Katalog

B İ L G İ S A Y A R D Ü N Y A S I N D A N HAFTANIN GÜNDEMİ Internet ve elektronik dünyasından yeni haber Nezıhe Bahar Uluslararası Bılgı Otobanı olaraktanımlanan Internet'e ılgının artması, sı kışıklığa ve ıletışım hızının yavaşlamasına yol açıyor Bu durum Internet'ı yogun olarak kullanan kesımlerı ve bı lım adamlarını kaygılandırıyor ABD Natıonal Scıence Foundatıon'dan bı lım adamları bılımsel ve teknık verılerın ıletışımın daha saglıklı olmasını saglamak ıçın aglarının kapasıtesını yukseltıyorlar aıle uyesının geçmışının belırlendığı sayfada ılk yardım el kıtabı bılgılerı de var Ayrıca kuçuk sınavlarla bılgılerın ne kadar kavrandığı olçuluyor Ancak bu sayfada bılgı verenlerın de vurgu ladığı gıbı 'Tıbbı yazılımlar asla doktora gıtmenın yerını alamaz Bunlar yal nızca on bılgılpr olabıhr" Mayo Clınıc tarafından hazırlanan Famılıy Health adlıCD ROMbukonuda hazırlanmış en lyı urunlerden bı rı olarak goruluyor Çok sayıda hasta lığın ele alındığı CD de 1000 kadar tıb bı durum ıncelenıyor Anımasyonlu vı deo klıplerın bulunduğu yazılım karmaşık durumların kolayca anlaşılma sına yardım edıyor Internet kanalıyla ağ uzerı yardım da alınabılıyor IBM ın hazırladıgı "Memorıal Hospital" adlı CDROM'da DOS tabanlı bır oyurıld tıbbı eğıtım verılıyor Oyun da sız bır tıp öğrencısı oluyorsunuz Karşınıza hastalar çıkarılıyor ve teda vı etmeyı başardıgınız her hasta ıçın puan alıyorsunuz Hatalarınız sonucu hastanın olumune bıle yol açabılıyor sunuz Oyunda tıbbı bılgıler kutuphanesı ve tenmler sozlugu de var Üniversitelere çelik korse Yo hayır, Turkıye'dekı unıversıtelerden, YÖK'un yenı yasa tasansından veya YÖK'un yenıden organıze ettığı Mıllı Komıteler'ın çalışmalarından soz etmeyeceğım Turkıye'dekı sıyaset cangılı, neyazık kı unıversıtelerımızde son zamanlarda yoğunlaşan tartışmalarda da goruluyor Bazen kımın neyı ne amaçla savunduğunu anlamak mumkun değıl Bazısı sadece YÖK'e karşı oldugu ıçın YÖK'un savunduğu veya getırdığı herşeye karşı çıkıyor Bazısı, unıversıte uzerınde hıçbır denetım ıstemıyor Kımı, YOK Başkanı'nı sevmezken, az kımse de cıddı cıddı gerçeğı araştırıyor Ancak, yenı unıversıte yasa tasarısı uzerıne yazılanların çoğunda, yapılan tartışmalarda temel bır şeyler eksık Bu nedenle bu yazıda dışanya bakmayı tercıh edıyorum özellıkle de Ingıltere'dekı yenı gelışmelere *** Almanya ve Ingıltere'de bır suredır, unıversıtelerde ogrenımın kalıtesının artırılmasına yonelık çalışmalaryapılıyor Almanya'da Bilim Konseyi (VVıssenschaftsrat) üniversitelere çağrıda bulundu ve oğretımın/oğrenımın kalıtesının sıstematık olarak arttırılması ıçın acıl onlemler alınmasını ıstedı Konu ıçerıklennın oğrencıye gereğı gıbı ıletılemedığı/oğretılemedıgını saptayan Bılım Konseyı, unıversıtelerde kalıteyı kesın guvence altına alacak yenı kurallar saptanmasını ve uygulanmasını ıstıyor Alman unıversıtelerınde Konsey'ın ısteğı doğrultusunda tartışmalar suredursun, Ingıltere'de ıse oğrenımde kalıte arttırımını guvence altına alacak yenı kurallar ve uygulamalara geçen kış sometrısınden bu yana başlandı Ingıltere unıversıtelerınde, her bolum ve enstıtu, oğrenım hedeflerını onceden saptamak ve derslerı oğrencıye nasıl aktaracağını belırlemek ve gostermek zorunda Unıversıteler bu açıdan serbest bırakılırken, saptadıkları hedeflere ulaşıp