Katalog

UZAY AR Uzaylı zeki yaratıkların peşindc Mars'ta muhtemel hayat işaretlerine rastlanılması, uzayda başka dünyalar ve başka zeki yaratıklar bulma çalışmalarını da hızlandırdı. Uzaydaki komşularımız Hujjsus 51\1t> yonı keşftfdılvn gejrogenın Sanunyolu ıçındvkı yeıt vt' kotuımu I svıçrelı astronomlar çok sevınçlıydı keşıflerınden Uzun suredır uzayda başka gozegenler başka hayatlar arama çalışmaları bır sonuç vermış ve bır ge zegen bulunmuştu Gerçı, bu gezegenın yuzeyı bıraz cehennemı andırıyordu Kay nayan bır alımunyurn denızı gıbıydı Hava ve su çoktan buhar olup uçmuştu Dun yanın uç dort katı bır yer çekımıne sahıp tı Ama olsun ılk kez bır gezegen keşfedılıyordu Bu gezegen Pegasus 51 yıldızının çevresınde dolaşıyor tıpkı Dunyamızın Gu neş etrafında donmesı gıbı Gezegenı 1991} yılında Isvıçrelı astro nomlar Mıchel Mayor ve Didier Oueloz (Cenevre Gozlemevı nden) buldu Irışal lah bızıın gokbılımcılerımız de yıllardır oz lemını çektıkton sonra şımdı Antalya da Bakırlıtepe de kurulan Ulusal Gozleme vı'nde yapacakları uzay çdlışrndları sonu cu uzayda başka dünyalar keşfederekler ve Turkıye bılımının yuzunu agartacaklar' Pogasus tıpkı bızım guneşımız qıbı (Pegasus u konu alan bır yazıyı ılerıkı sa yılarımızda yayırTilayacağız ve bu Guneş benzerını daha yakından tanıyacagız ) 45 ışık yılı uzakta Gezegen de onun çpvrpsınde dort gunde bır dolaşıp duruyor Bu gezegen kendı guneşıne 20 kez daha ya kın Şımdı dunyanın bır çok gozlemevındp başka gezegenler de bulmak ıçın buyuk bır av suruyor Çunku gezegen demek uzerınde hayat ışıgı olabılır demek Insa noğlu evrende yalnız olmaktan sıkılıyor Varloluşundan bu yana hep şu soruyu yo nelttı Şu koskoca pvrpnde yalnız mıyız1? Aoabd başka canlılar da yok mu bu ev rende"? In&anoglu yalnız olmak ıstemıyor Bu nedenle de gozler hpp uzayda ve arayış ıçınde Ancak aranan tabıı kı Ppgasus'un ge zegenı değıl Çunku orada yuzey sıcaklığı T300 derece vo orada hayat olamaz Acaba uzayada başka hayatlar var mı? Bu konuda qokbılımcılet fatklı duşunu yor Bazıları hayır uzayda yalnızız dıyor Ama buyuk çogunluk ıse gokyuzundekı mılyonlarca galaksıde mılyonlarca qeze gen var ve bunlar uzerınde ydşdm olmdsı çok doğal goruşunu savunuyor NASA uzaya uçan teleskopunu yer leştırdı Amaç uzayın dprınlıklerını keşfet mek Şımdı dunya yorungebine gorevı sadece uzayda 7Pkı yaratıklar aramak olan bır metrelık ozel bır teleskop daha yerleştırpcek Avrupalılar da bu amaçla yenı bır teleskopu uzaya fırlatacak Uz manlar 10 yıl ıçınde başka gezegenlerın dogrudan gozlemının mumkun olacagını belırtıyorlar VVerner Arber 4 harflı qenetık alfaheden olıışan tanlıldnn kdlıti>al maddesının dun yada oldugu gıbı, başka gezpgenlerde de kolayca kodldnmdsı çok mumkun dıyor Uzayda başka yaşamların da bulunabı lecegı duşuncesı çok eskıye dayanıyor Isa dan once 4 yuzyılda fılozof Metrodorus evrende sadece bız varız duşunCPS/ ekılı bır tarlada