Katalog

/E YAŞAM acılığı Ile cinsel işlevlerde de etkili olur. .aboratuvar hayvanlarında yapılan bir deneyde, doğum öncesi stresin erişkinlikteki ;ınsel davranışları değiştireblldiğini gös:ermiştir. Bu deneyde gebe fareler kaçıp <orunamayacakları bir şekilde çok güçlü şıkla karşı karşıya bırakılmış ve bu fareerden doğan erkek yavruların cinsiyet or^anlarının erişkin yaşa geldiklerinde daha (üçük olarak geliştiği saptanmış. Farklıaştna sadece şekılsel olarak kalmamış, DU erkek farelerin erkeksi cinsel davranışan çok kadınsı davranışlara yatkm olduJu ve az miktarlarda dişilik hormonları 'erıldığinde bu davranışlarının hemen öne ;ıktığı görülmüştür. Yine bu farelerde, jeynin ön kısmının da cinsel organları gibi yi gelışmemiş olduğu görülmüştür. Bu >laya neden olan, yoğun zorlanma altınJaki ana farelerde stres hormonu da diye>ileceğimiz steroid hormonlarının böbrek ıstü bezi tarafından bolca salgılanması ve >u steroid hormonlarının erkek dölütün cenin) androjen (başlıcası testesteron >lan cinsel hormonlar) oluşumunu bas.ılamasıdır. Son zamanlarda hormonların yanı sıra okain ve morfinle akrabalığı olan iki kimasalın aşk ve cinsellikle yakın ilişkili olluğu bildirilmiştir. Kokainimsi (ya da daha loğru şekliyle amfetaminimsi) madde cinelliğin en ateşli, en tehlikeli evresinı, lözun kararıp da suçların işlendiği evesini oluşturur. Diğeri, morfinimsi olanı sndorfin) uzun süreli, sakin (ve belki de nutlu) beraberliklerı oluşturmakta, kalp arpıntılarını dindirmektedir. Ne var ki bu d kimyasalın salgılanmasını yine beyin 'aşlatmakta ve ayarlamaktadır. Hele eniorfin doğrudan doğruya beyinden salılanır. Cinsel örgenlerin daha ilkel seviyedeki ilevini omurilik ve omuriliğin bel ve kuyjksokumu kısımlarından çıkan duyu ve evinsel sinirler sağlar. Refleks özelliğine olan bu tepkilemeleri başlatan yine eyindir. Bir başka deyişle cinsel nesneye önelimi, cinsiyetin reflekslerle ilgili işlevsrı dışındaki davranışları, cinsel güdülenıe ve dürtüleri beyin sağlar. Beyin bu işsvı, doğadan gelen temel yönelimlerle nsanın insanı yeğlemesi, cinsel nesne larak insana yönelmesi gibi); gelenekle, ğıtımle, modayla, reklamla şekillenmiş srcihlerle (değişen beğeniler, değerler, örüntüler) yerine getirir. Başlıca kaynaklar 1) Foucault, M.: Cinselliğin Tarihi, II., Afa ayınları 1988. 2) Lewinsohn, R.: A. History of Sexual Cusıms, Harper Br., New York, 1958. 3) Bardakçı, M.: Osmanh'da Seks, Gür ayınları, 1992.) • 4) Oaknın, S., Rodriguez del Castillo, A. ve k.: Change in Forebrain Na, KATPase ac/ity and serum hormone levels during sexual îhavior in male rats, Physiolog. Behavior. 45: 5710, 1989. 5) Carlson, N.R.: Physiology of Behavior, lynBacon, Boston, 1991. 6) Bichmond, G., Clemens, L.: Ventromedıal 'pothalamıc lesions and cholinergic control of male sexual behavior, Physıol. Behavior, 42: '9182, 1988. Cinsel ilişki ile çoğalma evrim için şart olan çeşitliliği sağlar. Bu yöntem hem dahilerin hem de geri zekalıların doğmasına olanak tanır. Selçuk Alsan ayvan türlerinde 3 tip çoğalma var: 1) Ikiye bölünerek çoğalma: Bakteriler ve diğer ilkel canlılar ortadan ikiye bölünerek çoğalır. Bakteri kendi kromozomlarının bir kopyasını, yeni oluşan bakteriye verir. Yeni oluşan hücre, kendini oluşturan hücreden musluktan kopan su damlası gibi ayrılır. 2) Partenogenez: Partenogenez'de (döllenmesiz çoğalma) dişinin yumurtaları erkek tohum hücresi tarafından döllenmeden çoğalır ve hepsi dişi yavrulara dönüşür. Bu dişi yavruların hepsi ikiz kardeştir, babaları yoktur. Yavruların kromozomları annenin kromozomlarının aynısıdır, dişinin ve erkeğin kromozomları karışrnadığından genetik çeşıtlenme yoktur. Orneğın yaprak bitleri böyle çoğalır. 