Katalog

SORUN YANITLAYALIM DUYURULAR Glokom'daki yeni gelişmeler DNA şifreleme sistemi nedip? nelerdir? Ankara dan yazan okurumuz Sevinç Uzman ın sorusu şoyle "Her ıki gozumde de glokom (yüksek goz tansıyonu) tespıt edildı Bır gozdeki gorme kaybı daha fazla olduğundan (10/ 7) acılen ameliyat edildı Diğerı de ameliyal edılecek Sormak istediklerim ise şunlar 1 Turkiye'de ve yurtdışında tedavı şekilleri nelerdir? 2. Son gelişmeler hakkında bilgi vereblllr mlsinlz? 3.AmeliyaI son çare ml?" Okurumuzun sorusunu Istanbul Unı versıtesı Cerrahpaşa Tıp hakultesı Goz Mastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mural Karaçorluyanıtlıyor Glokom goz ıçı basıncının (GİB) qormeyı etkıleyecek oranda yukselmesıne glokom denır GİB olçum değerı 2022 mılımetre cıva (mm Hg)yı aşıyor ise bu deger yuksek kabul edılır Fakat GıB ın sayısal yukseklığı tek başına glokom tanısı koydurmaya yetmez önemlı olan bu yuksek goz ıçı basıncının retına (ağtabaka) sınır lıflerı katında hasar meydana getırıp getırmedığıdır Bu hasar kendısı nı gorme alanı defektı şeklınde bellı eder Gorme sınırını (optık s>oır) 1 mılyon sınır lılı oluşturur ve ılgınçtır kı bu lıflerın % 50'ye yakını harap olmadan yukarda sozu geçen gorme alanı defektlerı oluşmaz Yetışkınlerın suregen (kronık) basıt glokomunda ağrı sızı kanlanma vs gıbı belırtıler olmadığı ve gorme alanı defektlerı de uzun sure gorme merkezını tutmayıp perıferde kaldığı ıçın hastaların hıçbır yakınmaları yoktur Tanı sadece goz hekımının muayenesı sırasında gozıçı basıncı ölçumu ve goz dıbı ıncelemesı ıle konulabılır bu nedenle 4045 yaş uzerınde tum yetışkınlerın yılda bır kez goz ıçı basınçlarını olçturmelerı gerekmektedır Glokom tedavısınde çeşıtlı yontemler kullanılabılır Bu yontemlerın uygulanma sırası glokom turune gore değışebılır Örneğın dogumsal glokomda çoğunlukla Kaysen Yeşılhısar dan yazan okurumuz Ali Dıza Akansu nun sorusu şoyle "Dunyada mllyarlarca Insan bulunduğu halde neden insanlar birbirlne benzemiyor? DNA'nın şifreleme sisleml nedır^ Bunun ne kadar degişlk şekilde ştfrelenebilecegini hesaplamak mumkun mu?" Okurumuzun sorusunu istanbul Unı versıtesı Molekuler Bıyolojı Anabılım Dalı Başkanı Prof. Dr. Avnl Kuru yanıtlıyor cerrahı ılk tedavı yontemı ıken yetışkınlerın kronık basıt glokom ya da açık açılı glokom denılen hastalığında çoğunlukla once tıbbı tedavıyı, daha sonra laser te davısını ve tum bunlar ıle GİB duşurule mez ise cerrahı tedavıyı uygulamaktayız Tıbbı tedavıde ya gozıçı sıvısının goz den çıkışını kolaylaştıran ılaçlar (PILO KARPİN gıbı) ya da gozıçı sıvısı yapımını azaltan beta blokerlerı (TİMOLOL MALE ATE, BETOXOLOL HCL gıbı) ya da bunların kombınasyonlarını kullanmaktayım Laser tedavısınde ise argon ve dıyod laserı goz ıçı sıvısının dısa çıkışını kolaylaştırmada ya da goz ıçı sıvısının yapımını azaltmada kullanıyorum NdYAG laser aynı amaçlar ıçın kullanılmaktadır Cerrahı tedavıde ise ana prensıp gozde kuçuk bır fistul (deiık) meydana getıre rek, goz ıçı sıvısının dışarı çıkışını sağlamaktadır Tum bu tedavı yontemlerı goz ıçı basıncını duşurmede yetersız kalır ise gozıçı sıvısını goz dışına nakleden sılıkon tupler ımplante etmekteyız Hastanın 7/10 olan gorme keskınlığı eğer cerrahı ıle oluşturulan fistul kapanmaz ve fıltrasyonun devamı sağlanır ise goz ıçı basıncı normale ıneceğı ıçın daha