp uyur? NıçuP Yamt Evet bazı hayvanlar uyur ken bpyınlerırun yarısı uyanık kalırken dıgeı yarısı uykuya dalar Bu uyku şeklıne tekyarıkuresel uyku halı denır Bu ozellık genellıkle bazı kuş turlerınde ve surungenlerde gorulur Memehler dc pek gorul mez Yunusldr kaplumbağa laı bdlınalar ve toklar gıbı suda yaşayan memehler bu şekılde uyur Suda ya^.dyan memeh lerde bu uyku ^uklımrıpekçokyaıarıvardır Orneğm tek yarıkuresel uyku rnernelüerın su yuzune çıkıp soluk almalarını sağlar Yunuslarm uyurken tek gozlerını açık tuttukldiını fark eden bılım adamları, tek yarıkuresel uyku ıle hdyvdnldrın vevıeleıınde olup bıtene karşı her zaman uyanık olduklarını ortaya çıkartmış Insanlann ve dığer memelılenn nıçın boyle uyumadığı henuz büınmıyor Kuşlar bu uyku halının en tıpık orneklendır Pek çok kuşun tek gozlerı açık uyudugu bılınıı Indidna State Unıversıtyden Niels Rattenborg ve ekıbı kuşlaı ın kendüeı ını duşmanlaı ına karşı korumak ıçın bu şekılde uyudugu ılen suruyor Beyın elcktıolarmın olın ması ıle* gerçekleştırılen deneyde, açık gozun tam ters yonundekı yankurenın uyanık haldey ken dığer yankurenın son dererp yoğun bır uyku halınde oldugu anlaşıl mış Ordekler ve penguenler genellıkle grup halınde uyur Grubun d\ş kena nnda uyuyanlann dışanya bakan gozlerının açık olması bu uyku şekluım tehlıkeye karşı gelıştırılmış bır stratejı oldugunun açık bır gostergesıdır SOLDANSAĞA I. Alt J oşedekı şemddd genel bıı teknıÇjı gorulen okyanus VP denı?lerdekı ranlılan ıçerdıklerı kım yasal fizıksel ozellıklerı ınceleyen bılım dalı DP nızbıhm Bıı sayı Mezmurlaıı oluşturan HO manzumemn her dızesı 2. (Esk) Kozaldklı agaç ldr ıŞne ydprdklı dğdçldi Hıdrokdiboıüaıdan renksız kokusuz bır gaz 3. boyaçekım kdlıtım Nesıl dol 4. Bır nota Iran hukumddrı Şah lsmaıl ın soyundan olan Ilk qununde şaka yapılan ay Cennetın (rezervasyon yapılmayan) bıı bolu mu 5. Afyondan yapılan bıı tur macun Bırı Tru va yjkınldiında dıgerı Gırıtte bulunan ıkı dag Curı docjmadan oncekı alacakaıanlık (Esk) Çarşaf ortu 6. Çeytlı dlı^tırmaJdrld belleeji qelı^> tırmp yontemı Nıhayet Yemek (Kıs) Manga ne7 7. (Yun Mıto) Unlu Thebdi krdlı Tek rdy uzeıınde haıeket eden buyıık hızla gıden hava yastıklı kara taşıtı Hatay da akarsu 8. Cezayır ın baliüuıddfaatidyımeıkezı olan şehıı (Kıs) Potan oiyel eneıjı Pıusya Kıalı vc Alnıanyd Impardtuıu (1859 1941) 9. Mubtdfdkenidlpd^d ıun eikı adı Tedavı eden kımse 10. ManydsKus Cennetı gıbı sazlık sulak yerlere verılen ad Kanada da şehır I I . Relçıkada plmas yonturuluguyla unlu şehır Geleccğı ogrenme/büdırme saföatası (Kıs) In tüyuın 12. Içınde yabancı bu şey bulunmdyan mutldk Akülı Kapüarda dugmesıne bdsınca sesle ışaret veren araç 13. Bır tembıh sozu V Hugo nun unlu eserı 14. (Kıs) Neon Ruzqarın estıgı yonu belırtmek ıçın dırpgın ustiıne konulan ok bıçımınde gosterge Yuksek bır makama yazüan mektup veya dılekçe İS. Hıtıt Rosım yapan kımse Ilkol bır denız taşıtı YUKARIDAN AŞAĞIYA kan dışı ganiPt In<jıli7İno r>7gu bır asalei unva nı 6. (K13 ) Buyuk Bııtanya Gpçımsızlık kaıga şa Mdyddrıozgılleıdun bahaılı meyvelerı ye meklerde ve bazı ıçkılerde ayrıca gaz sokturucu olarak tıpta kullanıldn çok yıllık otsu bıtkı 7. Mu habbetçıçpgıgıllerden tohumlanndan kandıl ya Ğ çıçoklorınden sarı boya çıkanlan otsu bıtkı f i Bnçte janzatunuıı kısaltması Soluk 8. Utanma duygusu Olay Bır gıda maddesı Sonmemış kıreç 9. Okydiıuoyddd ada devlet Olulcılccın spl ılışkıde bulunan 10. Sdhıp Ok Fat,ıld Mkroskop camı 11. Sıcüyada guzel manzaidlı şphıı Gok niekanıÇp geodezı ve kuyrukluyüdı? laı ın yomngelerıyle uğraşmış (şansolyp Theodoı vun lakaplı) Avusturyalı astronom (1R41 1BB6) 12. Goiücelık kuıannru oıtaya koyan unlu bılgın Gozuıı renkh bu bolumu 13. Bıı üımız Mustalı kem mevkı Uslup tarz G Afııka Cumhuııyı. tı nın