3) Cinsel birleşme ile çoğalma: Evrim basamaklarında en yüksek havyanlar, dişi ve erkeğin cinsel birleşme yapmasıyla çoğalırlar. Erkeğin spermatozoidleri dişinin yumurtasını döller. Bu döllenme biçiminin en büyük üstünlüğü, bu türdeki genlerin birbiriyle çok değişik karışımlar yapabilmesidir, biMse canlıların fabrikadan çıkmış gibi tekdüze olmalarını önler, her canlıya kendi farklı kromozom yapısına bağlı farklı özellikler kazandırır. Orneğin insanlar cinsel birleşme yoluyla değil de partenogenezle çoğalsaydı, dünyada yalnız dişiler olacaktı ve bütün dişiler tek yumurta ikizleri kadar birbirine benzeyecekti, örneğin hepsi sarışın, mavi gözlü, uzun boylu vb. dişiler olacaktı. Erkek olmayacağından muhtemelen cinsel zevk de olmayacaktı. Kromozomlardaki gen bileşimi hep aynı kalacağından, canlılar hep aynı düzeyde kalacak, gen karışımı sonucu çeşitli ortamlara uyabilen üstün canlılar gelişmeyeceğinden evrim ve uygarlık •DlmayacaktL önemli bir soru şudur: C in Seks sağlık demektir sel birleşmeyle çoğ a I ma önemsiz bir evrimsel artık mıdır, yoksa hastalıkları önlemeye yönelik bir strateji midir? 3000 kadar kalıtsal hastalık vardır (şeker hastalığı, zekâ gerilikleri, bağışıklık yetEşekarıları seksi, bir bakterinin bu oa« mezlikleri vb.). Tabii teri, dişinin yumurtalarını işgal eder, spermatozoidleri ise işgal etmez, bütün kalıt çünkü orada çoğalmak için yeterince yer yoktur. Bu bakteri erkek ve sal hastalık dişilerin diğer dokularında da çoğalır. Bakteri, hayatta kalmak için ların çocuk yumurtanın spermatozoid'le döllenmesini engeller, çünkü erkek yavrular lara ğeçme oluşması onun yararına değildir: spermatozoidleri işgal etmemektedir. sine seks Böylece bakteri, eşekanlan dişilehni pantenogepez'e zorlar; döllenmeneden ol miş yumurtalar bölünerek çoğalır ve çok sayıda dişi eşekarısı oluşturur. Eşekansına antibiyotikler verilip bu bakteri öldürülürse eşekarısı cinsel maktadır. üremeye başlar ve InFakat cinsel birleşme yoluyla de bir gün erkeksizerkek ve dişi yavrular oluşturur. bir çocuk yapmalarını sağlayacak o I m a y a n san dişileri için diğer yöntem bulunabilecek mi? Bulunsa bile bunun ne bakteri veya bir çoğalmalar yararı olacak? Erkekler yavaş yavaş yok olmayı kabul edecek mi? Bunun da daha kö İçin savaşlar bile çıkmaz mı? Yalnız kadınlar olan bir dünyada kadınlar tüsü olacak nasıl mutlu olacak? Annelik onlara yetecek mi? tı. örneğin partenogenez. örneğin hum hücrelerini kendi vücudunda oluşditlik (erdişlik hermafroturarak gerektiğinde birleştirmesi). Bu ğin hem dişi erkedurumda var olan bir kalıtsal hastalık hem erkek sonsuza kadar bütün yavrularda görület ocekti. Cinsel birleşmenin evrim açısından yararışudur: Bir canlının (erkeğin) genlerini, bir diğer canlının (dişinin) genleri ile karıştırmanın en etkili yolu sperm ile yumurtayı birleştirmektir, yani cinsel birleşmedir. Bu karışma sırasında daha mukemmel (tabii bazefl de daha kötü) karakterler ortaya çıkabilecektir. Doğal ayıklanma (seleksiyon natorel), çevreye uymayacak karakterler taşıyanların yok olmasına, çevreye uygun karakterler taşıyanların ise hayatta kalmasına yol açacaktır. Bu, gerçekten böyle olmuştur, aseksüel (cinsel olmayan) yolla çoğalan türler, birer çıkmaz sokaktır, partenogenezli hayvanlar yalnız kopya yaratırlar. Birleşerek çoğalma ise evrim için şart olan çeşitliliği sağlar. Bu yöntem hem dahilerin hem de geri zekalıların doğmasına olanak sağlar. Burada şeytanın avukatı araya girip şöyle diyebilir: Pekı, ya evrim yapmayan türlerde cinsel birleşmenin yararı ne? Örneğin nötralist teori, evrimin şansa bağlı olduğunu ve türlere hıçbir yarar sağlamadığını ileri sürer. Bu açıdan bazı araştırmacılara göre cinsellik, bir apandist veya kullanılmayan bir ayak parmağı gi ttu (*) Prof.Dr., Akdeniz Üniversitesi Tıp ikultesi Nöroloji ABD. 4759