Katalog

BİLİM KÜLTÜR BİLİM Y A Y I N Ülkelerin jeopolitiği kavramı İç, dış ve askeri politikaları etkileyen coğrafi özellikler Vehbi Belgil nufusu(ekonomik kaynaklarının,pohtıkası nun ıç ve ozellıkle dış ır ulkenin coğrafya durumunun, landıya ve Letonya, Lıtvanya ve Estonya ıçın de aynı şey soylenebılır Bunlar da Rusya'nın nefes borusunu tutan ulkelerdır Ama, aynı Ingıltere, Avrupa'da bır dıktator çıkıp da ortalığı bırbırıne kattı mı, çızmelerını hemen ayağına geçırır Napolyon Hıtler son ıkı ornektır Arjantınlı general Galtıerı Falkland Adalarını dıktator olarak ele geçırmek ıstedı, fakat hevesı kursağında kaldı Rusya'nın sıcak denlzlere inme politıkasını her seferınde onleyen de Ingıltere askerî pohtıkası uzerıne etkısı" dıye tanımlanabılır Jeopohtık Istanbul Boğazı, dış polıtıkamıza hep yon vermıştır Bu su yolundan geçışın koşullarını, Turkıye anlaşmalarla duzenlemıştır P:r Rus savaş gemısı ıle bır Amerıkan savaş gemısının Boğazın ortasında veya dışında çatışması Istanbul'u yok etmeye yeter Çanakkale Boğazı, en zayıf olduğumuz bır zamanda bıle dunyanın en t!r,,v« buyuk donanmaları r y^ „ na mezar olmuştur ff ^< 4 Ege Denızı ulke mız ıçın zurnanın zart dedığı yerdır Hatta, Turkiye, Ege'de karasularının tek yanlı 12 mıle çıkarılmasını savaş nedenı sayacağını en açık şekılde dunyaya ılan etmıştır Rusya nın Karadenız kıyılarına, bu ulkenin yumuşak karnı demıştır Amerıkanın yumuşak karnı, Mısısıpı vadısı değıl mıdır? Kubaya Rus fuzelerının konması Sam Amca ıle bu ulkeyı bır savaşın tam eşığıne getırmışti Bizım yumuşak kamımız Ege ve Batı Anadolu'dur Keyfı olarak 12 mıle çıkarılacak Ege ka rasuları ulkemızın bu denızde kayık bı le yuzdurmesını on ler Hatta, Kıbrıs Turkıye'yı batıdan kıskıvrak bağlamada son halkadır ayrıhkçılık pohtıkası guttu Monroe, Guney Amerıka'yı kendı arka bahçesı sayıyor oraya kımsenin el atmasını ıstemıyordu O da bır tur Infırad'ı Muhteşem pohtıkası yanlısı ıdı Ama, bır devlet dunya devletleri arasına karışmak zorunda kalınca her şeye burnunu sokmak zorunda kalıyor Amerıka, artık ıstese de kendı kabuğuna çekılıp oturamaz Ounya jandarmahğı rolunu ustlenmek zorundadır Japonya, kendı kıyılarına çıkan daha doğrusu çıkmak zorunda kalan (kazaya uğramış) bahkçıları hemen dlduruyordu Çunku, 17 yuzyılda bu ulkeye yerleşen Hırıstıyanlar memlekette ıç ısyanlar çıkarmışlardı Yabancıların gelmesı bunun ıçın ıstenmıyordu Oysa Japon suları Amerıkan bahkçılarının da avlanmak zorunda oldukları sulardı Amıral Perry, Japonya'ya, politıkasını değıştırrnek ıçın baskı yaptı, ulkenin dunyaya açılmasını onerdı Onlar da baş eğmek zorunda kaldılar Ulke artan nufusunu gereksınımlerını dunyaya sırtını çevırerek karşılayamayacağını hemen anladı Japon adaları ham madde kaynakları madenler ve hele