Katalog

B İ L İ M KÜLTÜR Sesli, sözlü, sarkılı ansiklopedi Elektronlk ansiklopedi çağına girlldi artık. Bilgileri müzik eşliğinde okuyorsunuz. Vehbi Belgil zgelışmış ulkelerın bır ozelliğı de bı^lım ve teknoloji yaratıcılığından yokj n olmalarıdır Biz bunlardan bırıyız Böyle bır ulke kalkınma çabalarına girişmek ısterse hemen ansıklopedılere sarılır Bunlarda bılgıler ozet hallnde, harf sırasına göre dızıldığınden, okuma kolaylığı vardır Anlaşılmayan bır kavramı hemen anlayabılirsiniz Ulkemızde Fransız ansıklopedilen, Ingılız ansıklopedıleri unyapmıştır Fakat bunlar hıçbır zaman dılımıze aktarılmamıştır Fransızların "La Grande Encyclopedıe"sı her bırı biner sayfalık 31 cılt kadardı Brıtannıca son kez 24 cılttı Sonradan bu da buyudu Fransa'da ılk Encyclopedıe 18 yuzyılda d'Alembert ve Dlderot'nun baş kıtabevinden gelıyor Bu yayınevının kıtap kısmı (Hachette Lıvre) ansiklopedi bıçımınde bır sozluk çıkarmış 6 cılt bılgılık, 10 cılt konu dosyaları, bır dızı de vıdeo kaset ıle bır plak CDROM Yapıta "AXIS" adı verılmış (aksıs okunuyor) Yapıtın sadece kagıt kısmı 5970 franga satılıyor Frank 2 500'den 15 mılyon TL edıyor Uçuncu Bınyılın bilgılıgı adı da verılen yapıt,700 bilım adamı ve yadımcısınca 7 yılda hazırlanmış Yapıt tam bır ıletım karması Metın yazıları bılgı verıyor resımlerı, krokıler, grafıkler çızgı resımler tamamlayıcı bılgı ıletıyor Kasetler mu?ık orneklerı sunuyor ders. Kâğıt yığını bılgılık (ansiklopedi) yaşamını yıtırmış gorunuyor Bundan sonra sıra gorsel, duyusal ıletımın Yakın bır gelecekte sadece kaset bılgılıkler goreceğız Fransız Ihtılalı'nı mı öğrenmek ıstıyorsunuz? Bır duğmeye basmak yetecek manlarını uzun vadell kıra yoluyla elden çıkarıyor Bır ormanın 50 yıllığına kıraya verılmesı demek ormanın bu sure ıçınde yok olması demek Ulke ormanlarının %80'ı bu yolla bıtmış, sıra kalanlara gelmiş Ama bu aşamada Amerika'nın Brıgham Young Unıversıtesı nden Prof Paul Cox ortaya atılmış (Samoa Amerika'nın) Dunya besın fırmalarını yardıma çağırmış Toplanan paralarla okul borçları odenıyor, orman kıra sozleşmelerı feshedılır Hukumet de artık ormanları kıraya vermeyeceğını vaat edıyor Bir kent martı istilasından nasıl kurtuldu? Noel Baba ve yaş Noel baba'ya gore yaş dört aşamaya ayrılıyor Şoyle 1) Fazla uzun surmeyen bır yaşta Noel Baba'ya inanılır Kendısınden bırçok şey ıstenır Bır sabah bır de bakarsınız, b utun ıstedıklerinizı getırmış Noel Baba 2) Ikınci aşamaya gırılınce Noel Baba'ya ınanılmaz 3) Uçuncu aşamada sız Noel Baba olursunuz, çoluğunuza, çocuğunuza hedıyeler taşırsınız Onların neler ıstedıklerını gızlıce oğrenmeye çalışırsınız 4) Son aşamada Noel Baba dıye bır yarlığın gercekten yaşamış olup olmadığını merak edersınız Bunun ıçın denızaşırı yerlere gıdersınız, hatta bır de kıtap yazarsınız Noel Baba'nın yaşamı ve seruvenlerı hakkında rest, Fransa'nın Atlantık Okyanu|su'na uzanmış yarımadasının en u'cunda (4 boylam, 48 enlem arasında), tam bır lıman kentı Ikınci Dunya Savaşı'nda Alman denızaltılarının ussu ıdı Bu yuzden, muttefıklerın bombardımanlarında yerle bır edılmıştı Fakat o gunden bu gune yaralarını sardı Ama şımdı de martıların yerleşım merkezı olmuş Evlerin damlannda yaşıyorlar Bu lıman kentinde ev artıkları balık parçaları bol Bunlarla daha lyı geçıniyorlar Ne ışlerıne denizlere açılıp balık tutmak? Ancak martılar Brestlilerı çok rahatsız edıyor, ötuşmelerı, bağırmaları ve gubrelerı ıle Bunlarla kımse başa çıkamıyor Yuzbınlerce kuşu nasıl uzaklaştırırsınız bır anda Ustelık bu guzel kuşları koruyan bır de bakanlık kararı var Halkın yakınmaları uzerine bakanlık kararı nısanda ıptal edılmış Halka da gun doğmuş Ama, bakanlığın koruma kararı kalktı diye martılar da hemen çekılıp gıtmez kı Bunları buradan kaçıracak bır yol bulmalı Sonunda bulunmuş Martı çıtlerı arasına nıfak sokma yolu Yanı eşlerı bırbırıne duşurme