Katalog

DENEY YAPALIM Evde yazlıkta yapabileceğiniz ilginç deneyler Yalnızca su, süt, bir de el feneri ile gökyüzünü maviye dönüştürebiliyorsanız, bir fincan kırmızı biber ve bir pencere ile neler yapabileceğinizi bir düşünün... Şipşak DNA 1/4 fincan buğday tohumu tuz lımon suyu sıvı sabun alkol çay suzgeci DNA'yı görebılmek ıçın mıkroskopla boğuşmanıza gerek yok Hayvan DNA'sının çok mınık olmasına karşın, bıtkı hucrelerınden bir saatten kısa bir sure ıçınde DNA örneğı almanız ışten değıldır Önce, yaklaşık bir şarap kadehının yansını dolduracak mıktarda buğday tohumunu, ıçıne yarım çay kaşığı tuz ve iki sıkım lımon eklenmış yaklaşık 150 mılılıtre suyla karıştırın Hucre duvarlarının ayrışması içın bunu yaklaşık 10 dakıka kadar yavaşça karıştırın Karışımı usulca bir çay suzgecınden geçırın ve geriye kalan posayı bir yana alın Aynı surecı geri kalan tohumlarla yıneleyin Bunun ardından 150 mılilıtre soğuk suyun ıçine yarım çay kaşığı tuz, 3 çay kaşığı alkol ve bırkaç damla sıvı sabun ekleyın Buna daha önce elde ettığınız posayı da katarak karıştırın Bu sureç sırasında karışım ıçındekı DNA erır 20 dakıkalık bir karıştırmadan sonra tepeleme doldurulmuş uç çay kaşığı tuz ekleyın ve bir 10 dakıka daha karıştırın Karışımı Içındekı katı maddeler dibe çokunceye dek bekletın Sıvısını bir kaba döktukten sonra katısını atın Son olarak, çıkan bu sıvıyı uç katı kadar alkolle sulandırın Karıştırdıkça bıtkının DNA'sı ınce beyaz ıplık gorunumunde dıbe çökecektir. Malzemeler: Sesin Hızı 1 çekıç Uzerıne çekıçle vurabıleceğınız, sesı yansıtmayan sert ve cansız bir şey Sanıye gostergesı olan bir saat 1 mezura 1 yardımcı .„ 4 durbun • "£• ' 20 derecelık havada ses sanıyede 344 metre hızla yol alır Bu hız, oldukça kısa bir uzaklıktan duyuluyor olsa bıle, seslerın belırgın bir bıçımde gecıkmesıne yetecek denlı duşuktur Sesın hızını olçumde bu etkıden yararlanabılırsınız Yardımcınızdan çekıçle duvara ya da bir maden parçasına, dıyelım sanıyede ıkı kez olmak uzere, sureklı vurmasını ısteyın Vuruşun kesın sıklığı onemlı değıldır, bu daha sonra olçulebılır Gelgelelım, vuruşun duzenlı olması gerek Malzeme: mektedır Şımdı, ara sırada arkanıza dönup yardımcınıza bakarak, geriye doğru yurumeye başlayın Bu arada çe kıç sesıne de kulak verın Uzaklık arttıkça her vuruş arasında sesın sıze ulaşma suresı de gıderek uzayacaktır Sonunda bu gecıkme her vuruş arasındakı sureyle tamı tamına eşıtlenecek ve ses çekıcın devınımıyle aynı anda sıze ulaşıyor ızlenımını uyandıracaktır Bu noktada, bu uzaklığın her vuruş arasındakı sureye bolunmesı sıze sesın hızını verecektır Vuruşlar arasındakı sure, kısa bir dönem ıçındekı vuruşların sayılması suretıyle kolayca saptanabılır Uzaklığı olçumenın en basıt yontemı ıse, adımınızın ortalama uzunluğunu hesapladıktan sonra sızınle yardımcınız arasında kaç adım olduğunu bulmaktır Adımınızın ortalama uzunluğunu olçmek ıçın mezura ile olçtuğunuz kısa bir mesafeyı katetmek ıçın kaç adım atmanız gerektığını bulun Renk Dağılımı Malzeme: 1 bardak su 1 el fenen 1 kuçuk bardak sut Gokyuzu Rayleıgh dağılımı adı verılen bir sureçten öturu mavıdır Guneşten gelen ışık havadakı molekullere çarparak çevreye yayılır Dağılma mıktarı ışığın sıklık derecesıne, yanı rengıne gore değışır Yuksek bir sıklık derecesıne sahıp olan mavı ışık kırmızı ışığa kıyasla on kat daha fazla dağılır Bu nedenle gokyuzunu dolduran ışık dağılımında mavı egemendır Aynı etkıyı bir bar dak suya bırkaç damla sut damlatmak ve buna el fenerını tutmak suretıyle de yaratabılırsınız Bar dağa ışığa dık olan yandan bakınca, yalnızca dağılan ışık goze gorunduğunden, karışım mavıymış ızlenımını verecektır Aynı sureç guneşın batarken neden kırmızı gorunduğunu de açıkça ortaya koymaktadır Guneş ufuk çızgısıne