Katalog

KISA H A B E R L E R H A F T A N I N G Ü N D E M İ Ölümcül sonuç Mars arabasını kızıl gezegene gonde recekler bu yılın sonunda Avrupalılar ıse 2003 yılı ıçın çalışıyorlar ve o zama na kadar araba modellerını belırlemış ve uretmış olacaklar "Akılcılığa Çağrı" Iıııkn e 'nın ondc gelen bılım adamkınnı çatısı altında toplavan Türkiye Bilimler Akademisi ge^en lııı/lıı Istaııhııl'da olağanustıı genel kıııııl \aptı \e ıılktnıızııı ı<,ınıh hulıındu^ıı dıtıııın ıızeıınc goıuşlctını "Akılcılığa Çağrı" ha^lı^ını Itısnan hıı hıldııı ıle kamuovuna açıklanıa kıııaıı aldı ! L lkcıııiiıı hıı \ı\kın hılıııı ııısanlaunın ve ındınlaıınm oıtak dıı$ıınce\ını \e\lendııen \e ıılke koşullaıını dıkkale aldığımızda hınıık oııem taşı\an \kcuk ıııı nın hıı hılcltı ısını oldıığıt gıbı koşcme cıln <>ı um "Biliın adammın geleneksel görev ve ıığraşı, hirikmiş bilgi ve gözlemlerdeıı, bu bil^i re f>ö:lemlerle sınırlı sınanabilir sonuclar ıııetîp bu sonuçlan anhışılır bir bı\ imde geııel tartışmaya acmaktıı: Bu evrensel ıığruş yunındu ı;ene biliın udumının vazgecilmez. bir toplııınsal bağ ve yıikiimlıilüQii de vaıdıı: larilı boyıııua tııııı baskı rejimleri, bu yukıımlııhıkleriniyeriııe ^etinnekten eekinen uydmlur ve hiliııı adamlanmn suskunluğu uzerine kuııılnıu!} ve surcklilik sağlayabilmişlerdir. l Ikelerin turihleri darboğuzlurlu doludur. Vlkemiz de böyle bir darboi>(izdaıı ge^mektedir. Yıizyıllanıı birikimiyâresel ve etııik sorunlar, ttnemli bir holıınıu kişisel çıkur ve uhlak boşluklarınduıı kaynuktunan ekonomik aıtmaz.lıtrla pekişmiştir. liıından 73 yıhince buyuk bir ozveri, c esaret ve lıepsinden dte, tıluslur turihinde örııeği ıız bııluııun bir akılcılık dtızeyi uzerine Uıınılııııı^ olaıı C umhuıiyetinıiz T.or i>unler ge^irınekte, bııyıik uzuntııyle f><>zlediğimiz kimi örnekte bir kurşı devriın hevesi \ezilmektedir. Değiııiien açntaz ve sorunlar, eleştirel ııkıleı tartışmuyu açık olmayan suplantılurla ve dinselyakla^ımlarla u^ılaınaz.. Dinsel inanclar kişiseldir. Bu inaıt{ ve saplantıları toplum dıızeninin uıuı oğeleri lıaliııe ifetirmek ^abası, ıılkenin iç harışı, deıııokrıısi ve öz.etle gelecek a<, ısındaıı çok tehlikelidir. Benzer bir teblike de, aynı darhoğazı aşmakta kendini toplumun diğer kişi ve kurumlurmdan daha yetkili varsayan baskuı yânetimlere duyıılubileeek b'z.lemde yatar. Bir kez daha vıır^uluyorıız. Dinsel inanclar gibi, eleştirel ukılcı tartışnıaya açık olmayan tıiııı ve inanclar, toplumsal kurumları, özellihle de eğitim, biliın ve yargıyı etkiliyememeli, biçimlendirememelidir. Başta eğitim, biliın veyargı olmak tizere tiim toplum kurumlarınm ' tenıel dayanağı laik Cumhuriyetimizin de ana dayanağı olaıı, akılcılık olmulıdır. tle^tirel akılcılık, çoğu kezyanlış algılandığı iizere salt rahat bir yaşam dıizeyine ııluşıp teknoloji nimetlerinden alahildiğine yarurlanabilnıek değildir. Akılcılık, adalet ve bireyin insan olarak saygınltğınm temelidir. Çağdaş uygurlık bu kavrumlar üzer'mdeyupılanmıştır. lürkiye Bilimler Akademisi eleştirel "akılcılığı" her koşulda savunmayı en bıiyük görevi bilir." 