oto plaka ımı 14. Yerçekımı kdnurıu ıle unlu bıkpn (1642 1727) Tatlı bır besın 15. Bır ışın yapüdıfrı zaman (Kıs) Nıkel 16. (IngKıs) Her yü urctüon mıktar (Per Ton Yeaı) Kıs ) Radyıım 17. Kudus ve tepeleımdeıı bııınc do vorılen ad batrançtd bır fıgur 18. Bır 9eyuı un yuzu (Kio ) Selenyum 19. Vıptndiııdd hukum suımuş (980 1009) eskı bır hanedan Çeşıtlı ulkelere goıe karada ve denızde uzunlugu de^şen bır olçu bır ımı 20. Eskı Yunanda Akka lılann halk şıırlerını kdhramdnlık destanlaıını gelenekleı ını sozlu olarak aktaran kımse bıı tur ayaklı arşıvcı Soru Uçuş bdgıleruun idii; tutulduğu kayıt kutulaıı aslmda sıyah olmadığı halde nıçın Kara Kutu olarak bılınır7 Yamt 1954 yüında ılk kokpıtses kayıt cıhazı devıeye gırdığı zaman uçakların tum elektronık cıhazldiı sıyah standart boyutta dıkdortgen kutulaıda muhafdza r^^^ Kırmızı "Kara Kutular" edılıyordu Kayıt cıhazları da do<Jal olarak bu kutulardan bırının fj T j ^ H y i J Bf i f l M B B B İ İ COCKPlT1 V 01C E ıçınde bulunuyordu 1957 yüında m i t " m ~ ABD Sıvü Havacüık Daıresı dahd sonıa FAA olaıak anüdı 9 tondan agır uçakların bu kayıt cıhazlannı taşıma 7orunhılugu getırdı 8 yü sonra kur unı kdiakulu nuııkıımızı ve tuı uncuya boyanmasını ıstedı Burada amaç kaza sonrasında kutunun daha kolay bulunmasıydı 1965 yüında tum havayollan kara kutularım turun cuya boyadüar Ancak ' kara kutu" rengınden bagımsız olarak adını korumaya devam ettı 1. Atardamarlardakı tıtreşımlerı olçmeye yara yan aygıt ıçın kullanılan terım Yıl 2. Içı mısket dolu top merrmsı Osmanlılaı zamanıda sıpahı leıe vetılen buyuk tımaı 3. Bcşcr Kabılıyet sa hıbı olan 4. (Ku) Sodyurıı lçlenlık S. Bıı ^eyın ustune bastırarak el gezdırme Bıtkılerde erkek qamet taraftnddn dollendıkten sonra ortaya çı Bütün diller icin ortak dilbilim kuralfarı bulundu mu? Baştarafı 6. sayfadan mı tumcelerın zorlama gıbı gorundugunu ılen surdu Yalnızra gunluk konuşmada kullanılan sozcuklenn dılbüım araştırmdldrını kısıtlayacağını soyleyen Dr Baker, araştırmada ornek verdığı kımı uzun sozcuklenn dıkkatle duzenlenmış oldugunu kabul edıyor ama parametronın bu dılde kullanılan yaygm sozcukleı ıçın de geçerlı oldugunu belırterek Bu fızıkçılenn havası alınmış tup kullanmadan kutleçekımını ıncelemek zorunda kalmasına benzer dıyor Dr Bakeı ın çalısmasını heyecan vencı bulan dılbılımcüer de var Mary land Unıversıtesı nden dılbüım profesoru Dr Stephen Crain Bdkeı ın gomşlerı nın onumuzdekı yülarda araştırmdldrı A^agıdakı ıfadede heı haı f bellı bır rakamı temsü edıyor İKİ çıft bır sayıdır DORT bıı tam karedır SEKİZ ıse bır kuptur Soru: SEKIZ' ın asal bır sayı olan kupkoku kdçtır > ( İKİ DORT ve SEKIZ sıfır üe başlamaz) Duzenleyen Necah Buyukdura Ş BOU Cizemli sayılar 778 sayıdakı "Iddıalı Bır Sıhırlı Kare" ısımlı bılmeceran yanıtı 3 4 6 9 18 36 2 1 12 Bümeceyı doğru çozen okuyuculdrımız Fırat Solğıın tstanbul Uygar Polat Istanbul Nıhal Uygunel Ankara Tuğçe Bd^aidn Istanbul hızlandıracdgını buyledı Dr Bdkeı ın kuramı do^ruysa akla üoncı bır soru gelebüır Çocuk düı ogrenrrken dılbügısı parametrelerı nasıl bır sıralama ıçmdp yer alır' Ingüızce konuşulan bır ortamda do^an bıı çocuk sııalamanın en ustun den yanı çokbıreşımlüıgın soz konuau ol % madıcjinı kavrayarak başlayıp daha aşagıya mı ıner' Dr Baker şu sorunun yanıtını da bulmaya çalışıyor Eger dübügısı kuralları beyne yerleştırümışse neden parametre ayarları belırlenmemıs'' Neden tr onldr da beyne yerleştırılmemış Insanlann düı bırbırlerıne bügı aktarmak amacıyla kullandıgı duşunulur Dr Baker dıhn, bılgıyı başkalanndan saklamaya yarayan bır araç da olabılecegını üerı sunı yor Ve bu durumda pardmetıeler şıfıe leme ışlemlerı yerıne geçıyor Bu yan New York Tımpf, m Intcr * net sıtesmdcn ahndı Yazan Brenda Fowler Tuık^esı Sema Bulutsuz 780/15