sadece btr tek bdşd gın buyuyecegı duşuncesı kadaı saçma mosferlerının ıncelenmesı herşeyı ele verı yor Oksıjen var mı yok mu Oksi|en ha yatın bır numaralı ışaretçısı Başka gokbılımcıler ISP muhtemel gezegenlerdekı canlılardan gelebılecek radyo sınyallerının pususuna yatmış durum dalar Bu amaçla dev radyo teleskoplar kullanıyorlar Gokbılımcı Frank Drake (66) her an uzaydan bır sınyalın gelebılecegı duşunresınde Tabıı Ufoculara ka lırsa onlar çoktan geldıler ve dunyanın çevresındp dolaşıp duruyorlaı1 Bazı gok bılımcıler ıse uzayda başka yaratıklar ol sa da bız onları hıçbır zaman goremeye bılırız dıyor Mıkrobıyolog ve Nobel odulu sahıbı ISamanyolu'nun kesiti usS1 Oünt Pt>y.iM/s bi. yoryüıündmn 45 ışık yılı uzakta Galnksımn yoryüıündcn gorıınon kısmı Almanya'da 6 Kasım 1995 saat: 22 OO'da gokyuzui yıldızların konumı Samanyolu dır dıyordu Immanuel Kant 1755 te Çogu gezegende canlılann olma^ı nor maldır hatta bunlaıın pck çuyu mukem mel yaratıklardır dıyordu Hatta Ingılız astronom VVılhelm H e r s c h e l (1/38 Pegasus * Herşey ışıktan anlaşılıyor Ndbil anldşılıyor başka gezegenlerde hayat olup olmadıgı'? Butun bu bılgıler yıldız ve gezeqenlerden gelen ışığın ıncelenmesıyle elde edıhyor Gezegenlerın at ttuğu nvbula çinde Dunya ve f ortaya (,ıkıyor 4 $ 3.8 milyar yıl önceye kadar yaryüzu metporların bombdrdımüiıı .ıltındn Bildıgıma ılk canlı olu: atta kalıncaya ve bugüne gl c.ınlı lîfUrecı başlatıncaya kadar,' mvt&or boınbardımanı sıra dha oncakt yaşam şekıllerinin kaç koz yokolduğu sanılıyor. " programldrld bu yıldızlar ve çevrelerındekı gpzpgpnlpr gozlenmeye başladı Gezegen gozlemlemek zordur Kendı guneşının ışıgı altında kalır VP gorulemez Teleskopla rın başında bekleyeceksı nız ta kı guneşının onune gelsın, ışığı kessın ve teökbilimciler gelişmiş cihazlarla leskopla gorulebılsın Aynı şey uzaydan bızım Dunuzay uygarlıkları peşindeler. ya mızı gozlemleyecekler , Bu uygarlıkların dünya gibi ıçın de geçerlıdır Uzaydaki yabancı yılda gezegenlerde olabileceği tahmin edilisadece 6 saat dunyamızı dogrudan gozlem yor. Güneş Sistemimiz dışında, ilk kez leyebılıvor Pegasus yıldızının Dünya gibi bir geBu yuzden gezegen av cıları tek oltayla 1uzayda zegeni olduğu keşfedildi. balık avlayanidzldr Geze gen avlamak ıçın uzaya çok sayıda1 ag atmak zorundadırlar Bu nedenle de Polonyalı Adamskı ısp Vpnus lulerın DunNASA bu yuzyılın sonunda Ay ın obur ta yayı zıyaret ettıklerını orada ınsanların sarafına bır telesekop yprleştırecek Bu dece 2 saat çalıştıklarını çunku herşeyın uzaydaki 5 bın guneşın ışığını toplayacak otomatık oldugunu belırtıyor ve buyuk bır ve deqprlendırecek taraftar kıtlesı topluyordu Şımdı sınema Gozlenen guneşlerın ışıklarındakı çok larda oynayan Independence Day de bu mınık sallantılar zayıflamalar çevrelerın oykulerın devamıdır de gorulemeyen gezegenlerı ele verıyor Yıldızın vpya guneşın ışıgındakı frekans 1960 lı ve 