1 ıııkne Bılımleı Ikademısı IW3 ı(// E\lulunde kcınıın i^ııcııııde hıı kcııarnaıne ıle kııı ııldıı tlk haşkanı hıı kadııı hılıııu tıııtz \ e lıula ı>oıe\ ıle Pıof Dı Aylıun Çavdar Akademı hıı^ıın 21 ı onur ııvc 30 'ıı cısosıve ııve ve 42 \ı aslı olmak ıızcıe 91 ıı\e\e \alııp ikademı, hılımsel kunıılıı toplantılar vapıvor ve bu toplantılar uzerine 5 \a\ını var Ulkemıztle TÜBİT4K'ııı eşdeğeı ıııde, so\\al bılımleı nı hıı ıiıaştıı ınıı kııntmıı hulunmumasıııdan ılolcn ı. sosval bılıınleıe destek \ eıen (dlıynalaı \upı\oı Bıt haglamdıı, so\\ul hılımleı konusıındu ılk hılıııı \e k$\ tk ndulkımı hıı \ıl acıkladt Akademı avııca, sosuıl hılımleı de. huttınleştııılmış doktoraprogramlanııa \ardinu ı olınoı Sosuıl hılımleı alaıunda \a\ımlaıımt$ makaleleıe malı vardımda bulunuyor ikademı u\ elerıne de aıaştınııa \anlinu vapnor ve iıvelenne Anadolu ıııın eı sıteleı ınde konfeıanslar veıdırıvoı *** >()() sa\ ımızııı va\ ınılanması nedenn le hızı desfeklevcn hıttıın okııılannuza teşekkuı edeıız üelecek cıımartesıyenıden bırlıkte olmak ıımııdınla sağhklı hıı luıfla daha dılnonız I braıllı ve Amerıkdlı doktorldr tumor hucrelerının kanında bınde ıkı oranının uzerınde (surhoşluk durumu) nlkol bulunanlnrın vucudunda alkolsuz bır vucuda kıyasla çok daha hızlı yayıl dıklarını ve vucudun bagışıklık sıstemı nı daha kolay aştıklarını buldular Ohıo Stdte Unıversıty (ABD) den Gayle Page ve arkadaşları fare modelınde bu bonuod vardılar Cıgerlerınde kanser yaratılan ve alkol verılen farelerde kanserlı hucreler baglıklı fdrelere kıydbla 40 kez daha çoktular Araştırma Natu re Medıcıne de yayımlandı Uzmanlar bu bulgudan yola çıkarak 'Neşenız varsa ıçın, ama asla sarhoş olmayın" dıyorlar Bu ogut sade ce kanser tfdavısı goren hastalar ıçın degıl aynı zamanda normal ınsanlar ıçın de Çunku bazpn normal ınsanlar da farkındd olmadan metastas yapmaya hazır kanserlı hucrelere sahıptırler erem hıjyenık koşulların lyıleştı rılmesı ve antıbıyotıklerın kullanılmaya babldrımabi ıle zengın ulkelerde buyuk olçude koku kazındı ve sadece romanlarda sozu geçen hastalık olnıak kaldı Ancak dunyanın gerı kalan dıger kesımlerınde yılda J mılyon ıriban veremden okıyoı Ingılız araştırmacıların Nature Medıcıne dergibinde (Teınnıuz 1996) ya yımlanan araştırmalarına gore fareler de denenen bır dbi hdbtalıgd kar^ı rnu cadelede onemlı bır