ulaşmadıkları, ıstenılen kalıteyı yakalayıp yakalayamadıkları ıse, unıversıte dışında kurulan hakem komısyonlarınca denetlenmeye başlandı Hakemler, derslere, semınerlere, konferanslara gırıyor, oğrencılerle konuşuyor ve hatta ogrencı çalışmalarına, sınav belgelenne, ıdarı ıç yazışmalara bıle bakıyorlar Hakemlerın oluşturdukları raporlara gore unıversıtenın koyduğu hedeflere ulaşıp ulaşamadığı belırlenıyor Unıversıte gerı kalmışsa eksıklıklerını gıdermek ıçın yenı bır plan yapılıyor ve kalıte denetımı yenıden başlıyor *** Ingıltere'de üniversitelere ulke butçesınden performanslarına gore para verılıyor Bugune kadar odenecek paranın mıktarında belırleyıcı kıstas, araştırma başarısı ıle oğrencı sayısıydı Bolumlerın bılımsel yayınları, bılımsel değerlerıne gore bır sıralamaya tabı tutuluyor, lyı araştırma yapan bolumler maddı olarak desteklenıyordu Bu maddı destek, ozel bır fondan değıl, kotu araştırma yapan ve ogretım veren bolumlerın, unıversıtelerın butçeden aldıkları para kısılarak verılıyordu Şımdı kıstaslar arasına bır de oğretım/oğrenım kalıtesının değerlendırılmesı gırdı Boylece butçeden para alabılmek ıçın unıversıteler arasında rekabet ve yarış başladı Hem araştırmada hem de oğrenım kalıtesınde başarısız unıversıtelerın halı duman Bazı unıversıtelerın, başansızlıgı belgelenmış bolumlerı kapatmak zorunda kalabıleceklen belırtılıyor Gerçı bu durumun da bılım açısından sorunlar yaratabıleceğı belırtılmekte, ancak bu yontemle de bolum kalıteye zorlanıyor Rekabet, unıversıteler arasında oğretım uyesı transferlennı de gundeme getırdı Başanlı unıversıteler reklamlannı yaparken, bazı unıversıtelen de paraları kısılacağı ıçın zor gunler beklıyor Tabıı, bu durum oğrencı kaybına, dolayısıyla onemlı olçude başka gelırlerın kaybına da neden olacak Gozlemcıler, bu yenı durum karşısında unıversıteler arasında yenı bır ayrımın hızla gerçekleşebıleceğıne ışaret edıyorlar Kalıtelı oğrenım veren unıversıteler/ araştırma bakımından lyı unıversıteler Oğrenım unıversıtelen ıle araştırma unıversıtelen arasında gıderek çok daha kesın bır saflaşmanın gundeme geldıgı belırtılmekte *»* Bız Turkıye'de ne ıstedığımızı çok lyı bılıyor muyuz7 Gelecek cumartesı yenıden bırlıkte olmak uzere saglıklı bır hafta dılıyoruz Kımsesız çocukların yuva bulmalarına yardım edecek bır yazılım hazırlandı ABD'debırkabloTVprogramında evlat edınecek anne ve babaların çocuklara saglayabılecekler olanaklar ele alınıyor Şımdı Internet'te bır Web sayfası bu konuyu ışlıyor "Faces of Adaptıon" adlı sayfada kendılerıne yuva arayan çocukların resımlerı ve kışı sel ozellıklerı geçmışlerıanlatılıyor Bu çocuklardan evlat edınmek ısteyen potansıyel anne babalar bu sayfalar da ıncelemeler yaparak başvuruda Evlat edinme bulunuyorlar Amerıcan Medıcal Assocıatıon "Famıly Modıacal Guıde' adlı Internet say fasıyla sağlık hızmetı sunuyor Bu sayfada ayrıntılı hastalık belırtılerı anlatılı yor ve kendı kendıne teşhıs olanagı sağlanıyor Çoklu ortamın az kullanıl dıgı metın agırlıklı sayfa sağlıkla ılgılı guvenılır bılqıler verıyor Bır akış dı yagramı uzerınden gıdılerek hastalık teşhısınde yol gosterılıyor Sayfanın kutuphanesı zengın kaynak malzeme lere sahıp Inceleme yapılırken her bır Internet'te aile sağlığı: Bılgısayar bılımcılerı super bılgısa yarların yenı kullanım