Katalog

TVBELGESEL SORUN YANITLAYALIM TV 2 10.30 In the Heart of Earth TV 2 15.20 Belgesel "SCITech" TV 2 21.25 Yertı Belgesel "Merhaba Çağdaş Türkiye. TGRT 12.20 Belgesel "Mavl Sessizlik" TGRT 12.20 Belgesel "Denizattı Sırian" TGRT 19.50 Belgesel "Altaylar'dan Kafkaslar'a" Kanal D 13.00 Herşeyin Başı Sağlık HBB 17.00 Checkup FLASH TV 15.30 Belgesel "Dünya Kupası" Star TV 15.25 Belgesel "Harikalar yolu" 13 0cakCumartesl İLGİNÇ SORULAR Fillen yağmurun yaklaştığım nasıl hissedir? SORU 1: Afrika'nın geniş ovalarında yaşayan filler yağmurun yaklaştığım önceden hissedebilirlermiş, çünku bunlar çok düşük frekansları duyabılen hayvanlarmış. Ne derece düşuk frekansları duyabilirler? Duydukları şey nedir? YANIT: Filler, ınsan kulağının duyabıleceğı en duşuk frekans olan 20 hertz sınırının çok altındakı frekansları duyabilirler Yaklaşık olarak 0 1 hertz kadar duşuk frekansları duyabıldıklerı tespıt edılmıştır Flllenn, bu yetılerını uzaklardakı yağmuru algılamak ıçin kullanıp kullanmadıkları bılınmıyor ama yağmurdan kaynaklanan sesi duyuyor olmaları tabıı kı mumkun. Yıldırımdan kaynaklanan ınfrases, filler tarafından ınsanlardan çok önce algılanır Atmosferın turbulansı da duşuk fekanslı bır ses oluşturur Bırçok kuş turu, ınsanlara gore çok daha duşuk frekanslı seslerı algılayabıldıklerı ıçın suzulme uçuşu yaparken turbulansın yarattığı bu duşuk frekanslı sesın dağıiımından yararlanarak yukselen hava paketlerının yerlerını tespıt edebılırler Filler, duşuk frekanslı seslerı kendı lerı de çıkarırlar Bu sayede çok uzaktan bırbırlerıyle haberleşmelerı mumkun olur Bu durumu sayılarla ıfade edebılmek ıçin deneyler de yapılmıştır Çay ve mantar çorbasınm kullanıldığı bır deneyde çorbanın gerçekten çaydan daha hızlı soğuduğu kesın olarak tespıt edılmıştır. Isı kapasıtelerı şu şekıldedır, Mantar çorbası 1 kılogram 1 derece ıçın 2960 Joul Su 1 kılogram 1 derece ıçın 4185 Joul dolayısıyla bu durum son derece normaldır 14 Ocak Pazar TV 2 09.00 Hayvanlar Aleminde Blr Gezintl TV 2 15.25 Belgesel "Modern Sanatın Serüvenl" TV 2 19.20 Belgesel "Bilim Teknolojl ve Biz" TV 3 16.10 Doğa Serüvenleri Değışık bır yontemle ardıç kuşlarının nasıl avlanıldığı anlatılıyor. Kanal D 10.30 Belgesel "Yeni Yüzyıhn Keşifleri" Cine 5 16.05 Belgesel "Mavl Sessizlik Star TV 02.20 Belgesel "Harikalar Yolu" dırmanın ne kadar güç olduğunu ütü yapan herkes bılır Gomleğı ıslatmazsanız lıfler kabarmaz ve dolayısıyla hıdrojen bağları bır turlu kopmaz Utu leme ışlemı, bağların, gomlek buruşmadan once sahıp oldukları konuma yaklaşmalarını sağlar Pamuktan farklı malzemelerden uretılen kumaşlarda da benzer durumlarla karşılaşılır, ama bunlarıdakı bağ sıstemı pamuktakı hıdrojen bağlarından farklı olabılır örneğın yunlu ku maşlarda kovalent ve elektrovalent bağlar söz konusudur Gorduğunuz gıbı, kumaş kimyası son derece ılgınç mekanık sonuçlara yol açan karmaşık yapıların araştırıldıŞı son derece ılgınç bır konudur Ütü, kumaşı hangi fizik yasasına göre ütüler? uıda neden bacaklarımızı büzeriz? 