Katalog

LOJİLERİ KARACAAHMET İBRAHİMAĞAE5J<ARAYOLU SÖĞÜTLÜÇEŞME Şemsipaşa'dan Marmara dibine dalan ve Saraybumu attmdan Yenlkapı'ya uzanan tüp ge indiriyoruz gehı ve istasyonlan görülüyor. çitin kesiti: Ortadaki mavi çizgili bölge Istanbul boğazı. San çizgi metro+tüp geçitin güzer ızı demiryolu tüp geçiş projesi 15 oranında transit taşımacılığa, yüzde 85 nında ise kent içi yolcu taşımına yanıt versi durumunda "fizibıl" olabilecegi ortaya mıştı. Nıtekim, IRTC'nin etüt ve proje çalışmalaJa da bu oranlar temel veri olarak ele alınÜç yıla yakın süren ve çok sayıda yerii ve >ancı uzman ekiplerin katılımıyla gerçekleı çalışmalar sonucunda, "tstanbul Boğazı miryolu Tüp Geçişi, Metro ve Raylı Sisıleri" proje etütleri ortaya çıktı. IRTC'nin projesi, başlıca şu nitelikleri ve lileri taşıyor: 1 650 milyon dolara malolacağı hesaplaı tüp geçişin 1,5 ay içinde taşıdığı yolcu ısını, Boğaz Köprüsü ancak 1 yıl içinde ta>r. Yani, daha birinci yılın sonunda, tüp gen maliyeti ile köprünün maliyeti "eşitleni' ve izleyen yıllarda ise yine tüp geçiş bübir ekonomik yarar sağlıyor. t Proje, Adapazan'nda üretilebilecek erikli banliyö treni dizileri kullanılacak şekiljeliştirilmiş. Çekicilerle biriikte 10'lu dizeler amlıyor ve sefer aralıkları "2 dakika" oladüzenlenebiliyor. i Bu araçlarla gerçekleşecek taşıma kaıtesi, saatte tek yönde "en az" 57 bin kişi. lece, demiryolu tüp geçit ve metro sistele, saatte çift yönde 120 bin kişinin, yak< 4 dakikada Boğazı geçme olanağı sağ/or. I Anadolu yakasında Söğütlüçeşme Istasj'ndan ayrılacak yeni bir demiryolu güzerı, metro olarak ÜsküdarŞemsıpaşa'dan izin altına giriyor ve deniz dıbıne "tam ona" ile yerleşen tüp geçişle Sarayburnu minde Tarihi Yarımada'ya kavuşuyor. Bu lede ise, ortalama 70 m. derinlikten ve yinetro sistemiyle ilerleyerek, Kocamustafaî'da Rumeli yakası banliyö güzergahına jşuyor. ı Bu güzergahın toplam uzunluğu 12,5 Bunun 1,8 km.'si denizde "batırma" tüp I; 2,2 km.'si açmakapama yöntemiyle inıdilecek tünel; 6,6 km.'si ise delme tünel olarak projede öngörülüyor. 6 Tarihi Yarımada'daki istasyonlar Kocamustafapaşa Yenikapı Sirkeci'de, Anadolu yakasında ise Üsküdar ve Söğütlüçeşme'de bulunuyor... Boğaziçi demiryolu tüp geçiş projesinin, özellikle Suriçi Bölgesı'ndekı tarihsel değerlere de "zarar vermeden" gerçekleşmesi yönünde yapılan çalışmalan, Prof. Afife Batur'un yazısında ayrıntılanyla göreceksiniz. Ancak, bir grup uzmanın buna rağmen getirdikleri eleştiri ise, Tarihi Yanmada'nın bu projeyle yeniden "çeklm merkezi" olacağı ve yeni yapılaşma talepleriyle karşı karşıya kalacağı yönünde. Gerçekten de, IRTC'nin bu projesinde, Istanbul'un dört bir yanına toplu ulaşımı sağlayan raylı sistemlerin Tümü", YenikapıAksaray arasındaki büyük bir yeraltı merkez istasyonda buluşuyorlar. Tüp geçiş ve metro hattı, "TopkapıAksarayUnkapanıTaksimŞişli..." metrosuyla