Katalog

ZUmrütten Akisler Balıklar insandan iki kat daha hızlı agzıyla puskurttugu suyla hedefledığı masum boceklerı tunedıklen çalı çııpılann u^tunden VLK. ırıdırıyoı Gelqelelım lokmanm yete çakıl masıyla ış bıtmıyor Ounpybatı A?ya ve Avustral ya ııın tıupıkdl bıtkıleıle kaplı bdtdklıkldiı yıye rpgp go7 koyanlarla kaynıyor Bu nedenle nı şancı balıqın avını olabıldıCfince çabuk kdprridsı gerekıyor Preıburq Unıversıtesı nden Stefan Schuater VP arkadaşları balığın tuzağa duşurulen avı oiıyd duşerken ı/lemek yerıne burıun nerede karaya oturarağını bır bıçımde kestırıp kestırc medıgım dnldiridk dmdcıyld uzerleı ıne aqızldrı nı sulandıracak boceklerın asüdığı bıt su tanla ımı ıçıne dltı bdlık yeıleştudıleı Deney sonunda araştırrmcılar balıkların avı vuıduktan soıırakı 100 mılısdiııye ıçınde kuı bdnldrına doğru hi7İa yol aldıklarına tanık oldu lar Bu luz ortdlamd ın.sanınkımn ıkı katı kadardı Dahası balıklaı dogrudan dogruya boceğırı M nandd suyd dpgdıgı nokta yonunde yol alıyor laıdı üysa ınsanlar aynı sorunla karşı karşıya kdldıkldi ındd çok faıklı bır çozum getıııyoılaı Beysbol ve krıket qıbı oyunldrdd dıs aldn oyun culdiı gozleıını toptdrı dyırmaddn onun nereye duşeceğını kpstırıp kavıslı bır yol ızleyprek ko şuyorlar Schuster e gore bu yontem onların to pu yakalamalarına yardımcı oluyor ama çok da ha uzun bır ko^u tutturdukldrınddn zaman yıtırnıne yol açıyor A.M. Celal Şengor Roma'nın mirası ve İstanbul Amenka leolo/ı Cemıyetı'nın yıllık toplantısına katılmak ıçn gıttığım Denver'den 30 Ekım 2002 Çarşamba akşamı Lufthansa ıle Avrupa'ya gen gelıyordum Mevcut vıdeo programlanndan bırı İstanbul ıle ılgıhydı john Ro mertarafından hazırlanıpsunulanprogram, Istanbul'un 1204'ekadarolan ıhtışamını ve bu tarıhte vuku bulan Latın ıstılâsı ve talanının Avrupa açsından sonuçlannt anlatıyordu Bızans, vahşı bır dunyada zengınlık ve uygar lık merkezıydı Eskı Yunan'ın bılımı ve felsefesı, doğunun dınlerı ıle burada buluşuyor, llk Çağın en değerlı eserlen bu muhteşem sehnn kutuphanelennı doldururken, Hnstıyanlığın en kutsal kalıntıları Doğu Roma'nın mabetlenne saygınlık ve ıhtısam katıyordu Roma Imparatoru, dunyevı zengınlıkle uhrevî ıhtıramın ete kemığe burunmus semboluydu yalnız Augustus Caesar değıl, aynı zamanda Pontıfex Maxımus'un en onemlı koruyucusuydu Olumsuz şehır ve onun âlım, zengın ve mağrur sakınlerı, vahşet, fakırlık ve barbarlık ıçınde yuzen Avrupa'nın yalnızca hayranlık ve merakını değıl, ıştahını da kabartıyordu Sonunda kaçınılmaz olan oldu Zengınlık ve ıhtısam, aç ve açığın saldın ve talanına kurban gıttı Tahtından ındınlmıs Imparator II ha akıos'un oğlu, Papa III Innocentıus'un hazırladığı Haçlı Ordusundan babasının kurtarılmasını ısteyınce, Haçlıbr Istanbul'a geldıler, şehır zorla alındı ve bastan