Katalog

ÖSSY tartışması Ömer Kutlu (*) Eylul 1999 gunu yayımlanan Cunıhurıyet Bılım Teknık ekındekı, "1999 OSSY sonuçları uzerıne ük gözlemler" başlıklı yazısında sayın Kamal Gözler, hukuk fakultelerıyle, ıktı sadııdarı bdımler fakultelerının gırış puanlan uzerınde karşüıklı bır ınceleme yapmaya çalışmıştır Sayın Gozler'ın, OSYS'dek) onemh aynnüları goz ardı etmesı, okuyucunun sıstemle ügüı yanlış sonuçlara ulaşmasına yol açabılecektır Bu yazı, Sayın Gozler'ın yazısında hatak oldugu duşunulen bazı savlann açıklanması amacını taşımaktadır 'ÖSSY sonuçları üzerine ilk gözlemler' başlıklı yazı üzerine Ulaşılan bazı yanlış sonuçlar: dekı yerlerını de dıkkate alaıak daha gerçekçı bır tercıh yapma yoluna gıtmışlerdır Aynca bu yıl, yapüan degışıklüde hukuk, kamu yonetımı ve uluslararası üısküer gıbı programlar EA puanüeoğıencı almaya başlamışlardır Buda, tercıhlerde bır degışmeye neden olmuştur 16 l.Eleçtiri: "1999 yıhna kadar hukuk fakultelerine girmek, iktısadi ve idari bilimler fakültelerinin değişik bölümlerme gırmekten zordu" yargısı kabul edüebüır bır yargı degüdır Kamu yonetımı ve uluslararası ılışlaler prograrnı, 1987 yüından 1999 yılına kadar tıpkı hukuk gı bı Sosyal (S) puan turuyle ogrencı alırken, ıktısat, ışletme, malıye, ekonometrı gıbı prog ramlar ıse gene aynı yıllar arasında TurkçeMatematık (TM) puan turuyle ogrencı almaya devam etmıştır Bu yıllar arasındakıOSYSsınav kılavuzu ıncelenecek olursa, her ıla puan turunun hesaplanmasında Turkçe, matematık ve sosyal bilimler alt testlerı farklı katsayılarla çarpılmaktrfdır (19871998 arası Ikıncı Basamak Kılavuzu, Tablo 2) Bu nedenle, ıkı farklı puan turunu aynıymış gıbı ele almak ve bu puan turuyle ogrencı alan yuksekogretım programlannı (YOP) karşüaştırmaya çalısmak, yanlış sonuçlara ulasılmasına neden olacaktır Sozu edılen YOP'lerı tercıh eden ogrencılerı kendı puan tuılerı ıçınde degerlendırerek ele almak ya da bu puan turlerıra karşüaştırılabılır bır duruma getırıp (eşıtleyıp) ondan sonra boyle bır karşüaştırmaya girmek daha dogru olacaktır Aslında Sayın Gozler yazısında, 1999 OSS ıçın "... bölümlenn hep aynı puan türü (EA) ile öğrencı aldığını, dolayısıyla bunlar arasmda karşılaştırma yapılabileceğini" soylemesıne ragmen, aynı şeyı S ve TM puan turlerı ıçın duşunmemıştır Bu konuyla ılgılı olarak, 1998 Ogrencı Yerleştırme Smavı (OYS) puanları uzerıde ya pılmış ancak yayımlanmamış bır çalışma, S ve TM puanlarının standart bır puana (z puaru) donuşturulduklerınde ıktısat ve ışletme gıbı programların aslında hukuk fakultelerıyle yakm puanld ogrencı aldıklarını ya da yakın yuz delık dılıme sahıp olduklarını ortaya koymaktadır Bu çdlışmaya goıe 1998 yılı verüerı dık kate alındıgında ornegın, 483 TM puanı, 485 S puanından daha yuksek, 300 TM puaru ıse 308 S puana denkgorunmektedır Budurumsadece S ve TM puanları ıçın degıl TurkçeSosyal (TS), Matematık (M) ya da Fen (F) puarüarında yapüacak karşıUştırmalar ıçın de geçerlıdır (Eyup Onat TED Ankara Kolejı, Bügı İşlem Muduru) fakültelerinin değişik bölümlerine girmek hukuk fakültelerine gırmekten daha zordur" yargısı da bıraz once yapılan açıklama nede nıyle yarüıştır Buradakıbaşkabıryanılgıdaşudur Ogrencı Seçme ve Yerleştırme Merkezı (OSYM), smavı tek aşamalı duruma getınrken, sınavın yapısında da temel degışıklıklere gıtmıştu Bunlardan bırı de, ortaogrenımı sırasındakı alanı dışında tercıh