7O'lı yıllarda gezegenlere ya değışıklıklerı çevresınde donen gezegenpılan aletlı sondaj gezılerı ıse bu masalla ler hakkında gokblımcılere çok degerlı bıl rın onunu kestı Belkı de buyuk hayal kı gıler verıyor Gokbılımcıler bu konuda çok rıklığı yarattı Çunku qıdılen qezeqenlerde ustalaştılar Ama yıne de bır gezegen av ne kuçuk yeşıl ddamldr dolaşıyordu ne de lamak dunyanın en zor ışlerınden bırı 1 ınekler Gokbılımcı Roger Angel (Arızona) şoyle Gokbılılrncıler Guneş Sistemimiz ıçınde dıyor 700 km uzaklıktakı bır spot ışıqının yaşamın ızıne rastlayamayınca gozlerını yanında uçan bır ate^ bocegını gormeye uzaydd Samanyolu muzdakı 100 milyar çalışıyoruz" guneşe dıktıler Çok teknık araçlar ve Ancak ışte butun ış bu ateş bocegını 1822) Guneş ın tam merkpzınde canlıla rın nasıl yaşabılecegı konusundd bıle kdtd patlatıyordu1 Geçen yuzyıl Mars ta ınsanldr yaşadıgına ınanıldı1 (Shıaparpllı) Mars t i kanallar keşfedıldı ve harıtaları yapıldı1 H.G. Wels dünyalar çarpışıyor bılım kurgusunu yaz dı1 Bu oykude Mars lı ınsanlar dunyayı fethedıyordu 1938 de Orson VVelles, bu oykunun radyo tıyatrosunu sunarken New York lular olayı gerçek bandılaı ve kentten kaçmaya başladılar1 50 lı yıllarda Samanyolu Guney Kuzey gormekte Onun ışıgını bıı yakdladıldr r gaz bıçımlı atrnosferının kımyasil bılpş mını ortaya çıkarmaları çok daha kolay L ış Kısa Zdman ıçınde bu atmosfprr ağaç buyuyebılır mı ınekler otlayabılırl' mı hemen soyleyebılırler Örnegın Jupıtprp ıılaşan Galıleo uydı sunun antenlerı atıldıktan bır yıl sonı Dunyaya yonlpndırıldı VP dunya atmosfc test edılerek 1 "yeryuzunde yaşam oldı ğu" saptandı Uzayda Sdmanyolu nun ıçındp Dunv gıbı kaç tane obje oldugu konusunda ıc sadece bazı tahmınler yapılabılıyor Dn yıl once Ingılız astronom Davıd Huç hes un yaptığı hesaplara gore Samanyc lu nda bulunan her 24 yıldızdan bırın Dunya gıbı gezegenlerı var Hesaplaı gore bu gezegenlerın sdyısı aşagı yukt 60 milyar VP bunlardan 4 mılyarının r Dunya gıbı ıslak hayata elverışiı gezege olma ıhtımalı yuksek Tabıı durmadan yenı yıldızlar oluşuyı ve onları saran toz btılutlan ıçınde yeıyı zu gıbı yaşanacak yerlerın oluşması c soz konusu Ozpllıkle de bu genç yıldızL saran buyuk mıktdrldrddkı hıdrojen mac desı, Orıon VP Atbaşı nebulalarında oldı gu gıbı yuzlerce ışık yılı rnesateye daqıl< bılmpkteler Bu maddenın guneşlere d( nuşmesı uzun zaman alır Bu yıldızlar çpvrpsındekı maddeler de bırleşerek g( zegenlere donuşur Gezegen oluşumu I" yogunlaşma surecını gerektııır Buyt parçalar kuçuk toz parçalarını yutarak bı yurlpr ve gıdprek buyuk kutleler oluşur Guneşlerın çevresındekı maddelerı kımyasal bıleşımlerını de yıne çevrede sıcaklık belırler Guneşın en yakınında da bulunaln blfltiM «r» WH(i ' ' u mavtblgler ıle mkro fosıller, o»n/< urctehllıvorUırdı kırdeğı olan ılk ı uuı.tvuler ortaya çlkıyor Bunlar butun yuksek y.j$am blçimlerinın atasıdır hucereHter titıurn 5016