yolu Nasıl yapılabilir bu' Insanlardakı gibi dedıkodu ıle yalan dolanla martılar bırbırlerıne duşurulmez kı Yol şu Formol yağ ve deterjan karışımı bir sıvı martı yuvalarına puskurtuluyor Sıvı, 510 dakıka ıçınde yumurtaların üzerınde boğucu bır tabaka oluşturuyor Tabaka martıları değıl martıların yumurta ıçindekı yavrularının geiışmesını onluyor Zamanı gelıp de yumurtadan yavru çıkmadığını goren baba martı bır daha aynı eşle çıttleşmıyor, başka eş arıyor Tabıı, eşler uğursuzuluğun yuvada olduğu duşuncesı ıle bır daha orada yumurtlayıp kuluçkaya yatmıyor, çok uzaklara gıdıyorlar Evet, baba martı eşının kendısıni aldatmış olduğunu sanarak böyle davranıyor belkı Buradan başka bır sonuç da çıkıyor Demek kı, baba martı sadece çıftleşmenın vereceğı zevkte değıl Çocuk da ıstıyor Yavru görmezse eşını kısırlaşmış sayarak bır daha yanına yaklaşmıyor kanlığında buyuk bır heyet tarafından yayımlanmıştı 1751 den 1772'ye kadar 22 yılda Fransızlar, bunu Ingılız Chmabers ın yapıtından yola çıkarak başlatmışlardı Adı aynen şöyle ıdı "Encyclopedıe yahut Bılımlerın, Sanatların ve Mesieklerın SıralanmışSozluğu " Bunda bu alanlardakı son gelışmelere yerverılmıştı Brıtannıca'nın bugunku şeklı 1768'de başlatılmıştı 225 yıldan bu yana hep çıktyor Bızde bırçok ansiklopedi girışımlerı olmuştur Bunların en unlusu, Şemsettın Samı'nın 6 cıltlık "Kamus'ül Alam" adlı olanıdır (Bılımler Sozluğu) Zamanı ıçın buyuk bir yapıt olan bu sozluk 16891896 yılları arasında 9 yılda tamamlanmıştı Ansıklopedıler bugune kadar hep yazılı olmuştur Ama, gunumuz teknıkleri bundan da ılerıye gıdılerek seslı, sozlu, şarkılı ansıklopedıler yapılmasına olanak sağlamıştır Ansıklopedılere SES hep nota halınde gırmıştı Unlu bır şarkının notaları şeklınde Ancak bunları okumak uzmanlık ışı olduğundan herkese yarar sağlayamıyordu Şımdı, vıdeo kasetlerı ıle bır ezan sesı, Hıtler'ın sesı, Ataturk'un sesı de dinlenebılecek ilk haber Fransa'nın Hachette (Haşet) ıfTnfr Alınacak Planlıekonominjn cilvelerl Yepyenı bır dunya, yepyenl bir ınsan tıpı yaratmak ıddıası ıle ortaya çıkan kimi ulkeler tam bır kırtasıyecılık çukuruna duşmuşlerdı Bunlardan bırındekı bır doktor şoyle yakınıyordu o zamanlar "Saçlarınız dokulmuşse, takma saç almanız ıçın sıze rapor verebılırım " "Eşınız şişmanlamaktan korkuyorsa, sıze 'ıdeal kadın' tıpı modellerı verebılırim" "Alkol, yağ, şeker, un almak ıstıyorsanız, size bunlara ıhtıyacınız olduğunu belırten belgeler verebılırım ' "Arabanızı benzınslzlıkten kullanamıyorsanız, bunun ıçın bır çarem yok Ben de sızın durumunuzdayım " "Fazla çalışmaktan yoruldu ise,nız, bana gelın, sızı ınceler, ona gore rapor yazarım, kaç ay ıstersenız o kadarlık bır rapor "Oy atmamak ıçın hastalık bahanesı ıstıyorsanız, yıne bana gelın Durumunuzu ınceler rapor verebılırım sıze " 'Butun bunlara benzer başka durumlarınız ıçın de belgelerım var ' "Çocuk sahıbı mı olmak ıstıyorsunuz? En az 10 kâğıt doldurmanız gerekıyor" Ama, gercekten hasta ısenız, aman bana gelmeyın Bu kadar kâğıdı, belgeyı, raporu ımzalamaktan vakıt bulup da sıze bakamam" Bizde durum Biryağmurormanı nasıl kurtarıldı? Ormanlar yerkuremızin akcığerlerıdır Bız nasıl cığerlerımızle oksıjen alıp karbondıoksıt verıyorsak, ağaçlar bunun tersını yapıyor Karbondıoksıt alıp oksıjen verıyor Bunda başrolu en sıcak bolgelerdekı yağmur ormanları oynuyor Nedır yağmur ormanı? Buralarda yılda yağan yağmur mıktarı 2500 mılımetre, yanı 2 5 metre Bızde 500 mılımetre ıle 1500 arasında Buralarda yazkış yeşıl yapraklar şemsıye genışlığınde Tıpık yağmur ormanları Kongo da, Brezılya'nın Amazon vadısınde Tabıı daha kuçuk ulkelerın yağmur ormanları da var Bırı Pasıfık Okyanusu'nda, Samoa da, 180 boylamla "0" enlemın kesıştığı yerde Samoa Çok fakır bır ulke Halkı ıçın yapmak ıstedığı her şeyı yapamıyor, parasızlıktan Okul ışı bunlardan bırl Samoalılar, or 35313