yapan ogrencüerın AıŞırlık h Ortaogretım Başarı Puanlarının (OOBP) he saplarken, 0 5 katsayı yerıne 0 2 katsayı ıle çarpılmasıdır Burada Sayın Gozler'ın gozden kaçırdıgı ayrıntı, daha once hukuk, kamu yonetımı ve uluslararası ılışkıler prograrnı S puan turuyle ogrencı alırken, yem smav sıstemıyle EA puan bı programların puanlarının buyume nedenlerınden bırı de bu olsa gerektır 3. Eleştiri: Sayın Gozler, yazısının sonlanna dogru 1999 OSS'ye gıren ve tercıh yapan ogrencüere, bu degışıklıklenn nedenını anlamak ıçın sorular sormakta ve kendısı de bazı yanlış sonuçlara uldşmaktadır Yanlışbklantartışmadan once, bu yıl yapılan tercıhlerdekı anlayış degışmelerınm gerekçelerını açıklamak gerekmektedır Büındıgı gıbı yenı sınav sısterranın getırdıgı degışüdıklerden bm de, sınav sonuç belgesının ogrencılerm ellerme geçtıkten sonra tercıh yapmalarınıongormesıdır Buyılogrencıler, sınav sonuç belgesmdekı bılgüerden ya Bazı YÖP'lerin kftr, bazılannın zarar ettiği söylenebilir mi? Sayın Gozler, "Ogrencüerm tercıhlerınde gerçek anlamda degışme olmuştur Bundan uluslararası üışküer ve kamu yonetımı bolumlerı zararlı çıkrmştır" denıektedır Yukanda da belırtüdığı gıbı, 1999 OSS üe getırüen yenüıklerle sıstemde degışıklıklerın olması kaçınümazdır Ancak bundan bazı bolumlerm kârlı ya da zararlı çıktıgını ıddıa etmek dogru degüdır Çunku bır YOP'u tercıh etmek oncelıkle ügı ve ısteğe baglı bır durumdur Tercıh lıstesme belırlı YOP'lerı yazan ogrenüerm cîıkkat etmesı gereken nokta, en çok ıstedıklerı programlardan en az ıstedıklerı programldra gore bır tercıh yapmalarıdır Aslında nesnel olarak bakü±gında her bır YOP'un toplumda yerme getırdıgı onemlı gorevler vardır Dolayısıyla OSS' den alman puanlara bakarak, YOP'lerden bırını dığerme ustun ormek dogru degüdır Zaten ogrencüerm tercıh yaparken etküendıklerı ve gerçek tercıhlerını yapmakta zorlandıkları nokta budur "Gözler'in, yazısında önemli ayrıntıları göz ardı etmesı, sistemle ilgili yanlış sonuçlara yol açacaktır." turuyle ogrencı almaya başlamıştır Dolayısıyla "Sosyal Bılımler, Edebıyat, Sosyal Bilimler ve Edebıyat, Dıl ve Edebıyat, Genel Kultur" gıbı alanlardan gelen ogrencüer bu programları oncekı yıllarda rahatça tercıh edebılırken, yenı sıstemde ulusldrarası ılışkıler harıç hukuk ve kamu yonetımı progıamlannı tercıh ettıklerı takdırde OOBP alan dışı sayılarak 0 2 katsayı ıle çarpılmaktadır (1999OSS, Ogrencı Seçme Smavı Kılavuzu, Tablo 3, s 28) Bu nedenle, yukanda sozu edılen ortaogretım alan grubunda yer alan ogrencüer (bu ogrencüer hukuk fakultelerine girmek ıçın bır kaç yıldıı hazırlanan ogrencılerdır) hem OOBP'run ugrayacakları puan kaybı nedenıyle hem de bu progrdma yerleşme oldsılığırun duşuklugu nedenıyle, hukuk ve kamu yoneü mı alanlarını tercıh etmekten kaçınmışlardır Dolayısıyla bu ıkı programı, daha çok ortaogretım alan kollan TM olan ogıencüeı tercıh et mışlerdır Bu ogrencılerm, tercıh yaparken ük sıralarda ışletme, ıktısat gıbı programlara oncelık vermelerı çokdogaldır Işletme, ıktısat gı rarlanarak, nispeten, sınava gıren grup ıçındeta yerlerıyle ılgılı bır bügıye sahıp olarak tercıh yapabılmışlerdır Bu da ogrencüerın ügı ve ısteklerını on plana almaya çalışan daha gerçekçı tercınler yapabümesme neden olmuştur Oysa oncekı yıllarda ogrencüerm ellermde, sadece bırıncı basamak smavı olan Oğrencı Seçme Smavı'ndan (OSS) elde etüklen bügüer vardı Bu bügüer