Katalog

PSİKİYATRİ Bir psikiyatristin öliimü ve hastası Kısa bir ayrılığa dahi tahammül edemeyen hastaların, psikiyatristleri öldüğünde durumları ne olur? M Emın Ceylan* sıkıyatrist ve hastası arasındakı ılişki, yeryuzunün en özgün ınsan ılişkısi olmalıdır Transferans ve benzeri mekanızmalarla psikiyatrist ya tumden guçlü (omnıpotence) bir "baba" ya da sıcak, doyurucu bir "anne" olarak kışıyı aynen çocuklukta olduğu gıbı "guvence"de tutar, "esırger" Çoğu hasta ıçın psıkoterapl, geçıcı bir surenin sonunda bıter Kuçuk bir grup ıçınse tam tanımlanamayan bir bağımlılık ılişkısi ıçınde uzadıkça uzar Hasta ıçın bu ılışkı yaşamsal bir onem gösterır ve kolay kolay sonlandırılamaz Orneğin psıkıyatrıstın tatıle çıkması, hastalanması, göruşmelerın kesılmesıne neden olarak, hastayı ınanılması guç bir sabırsızlığa ıter Kısa bir ayrılığa dahı tahammül edemeyen hastaların psikiyatristleri ölduğunde durumları ne olur? Bu konuda New Jersey'den Dr Shwed'in deneyleri ışığında şunlar soylenebılır Akut kriz dönemi: Hastalarda ilk 48 saat ıçınde tam bir şok gelışır Haberı doğrulamaktan çok ona ınanmak davranışı belirgındır Aşırı farklılıklar görulmemekle bırlıkte, yıne de her hasta tek bir davranış kalıbına sıkışmış değıldır Psiklyatrık tanıdan bağımsız olarak öfke ve ınkar, tanıya bağlı olarak da hısteıik çılgınlık ya da makul görme, kabullenme davranışı ortaya çıkabılır Bazı hastalar korku ıçınde ve ağlayarak bazıları yalnız kalmak ısteyerek, bir kısmı artmış somatık ( bedensel) yakınmalar göstererek, bir kaç tanesı de "tevekkul" içınde duygularını ıfade ederler Akut donemde hastalar psikıyatrısın odasına gelip oturmak.onun eşyalarına dokunmak ve dergı kltap ve notlarına bakmak ısterler Hastaların taleplerı yerıne getırılmelı, fakat aynı zamanda başka bir psıkıyatrıstle göruşup bu krızı atlatma P ları ısrarla önerılmelıdır İlk 48 saat önem taşır Yeni psikiyatristin rehberlığınde hastanın keder duygusu olabıldığınce dıllendırmesı, ıfade etmesi sağlanır Inkar, erken dönemın en sık başvumlan savunma mekanızmasıdır Dığerleri hafta\ lar, aylar sonra ortaya çıkar Shwed'ın verdığı ınkar orneklen şunlardır "39 yaşında obsesıf kompuısıf (saplantızorlantı) bozukluğu olan bekar bir muhendıs şöyle duşunmektedır Eğer ben hergun gelıp doktorun muayenehanesıne oturursam, o da bir gun gelıp bana bakar" Rlchard Dnyfuss, 'Peki Ya Bob" fllminde tatllde blle kendisine Bazı hastalar tutkuyla bağlı hastasından kurtulamayan bir psiklyatristl canolum hakkında landırtyordu. ayrıntılı bılgı almaya çalışır Ölum nasıl olteraplstle beraber kısa bir balayı dönemuştur, hastalığın belirtilerı nelerdir, bılmınden sonra, bir örtbas etme çabasına mek ısterler Bazı hastalar, cenazeye karağmen ıki tur duygu görulur tılmak ve doktorun gomuleceğı yen göra) Yeni terapıst çok tecrubesizdır ve mek ister, bazıları da otopsı yapılmasında kendısını aydınlığa çıkartmaktan uzaktır dıretırler Bir hasta da doktorun odasında b) Eskı terapıst kendisını reddetmıştır surekli açık vazıyette bir havalandırma Zaman geçer, ama belkı de bir yıla varsıstemı bulunduğundan hareketle, mezamayan bir surenin sonunda hasta eskı tera da air condıtion konulmasını ıstemıştır rapıstın teknıgıne kara surmeye başlar Bazıları ilk doktorlarının kendılerınden bıle Geç devre: Psıkoterapıye gelen hastaaz şey bildiğını savunur. Bu arada yeni ların, tedavıye başlamadan önce sıkhkla doyurucu ınsan ılışkılerınden uzak, şüpheci bir yapıları vardır Buna rağmen başarılı bir terapötık işbırlığı ıçınde psıkıyatrıstle en kışısel konularını paylaşabılırler O nedenle terapıstın anı olumu hastada kendısının terkedıldığı, kendısıne ıhanet edıldığı duygusunu doğurur Başlangıçta keder ve ınkar aylar sonra ortadan kalkmaya başlar, ama reddedılme ve öfke duyguları hâlâ baskındır Yeni teraplstin geçmişe dönük