Katalog

19GG yılmdd ıkı Ameııkalı genç Herbert Simon VP Allen Nevvel tdtafından gelıştırıldı Logıc Theoııst programıyla dondiııııış olan bu bılgısdydr, tumdengelım ve dksıyom kurallarından yold çıka îdk mdtemdtıgın bellı başlı tdnıtlamalaıını geıçekleştırebılıyoıdu Bunun ıçm de sadece bır agacı keşfetmesı yetıyordu Nılekım mate matık dunyası da bır agaç şeklınde betımlenebılırdı Kokleı aksı yomları dallar temel ışlemlerı aksıyomlaıddn çı karsdnabüecek onerılerı ıse duqumler temsü edı yordu Logıc Theonst kaotık kontrbasçı ve rastldiıtı sal ressamdan farklı olarak dış durıyayla (acfaç) ıçsel esını (duc/umlerın keşıf yonternlerı) kaynaştırabılıyordu An cdk burada da dış dunya sınırlıydı Matcnıatık dgacı sonsuz olnidsınd ragmen sınırlı bır hesdp kdpasıto lerı oldn bılgısayar progıamlan bu dğacm çok kuçuk bır bolu munden yararlanabılıyoıldi Gurıumuzde ıse, matematık bılgısayarları taıut lamaldrı ya da kav ramları keşfetmek ıçm degü formul lerı ortaya koymak ıçm kuüdnılıyorlar Yapay zekâ alanın da yapılan araştırmalarda son 15 yıldır, ınsdn beynınm noron agBrezll yalı araş ldrınddn ' tırmacı Ceber esmlenen Ramalho'nun gellf ydpıların tlrdlğl Impact, blr jazz grubunda kontrbas çalıyor. Bu yapay cazcı, konserin ortaya ko yapıldığı klüp ortamıyla ve dlğer müzlsyenlerie nulnidsınuyum içerlslnde bafarıh blr performans serglllyor. da onemli üerlemeleı saglaııdı Insan beynı ydkldşık 50 mılyar noıoıid sahıpkcn ydpdy zekânın ancak bırkaç duzıne norona sahıp olması son derece şaşırtıcı ozellıkler sergüemesını engellemıyor Nıtekım robotlar yuksek sesle okuyabüıyor, draba surebılıyor ve yuzde 1 'den dahd az bır ydiıünid pdyıyla posta kodldrınddkı rdkamlaıı tdnıyabılıyoı Özür dilemek yeter! Bu hafta Gündem 'i, ıkı ilgmç açıklamaya bırakıyorum. İkisi de "aşırma "' ile ilgili. llkı, Dr. Spock'ın eşmden Doğramacı'yayazılmış ve bilgilendirmeküzere bana da gönderilmiş bir mektup. Biliyorsunuz, Prof. Dr. thsan Doğramacı, kendisi hakkmda, "Dr. Spock'un kitabından aşırma yaptı ancak kaynak gostermedi" dıyen Prof. Hasan Yazıcı'yı mahkemeye vermış ve ilk aşamada 10 milyar TL tazminatla davayı kazanmıştı. Mahkeme, Yargıtay savunması aşamasmdadır. Ancak, Spock'ın dul eşi Mary Morgan 'ın Doğramacı 'ya gönderdiği mektupla davaya sanki yenı bır boyut eklenmiş gibidir: Mektup şoyle: "Sayın Prof. Doğramacı, adım Mary Morgan; dünyaca tanmmış çocuk dokıoru Dr.Benjamin Spock'un dul eşıyim. Sizin, eşımm artık klasik olmuş "Bebek ve Çocuk Bakımı" adlı kitabından fütursuzca ve defalarca aşırmalar yaptığınızı hayret ve üzüntüyle öğrendim. Bu kitap Incil'den sonra en çok okunan kitap niteliğindedır. Ülkenizin en saygın gazetecilerinden Uğur Mumcu'nun 1980'liyıllarda bu konuyu kamuoyunun dikkatme getirmesinden sonra da bu ahlâk dışı davramşımzı sürdürmüş olmanız, uzuntüm ve hayal kırıkhğımı iyice arttırdı. Mumcu'nun orijinalmakalesinin birkopyası, "Annenin Kıtabı" ve Dr. Spock'un "Bebek ve Çocuk Bakımı" kitaplan işaretlenmiş olarak bende bulunmaktadır. Konuyu iyi Türkçebıien kişilere de danıştıktansonraşusonuca vardımki, bubelgeleraçıkseçikaşırma örneklerı içermektedir. Düşüncemi destekleyen beş örneğı ılışıkte sunuyorum. Şunu da belirtmek isterım kı, söz konusu belgeleri ajansıma, yaymevine ve avukatlarıma da gönderdim. Bir zamanlar Demırperde ülkelerinde olduğu gibi, gelişmekte olan ülkelerde aşırma uygulamasının çokyaygm olduğunu bıhyorum. Ayrıca bu ülkelerdeki bilimsel çalışmalara ait tehf haklarının, dünyanm bızim bulunduğumuz tarafındakiler kadar iyi korunmadığını gorüyorum. Onursuz bır davranış olmasınm ve insan haklarına saldırı niteliğı taşımasının yanı sıra aşırma, çağdaş uygarhğm temelini oluşturan özgün düşünceye de karşıdır. Birey hakları ve akıldan yana durmasıyla tüm dünyada ün yapmış bir büyük adamm mirasçısı ve eşi olarak, sizi, Türk halkmdan ve benim aracılığımla eşim Dr.Spock'tan, yaptıklarımzdan ötürü kamuoyu önünde özür dılemeye davet ediyorum. Esas olarak sizden temel isteğim