ogrencıye bır mıktar yardımcı olmakta ancak ıkmcı basamak smavı olan Ogrencı Yerleştırme Sınavı'na (OYS) gırdıkten sonra elde edecegı puanlar ve gruptakıyenhakkmdabügıvermemekteıdı Bu nedenle, tercıh edeceklerı YOP'lerle ügüı bügılerı, bır oncekı yüm puanlarından elde edılen bügılere (YOP'lerm yuzdehk sırası ve hangı mınımummaksımum puandan ogrencı aldıgı) dayanarak yapmaktaydüar Dolayısıyla bu durum, tercıh yapan bır ogrenının gcrçek tercı hı olmaktan çok bır oncekı yüm tercıhlerıne bagımlı bır tercıh olmaktaydı Oysa, yukarıda belırtüen nedenle bu yıl ogrencüer, grup ıçm Öğrencileri kalitelikalitesiz olarak ayırmak doğru mudur? Ayrıca Sayın Gozleı "Yenı sınav sıstemi, kaliteh öğrencileri iktısadi ve ıdan bilimler fakültelerinin ışletme, ıktısat ve çalışma ekonomısı ve ekonometrı bolumlerme yerleşürmış, daha az kalıtelı öğrencileri ıse hukuk fakültesme yerleştırmıştır" gıbı yanlış bır yargıda daha bulunmaktadır Bıreyler arasında farklüıklarmbulunmasıçokdoğaldır Bıraz on ce vurguladıgımız gıbı onemlı olan ogrencılerı, bu farklılıklarını da dıkkate alarak ügüerıne, ısteklerme ve yeteneklerme uygun olan programlaıa yonlendırebümektır Ilgılerı dorultusunda ıktısata yerleşen bır ogrencıyle, ügüerı dogrultusunda hukuka, psıkolojrye, su urunlerme ya da nakış ogretmenlıgı bolumlerme yerleşen ogrencüer arasında bır fdrk yoktur Tamtersme, tercüıler konusunda yukarıda düe getırüen arüayıs değıştığı zaman daha yerınde ve dogru tercüıler yapümış olacaktır (*) Dr, Ankara Unıversıtesı Eğıtım Büımlen Fakultesı Ogretım Gorevlısı emaü kutlu@ducatıon ankara edu tr Depremler ülkesi Türkiye Turkıye her alanda deprem yaşayan bır ulke Son yırmı yıldaküerı saymaya kalkarsak, 12 Eylul 1980 depremını Guneydogu, Susuıluk, sıyası Islam depremlerırun ızledıcjinı goruruz Burüaıa sureklı sarsıntüarıyla suren faüı meçhullerı ve malumlan, egıtmı depremını saymaya kalkarsak, Kocaeb depremme ulaşmakta guçluk çekerız. Guneydogu depremı en az yuz müyar dolara, otuz bm oluye, devlet ıçmde çeteleşmeye ve sonunda sag ve sol mülıyetçüıgm ıktidara gelmesıne mal oldu Susurluk depremı devlet ıçmdekı çetelerı su yuzune çıkardı, ama kımse onları ydrqıldyamadı Osmarüı donemmdekı bdtüılaşma hareketlerıyle başlayan yenılıkçımuhafdzakar fay hartı, Cumhıırıyet donernmde de surdu Sıyası Islam muhafa?akar kesıme dayanarak ıktıdara geldı Ortaya çıkan deprem 28 Şubat 1997 kuılmasıyİM sonuçlundı Egıtmıde HasanÂlıYurermbakanİLktanalmmasıyla başlayan kırümdnm artçı depremlerı durmak bümıyor Bu depremlerle bırlıkte yaşamasını ogrenmiş bulunan Turkıye, bunlaruı nedenlennı de araştırma gereksınımı duymuyor Bu davranış, büımde, felsefede ve demokıasıde de aynıdır Oysa bu uçlu, Turkıye'de sorunlarm nedenlermı aramada kullanabüecegımız yegane aıaçlaıdır Ne var kı, bu araçların da yoklugunun nedenlermı ayrıca araştırmamız gerek Bu bır kısır dongu Eskı Yıman üe Roma'yı karşüdştııarak mcelemek, bır çüaş yo lu olabüıı mı' Her üası de MO 500 yıllarındd cumhurıyetlerını kurar lar Yunanlüar hemen, büımı felsefeyı ve demokrasıyı kurar, oysa Roma büımsız felsefesız ve demokrasısız kalır Bu üa uygarlıgı kaı şüaştırarak belkı eksıklerımızı ogrenırız Çunku bu üa eskı uygarlıgı tartişmak, Turkıye'yı tartışmaktan daha kolay olabıLr Burhan Cahit Ünal Emekli Oğretmen 2. Eleştiri: \ "1999 ÖSSVde ısebu durum tamamıyla değişmiştir. Artık iktısadi ve idan bilimler 656/16