Aksaray'da birleşirken, aynı istasyon tramvay sistemlerine de aktarmaları sağlıyor. Böylece, PendikHalkalıLevent üçgeni içindeki tüm metropoliten alanda raylı toplu taşım sistemlerinı kullanan milyonlarca kişi, hangi yöne gıderlerse gitsinler, mutlaka Tarihi Yanmada'nın altından geçiyorlar ve aktarmalarını Aksaray'da yapıyorlar... Tamamlandığı yıl (1987'de) gerek İTÜ Araştırma Merkezi'nce, gerekse Bayındırlık Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı uzmanlannca uygun görülen ve dahası DPT tarafından da benimsenen ve savunulan Boğaz demiryolu tüp geçiş projesi, o yıllardan berı hâlâ hak ettiği "sahiplenmeye" kavuşmuş değil. Istanbul Büyükşehir Belediyesi'nde iki yıldır süren ve geçenlerde tamamlanarak onay aşamasına getirilen 1/50 bin ölçekli Istanbul Metropoliten Alanı Nazım Planı'nda da, kentin ulaşım omurgası bu projeye oturtuluyor; ve artık 3. bir Boğaziçi Karayolu köprüsü kesinlikle reddediliyor. Ne var ki, "köprüler tuzağı" hâlâ etkisinı sürdürüyor olacak ki, Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na adaylığını koyanlann hemen hiçbirisi, Boğaz köprülen projelerini devre dısı bırakan bu bilimsel ve duyariı çalışmanın adını ağızlarına almıyoriar. Ya da ınanılması güç ama bu projeden haberieri bile yok. Oysa artık Istanbul, dünyadaki diğer tüm uygar kentler gibi, ulaşımda insanı değil otomobillen yeğleyen "ilkel kaprtalist politikalardan" bir an önce kurtulmak istiyor... Istanbul'u koruyan bir ulaşım çözümii Boğaziçi tüp demiryolu geçişi. Istanbul metrosu ve arkeolojik, tarihi ve kültürel miras.. Afife Batur :9851987 yıllannda. kısa adı IRTC olan "Istanbul RailfTunnel Concultants" adlı bir konsorsiyumun hazırtadığı "Istanbul Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi ve Metro Projesi'', kentin iki yakasındaki demiryolu toplu ulaşım sistemlerini birleştirmeyi ve bu sistemleri Avrupa yakasının metroraylı ulaşım projeleriyle "bütünleştirmeyl" öngörüyordu. Asya ve Avrupa yakalannı, ÜsküdarSarayburnu güzergâhında birleştiren bu projenin, özellikle Tarihi Yanmada içindeki kültürel mirasa zarar vereceği, o yıllardan beri tartışma konusudur. Ne varki, projenin etüT aşamasında, öngörülen güzergahlan ve istasyon noktalannı "tarihsel değeherin korunması" açısından inceleyen uzmanlar, Tüp geçiş ve metronun "bir kültür katllamına yol açmadan" gerçekleşmesi için de gerekli seçeneklerin geliştirilmesini sağladılar. Aşağıdaki yazıyı, işte bu çalışmayı kotaran ekibin yuneticilerden Prof. Dr. Afife Batur kaleme aldı. Prof. Batur'un açıklamalan, hem bu projenin "tarihe saygıyı esas alan" aynntılarını bir kez daha ortaya çıkartıyor; hem de yine aynı projenin, Istanbul'a karşı ne denli 'duyariı'' yaklaşımlarta ele alındığını gösteriyor. Geriye, Istanbul'u yönetmeye aday olanlann da bu projeye karşı artık "duyariı0 olmalan kalıyor... Lutfen aayfayı çeviriniz 3659