da azalmayacak en azından bu sevıyede kalacaktır Bu anlamda cerrahı gloko mun hasarını önlemede çaredır "İnsanlar ancak tek yumurta ıkızlerı ıseler bırbırıne benzerler Bunun dışında tum insanlar morfolojık olarak farklılık or taya koyar Bunun nedenı eşey hucresındekı mayoz bolunmesı sırasında kromozomun kardeş kromatıtlerı arasında parça değışımı olarak tanımlayabıleceğımız krosıngover olayının meydana gelmesıdır Kronsıngover olayının sonucu olarak kromozomda bulunan genlerın yenıden duzenlenmesı ortaya çıkmaktadır Şuphesız ner krosıngover olayı aynı tarzda olmadığı ıçın ve aynı zamanda krosıngover geçılen bolgelerde yenı bır gen duzenlemesı ortaya çıktığı ıçın bu kromozomları taşıyan hucrelerın oluşturacağı bıreylerın morfolojık yapıları da bırbırınden farklı olacaktır DNA nın şifreleme sıstemı DNA uzerınde DNA ya bağımlı bır RNA pollmeras sayesınde DNA dakı baz sırasının (nukleotıt dızısinın) bır tamamlayıcısı olan baz sı rasını ıçeren bır RNA (kı bız buna habercı RNA dıyoruz) yardımıyla olur Bu habercı RNA nukleustan sıtoplazmaya geçer rıbozom enzım ve dığer faktorlerın yardımıyla proteın sentezı dedığımız bır olay ıle mesaj proteın şeklınde ortaya çıkar Yanı bu habercı RNA uzerınde bulunan nukleotıt dızısıne uygun olarak amıno asıtlerın bellı bır duzen ıçınde kovalent bağlarla bırbırıne bağlandığı bır yapı (protein) ortaya çıkar DNA dan habercı RNA'nın yapımına transkrıpsıyon (kopyalamaeşleme) dıyoruz Ortaya çıkan habercı RNA yardımıyla yenı bır proteın yapımına da translasyon (tercume) dıyoruz Genelde basıt yapılar ıçın ne kadar şıfre verılebıleeeğinı kesın rakamlarla soyleyebılıyoruz ancak ınsan gıbı yuksek yapılarda DNA nın boyu çok uzun olduğu ve ıçınde ne kadar gen olduğu tam olarak saptanmadığı ıçı teorık rakamlar verebılı yoruz Bu rakamlara gore en basıt bakterı vıruslerı 450 gen ıçermektedır 510 ka dar gen ıçeren vırusler bulunduğu gıbı bırkaç yuz gen ıçeren vırusler de vardır Yanı vıruslerde bu rakam bırkaç on la bır kaç yuz arasında değışmektedır Bakterıler 1013 bın arasında şıfre verebılıyor, ınsanda ise bu sayı ortalama 6 mılyon olarak saptanmıştır Ancak şunu unutmamak gerekır kı, DNA'nın sahıp olduğu tum şifreleme potansıyelının hepsı şıfre olarak ortaya çıkmaz ' Bllifflsel Araştırma Yöntemleri ve Tıbbl İstatlstlğe Glriş fetanbul Tabıb Odası'nın duzenledığı mezunıyet sonrası eğıtım kursu odanın toplantı salonunda 23/24 ekımde yapılacak Kayıt ıçın başvuru 522 73 74/ 522 19 11 ucret 150 bın Prof. Dr. Hasan Yazıcı Turkiye'de tıbbi bılımsel araştırmaların genel değerlendırılmesını klinık araştırmacı gözuyle bılımsel araştırma ve bılımsel yayınların durumunu anlatacak Tıpta temel ıstatıstıksel kavramlar, araştırma yontemlerı Prof. Dr. Mustafa Şenocak tarafından anlatılacak Şenocak, cumartesı gunu de tıpta ıstatıstığın kullanımına ornekler verecek bılımsel çalışmalarda sık yapılan hataları ve orneklerı anlatacak Anadolu Üniversitesi Kardiyolojl Bölümü mezunlyel sonrası eğitim kursları: Sotalol Genış kapsamlı antıarıtmık B Tımuralp21 ekım, 12 30, Kardıyolojı bol Nukleer kardıyolojı B Tımuralp 23 Ekım 12 30 Kardıyolojı Bol Neupogen'e bir ödül daha Roche fırmasının urettığı Neupogen ılacı Ingıltere den sonra Fransa ve Belçıka da da Prıx Galıen ödulu aldı İlaç vucudun enfeksıyona karşı savunmasında onemlı rol oynayan bağışıklık