asağı yağmalandı mmmmım^^^^mm^m Batı Avrupa'nın cahil suCahil yığın, kendileri gibi cahil rulen, muhtesem sehrı bır harabir Yunanlı fanatik guruha be yığınına çevırdıler Tapınak1453'ten beri İstanbul" yazılı lar yağmalanarak kutsal kalıntıpankart açarken, İstanbul adılar Avrupa'nın kılıselerı arasında nın Yunanca şehir anlamına gepaylaşıldı Bınalar sokuldu, parçaları, basta Venedık olmak len polis (bolis, bulis) kelimesinin uzere pek çok Avrupa sehrının i/e hali olduğunu, buna karşıımannda kullanıldı Istanbul'da lık Yunanlılann tercih ettiği gorulen ıhtısam, cahil batılılann Konstantinopolis'e ismini veren gozunu açtı, yağma edılen kılıse imparator Buyuk Konstantin'in mallan, o ana kadar dunyasal ise Yunanlılıkla ilgili olmayan variığından olduğu kadar, dınaşağı Tunalı bir ailenin çocuğu selgucunden de korkulan Istanolduğunu elbet ki bilmiyordu. bul'un gucunu Avrupa'ya taşı dı Batı Roma'nın çokuşunden mm^^^^^^ammmm bu yana ılk kez Avrupa'ya bır kendıne guven hıssı geldı Romer, Avrupamerkezlı dusunce akımlannın başlangıanı Istanbul'un gucunun Avrupa tarafından paylasılmasıyla tanhlıyor Bır sehnn gucu tum bır kıt'aya mal edıldı ve o kıt 'a kısa zamanda dunyanın efendısı oldu Ama 1204 felâketı Istanbul'un gucunu bıtırememıştı Bınuçyuzlerın son yıllarında Ronesansın yaratıalarından genç jacopo Angelo da Scarperıa buyuk Istanbullu bılgın Emanuel Chrysoloras'ın peşınden olumsuz sehre geldığı zaman, aradığı şey bılgıydı ve bunu kendısıne o anda en zen gın bır şekılde sunabılecek olan merkez hâlâ Bızans'tı Gdrıp bır tropıkal balık yemeğını kııket vo bcysbol uyuncularını kıskdrıdıracdk derılı us talıklı bır yontemte elde edıyor Okçu bdlık ddıyld bılınen bu balık turu Dinozor karanlıkta görüyordu Lldp pdılen sonuç dınozorlarm karanlıkta yoımtyc Ooıı deıere uyumlu olduklarını ortaya koyuyor Soylan tukenmış canlüaıın sahıp ol dukldiı pıoteırılenn yapısını gunumu^dp yaşa yan akrabalannm protoınlerını rnceleyerek kes tırmeye ydiayan bu yontpm dınmbılımnlerdp buyuk bu coşku uyandırdı Lskıvdilıkbılımnler (palpontolog) soyları tukenen hay vanların ıncp Rockefelleı UnıveısıteM molekuler dırım bılırrı uzmanldnndan Belinda Chang vr ar kddd^krı tımsdh tavuk ve yılan balığını andıran yuvarlak agızlı emıcı bır su hayvanı gıbı qunumiL,de yaşayan 30 omurgalıdd gormeyı "Mglayan rhodopsın adlı pıoteırun gpn dız geleıınden yaidilanaidk arkozorldrın salup oldukldn ıhodopsını uıptmpyı başardıkr Eskı <,dql<ııddn kalma bu canlı turu dınozorlarm yanı sıra gunumuze dek uzanan kuş ve tınısahlaım •• da atası olaıak bıünıı Ekıbırı yenıden oluştm ulan rhodopsını urctcn memelı Roma imparatoru Fatih! Musluman Turkler 1453'te Bızansı zaptettıler Şehır tekrar yağmalan dı, pek çok zengınlığı tekrar Avrupa'ya kaçtı veya kaçnldı, ama genç ve akıllı