15 Ocak Pazartesl TV 1 17.30 Bu Toprağın Sesi TV 2 18.00 Belgesel "Uçuş Rüyalan" TV 2 21.20 Belgeset "Uygarlıklar Ülkesi Anadolu" Anadolu'nun zengın geçmışı konu edılıyor. TV 3 14.30 Belgesel "Tannların Arabaları" Çonba neden hızlı soğuyor? IBOcakSalı TV 2 18.00 Uçuş Rüyalan TV 3 11.30 Belgesel "Yayla Yollannda" TV 3 12.30 Belgesel "Deniz" Çın'de Sanbodan Adası'ndakı balıkçılık geleneğı anlatılıyor TV 3 13.30 Belgesel "Doğa Dostları" TV 3 20.30 Belgesel "llk Satır" Gelışmış batı ulkelennde, çocuklardakı uyuşturucu bağımlılıgını yok etmek ıçın surdurulen çalışmalar anlatılıyor SORU 2: Bır termosu çay veya kahveyle "tamamen" doldurursanız sıcaklık saatlerce korunuyor. Fakat aynı şeyi çorba gibi daha viskoz bır akışkanla denerseniz soğuma çok daha çabuk oluyor. Neden? YANIT: Çay ve kahve buyuk pranda su ıçeren sıvılardır ve suyun da ısı kapasıtesı çok yuksektır Çorbada ıse yag ve katı parçacıklar gıbı ısı kapası telerı duşuk olan maddeler bulunur Dolayısıyla çorba, daha az enerjı de polar ve daha hızlı sogur SORU 3: Ütü ile kumaşlardaki buruşuklukların düzeltilebilmesini hangı fızik (veya kimya) yasasına borçluyuz? Kumaşın cinsı onemli midir? YANIT : Kumaşlar lıflı bır yapıya sahıptırler Bu lıfler, bırbırı ardına sıralanan molekullerın oluşturduğu bır suru uzun zıncırden oluşmuşlardır ve bu zıncırlerı oluşturan molekuller bırbırlerıne çok zayıf baglarla baglıdırlar Eğer bu bağlar bozulursa molekuller ve bunların bağlı olduğu zıncırler ılk konumlarını kaybederler, fakat bunları duzgun hale getırmek mumkundur Pamuklu bır gomleğı utuledığınız zaman ışte bu duzenleme ışını yapmış olursunuz Pamuk, glukozu andıran alt bıleşenlerın oluşturduğu polısakkarıdlerden ve selluloz molekuilerınden olu şur Hıdroksıl grupları selluloz molekuilerınden uzanarak yakınlarda bulu nan dığer selluloz molekullerıyle hıdrojeıı bagları kurarlar Du bağlar, yeterlı ısı sağlanır ve ortama bıraz da su eklenırse parçalanabılırler Pamuklu bır gomlegın buruşuklarını gomleğı ıslatmadan veya utu yu yeterınce ısıtmadan ortadan kal SORU 4: Uykuya daldıktan sonra bacaklarımı yukarı çekıp buzıilüyorum, bazen kendımı o kadar sıkıştırıyorum kl, bu durum uyanmama neden oluyor. Benzer durumu bazen ev hayvanlarında da gözlüyorum. Bu durum neden kaynaklanıyor? YANIT : Ruya gorurken beyının motor kısımları, sankı ruyada karşılaşılan durumlarla gerçekten karşılaşılmış gıbı anı hareketlere karşı kasları yonetıyor Hayvanların ruyaları uzerıne çalışmalar yapan araştırmacılar da motor sınırlerın (bloke edılseler de) durumla ılgılı olduklarını belırtıyorlar, bu durum en azından kedıler ıçın boyle, Kedı ruya gorurken, beyındekı bır merkez (locus coeruleus) motor sınırlerı bloke edıyor ve duşuncelerın harekete neden olmasının onune geçılmış oluyor Eğer bu merkez hasar gorurse, uyuyan kedı kalkıp evde sersem sersem dolaşabılıyor, olmayan farelerı yakalamaya çalışabılıyor veya kendını yalayabılıyor Şımdıye kadar bu durumdakı bır kedının cınsel anlamı olan hareketler yaptığı hıç gozlenmemış Aynı deney ınsanlar uzerınde gerçekleştırılebılseydı nasıl bır sonuçla karşılaşıhrdı 9 Bu bılınmıyor Insanlarda uykudakı hareketler en çok uykuya daldıktan hemen sonra goruluyor Derın uykuya dalınınca kas larda bır gevşeme oluyor 17 Ocak Çarşamba TV2 19.20Bilimlelçiçe TV 2 11.30 Belgesel "Sözün Bittiği Yer" . TV 3 12.30 Belgesel "Deniz" Yaşlı denızcılerın ahşap gemı yapımını oğrenmek ıçın verdıklerı uğraş anlatılıyor TV 3 19.00 Belgesel "Eınstein Tonight" TRTINT 12.30 Belgesel "Uygarlıklar Ülkesi Anadolu" 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 18 0cakPerşembe •TV 2 18.00 Belgesel "Uçuş Rüyalan" TV2 19.20Çevre TV 3 12.30 Belgesel "Deniz" TRT INT 12.30 Belgesel "Mekânlar ve Zamanlar" Turk sınemasında kullanılan ve daha çok aşk