yorumları, fantezilerın yeniden canlanmasına neden olur "Blliyorum o, mezarda canlı ve yaşıyor, zaten daha önce bir kere daha ölmuştu " Birinci ölüm yıldönümünu pek az hasta hatırlar Bazıları da ancak yaklaşık tahminler yapabılırler Meslektaşlannın tepkisl: İlk öğrenen hekım arkadaşları genellıkle belli belırsiz depersonalızasyon duygusu ıçıne girerler, kimisı telefon kulağında kala kalır, kimlsi yere çöker Hastaların aynntılı sorularına cevap veremeyecek kadar kapalı ve ısteksizdırler Hastalar o an sankı başka bir yaşama geçıldlğını hısseder Meslektaşlannın yaptığı yorumlar, spekulasyonlar, ölum ne kadar sıradışı ve beklenmedik ıse, o ölçude artar Bu yorumları o an ıçin yapabılen bir ya da ikı kışidir Dığerleri her zamankınden daha fazla onları dinler olmuştur Obsesıvler var olan son illşkılerı de "temızler", paronoıdler daha kolay yorumlar, grandıözler (buyukluk kompleksı olan) sıradan konuşmalan yuksek tonda yapar, bağımhlar daha kolay ıtaat eder hale gelırler ölenle çatışması olaniar, her sessiz gruba otomatık olarak kendıni savunur Varlığından sıkıntı duyanlar, ölusu ıçın "çok şey" yapar hale gelırler Toplum ölenı unutana kadar, resımleri odalarına asılır, özel eşyalan odalarının görunur yerlerınde bırakılır Tedavı ekıbınde yer alan her kişının kışilık özellıklerlnın daha bir abartıh olarak ortaya çıktığı dönemde teraplnın yurutülebılmesı, daha da önemlısı krızın atlatılabılmesı ıçın bir knz yönetemının oluşturulması yennde olur. Krız yönetimı hastanın ailesı ile de bağlantı kurarak hastanın desteğını olabıldığinca arttırmalıdır Bız ahlaki değer olarak hastalık ve ölume çok duyartı bir toplumuz O nedenle bir ölüm tüm yaşamın durmasına neden olabilmektedır Belkı de bu duruma gelmeden, psıkıyatrist hastalanğında ya da bir şekılde becerılerıni kaybetmeye başladığında başka bir psıkıyatnst devreye girebılır Belki de böyle bir işleme kalkışmak eskı psikiyatristin tumden guçlu davranışlar sergılemesıne ve son döneminde hastalarına zarar vermesıne neden olabılır Zannediyorum bu konunun tartışılması gerekıyor *Doç. Dr., Bakırköy Ruh ve Sinlr Hast. NETAŞ araştırma geliştirmede ileri atıldı H aberleşme teknoloıılen uretımınde ulkemızın önde gelen kuruluşlanndan NETAŞ, 20 kuruljş yıldönümünde araştırma gelıştırme (ArGe) çaıışmalarını 300 kışılık muhendıs ve teknısyen kadrosuyla surdureceğı yeni ArGe bınasını hızmete açtı Netaş satışlartnın yuzde 56 sını ArGe'ye ayıran ulkemızın ender kuruluşlarından bın Haberleşme teknolo|ilerı alanındakı dunya çapındakı rekabet, 20'den fazla ulkeye urun satışı yapan Netaş'ı da özgün urunler gelıştırmeye ve bu nedenle ArGe çalışmalarma özel önem vermeye zorunlu kılıyor Netaş 1993'de ArGe'yle 155 mılyar TL kadar harcama yaparken, 1994'de bu rakamı 250 mılyar TL'ye çıkarmayı hedeflıyor Genel mudur Tanju Argun yeni bınanın açılışında yaptığı konuşmada "Turkıye'nın 21 yuzyıla guçlu gırebılmesı ıçin ArGe çahşmalanna her alanda önem vermesı gerekır" dedı ve Netaş olarak ArGe seferberlığı ılan ettıklerını belırttı "Imal edılebılır urunlen guncel teknolojıler ıle tasarlamak" ılkesı ıle çalışan Netaş ArGe sınde sayısal PBX ve kırsal santraller, guç bırımlen, transmısyon urunlen, te lefon setlen ıle yazılım ve donanım gelıştırılıyor ArGe bırımınde 65 ış ıstasyonu, 40 PC, 3 mıkrobılgısayar sıstemı ıle gereklı dığer altyapı cıhazlan bulunuyor Burada tasarlanan urunler Bağımsız Devlet Topluluğundan, Pakıstan a, Nıjerya'ya, Suudı Arabıstan'a kadar 20 den fazla ulkeye satılıyor Bu bırım geçen yıl 6 mılyon dolarlık yazılım ıhracı yaptı NETAŞ'ın satışlarının yuzde 59 3'unun özgun ArGe tasarımlanndan oluştuğu belırtıliyor Netaş'ın 4 bln metrekarelik yeni ArGe blnası ve açılış törenlnde Genel Müdür Tanju Argun, Cumhurbaşkanı Demirel'e Netaş'ta tasartanan özgün bir tümdevreyi hedıye edıyor. 36512