hukumdar Fatıh Sultan Mehmet kendısını Latın alfabesıyle Roma Impara 1 toru olarak gosteren bır madalyon bastırtmayı da ıhmal etmedı Fatıh'ten ıtıbaren Osmanlı sehrı ımara basladı, Yavuz Sultan Selım Muslumanlığın en kutsal kalıntılannı buraya getırdı, islamm en buyuk yazma kutuphanelerı Istanbul'da oluştu Ancak Osmanlı uygarlık trenını kaçırmıştı Olumsuz şehır ta II Mahmut zamanına kadar bır ortaçağ mekanı olarak kaldı, ınsanlığın aktî gelış mesıne katılamadı 1826'da Vak'ayı Hayrıye ıle başlayan gelışme Ataturk devnnde doruğa ulaştı Ama 1950'lerden ıtıbaren şehır yenı bır ışgale uğra dı, cehalet ınsanlığın bu ıncısıne tekrar egemen oldu Geçen gun FenerbahçePanathınaıkos maçında bu cahil yığın, kendı lerı gıbı cahil bır Yunanlı fanatik guruha "1453'ten berı İstanbul" yazılı pankart açarken, İstanbul adının Yunanca şehır anlamına gelen polıs (bolıs, bu lıs) kelimesinin // e halı olduğunu, buna karşılık Yunanlılann terah ettığı Konstantinopolis'e ısmını veren ımparator Flavıus Valerıus Constantınus'un (Buyuk Konstantın) ıse Yunanlılıkla ılgılı olmayan aşağı Tunalı bır aılenın çocuğu olduğunu elbet kı bilmiyordu Guya Turk mıllıyetçılığı gosterısı yaparken Yunanca bır ısmı savunduğunun bıle farkında olmayan bu zavallı guruh karşısında Turk bakanlar, bu maçta, olumsuz şehrın evrensel kışılığıne yakışır bır manzara sundular Roma'nın mirası olan Roma Barışını, Roma'nın başkentınde kendı cahil vatandaşlannın hucumuna uğrayan Yunanlı meslekdaşlarıyla beraber şahısların da temsılettıler Turk ve Yunanlı bakanlara, Roma'nın vanslerı arasında olan Turk ve Yunan halkları olduğu kadar, olumsuz şehrın uygarlık mırasından hâlâ yararbnan tum ınsanlık şukran ve hayranlık borçludur En aı "Jurrassic Park" filmi denli başanlı bir çalışmada bilim insanlan, dinozorlann atalanndan kalma ışığa duyarlı bir proteini yeniden oluşturdu. lpnmpsınde ıkı temel yontem den yararlanır ldi Yd fosülprı araştırır ya da gunumuzde yaşayan canlılardan yola çıkarak kırnı kestııım leıde bulunuılar Hpr ıkı yontem de hayvan ların molokıüeı ıç yapıları konusunda doğ rudan bır bılgı vprmpmekle bırlıkte çıkarsama yontcmı gıdeıek daha da gelışıyoı Bu yontem dp karşılaşılan pn buyuk ";orun molpkullpnn yenıden oluşturulması amacıyla gen dız qelerının kryaslanmasıdır hucıelennı laboıatuvaıdd elde etmeleıı uy gulanan kestınm yontpmının gerçege uygun lugunu ortaya koyuyot Pıoteırun ışlevıru tam anlamıyla ypnnp gptırdıgı ışığa tıpkı doğal ı hodopsınleı qıbı tepkı gobterdıqı goruluyor Daha da ılgıncı proteın ışığı pn ıyı 508 nanometrelık bır dalqa boyutunda emıyot Bu yuzden ük dınozorlar buyuk bır olasılıkla loş ı^.ıktd da çok ıyı qoruyorlardı Bu da arko^orlar ve aynı soydan gelen otekı smungenleım qecelerı avlandıkları yorıuııdekı tartı^malı savı desteklıyor