Katalog

Aylak Bilgi Tahır M. Ceylan Bılgı paradoksu kuramcıları termodınamıgın otesıne qeçmeye ve kaıa delıklerın bılgıyı ya da entro pıyı nasü sakladıgını hesaplamaya yoneltti Ama buıada da bu sorun vardı Avusturyalı fızıkçı Ludvrig Boltzmannuı gelıştırdığı unlu for mule gore bır sıstemın entropısını ıçerığını bellı bır duzen ıçıne sokma yontpmlerının sayısı beluleı Bu foı mul Boltzrnan ın mezor taşına kazın mıştır « Ün/ü flzikçiler geçen Iki toplantıda awking ile beraber Sapıklık Bugunlerde, sadece sapıklar sapıkmış gıbı konuşuluyor Halbukı er koğuşlarında ter kokusu yutmuşlar bıltr kı, herkes gız lı açık bıraz sapıktır ve yıne her sapık 0 kadar da sapkın değıldır Orneğın çocuğu bır ansel nesne gıbı gormek ya da ne bıleyım bır kadının çorabıyla sevışmek evet sapıklıktır, ama bu sapıklığa, ya şadığı ansel duş kırıklıkları sonunda, asker bavulu gıbı duşmeye cek babayığıt te ne yazık kı yoktur Sapıklık dedığınız şey, alt ta rafı çocuğun, yaşadığı ansellığı, erışkın donemıne taşımasından başka bır şey değıldır Şoyle dıyelım orneğın, yenı ergın genç ılk kez geneleve gıttı, sıdık kokulu yataklann hoyrat kadını, gencı "ıkı elınle bır şeyını doğrultamıyorsun" deyıp ıtıp kaktı ve gencın yenı açmakta olan gonca gulu, guneşte kalmış bır solucan gıbı, en taze kadının ustunde bıle canlanmayacak kadar denn bır kuskunlukle kıvrılıp sondu Şımdı ne olacaktır pekı, testesteron, kadın kırıklıklarını dınlemeden salım salım salınmaya devam edıyor ve ansel bır nesne bulması ıçın bedenı zorluyorsa, bu genç, kanında azgın bır boğa gıbı dolanıp duran hormonun ıştahını nasıl doyurur? Bır kadınla bu ış olmuyorsa, mecburen kadına benzer ne varsa onunla olacaktır Pekı genelev oncesı çocukluk yıllarının kadın benzerı nesnesı nedır7 Tabı kı kadın çorapları, sutyenlen ve belkı de yedı sekız yaş çocuk arkadaşlarıdır Sicim kuramı doğuyor Bır kara delığm ıçerığını du zenleme yontomlcrının s^yısını bul mak ıçın fızıkçüerın kara dehgın ıçın de ne olduğuna ılışkm bu kuıama da sahıp olmaları gerekır Bu ku ıaml990 larm oıtalannda golıştırıldı Sırım kuramı dogadakı guçlerı ve pdrçauklcin tıtre^en kuçuk sıcımler olarak betımlıyor Sıum kuıamına gore bır kara dphk sınmler ve D brarıe denılen çokboyutlu zarlardan oluşarı karma karışık bır yumakiır 1995 te Dr Strominger le Harvard dan Dr Cumrun Vafa bır kara delıqın ıçıru çozduleı ve clektrık yukunun kutle çekunıru dengeledıqını gorduler Boyle bır kara delrk buharla şıp yok olmaydcak ve bu nedenle durağan gorunecek ve araştırmacı ların kuvantum durumlannı hesapla malarma ızın verecektı I larvard lı ıkılı bır kara delıgın entıopısınm Dr Havvkıng ve Dr Bekenstein ın soy ledıgı gıbı alanının doıde bolunme sıyle bulunacagını da gordu Bu so nuç sıcım kuramı ıçın buyuk bır ba şarıydı Dr Strominger a gore Sı cım kuramının yarüib çıkması bır fe laket oluıdu Haı vard lıların bu ba şansı uzerıne kımı parçacık fızıkçısı kara delıklerın kuvantum mekanıgı ne gore ıncelenebılet egını ve bılgı sorununun çozuldugunu duşundu Dr Strominger ın da aralaıında bu lunduğu bır başka gruba gore ıse sorun henuz çozumlenmtdı ler dış yuzeyırıdckı nokta sayısıyla sımılıydı Buradakı noktalar Planck uzunlukları denılen ve fızıkçılerın uzay tanecıgı oldrdk dus. undukleı ı 10 33 santımetre boyutlannda bol gelerdı Kurdmd gore bunlaıın her bırıne bügısayardakı bıtler gıbı sıfır ya da bır evet ya da hayır değerı verüebılırdı Dr Bousso, Bır nesneye çok fazla bılgı sıkıştırdıgınızda ıçme da