enerji bakımından çok yeterslz durumda ıdı Japonya, bolgenın en güçlu devletı olduktan sonra Amerıka Bırleşık Devletlerı'nı kendı egemenlığı altına alma hulyasına kapıldı Bu yolda ılk adım olmak uzere Pearl Harbour baskınını duzenledı Bunun karşıhğı "atom bombası" oldu Bugun Hıroşıma'dakı savaş anıtının altında Hıroşımalar olmasın" yazıyormuş Doğrusu, olmasın ama Pearl Harbour'lar da olmasın Deve ıle konuşan, kapısını buyuk açar Kent ve Yaşam M MAPIfl»: . CCVKt entpşam VE « U l ' J I ' O r K Sl Ve Saddam olayı ingiltere'nlnjeopolltlğl Her devletin ılk gorevı jeopolıtlğıni, iyı değerlendirmesıdır ' Topraklarında guneş batmayan ulke' dıye tanımlanan Ingıltere Avrupa ışlerıne karışmamayı bır zamanlar ılke edınmıştı Buna, o zamanlar Splendıd Isolatıon (Infırad'ı Muhtesem) adını verıyorlardı Evet bu ulke Avrupa ışlerıne karışmayı ıstemıyordu, ama, butun onlemlerını aldıktan sonra bu yola başvurmuştu Ingıltere nın doğusu kendısıne zararı dokunmayacak ulkelerle kaplıdır Yukardan aşağıya Norveç, Danımarka, Hollanda ve Belçıka hem kuçuk bırer ulke hem de kendısı gıbı krallıktır Norveç 4 Danımarka 5 Belçıka 9 Hollanda 15 mılyon Norveç'ın arkasındakı Isveç'de krallık ve zararsız bır ulkedır Fın oldu Ege nın Yunan golu olmasında yıne bu ulkenin rolu buyuktur Korfez emırlıklerının bırbırlerını ızlemesınde 1de ingılız parmağı vardır Ya Avustralya ? Bu ulke de guneydoğu Asya kıyılarındakı Hındıstan, Hınd Çını, gıbı ulkelerce korunmuştur Vıetnam Savaşı, aslında bır petrol savaşı ıdı Rusya nın gudumundekı Kuzey Vıetnam, Endonezya ve dolaylarındakı adaları ele geçırerek Amerıka nın Korfez petrollerı ıle ılışkısıne darbe ındırmek ve onu belkı Avustralya'nın guneyınden dolaşmaya zorlamak ıstıyordu Amerıka Vıetnam savaşını kaybettı ama petrol yollarını garantıye aldı Körfez şeyhlikleri Amerika'nın jeopolitiği Amerıka Bırleşık Devletleri uzun sure Irak, Surıye, Israıl, Lubnan, Mısır, Fenıke gıbl verılen Bolluk Hılall adını (Fertıle Crescent) ulkelere Amerıkalı doğubılımcı James Henry Breasted (18651935) butun dunyaya yaymıştı Hılalın bır ucu Basra Korfezı obur ucu Suveyş bolgesınde ıdı Sırtı da, guneydoğu ıllerımıza dayanıyordu Bolge, balta glrmemiş ormanlar, bâkır toprakları, sedre ormanları ile kaplı ıdı Fırat ve Dıcle'nın taşıdıgı sular kanallarla ulkenin her yanına gönderılıyordu Ancak, bu Hazıne Bolgesı, Uzakdoğu ıle Akdenız ve Uzak Avrupa devletleri arasında tam orta yerde, kopru gorevını yapıyordu Uzakdoğunun baharatı, ıpeklerı yıyeceklerı Basra'ya gelıyor oradan butun dunyaya yayıhyordu Tabıı, Irak altınla dolup taşıyordu Gemıcılık çok ılerlemıştı Fakat, gemıler ulkenin bıtmez sanılan bıtkı ortusunu yok ettı Sumer yazıları ıçın de toprak tabletler halınde pışırılmesı gerekıyordu Kanal suları, Doğu Anadolu