Katalog

DAEDALJJS'UN HAYALLERİ DÜŞÜN BUL ARMAĞANLI BULMACA Daedalus'tan duvar yazısız bir dünya bu buluşu mimarlık alanında önemli bir devrim yaratacak. Dvura spreyle sıkılan ya da sürülen sloganlar hızla yok olacak. Ev sahipleri ve ic dekoratörler bu yeni ürünü memnuniyetle karşılayacak. Örneğin duvarda yıllarca durmuş bir resim kaldırıldığında geride hiçbir iz kalmayacak. Kac at gerekli? Reuben Fine'in satranç kitabında şunlar yazıyor "Satranç dikkat isteyen, buluş yeteneği, hayal kurma gücü veren acele etmeden beklemeyi öğreten, ölçülü ve soğukkanlı davranmayı gerektiren, düşünme olanağı sağlayan bir oyundur." Bu özelliklere ne kadar ihtiyaç var, özellikle de düşünmeye. Bunun için belki de herkesin satranç öğrenmesi gerekli. Mesela satranç okullara ders olarak konulabilir. Pek çok matematikçi ve filozofun satrancı bir bilim dalı olarak gördüğü duşunülürse, bu istek hiç de anlamsız olmaz. Düşünen bir toplum yaratmak... Güruh oluştan kopmanın tek yolu bu gibi. Geri dönelim: Sadranç günümüze kadar ulaşan en eski masa oyunlarından bıri. Mö. 3000 yıllarında satranç benzeri bir oyunun Mısır ve Hindistan'da oynandığı sanılmakta Murret'nin 1913 yılında yazdığı satranç tarihinde bu oyunun 570 yıllarında Hindistan'da oynandığı belirtilmekte. 7. yüzyılda araplar Iran'ı alınca satranç Arap topraklarında yayılmaya başladı. Satrancın Avrupa'ya tanıtılması ise Endülüs Emevileri sayesinde oldu. Emeviler Ispanya'da doğrusu iyi işler yapmışlar. Güzelin bahçeler, saraylar, süslemeler ve satranç... Şimdi de atlar satranç tahtasını istila C üçsüzün güçsüzden aldığı intikam grafiti, kamu açık yerlerde ve toplu ulaşım gereçlerinde şimdi çok daha lazla görülüyor. Bu karalamaları kaldırmak çok zor ve bunlara karşı hiçbir yüzey güvenli değil. Herhangi bir toplumsal çözümün olmadığını kabul eden Daedalus borofosfatpolimer camdan esinlenerek yeni bir icat yaptı. Daedalus'un geliştirdiği madde yüzeyin kirlenmesine direnç gösteriyor. Su borularının iç bölümü, deniz içindeki kirliliğe direnen yüzeyler genellikle bu maddeyle kaplıdır. Yüzeyinin bir bölümü oligomer parçalarına hidrolize olur. Bu parçalar, alttaki madde üzerinde kimyasal bağlar oluşturarak ve kırarak çevrede yavaşça hareket eder. Hiçbir şey uzun bir süre bu aldatıcı, akışkan yüzeye giremez. DREADCO'nun kimyacıları bu ilkeyi daha ileri düzeye götürdü. Yüzeyleri hareketli moleküler parçalar halinde hidrolize olan ya da depolimerize olan başka polimerler geliştiriyorlar. Amaçları, bir tür sıvı kristal bir yüzey elde etmek: Çentiklere karşı sert ve katı olan, ancak yan hareketlere karşı yapış yapış akışkan olan bir yüzey. Böyle bir yüzey her zaman hareket halinde olacaktır. Yüzeyi hava akımları, kaza sonucu çarpmalar harekete geçirecektir. Bu yüzeyin üzerine yazılmak istenenler de harekete geçecektir. Yazıyı yazan kişi işini daha tamamlamadan önce, yazı bulanıklaşmaya başlayacak, eğri büğru olacak ve dağılacaktır. Kısacası, bütün yüzeye eşit bir biçimde dağılacaktır. 'DREADCO'nun bu buluşu mimarlık alanında önemli bir devrim yaratacak. Spreyle sıkılan ya da sürülen sloganlar hızla bulanıklaşacak Yavaşça hareket eden yüzey bunları tekbiçime dönüştürüp sulandırırken büyük girdap ve fırıldaklar halinde dağılacaklar. Bazı grafiti sanatçılannın cesaretleri kırılacak; bazıları ise yaratıcılıklarının sonsuz biçimde yenilenmesini memnuniyetle karşılayacak. Ancak sonuç olarak hepsi toplum ıçin zararlı kişilerden yararlı vatandaşlara dönüşecek. Bedavaya kamuya ait yerleri boyayarak yenileyecekler. Bu yeniden boyama hizmeti sonucun da yüzeylerin rengi her bir slogan yazılışında biraz değişecek, ancak sonuç olarak şık bir gri renk elde edilecek. Aceleyle geçen insanların bıraktığı izler de eş biçimde dağılacak, kamuya açık yerlerde kirliliğin yerini sürekli akılcılık alacak Ev sahipleri ve iç dekoratörler bu yeni ürünü memnuniyetle karşılayacak. örneğin duvarda yıllarca durmuş bir resim kaldırıldığında geride hiçbir iz kalmayacak. Artık toz, hava girişlerinin ve radyatörlerin etkisiyle yavaş yavaş çoğalmayacak. Kirlilik eşit bir biçimde dağıtılacak ve dekore edilmiş izlenimini verecek. Evin içinde duvara bir kutu boya fırlatılsa bile bu bütün yüzeye yavaş yavaş yayılacak, solacak ve unutulacak. Bu Daedalus öyküsü Nature dergisinde yayımlanmıştır. etmeye kalkıyorlar. Hani o bir türlü düz gidemeyip "L" yolu çizen yaratıklar. Bunun için bir atlı ordusu kuruluyor, ama savaş ekonomisi gereği satranç tahtasını olabıldığince az atla istila etmek istiyor. Her at bulunduğu yeri ve ilk hamlede gideceği kareyi istila ettiğine göre Satranç tahtasını istila etmek için en az kaç at gereklidir? Bu birinci soru. Ikincisi de, bu atlar nasıl yerleştirilmelıdir? HazırlayarVZZ Bulmacayı doğru olarak çözen 20 okurumuza "iktlsat Tarlhinln Doğuşu" kitabını armağan ediyoruz. Çözöm ve kazananlar Matematik sever misiniz? (1 + 1 + 1)1 = 6 2 +2 + 2 = 6 (3? 3 3 = 6 \J4+\f4+^= 6 (5:5) + 5 = 6 (6 + 6) 6 = 6 7 (7:7) = 6 (9 x 9) 9 = 6 Aynı biyolojik süreç sonucunda nasıl oluyor da hem sağcı hem de solcu ortaya çıkıypr, onu araştınyor Evren Taylan Akçay, ibrahim Clğercioğulları istanbul TöreTunailAn kara.ErolDoğanTokat, HaticeMollaalloğlulstanbul Gülsen BaşaraIstanbul, YaseminÇınarKeşanM. AtılganFidanEskişehir, CemalSabrl KavukçuoğluAnkara, EslnTürkeşBalıkesir, SerapMert Izmir, Bilgl Şafak HıdıroğluAnkara, MeralözcanBursa. AtilaBostanErzıncan, özgürAksakalZonguldak, Hüseyin Çağlarlstanbul, HalitTokaçOrdu, Aydoğan Yazıcı Ankara, Ayşen Güneşlstanbul BozkurtGüvençAnkara, Pınar Akkaya Çanakkale. 33015