sıstemındekı notrofıl hucrelerının uretımını arttırmakta ve kanser kemoterapısının sureklılığını sağlamakta Prıx Galıen ödulu ilaç araştırmasında ve geliştırmesınde tedavı etkınlığı duşuk malıyeti ve kısa hastahane tedavısı gerektırmesl nedenıyle bu ılaca verildı 1. Ulusal Fizlk Öğrencileri Kongresl Turk Fızık Derneğı'nın geçen yıl kurulan öğrencı Kolu tarafından ılk kez 1 Ulusal Fızık öğrencileri Kongresı yapıldı TFB Başkanı Prof Dr Gedız Akdenız ın açılışı yaptığı kongreye 9 unıversıtemızın oğrencı temsılcılerıyle çeşıtlı unıversıtelerden 50 ye yakın fızık ogrencısı katıldı Kongre sırasında oğrencı bıldırılerı tartışıldı ve ayrıca Turkıye unıversıtelerınde fızık eğıtımı ve sorunlarının ele alındığı ıkı panel duzenlendı 1 Uluslararası Fızık öğrencileri Kongresı sonunda yayımlanan kapanış bıldırgesınde TFD Oğrenci Kolunun 2129 Ağustos 1992 tarıhleri arasında Lızbon (Portekız) de duzenlenen Uluslararası Fızık öğrencileri Bırlığı Kongresi nde adı geçen bırlığın uyelığine kabul edıldığı ve bu birliğın 38 Eylul 1993 tarıhleri arasında yapılacak 7 Kongresınin Bodrum da TFD Gençlik Kolunun ev sahıplığını duzenleneceğı duyuruldu Bu bıldırgede son yıllarda unıversıtelerımızdekı fızık bolumlerınde çağdaş bılımsel duşunceye dönuk eğıtım anlayışıyla karıştırılma gırışımlerı uzuntuyle karşılandığı ıfade edildı ve unıversıtelerıfnizde şu an unutulmuş olan temel bılımlerdekı eğıtımın bır an once çağdaş duzeye çıkarılmasında soz sahıbi olan kuruluşların ve kışılerın gayret gostermelerı ıstendı Ayrıca ılerıde bılım adamı olacak oğrencılere gereken motıvasyonun verılebılmesı ıçın fızık oğrencılerının katılacağı bılımsel projelerın ve çeşıtlı toplantıların unıversıtelerımız tarafından duzenlenmesı gerektığı vurgulandı Surekli başağrısı çekiyorum Malatyadan yazan okurumuz Yücel Mert'ın sorusu şoyle "23 yaşındayım. Yaklaşık onüç yıldır kronik bır başagrısından muzdaribim Çeşltll dallardan çesıtli uzmanlara (norolog, oftalmalog, KBB uzmanı, psikıyatrist) defalarca gittım, sorunuma hıçbir pozltH yanıt alamadım, yıne de belli ılaçlar kullandım fakat ise yaramadı Bır kaç yıl once bağırsak parazitlerine karşı aldıgım bır ilaç ise başağrımı katlanılamaz boyutlara ulaştırdı O gün gittlğim bir doktor "Algenol Fort" ve Ismıni hatırlayamadıgım, yeşıl reçeteyle alınan bır ilaç vermek zorunda kaldı Başağrımın bir yönu de kesintisiz olması ve konsantrasyon guçlugune neden olması. Bu arada gözlerımde onemsenmeyecek olçude bır astigmatın olduğunu ve 7 yaçında bır trafik kazası geçirdığımi, başımdan yaralandığımı söylemeliyim. Ağrı neden kaynaklanıyor olabilir, bundan nasıl kurtu29114 lablllrim?" Okurumuzun sorusunu Istanbul Unıversıtesı Tıp Fakultesı Ağrı Merkezı Bolumunden Doç. Dr. Serdar Erdirte yanıtlıyor Mektubunuzda belırtıldığıne göre su ana kadar farklı dallardan pek çok uzmana gorunmuşsunuz hatta yeşıl reçete ıle alınan bır ilaç kullanmışsınız Bu durumda ağrı merkezınde gerekli tetkıkler yapılmadan durumunuz hakkında bır şey soylemek mumkun değıl Kaldı kı, kırk çeşıt baş ağrısı vardır ve her koşulda sızdekı ağrının hangısı olduğunu soylemek hıç de kolay olmazdı Ağrınızın teşhıs ve tedavı edılebılmesı ıçın ağrı merkezımıze başvurmanız en doğru çözumdur, yoksa mektubunuzda verdığınız bılgılere gore sıze bır reçete veremeyız Ağrı merkezımızın telefon numarası da şu 531 31 47 '