Katalog

GERİYE BAKIŞ DÜŞÜNBUL İlk ucak, ilk ucus oksan yıl önce 17 Araiık 1903 gunu 1 saat 10 35 te Orwllle Wrigh1 12 beygır gucundekı FlyerI' adlı uçağıyla Kıttyhavvk ta Kıll Devıl tepelerınde ilk motorlu uçuşu sırasında yerden 4 metre yukseklıkte saatte 35 mıllık bır hıza ulaştı Olayın gorgu tanıkları Orvvılle VVrıght ın uçağı bırlıkte yaptıkları kardeşı VVılbur VVrıght ıle bes sahıl koruma gorevlısıydı Aynı gun uç uçuş daha yapıldı B'jnların en uzunu 59 sanıye surdu ve VVİIbur uçakla 284 metre yol almayı başardı Ne var kı ertesı gun basın, ınsanoğlunun uçma seruvenındekı bu donum noktasını okurlarına haber olarak vermeye değer nıtelıkte bulmadı Olayı yalnızca Ingıltere de Daıly Maıl gazetesı duyurdu Basın ılgısız kalsa da Orvvılle (1871 1948) ve VVılbur (1867 1912) VVrıght kardeşler, havacılık tarıhının ilk motorlu kesıntısız ve denetımlı uçuşunu gerçeklestıren, 1905 te ilk tam denetımlı uçağı ınşa eden mucıt ve havacılar olarak tarıhe geçmışlerdır Teknık konularda kendı kendılerını yetıştıren VVrıght kardeşler oncelerı baskı maknesı tasarım ve yapımıyla uğraştılar Bır sure sonra Dayton/Ohıo'da bır bısıklet yapım ve onarım atolyesı kurdular Bu ış onların ustun mekanık yeteneklerını gelıştırmelerını ve havacılık çalışmaları ıçın gereklı parasal kaynagı oluşturmalarını sağladı VVrıght kardeşlerın havacılıkla ılgılenmelerı, VVılbur un Alman mucıt Ötto Lılenthall ın başarılı planor uçuşlarına ılışkın yazıları okumastyla başladı Daha sonra kuşların uçma hareketlerını gozlemleyerek ve havacılıkla ılgılı tum kaynakları değerlendırerek bu alanda uzmanlaştılar Yaptıkları gozlemler sırasında şahınler havada yan yatma hareketlerını kanatlarını burarak gerçekleştırdığını fark ettıler Bu ılkeyı hava taşıtlarına uygulamaya karar verdıler Bu amaçla ilk olarak 1899 da kanatları teller yardımıyla burulabılen çıft kanatlı bır uçurtma yaptılar Kanat açıklığı 1 5 m olan bu uçurtmanın kanatları burularak bır yandakı yarım kanatlardakı taşımanın obur yandakılerden daha az ya da daha fazla olması sağlanıyor ve boylece de uçurtma ıstenıldığı yana ıstenıldığı ka dar yatabılıyor ya da yenıden duz konuma gelebılıyordu Ikı kardeş motorlu uçuş denemelertne baslamadan once 1900 1901 ve 1902 de çıft kanatlı uç planor ınşa ederek bunlarla deneme uçusları gerçekleştırdıler Bu planorlerden 5 2 m kanat açıklığı olan ıle kı Kıtty Havvk'ta 6 7 m kanat açıklıklı olan ıkıncısı Kıtty Hawk ın 8 km kadar guneyındekı Kıll Devıl tepelerınde uçuruldu Yuk selıp alçalmaları denetlemek amacıyla bır on yukseklık dumenı sağa sola donuş ıçın bır arka dumen ve sağa sola yatmak ıçın de bukulebılır kanatlarla donatılmış olan uçuncu planor tam denetımlı ilk hava taşıtı oldu VVrıght kardeşlerın aerodı namık ve denetımlı uçuşa yaptıkları en onemlı katkılardan bırı de 190003 arasın dakı planor deneme çalışmaları sırasında uç eksenlı denetım kavramını ortaya atmaları ve bunu 1905 ten başlayarak gelıştırdıklerı tum hava taşıtlarına uygulamaları oldu Planor denemelerının başarıya ulaşması uzerıne motorlu uçak yapımına gırışen VVrıght kardeşler Charles Taylor un da yardımıyla uçakta kullanılmaya uygun dort sılındırlı halıl bır motor ve ıstenılen vcrımlılıkte pervaneler gelıştırdıler İlk motorlu uçakları olan Flyer l'ın ("Kıtty Havvk" adıylada bılınır) yapımını tamamladılar Kanat açıklığı 12 3 m toplam kanat alanı 47 2 m', çıft kanatlı bır uçak olan Fleyer I ın uzunluğu 6,4 m ıdı İlk motorlu uçağın başarısının ardından VVılbur 1904'te "Flyer II" adını verdığı daha gelışkın bır motor takılan uçakla Dayton yakınlanndakı Huffman çayırında yaklaşık 5 dakıka havada kalmayı başardı 1905 te gelıştırdıklerı ve dunyanın tam denetımlı ilk uçağı olan Fleyer III havada saatte 61 km hız yapıyordu VVrıght kardeşler bu uçakla 18 ıle 39 km arasında değışen