başarı elde edıl mesıne katkıda bulunacak Tıp Ardbtır Verem aşısına doğru V Mars arabası maları Konseyı nde gorevlı doktorlar farelere lebraya yolaçan Mycobacterı umtepraenınDNA'sını ıçeren bır parça gen aşıladılar Aşı sonucu fareler sade ce lebraya karşı degıl tuberkoloza karşı da bagışıklık kdZdrımıştı merıkalılar ve Avrupalılar Mars'a , gondereceklerı ozel mını araba knın krater ağızlarında veya toz Zayıflatan ilacın satışı dupdunuldu fırtınası ıçınde kaybolmasını onlemek ıçın yenı tasarımlar gelıştırıyor Mını arabalar belkı de uzaktan yanı dunyadan kumanda edılecek Gerçı Mars dunyadan 400 mılyon km uzakta ve bır sınyal Dunya dan Mars a 22 dakıkada ancak gıdıyor Yıne de Avrupalılar uzaktan kumandada ısrarlı ESA uzmanları, Mars arabasını sımule ettıler Amerıkalılar MFEX ısımlı 6 tekerleklı |ASF şırketının çıkarttığı zayıflık ıilacı Merıdıea nın ABD'de satışı 'yasaklandı Amerıkan Besın ve llaç Denetleme Kurumu (FDA) ılaca ızın vermeme gerekçesı olarak ilacın kan basıncını yukseltmesı mıgren ve uykusuzluga yolaçması gıbı yan etkılennın ilacın olumlu yararlarını onemlı ol çude golgede bırakmasını gosterdı BASF, Amerıkan pazarından 400 mılyon dolar kadar bır gelır beklıyordu ABD de ınsanların zayıflama kuru ıçın çok para harcdmdsı bu pazarı çekıcı kılıyor Redux ısımlı zayıflama ılacı ABD de çok lyı bır pazar bulmuş ve haftada 85 bın ılaç satılmaya başlanmıştı Almanya'da Isomerıde ısımlı ılaç uç yıldır bu amaçla pıyasada satılıyor Bu ılacı alanlarda da yorgunluk ve kan basıncındakı degışıklıkler gıbı yan etkıler goruluyor llaç aynı zamanda, ' pulmonale Hypertonıe" denılen olumcul bır duruma yolaçtıgı şuphesı altında bulunuyor Bilgisayarlanın kralı 1 998 yılından ıtıbaren Lavvrence Lıvermore Mıllı Laboratuvarlarında (Kdlıfornıya ABD) dunyanın en buyuk en randımanlı en hızlı bılgısayarı çalışmaya başlayacak 100 mılyon Dolara çıkan IBM bılgısayarı sanıyede uç mılyar hesap bırımı (3 Teraflop) gerçekleştırebılecek Bıl gısayar daha çok nukleer patlama sımulasyonlarında kullanılacak Bu makıne şımdılık Enerjı Bakan lığı'nın bır geçış cıhazı olarak nıtelendırılıyor 2000 yılında 10 Teraflop luk 2004 yılında ıse 30 ve 100 Teraflopluk bılgısayarların sıparıyı gerçekleş tırılecek Clınton bu gelışme ıle ılgılı "ARGl'mız dunyanın en lyısı olmalı" dedı e posta: bursali@planet.com.tr Cumhurıyet BİLİMTEKNİK • No 501 26 Ekım 1996» Basan ve Yayan Yenı Gun Habor Ajansı A Ş • Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erınç • Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetınkaya • Yazı Işlerı Muduru Ibrahım Yıldız (sorumlu) Dınç Tayanç • Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı • Grafık Yonetmenı Tules Hasdemır • Reklam Medya C. 5013