Katalog

ARAŞTIRMALARI mın izleri Sibirya'dan Mars'a Mars'a Dünya üzerinde en çok benzeyen bölge olan Sibırya'da yapılan incelemelerde yaşama kapasitesınde bakterı bulundu. Buzların erımesi durumunda bu bakterılerin yaşam fonksiyonlarına başlayabileceklerı ıleri sürulüyor. Bu da Mars'ta yaşam ıçin bir umut... T Mars'a aıt oldugu ılerı surulen göktaşında, mınerallerle yaşamlarını surdurdurduklerı anlaşılan baktenler bulunmuştur Eger kırmızı gezegen geçmışte yaşam taşıdıysa (şımdı orada hıç yaşam olmasa da) fosıllerın yaygın olması gerekır Buyuk hedıyeyı varsa kazanma oncesınde ka yalar toplayıp onları yeryuzune getırmek uzere bır suru robot gondermek gereklı olmamalı NASA bunları gerçekleştırmpk ıçın daha fazla para elde etmedığı surece bılımsel hedeflerının cıddı şekılde zaafa ugrayacagı belırtılıyor NASA yenı sonu cun Başkan Clınton un Mdrb uzerınde yaşama ılışkın başka kanıtlar aranması çalışrnasının Amerıka nın tum gucuyle destekleneceğını soylemesınden mutlu olacdktır Goktaşldrını ıncelemek bır şey Fakat emın olmanın tek yolu Mars a gıdıp bazı kayalar getırmektır (Kaynaklar Plenatary Socıety ve Economıst) Derleyen Nezıhe Bahar ı pek muhtenıel deyıldır Dıgpr kanıt da ınceleme altına alındı rupa nın onde gelen goktaşı araştırma ""rkP7İprındpn bırınp sahıp olan Ingıltp dekı Open Unıversıty den lan Franchı, rplerın bazılarının nedpn çatlamış ol ıklarını açıklamıyorsa da karbonat ku erının Antarktıka nın sogugundan dışarı orılmalarından sonra çevrede bırakılan yalar uzerınde buyume egılımınde ol ıklarına ışaret edıyor Isvıçre Bern dekı ıtural Hibtory Museum dan Beda Hoffan gıbı başkaları nanobakterı kanıtının ızla yorumlanmib bır şey olmdsından rkuyorlar Bu tur mınık parçacıkların ılk kıllerı goktaşlarını bırakalım yeryuzu yalarında bıle aşağılara ınecpk kadar rttırler AiTia hemen hemen tum drdbtır irılar Dr McKay ve ekıbının gprçektp klı oldukldrının kdnıtldnmdbi dogrultu nda bır arzu taşıyorlar Haklı çıksınlar çıkmabinlar ıddıaları nslı bır noktada ortaya çıktı Geçen on da yenı bır dısıplın gelıştı dıger guneş temlerlnın Irıcelenmesı Uzun sure kes ımde bulunulmuşsa da bunların ılkı ıdyo dalgaları veren bır gok cısmı çev sınde tuhaf bır cısım) geçen yıl Ekım ına kadar keşfodılmemıştı Şırndı yarım ızıneden fazlası bılınıyor veya onlarla ıl ı kuşkular var Anlaşılıyor kı kozmozda »zegpnler ender bulunan şeyler deqıl Bu yeryuzu dışı yaşamın aranmasına rklı bır gorunum verıyor Fred Hoyle gı bırkaç bılım kurgu yazarı gezegenler ası uzayda yaşayan yaratıklar duşun uşlerse de çogu hayal guçlerını geze •nlerın yuzoylerıne bikı bekılde baglarlar = kadar çok qezegen olursa uzerınde > ibamın evrımlebebılecegı o kadar çok )latform vardır Kubkusuz bu gezegenlerı şımdıkı tek JIOJI ve butçeyle yapılabılen uzay qemı rı ıle zıyaret etrnek rnumkun olmayacdk fakat ılham kaynagı olabılırler bu dun ıdakı uzay proqramlarının 1960 ların ve J lerın parlak gunlerınden berı eksıklıgını jydugu bır şeydır Ne de olsa Mars a tmek mumkundur KIRMIZI GEZEGENE GEZİLER 1960 lara kadar ınsanlıgın Mars hakkın dikı bılgılprı bılım adamlarının teleskop larla gorebıldıklerı ve romancılann hayal pdpbıldıklprıylf sınırlıydı Daha sonraları uzay yarışı başladı Mars gezegenler arası gpzı ıçın pn lyı hpdef oldu Aşagıda 34 yıl dır yapılmış olan gezıler hakkında kısa bıl gıler bulunuyor Yaklaşan Vıkıng 1'den Mars goruntusu Lutfen sayfayı çevırınız. da su vardı Bu suyun mıktarı ıle ılgılı tum arıhının ılk zamanlarında 3 5 mılyar tahmınler atmosfenndekı mıktııdan daha yıl kadar once Marb ın daha yumu fazladır Mars ın atmosferınden suyun şak bır ıklıme sahıp olduğu anlaşıl kaçışındakı şımdıkı hız başlangıçtakı suyu maktadır "Marıner 9" ve "Vıkıng" akan tuketmeye yetecek bır hız degıldır suyla kosılmış çıplak kayalar oldukları sa nılan uzun ve dolambaçlı yuzey ozellıklerı Bu nedenle o suyun buyuk kibnıının ha nı ortaya çıkarmıştır Mars ta su uzun su la qezeqende bır yerde kutup bolgesınde redır buz şpklınde saklı durmaktadır Eger permafrost