ha fazla eneıjı tıkmış olursunuz dı yor Ama bügı kendı buyuklugunu aşacdk bır dgırlıga ulaştıgında nesno bır kara delıge donuşur ve Bous so rıun deyımıyle her şey bıter Bır suru tuşu olan ama aynı dndd yalnızca beş alü tanesıne basabüe cegınız bır pıyano gıbı daha fazlası na bastığmızda sıstem çoker gum gunu toplantılannda bu guzellı gın bedelının neden sonuç ılışkısı oldugunu soyledı ve ızleyıcılere Ne yaptığımıza ılıskın bılgı uzaktakı duş sel duvarlardd bulunuyorsa burada oturup fızık yasdldrına uydugumuz dan nasü 507 ederi7 dıye sordu Kuvantum mekanıgı geçerlı olmakla bırlıkte t Hooft a gore fızık çıleı ın nuıv yerellık dedıgı şeyı ko ruyacak yasalann da bulunması ge rekıyor Son gozlemler holograf ve kara delıklerde gızlenen bılgı gıbı duşuncelerı dc tartışmaya açtı Evre nın genışleme hızının arttığı dnlaşü dı Astronomlar uzaktakı gok adala nn da gıttıkçe daha buyuk bu hızla uzaklaşacağını ve artık onlan gore meyecegımızı ılerı suruyorlaı Boyle bır evrende yaşamak bır kara delık uflcu gıbı parlayan ve bılgıyı sureklı bızden uzaklaştıran bır ufukla çevrılı olmak anlamınd ge lıyoı Bu ufuk sonsuz olmadıgına go re evrenın barındırdbılecegı kaıma şıklık ve bılgı mıktarı da sınırlı Ve yaşam sona ermek zorunda Fızıkçıler boyle bır uzaydafı zık ya da sıcım kuramını nasü uygu laydcaklarını bümedıklerını kabul edıyorlar Boyle bır uzay bulmak amauyla Eınsteın ın denklemlerını çozen ılk kışı olaıı Hulldndalı astro nom Willem de Sitter ın adıyla burıa de Sitter uzayı demyoı Geçtığı mız on yü ıçınde gelışen teknık bügı ve kard deükleıe gosteıüen ügıyle gerçekte ınsanlıgın durumunu yansıtan evrenı daha ıyı anldyabüecegımı zı umdugunu soyleyen Dr Stromın ger De Sitter uzayı yenı bır sınır dıyor Dr Bousso ıse son bırkaç yü ıçınde Dbrane lerın bulunnidsıyld kara delüderın sırlannın da çozule büecegını belırtıyor Sıcım kuıamı bızı nerelere goturebüır gıbı bır soru karşısında ıse Henuz goımedıgı mız bır kuramın ne kadar kuçuk ya da buyuk oldugunu büemeyız dı yor Bu arada toplantının so nunda Dr Havvkıng Boltzman gıbı kendı mezar taşına kara delık entropısjii veren formu lun yazümasını ıstedı Dennıs Overbye Cambrıdge Turkçesı Sema Bulutsuz Insan tarihine saygı Duslerı kırılan herkes, ta en gerılere bıldığı yerlere, eskıden oğrendığı seylere doner Genelev sınavlanndan adam olup çıkamayanlar, ya kadın ya da çocuk olurlar Ya gızlı, açık bır homo se (sue Kufretmek ' ' Va Ç°raP, sutyen fetısıstı bır sapkın ya da belkı, kımselen reddedemeyecek olan çoKOlOy, InSOni cukların sevıası olup kalırlar Ustelık onlar sa anlamak, dece ansel yonden değıl, ama ansel olmayan kendini an yonlerden de çocukturlar Sapıklığı ovmuyorum, yalnızca sapıklara kuf lamaktan redenlere ınsan tarıhlenne saygılı olmayı sağgeçtiği için layacak bılgıler verıyorum Kufretmek kolay, yorucudur. ınsanı anlamak, kendını anlamaktan geçtığı ıçın yorucudur Çok dınlenmeğe alısmış olanlara bıraz yorulun dıyorum Bıtmedı, bu ulkede yasayan butun erkeklerde bır kastrasyon korkusu oldugunu hepımız bılıyoruz Korkutmak ıçın ıkıde bır, "çukunu keserım ha" denılmemıs erkek yoktur bıldığım kadarıyla Ustelık bu korkunun, sunnet nedenıyle gerçek oldugunu da bılıyoruz Bu korkuyla buyumuş bır erkek, hangı kadının uzerınden doyum sağlayarak kalkabılır kı7 Korku açlığı bıle bıtırırken, neden ansellığı bıtırmesın7 Anneye karşı Odıpus Kompleks'lerının duyulduğu, korkulan bır ansellığın yerını, hıçbır korkunun olmadığı çocuk ansellığının alması