dağlarının taşıdıgı maden tuzlarını her yere yaydı Sonuçta, Irak, tam bır çol halını aldı Petrol çıkmasa ıdı ulkenin halı haraptı Bu durumda en akıllı ıs petrolden yararlanıp halkı kalkındırmak olmalıydı Fakat sekız yıl suren Iran, Irak Savaşı nın Irak'ın kazanması ulkeyı şımarttı, daha buyuk ışlere yonelttı Kısaca, Iraklı yonetıcıler kendı jeopolıtıklerını tam değerlendıremedıler Kent ve Yaşam, mımarların hem kendılerının hem de mımarların dışındakı ınsanların okuyabıleceğı bır dergı çıkarma duvuncesının urunu Istanbul, dunya tarlhı ıçınde özel bir yerı olan evrensel tarıh ve kulturel mırasa sahıp 2500 yıllık bır kent Böyle bir kentte mımar olarak yaşamanın, çalışmanın sorumluluğu da oldukça ağır Bu duşunceden yola çıkan mımarlar kentleşme surecı ıçınde durmadan kaybolan tarıhı ve kulturel değerlerı savunmayı, boyle bır dergı aracılığıyla daha lyı surdurebıleceklerını duşunuyorlar Yayın Kurulu'nu şu Islmler oluşturuyor Öktay'Ekıncı, Şener özler, Yıldız Uysal, Kaya Dınçer, Alı Ruzgar Metın karadağ, Ferhan Yılmaz, Umran Yılmaz Engın Bereketlıoğlu Dergının ılk sayısında Oktay Ekıncı "Kentın Sahıbı Kım"?" sorusunu ortaya atarak Istanbul'un değışık ımar ozlemlerının kıskacı altında olduğunu belırtıyor Içme Suyu Havzasında bır Serbest Bölge, Her Taşın Altında Gıda Toptancıları dergıdekı yazılardan ıkısı 3 Boğaz Koprusu ve gokdelenleşme ısteklerıne karşı durmayı ve raylı tup geçıtı oneren yazı, Tarıhın mezarı Zeyrek yazısı, kaçak camıler konusu, Tekırdağ ın korunup korunamayacağı konusu ve daha bır dızı çeşıtlı yazılar dergının zengın ıçerığını oluşturuyor Teleton (1) 251 91 37 Faks (1) 245 08 45 FIZIK Turk Fızık Vakfı ulkemızde temel bılımler alanlarında yayımlanan nıtelıklı dergılerın sa yısının azlığından hareketle hıç olmazsa fızık alanındakı boşluğu bıraz doldurabılmek ıçın Fızık Dergısı nı yayımlamaya başladı .Dergı nın yayın kurulu Tekın Derelı Meral Serdd roğlu, Zekerıya Aydın Rau) Nasuhoğlu Meh met tomak, Dınçer Ulku den oluşuyor Dergi çıkış yazısında okur kıtlesı olarak orta oğrenım ve unıversıte oğrencılerını, fızık oğretmenlerını ayrıca toplumun degışık kesımlerınde temel bıhrrilere ılgı duyan ınsanları' seçtıklerını belırtıyor Dergi yayıncılan okullarda fen bılımlerının O(5retılmpsınde karşılaşılan sorunları da ele alacaklarını fızık kulturunu arttırmaya çalışacaklarını belırtı yor Dergının ılk sayısında Turk Fızık Vakfı tanıtılmakta Osman Demırcan ın Bır Astronomı Yasasının öykusu Perıhan Tolun un Parçacık Fızığı ve Parçacık Hızlandırıcıları, Tekın Dere II nln Lazerler ve Uygulamaları ıle Yaşam öy kusu Feza Gursoy Alı Ulvı Yılmazer ın Uluslararası Fızık Olımpıyatları yazıları ve yarış ma problemlerı yer almakta Adres Turk Fızık Vakfı P K 78, 06662 Kuçu kesat Ankara Tel (4) 4281969 29313