ıçınde olması çok muhtemel Marb ta gerçekterı bu lar aktıysa o takdırde Mars ın bır zamanlar daha ılık bır sıcaklıgı ve daha kalın atmos ferı oldugu duşunul melıdır Bunlar da ya şamın kaynagı ve ılk evrımını dpstekleyen şeylerdır Fosıller uze rındekı ıncelemelerı mızden o zamanlar Dunya da yaşamın ge lıştıgını bılıyoruz Aynı şey Mars ıçın de ge çerlı olabılır mı? Ilk olarak 1962 de Joshua Lederberg ve Carl Sagan tarafından ılerı suruldugu gıbı bu sorunun cevabını ıçın de saklayan fosıller Mars ın kuzey ve guney yarıkurelerınde 40 derece enlemın otesını kdpldydn permdfrobt (devamlı don altında kalan toprak alt taba kası) bolgelerde bulu nabılır Mars Dunya ya ben zedıgı ıçın gezegenlerı ınceleyen vo bu tur sorulara revap arayan bılım adamları gele cektekı Mars yolculuk larının tasarımı ıçın kendılerıne yardımcı olmdk uzere sık sık dunya uzerındekı bpn zer bolgelerden yarar lanırlar Muhtemelpn Marb ın permafrost ta Mars 'ın gorelı olarak daha duzgun olan kuzey yarıkuresı bakalarına en çok ben bu Amazonıs Planıtıa bolgesmdekı krater oyuklu guney zeyen yerler Doğu Sı eşınden keskın şekılde farklılaşmıştır Bılım adamları bır bırya dadır Bu bolge gezegenın yuzeyındekı kraterlerı sayarak o alanın ne kadar de donma koşulları 3 bır suredır ruzgar, sel veya volkanlar tarafından tahrıbattan mılyar yıldan fazla bır uzak kalmış olduğunu tahmın edebılırler suredır var olmuştur Marb btandartlarına gore genç olsa da bunlar Dunya dakı devamlı donmuş du dır Son 3 mılyar yıl Mars ın ıklımı yaşam rumddkı yerlerın en eskılerı arasındadır ıçın uygun olmamıştır ama donmuş or neklerın saklanması ıçın ıdeal olmuştur Buralarda ayrıca dıkkate değer bır şey Ayrıca Mars ta dunyada kıtaları sureklı yalnız organık kalıntıların degıl aynı za olarak hareket ettırpn yer kabugunu yenı manda çok sayıda yaşama kapasitesınde den donguye sokan gezegenın yuzeyını bakterı (donmub topragın gramı başına yentden şpkıllendırpn plak tektonığı olma 100 mılyon kadar) bulunmasıdır Bunlar 3 dıgı anldbilmaktadır Mars takı duşuk eroz mılyar yıl buzda saklı kalmışlardır Buzların yon ve 1 mılyar yılda 1 metre olarak tah erımesi durumunda bu bakterılerin yaşam mın edılen gomulme hızı fosıl taşıması fonksıyonlarına başlayabileceklerı ılerı su muhtemel olan yprlerı bızım ıçın ulaşılmaz ruluyor kılmaya yetmeyecektır Eskı malzemelerın hala yuzeyden erışı Mars'ta ıklım koşulları lebılır durumda olmabi gerekır ve bunların jeolojık sureçlerle degışıme ugramamış Sıbırya da ılk SB ABD exobıyolojı (Dun olmaları beklenmektedır Çahbmalar başka ya dışındakı canlıları araştıran bılım) keşıf sorular da ortaya çıkarmibtır Mars ın bi gezısı 1990 yılında 15 Ternmuz 5 Eylul caklığında (eksı 70 santıgrat derece ) qo arasında yapılmıştır Incelemelerın ılk so mulup donmuş ibeler orgdnık mddddeler nuçları eksı 10 ıle eksı 12 santıgrat dere 3 5 mılyar yıl canlı kalabıldıler mı ? Orqa celerde 3 mılyar yıl donmuş kalan organık nızmalar canlı kalabıldıler mı> Ganlı kal maddelerın saklı durdugunu ( ve organız madılarsa hucre yapılan doqrudan ıncele maların hala yaşama kapasitesınde oldu meye olanak verecek kadar saglam kaldı gunu) gostermıştır Mars ta daha duşuk mı'' Bunlar Mars ın ıncelenışınde anahtar sıcaklıklarda daha uzun sure yaşama ka sorular olacaktır pasıtesı olması bpklpnır Henuz yaşamın ne olduqu yaşamın fo Araştırmacılar o zamandan berı ara sı sıl belırtısının ne oldugu lyıce tanımlanma a ısınma donemlerı olsa da Mars takı yu mıştır Mars ta yaşam behrtısı bulmak oz nuşak ıklım koşullarının 3 5 mılyar kadar nel karar verme ve sezgısel yaklaşım ge yıl once kotuleştıgı kanısındadır Mars so rektırebılır Bunlar ıse şımdıkı robotlara lyı gurken ve suyu permafrost ıçınde hareket uygulanmış degıldır Robot bılımınde ve biz hale gelırken var olan organık madde yapay zeka alanında uygulamalar ınsan ve mıkrobık canlılar tortular ıçınde don gondermeden bu araştırmdldrı yapmdnın mub olmalıdır Mars ta şımdı kuru olan yolunu açabılır nehır yataklarında bır zamanlar bol mıktar 4927