kadar do 7 ğal ne olabılır kı Ama gel de anlat bakalım, ymdı sapığa kufretmek moda, ınsan sapığa kufrederek kendını korkutur, kendı ıçındekı sapıklıkları durdurur daıma, ustelık sapıklara kufreden ler, sapıklığa en çok ımrenenlerdır aslındai Ayrıca, başlangıçta herkes, cıns gozetmeksızın ansel duygular gelıstırır Erkekler dunyada kadınlar olduğu ıçın ansel duy gu duymazlar, once ansel duygu duyarlar, neden sonra kadınları bulurlar Bır ansel nesnenın aranması sanıldığından daha az cınsle ılgılıdır 0 yuzden hemanslenyle ılıskı kuranlar, hıçkımsey le ansel ılışkı kurmayanlara gore kuşkusuz kı daha az sapıktırlar Hem bır kadın rahmınden dışıyse, ne olmuş yanı, bır homosek suel de aldınden dısıdır ışte Sapıklığın gerçeğını bulmak ısteyenler, kufurden once Camus gıbı, kendı sapkınlıklarmın arkasını oymayı bılmelıdırler Sonra efendım, en denn sapkın olarak erkekler, sutten çıkmıs ak kaşık olarak ta kadınlar gorulmuştur nedense Aslında en onmaz sapkınlar, kadınların arasından çıkar Çunku erkekte, ılk ask nesnesı olan annenın, karşı cınsten olması nedenıyle, ansel temel sağlam atılır, onun ıçın sorun, erkek çocuk ıçın daha az guçluk gosterır Oysa kızlarda, ılk aşk nesnesının aynı cınsten olması hasebıyle, homoseksuel eğılımler kolay gelışır ve doğru ansel seçım, karmaşık mekanızmalar uzerınden olur Demek kı kendıne toz kondurmayanlar, saklayacak şeyı çok olanlardırl Sonra bazıları, sapıkları şehvet duşkunu, sınırsız zevklerıne gem vuramayan adıler olarak gorur Halbukı sapıklar, sapıklıkların dan az zevk alırlar kı, normal ansel ılışkının yanında, bu zevkın lafı bıle olamaz Cınsel hayatı olmayanların, sapıkların sınırlı zevkını kıskanması hayata uygundur Yaşam, tam eksık olanlar la, yarı eksık olanların kazançsız kavgası, hıç eksık olmayanların da savaşsız kazanandan ıbarettır' tmceykm9iuperonlıne com 780/11 Hologram ilkesi 1993 tc Dı 't Hooft taıafından ortaya atüan ve bır yü sonra Dı Susskind tdiafmdan gelıştırüen ho logram ılkesıne gore pıyanonun ote kı tuslarını kulldrıamıyorsamz ger çekte var oldukları da soylenemez Fızıgm uzay zamandakı olayları be tımlemede kulldndıCp normal kurarn lar şaşırtıcı ve anldşümaz bır bıçım de artık bılgı ıçerıyor Pıydnoyu bdstdn dşdgı yanlış anlıyoru7 Dunya yı bır hologramı gordugumuz gıbı goruyoruz Uç boyut goruyoruz Bu chıplerden bırme baktıgınızdd son deıece gerçekmış gıbı gorunuyor ama bızım açımızddn tdm bu yanıl sama soz konusu Bız hologramı okumuyoruz Hologram bızız Dr Strominger Eger gerçekten doğ ruysa bu evrenın derınde yatdn ve guzel bır ozelkğı olmalı ama açıkça gorunur bır ozellık değü dıyor Ozgürlüğün sınırı Kara delıkleı m patladıgı kabul edıldıgınde belkı de evrenı uç bo yutlu bır ırngeye üibkın bügılerı ban ka kartı gıbı duz bır yıi7ey uzerınde depolayabılen bıı hologram olarak dusunebılırız 1980 lerde Dr Bekenstein kendı çalışmasıyla Havvkıng ınkını daha da gelı^tueıek bır nesneyı ta nımlamak ıçın gereken entropının ve dolayısıyla bügmın kendı dlaruyld bi nırlı oldugunu soyledı Entropı bır nesneye ne kaddr bılgı yukleyebıle cegınızın olçusudur Entropının sırun bılgınm sınındır dedı Bu garıp bır sonuçtu Normal olarak bır nesnenın ıç konumuna üışkın seçenek sa yısının ya da ozgurluk sınırının bu uzay ıçındekı noktalann sa yısı kadar oldugu duşunulebı hr Ama Bekenstein sınırı denı len bu goruşe gore seçenek Güzelliğin sınırları Dr t Hooft Havvkıng ın do Hawking, mezar taşına kara delik formülünün < yazılmasmı istedi "