dürüstçe bir özür dileme. Böyle bir özür dileme, gerek ülkenizde ve gerekse ülkemde, böyle bundan böyle benzer uygunsuz davra nışlara yeltenecek olan yazarlara uyarı olacak, örnek oluşturacaktır. Yine inanıyorum ki, önerdığım bu basit ve "dürüstçe " gırişim, tum dünyada, fikir mulkıyeti kapsammda birey haklarını koruma çabasma ölçülemez bir katkıda bulunacaktır. Mary Morgan " t; * * * Esin unsuru eksik Aııcdk ydpay zekâyld ılgılı draştıımdldrdd hdlâ gerçek an lamda ydidtıcı bıı makınenın ürtaya konulamddıgııa untıt mamak gerekı yoı Jazz kontrbdşcısı kaotık bıı yapıya sahıpken, Latham'ın ressa mı ancak lastlantısdl yapıtlar oı taya koyabılıyoı Matematıkçı bıl gısayar sadece ışlem gerçekleş Deep Blue: IBM tarafından gellftlHtırebılıyor, yapay len bu bllglsayar 11 Mayıs 1997'de * Carry Kaıparov'u yenmlstl. Sanlyede J noıonlar ıse bazı 200 mllyon pozlsyonu hesaplayabigenel davranış len Deep Blue, tlim zamanlann en lan tekrarldyabılyl satranççısını yenmeyl başarablllıyor Ancak dl. Ancak bu slllsyumdan oyuncu deha iayılablllr mlf bunlardan hiçbırısi dehaların esmmı uretemıyoı Yırıe de yapay zekâyla ilgili çalışmalann yararsız olduğu ıddıa edılemez Yapay zekâ başlangıç aşamdsında olsa da bırgun ınsan dehasının ozunu anlamamızı saglayabılecek Scıence et Vıe/ Şubat 2001 Çeviri: Anahid Hazaryan Ikincikonu, öncekisayımızda yayımladığımız, Cerrahpaşa'dan öğretim üyelerinden oluşan çokyazarlı kitabın aşırmalarla dolu olduğu haberıne ilişkindir. Kitabın yazarlarından ve edıtörlerinden Prof. Dr. Mustafa Taşkın bıryazı gönderdi: "1995 tanhınde "Laparoskopik Cerrahı" adıyla 35 öğretim elemanmın farklı konuları isimlerinı behrterek yazdığı, o günun koşullarında ülkemız için uygulama alamna girmeye başlayan cerrahı yöntemle ilgili şema ve şekillerle aletleri ve yöntemi açıklayan ve sonunda 61 kaynağı bulunan kitabın "editör" sıfatı ile duzenleme kurulunda bulunan üç kişiden bıri de Kemal Alemdaroğlu'dur. Kemal Alemdaroğlu laparoskopik gmşımleri Turkıye 'de başlatan ilklerdendır ve ilk defa domuzlar üzerinde kurs gerçekleştırmiştir. Prof. Kemal Alemdaroğlu 'nun kitap ile sorumluluğu. Cerrahpaşa Tıp Fakültesı Cerrahı Tıp Bilimlerı Bölüm Başkanı olması nedenıyle kitapta cerrahi bütünlüğu sağlama gırişimidir. Yenı bir cerrahi yontemı şema ve şekillerle tanıtan, kullanılan aletleri belirten ve ucretsız olarak cerrahı uzmanlara ve uzmanlık öğrencilerıne dağıtılan teknık bır derlemenin sorumluluğunun tamamen konuların yazarlarına aıt olduğunu vurgular, rektorluk seçimi oncesı isimsiz ve imzasız yayımlanan yazının karalama kampanyası na ortak oluşunun düşündürücü olduğunu ve konunun yargıya ıntikal edeceğinı bıldiririm. Kitabın tehf hakları sahibi TAŞ.Med.Sağhk Hizmetleri Ltd.Şti adma Prof. Dr. Mustafa Taşkm" *** Sayın Taşkın, "Telif eser sahibi" olduğuna göre, kitabın içinde Alemdaroğlu imzalı ıkı bölüm bulunduğunu görmüş olmalıdır. Kitap değil broşür açıklaması da çok hoştur. 61 kaynak arasmda, Türkçe kitabın esasını oluşturan İngılizce kaynağm neden bulunmadığı konusunda bir açıklama yapmaması ilginçtir. "Karalama"ya gelince: Bu tekzibinyaptığı tam gerçeğikaratmadır!Konuyargıya intikal ederse, epey eğlence yaşanacak demektir. Aslmda "Telif eseri sahibi" olarak, Sayın Taşkm, bütün bu durumu üstleniyor gibi. O zaman kitabın sahibi olarak herkes adma özür dilemeli ve "kaynaklan ben koymadım!" demeli. Mary Morgan "Özür dileym yeter" diyor. *** Celecek cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla. obursalı@cumhur ıyet. com.tr CBT Internet adıesı: wwwcumhuriyet.com.tr Cumhurlyet BtlıtMTEKNİK • No:769 15 Aralık 2001* Imtiyaz sahibi: Yedi Mayıs Habeı Ajansı Baaın ve Yayıncıhk A.Ş. adma llhan Selçuk . Yayın Danışmanı: Orhan Bursalı • Sorumlu Müdür: Fikret lllciz. Görsel Yönetmeır Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncılık A.Ş. tdare Merkezi ve Yazifma adresi: Türk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks: 0212513 85 95. Reklam: Publi Media 769/3