yakınken, dunyanın yuzeyıne doğru yol alan ışık atmosferde daha uzun bir mesafeyı aşmak zorunda kalır Bu sureç sırasında mavı ışık çevreye yayılırken, yayılıma karşı o denlı duyarlı olmayan kırmızı ışıkta bir dağılma olmaz Aynı bıçımde, fenen karışıma tuttuğunuzda tu runcumsu bir renge tanık olursunuz tap ile cam arasında yaklaşık bir santımlık bir boşluk bırakın Şımdı kâğıdı nızı yuvarlayarak ona hunı bıçımı verın ve tuzbıber karışımı hunı yardımıyla kıtap ile pencerenın çerçevesı arasındakı boşluğa boşaltın Karışımın cam boyunca bir dızı heyelan oiuşturarak kaydığına tanık olacaksımz Her bir heyelanda tuz ve bıberın kendı ıçlerınde ayrışarak dokulduğunu ve yuzeyde her bırınden farklı bir katman oluştuğunu goreceksınız Dönüş konusunda bir deney Malzeme: 1 seloteyp 1520 adet buyuk lastık bant Bir nesneyı 360 derece dondurduğunuzde sonunda yıne eskı durumuna gerı doneceğı sanılır Ama kuvantum kuramı ve topluluk kuramı olarak bılınen bir matematık dalına gore hıç de oyle olmaz Örneğın, elektronlar uzerınde yapılan deneyler nesnelerın ılk durumlarına gerı donebılmelerı ıçın ıkı kez tam dönuş yapmaları gerektığını ortaya koyuyor Dunyamızın bu garıp ozellığını bir seloteyp ve bir mıktar lastık bantla gozler onune sermek olası Bir mıktar lastık bandı bırbırierıne ılıştırerek bunlardan dort ayrı uzun şerıt oluşturun Şerıtlerı şekılde gosterıldığı gıbı seloteybe ılıştırdıkten sonra ve otekı uçlarını devınımsız nesnelere tutturun Seloteybı bir kez dondurduğunuzde, ne denlı çabalasanız da onu ılk durumuna getıremezsınız Ama ruloyu aynı yönde bir kez daha çevırırsenız lastıkler esneyecek ve rulo eskı durumuna gelecektır (ns.) Tansıksal Karışmama 2 fincan tuz 2 fincan kırmızı bıber bir pencere atlas turu buyukçe ve sert kapaklı bir kıtap hunı yapmak ıçın bir parça kâğrt Ister kırlı çamaşır olsun, ıster yığınla dergı ya da kıtap, ya da cebınızdekı bozuk paralar olsun, bir karışımı duzgun yığınlara ayırmak genellıkle yoğun bir çaba gerektırır Ama tuz ile bıber karışımı ıçın aynı şeyın geçerlı olduğu söyienemez Bunun neden oyle olduğunu anlayabılmenız ıçın, once tuz ile bıben bir kase ya da şışenın ıçınde karıştırın Sonra, kıtabı yanlarına ve altına bastırabıleceğınız bir cam bulun Sonucu ötekı yandan ızleyebılmenız ıçın zemın katta bir pencere seçın ve kı Malzemeler DUYURULAR Dokuz Eylul Unıversıtesı Tıp Fakultesı 19971998 oğrenım yılından başlayarak, tıp fakultelerı eğıtımı ıçın oncü bir model olan aktıf tıp eğıtımıne geçıyor Bu nedenle, 814 Eylul 1997 tarıhlerı arasında "1 Aktıf Eğrtım Şenlığı" duzenlenecek Dokuz Eylul Unıversıtesı Tıp Fakultesı Derslıkler grubunda yapılacak olan kutlama etkınlıklerının bir bolumu şoyle 8Eylül1997 Konferans Dekan Prof Dr Emın Alıcı"Aktıf Eğıtım" 18 3019 30 10 Eylul 1997 Konferans Dekan Prof Dr Emın Alıcı 1. Aktîl Eğîtim Şenliği Hazırlayan: Rita Urgan \ Cumhuriyet BİLİMTEKNİK • No 546 6 Eylul 1997» Basan ve Yayan Yenı Gun Haber Ajansı A Ş • Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetınkaya • Yazı Işlerı Muduru Ibrahım Yıldız Dınç Tayanç, Sorumlu mudur Fikret llkız • Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı • Grafık Yonetmenı Tules Hasdemir • Reklam MedyaC "DEUTF ve Sıstemın Tanıtılması" 8 3010 00, KonfreansProf Dr Zuhal Amato"Hekımlık Mesleğının Tanıtılması" 10 30 11 30, Konferans Doç Dr Suha Mıral, Doç Dr Koksal Alptekın "lletışım Becerılerı ve Hekımlıktekı önemı" 13 30 14 30 11 Eylul 1997 KonferansProf Dr Ayşen Baykara, Prof Dr Sevın Ergın "Aktıf öğrenme Yöntemlerı" 13 3014 30, Tıp Tarıhı Sinevızyon Gosterısı 18 00 12 Eylul 1997 Konferans Doç Dr Reyhan Uçku"Turkıye'nın öncelıklı Sağlık Sorunlan" 8 309 30, Konferans Prof Dr Gazanfer Aksakoğlu "Turkıye'de Sağlık Sısteminın örgutlenmesı" 10 30 11 30 5463