alanları uzerınde duşunuyorlar Super bilgisayarlar şım dıye kadar savaş sımulasyonları ve ha va tahmınlerı gıbı çok mıktarda vennın değerlendırıldığı ışlerde kullanıldı Guçlu bılgısayarların kullanıldığı bır başka alan IBM ın Deep Blue adlı bılgısayarının ornegınde goruldugu gıbı satranç karşılaşmaları oldu Deep Blue bır sanıyede 200 mılyon hamlenın so nucunu değerlendırebılıyordu Şımdı satrancın otesınde yenı uygulamalar gundemde Super bılgısayarların tıcarı alanda kullanılmdldrı para kazanmaya yardımcı olmaları planlanıyor Super bilgisayarlar ılaç yapımında kul lanılacak Yenı ılaçların yapımı 12 yıl gıbı uzun zaman alabılıyor IBM super bılgısayar teknolojısının bu ışlerı de hızlandırarak malıyetlerı azaltacagını belırtıyor Bılgısayar oyunları kız çocuklarına yoneldıler Erkeklerın kazanmak ıçın kızların ıse eğlenmek ıçın oynadıklarını saptayan yazılımcılar bu doğrultuda urunler hazırlıyorlar Dısney Interactıve yenı oyunundd Barbıe uzerıne el bıseler gıydırtıp kızlan eğlendırıyor Süper bilgisayarlar: Hedef: Kız çocukları Yepyeni bir ses etkisi Dolby Laboratuvarları, Mıcrosoft ve ellı kışısel bılgısayar ve yazılım uretıcısı eğer uzerınde ortaklaşa çdlışdcakları tasarıyı başarıyla sonuçlandırırlarsa dort yanı kuşatan ses>, bılgısdydr teknolojısınde atılan onemlı bır adım olacak Sanal Dortyanıkuşatan Ses adlı bu yenı teknolojı yuksek nıtelıklı ıkı kuçuk hoparlor ve bunun ıçıne yerleştırılmış alçak tıtreşımlerı guçlendıren bır başka hoparlorle sesın tum çevreyı kuşattığı ızlenımini yaratacak teknolojı kışısel bılgısayar kullanan kışılerın ekranın tam karşısında oturmaları gerektığı esasından yola çıkıyor Yenı teknolojı ıle bu konumda oturan herkesın, odanın her bır koşesıne çok sayıda hoparlor yerleştırılmesıne gerek kalmadan sesı her yandan duyabıleceğı belırtılıyor Yazılım dunyasının devı sayılan Mıcrosoft bu teknolojının gerçekleştırılmesı amacıyla Do my ıle ortak bır nıyet sozleşmesı ımzaladı Bu arada yonga uretıcılerı Intel, Motorola Zoran ve Analog gıbı şırketler de bu tasarıyı destekledıklerını bıldırıyorlar Henuz tasarıya katılmayan Japon JVC şırketı de daha once ıkı hoparlorle muzık aygıtlarında boylesı bır sesı yaratma gırışımınde bulunmuştu Sol kanaldakı sesın bır bolumunun karşı fazdakı sag hopar lorden çıkartılması odanın kımı yerlerınde sesın yok olmasına neden olur Bu nedenle sol kulagın duyduğu ses sağ kulağın duyduğundan daha az olur Boylesı bır sıstemde sorun etkının eksıksız olarak duyumsanması ıçın kışının de bellı bır konumda oturması gerektığıdır öte yandan, kışısel bılgısayar kullananlar da ekrana yapışıp kalmak zorundadır Çoklu kıtle ıletışım bılgısayarları daha onceden kaydedılen muzık ve konuşmaları yenıden yaratabılıyor ama orneğın, Sanal Dort yanı kuşatan Ses gıbı, hızlıeylemlı oyun larda ekrandakı eylemlere uygun olarak ozel ses efektlerımn de yaratılması gerekıyor Tasarı aşamasındakı bu yenı e posta: bursali@planet.com.tr Cumhurıyet BİLİMTEKNİK • No 484 29 Hazıran 1996» Basan ve Yayan Yeni Gun Haber Aıansı A Ş • Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erınç • Genel Yayın Koordınatoru Hıkmet Çetınkaya • Yazı Işlerı Muduru Ibrahım Yıldız (sorumlu) Dınç Tayanç • Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı * Grafık Yonetmenı Tüles Hasdemir • Reklam Medya C. 4843