mesalelerde yaklaşık 50 uçuş gerçekleştırdıler Bu uçuşlarda uçus uzaklığını kısıtlayan tek faktor yakıtın bıtmesıydı Uçak uretımını surduren ve bu konuda yasal haklar sağlayan VVrıght kardeşler 1908'de uçaklarının Arvupa da uretılmesıne ılışkın anlaşmalar ımzaladılar 1908 de VVılbur Fransa'da 2 saatı aşan rekor uçusları yapıp bazı uçuşlarda yolcu taşıdı Orvılle ın 1909 da gelıştırdığı uçak ıse ABD tarafından benımsenerek dunyanın ilk savaş uçağı oldu Kac kedi Dendığıne gore ınsanı kesfeden kedılermış Bu kendı başına buyruk ve kaprıslı hayvan beslenme, okşanma gıbı taleplerının karşılanması ıçın ınsanın kendısını keşfetmesını beklemeye dayanamamış Mırıldanarak yumuşak başlı hayvana' yanasmıs ve ışıne gelmedıkçe de 9000 ylıldır cıvarından ayrılmamıs Bu haftakı bulmacanın konusu da kedıler Kaba bır tahmınle bugun dunyada 400 mılyon kedı yaşadığı sanılıyor Bızım bulmaca kasabamızın çocukları da kedı duşkunu Butun çocukların bır kedısı var Bu kedı ya tekır ya da sarman Çocukların kedı duşkunluğu o kadar fazla kı, oyun alanlarında ortaklaşa kaplan beslemeye de başlamıslar Kasabadakı oğlanların sayısı kızlardan adet ıkı fazla Kızların yuzde altmışı ıle oğlanların uçte ıkısının sarman kedısı var Gerıye kalanlarınkı ıse tekır Sarmanların uçte bırının kuyrukları bembeyaz Kaplanların sayısı beyaz kuyruklu sarmanlardan ıkı adet fazla ve kasabadakı çocukların toplam sayısı kaplanların dort katı Yanı çocuk başına ortalama 1 kaplan duşuyor Butun kedılerı bır eve kapağı atmıs olan bu kasabada hıç sokak kedısı yokmuş Çop bıdonuna çop atarken ıçınden uç beş kedı fırlamaması garıp bır duygu olmalı Pekı bu utopık kasabada kaç tekır kedı var'' Bulmacayı doğru çozen 20 okurumuza Itaatsızlık Uzerıne kıtabını armağan edeceğız ARMAGANLI BULMACA Çözümler ve kazananlar 310 sayıdakı bulmacada palmıyeler yanda gorulduğu gıbı yerleştırıle cektı Hazırlayan: zz •Ben Değeri Tlryaklllğl kltabını kazananlar. .> Bilal Acarbaş Eskışehır, Vasfıye Karaca l/ınıı. Ahmet Erturk Istanbul, Raima Durusoy Izmır, Alı Karagoz Ankara, Ali Yakaryılmaz Ankard, Elza Erkıp Ankara, Necdet Pennden Izmır YuWJ< Yıldırım Ankara Flgen Tek Istanbul Ayien özakın Izmır Timur Yurtseven Ankara Yuksel Oür Tekırdag Hasan belenlioglu Samsun Koray Aksan Istanbul Alev Bltgel Istanbul Kamile Fikret Istanbul Tülay Guraltun Manısa Gungör özbek Tekırdag Talat Ülku Eskışehır Yetışmez olurlar ıtıı' Koskoca ıkı saal yanı 120 dk var onlerınde1 Kamıl vo Bchıç motosıklete allar Orhan da paıenienne bıner ve 5 dk da 1 km katederek yol.ı koyulur 48 6 daklka Içlnde motosıkler 40 5 km yol alır Bu noktada Kamıl motordan atlar ve gerıye kalan 9 5 km yl patenle 71 25 dk da alarak toplam 11985 dakıka da ferıbola ulaşmış olur (Yanı kalkmasına 0 15 dk ka la) Behıç motosıkletle gerıye doner ve 29 88 dk somd (yanı 24 9 km katettıkten sonra) Orhan la karşılaşır Bu sırada Orhan 78 48 dk da 15 696 km yol katetmışlır (40 524 915 6 km) Orhan Behıç In arkasına atlar ve 34 4 km yı 42 28 dk da alarak kalkmasına 0 24 dk kala kondılerını forıbota atartar Ferıbot kalkar rahat bır nefes alırlar Ve bu marato nun bılançosunu çıkarırlar Orhan anahtarlarını ve cuzdanını otekı motosıklette unutmuştur Kamıl arka cebındekı çızım malzemelennı ve çızdığı turıst kızların karıkatıırlennı duşurmuş Behıç de bır daha motosıklet kullanmamaya yemın etmıştır Çunku ıkı kez kamyonun arkasına gırmekten zor kurtul dur (Not zamanlar ondalık kesır olarak hesaplanmış tır) İ9l~ Izmir'e az kala l • /•'";'$ .^^'"^Iffi^ Bulmacayı doğru çözerek Barışa özlem kltabını kazananlar Ahmat Erturfclst Mehmet Soğut Ist Meral Çetlh Ist Turgay Şahbaz Ist Nilufer Silahlaroglu Ist Husnu Kale Ankara Bülent Erol Sagol Ank ıraAyten özakın IzmırSevgln Fettahoglu An« Ozdemır Sonmez IstCenglz Sogut İM Volkcn Dılber Soke özgur Gurses Ank 373 7 7