sahnelerının çekıldığı mekânlar anlatılmakta. SevdaTepesı, Rumelı Hısarı sırtları, Belgrat Ormanları gıbı 19 0cakCuma TV 1 17.30 Bu Toprağın Sesi TV 2 18.00 Belgesel "Uçuş rüyalan" TV3 11.30 Belgesel "Kapadokya" TV 3 14.30 Belgesel "Nostradamus" Unlu kâhın'ın yaşam oykusu TRT INT 12.30 Türkiye Magaraları SOLDAN 8AÛA: 1 1945 doğumlu, Iç slm«trl»l olmayan Einstein alan denklemlerınin çözulebilırliğı adlı çalışmasıyla Eınstein alan denklemlerınin ba/ı yapısal ozpllıklerının aydınlatılmasına ve bu denklemlerın tumuyle ıntegre edılebılır bır sıstem oluşturdugunun gostenlmesıne yaptıgı ozgun katkıları nedenıyle Sedat Sımavı Vakfı Fen Bılımlerı odulunu kazanan Turk fızıkçı 2Su Almanya da bır nehır Vucudun bır bolumunde hareket ve hıssın kalkması 3 1846 1926 yılları arasında yaşamış, soyut entelektualızme ve sıstematık yaklaşıma guvenmeyıp, felsefesını gcrçek ınsan deneyımı uzerıne odaklaştırmış doganın ve tının ınbdnda buluştugunu savunmuş. Birey ve Toplum, Yaşamın Anlamı ve Değerı adlı yapıtı da yayımlanmış, Alrrun duşunur 4 Uluslararası Gokbılım Bırlığı Kanada'da bır kent 5 Çok ılgınç esnek ozellıklere sahıp kımyasal elyaf Beyaz 6 Eskı nukleer etkınlık olçusu bırımının sımgesı lyelık eklerı olarak bır kımsenın oz var lığını belırten adıl 7 Yaprak daman Ege bolgemızde bır dağ 8 Tırpana balıgı Sodyum'un sımgesı Amerıka'nın bır unıversıtesı 9 Kuçuk kardeş Maddesel sıstemlerın dengesını, bellı bır karşılaştırma sıstemınde ınceleyen mekanık dalı 10 ABD'den fırlatılan, yereksenh ılk ışlemsel telekomunıkasyon uydusu Bır soru ekı YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 18671934 yılları arasında yaşamış. Alman Schmidt ıle aynı tarıhte Toryum ıın radyoaktıflıgmı bulmuş Debıerne ıle bırlıkte Radyum'u metal halde yalıtmayı başarmış, Institut du Radıum u kurmuş, Fransız fızıkçı 2 989 1037 yılları arasında yaşamış, hastalıkların ortaya çıkışı ve yayılışı konusunda araştırmaları ve tedavı yontemlerı gelıştırmış, metafızıgı buyuk olçude Farabı'nın öne surduğu tezlerın bır devamı sayılan ıkıyuzellıden fazla kıtap yazdıÇı soylenen Iranlı fılozof ve hekım 3 Tann'ya yalvarma, yakarış Bır tur yaban mersını 4 Asa ve Dın olçulerı yerıne, uluslararası standart olçu olarak kabul edılen fotograf duyarkatlarının duyarlık olçusu Ayakkabının yumuşak olan ust bolumu 5 Kotu, fena berbat Rey 6 Yersız becerıksız soz VPya davranış 17791851 yılları arasında yaşamış, 1790'dan ıtıba ren ılk kez Goethe'nın duşundugu sayılan, kafatası kemıklerının omural bıleşımını saptdtnış Alman dogabılımcı 7 Ekonomık bır etkınlık sonucu elde etme Isyankar 8 Sıcak bolgelprde yetışen, 1 3 m boyunda ağaççık turkıye'nın pla*a ışaretı 9 Jean onadlı, 18731929 yılları arasında yaşamış varısın sertleştırıcı şırıngalarla tedavısını bulmuş, radyoaktıvıtede saydamsızlık sağlamak ıçin lyotlu yağ şırıngalarını kullan1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 mış, Fransız hekım Yabancı R E A| T| 1 rziB 1 R A K 10 Bır Sumer tanE L E A İ N|A T 1 K A rısı Ayak dıreme 11 Ukrayna'da bır R K A A|K[A kent Bılım 12Sağılan hayvanların K A G sut torbası ÖzelAm A ! C 1 N A lıkle alt kesıcı dışlerle, kopek dışlerının 1 S A B A L A K | A1 R mB ve kuçuk azıların ıç yuzeylerıyle ust |R|A E K Ü buyuk azıların yan A M A K s A A yuzeylerınde bırıken F A S sert ve çok yapış 9 T L K 1 L E kan tortu, taş 10 N E A N|T|R | o | p1 Y E N İ ÎEİCî E9 11 El 1A1R 1I 460 10