Katalog

TEKNOLOJİ N İ SA N AYI Bisiklet vitesleri Çoban yıldızının bilgisayara teslim! yolculuğu Kolaylık ve rahatlık geliyor. Vites değiştirmede gacırtıgucurtu kalkıyor... I ısıklet muhendıslığının gukzel orneklerınden bırı" Evet, : 'San Francısco'dan muheni dıs Keith Chllcote boyle dıyor ve eklıyor "Eğer amacınız onu teknık açıdan gelıştırmekse ortaya kullanılması daha da ko lay, ama mukemmel yeterlılığınden hıçbır şey kaybetmemış bır bisiklet çıkarmalısı nızı Chılcote bılgısayar kontrollu yenı bır vıtes sıstemı gelıştırmekle tam bu nıtelıklere uygun bır buluş yaptığını duşunerek gururlanıyor B yor bınıcı bu devır sayısını aştığında ya da gerısınde kaldığında bılgısayar hemen vites değıştırıyor. Klasık bisiklet vıteslerınde bır makara sıstemının, zıncırı bır dışlıden alıp dığerıne yerleştırdığı Rube Goldbergian yöntemı kullanılır Vıtes değıştırırken duyulan ta kırtı ve sarsıntılar bu mekanık duzeneğın doğal sonucudur Saniyede 150 km hızla gökadamızın göbeğinde yolculuğunu sürdüren Çoban yıldızı Arcturus, nisan akşamlarında gökyüzünde izlenebilir. Bulent Uyamker Gürültüsüz vites Oysa 24 çıkıntılı ayarlanabılır tek bir dlşli kullanan Chılcote sıstemı boyle gurultuler çıkarmaz Her bır dışlı çıkıntısı zıncırın yerleştığı dışler sıstemının yarıçapı uzerınde merkezden dışarıya doğru ayrı hatlara oturtulmuştur Bılgısayar, vıtes değıştırmeye karar verdığınde butun dışlıle rı hafıfçe ıçerıye ya da dışar.ya kaydırarak her seferınde yenı bır daıre meydana ge tırır Her bır dışlı kendı hattı boyunca 11 de ğışık noktada durabılır Sonuçta bısıkletı kullanan kışı sureklı bır ıvmelenme hısse der Chılcote bu nedenle kendı bısıkletın dekı vıtes duzeneğının bır vıtesın en uç noktasından bır sonrakının en alt noktasına geçıldığı otomobıllerdekıne hıç benzemedıgını vurguluyor Tabıı bınıcının dakıkada 75 devırden da ha hızlı pedal çevırmek ıstedığı durumlar olabılır bır yarışın fınalı gıbı Chılcote bıl gısayarın boyle krıtık anlardakı mudaha lesını engellemek amacıyla arka tekerlek mılıne yerleştırılecek bır basınç duyargası sıstemı gelıştırmektedır Alıcı, pedal her çevrıldığınde arka tekerlek mılıne uygulanan basıncı kaybeder Bılgısayar devır sayısının dakıkada 72'den fazla olduğunu fa kat pedala uygulanan basıncın gıttıkçe art tığını fark ettığınde hemen bır hızlanma programına geçecek denlı akıllıdır Bu program bınıcının vıtes değıştırmeden once dakıkada 82 devıre ulaşabılmesını olanaklı kılar Chılcote un sıstemıne gosterge tablosunun uzerınde herhangı bır bınıcının kendı ısteğıne uygun programlama yapmasını sağlayacak duğmeler de dahıldır Orneğın bır yarışa hazırlanıyorsanız duz yol ıçın dakıkada 65, yokuş yukarı ıçın dakıkada 95 devırlık bır program hazırlayıp başarısını sınayabılırsınız Chılcote gosterge tab losunun uzerıne, yorulan bınıcının vıtes lerı bılgısayarı aradan çıkararak elle kont rol etmesını sağlayan duğmeler de yerleştırılmıştır Her şey yolunda gıderse Chılcote'un bı sıkletı bısıkletçılerı arasında buyuk bır de ğıştokuş pazarı olan Almanya'da onumuz dekı yıl uretılmeye başlanacak (B.Ur Oiscover) uyukayı'yı bulmakta bır çok kışı zorlanmaz Hatta bulunması en ko lay takımyıldız dıyebılırız Yuzumuzu kuzeye donduğumuzde ufkun yaklaşık ıkı karış (kırk derece) uzerındekı buyuk cezve bıçımını hemen farkedeceksınız Buyukayı nın kuyruğunu gozlerımızle yaklaşık otuz de recelık bır yay çızecek bıçımde uzatırsanız adını çok duydugunuz bır cısımle karşılaşır sınız Çobanyıldızı Çoğu zaman yanlışlık la Venus e atfedılen bu ısım aslında Çoban (Bootes) takımyıldızında yer alan Arcturus a aıt Otuz derece gokyuzunun kaçta kaçı dı yorsanız daha basıt bır adres vorelım Kuy ruktan yola cıkın ve doğru ılerleyın Önunu ze cıkan ılk parlak cısım bır sokak lambasi B değılse mullaka Çoban yıldızıdır Çunku ş anda karşınızda gokyuzunun en parlak do dunru yıldızı duruyor Gokyuzuyle sıkıfıkı o mayan bırının bu adresle Arcturus u buldı gunu da hemen eklıyelım Arcturus un rengı sarı Guneş ten bıra daha duşuk yuzey sıcaklığına sahıp olmas na karşın çapı Gunoş ın 25 katı Bu da Arc turus un Guneş ten yaklaşık 100 kpz dah parlak olduğunu gosterıyor Dunya dan ba kıldığında ıse 36 ışıkyılı uzakhktakı yıldızı gokyuzunun dorduncu en parlak yıldızı ola rak qöruyoruz Butun bunlar bır yana Cobanyıldızı nıı belkı de en onemlı ozellığı bır çok yıldızdaı daha hızlı hareket odıyor olması 12* Chılcote un bısıkletının gıdondakı bılgı sayar ekranı dışında, gorunum açısından dığerlennden pek bır farkı yok Ağırlığı yalnızca yuz gr kadar olan bılgısayar, selenın altına gızlenmış Arka tekerleğın göbeğınde yaklaşık 45'lık bır plak buyuklu ğundekı bır daıreye yerleştırılmış 64 kuçuk mıknatıs var Mıknatıslar tekerlekle beraber dondukçe bır alıcıyı etkıleyıp bılgısa yarın bısıkletın ne kadar hızlı gıttığını an lamasını sağlıyorlar Fıldır fıldır dönen bu mıknatısların sayesınde bılgısayar, hızı sa nıyede 120 kez hesaplayarak en kuçuk değışıklıklerı bıle saptayabılıyor Bınıcının kullanmakta olduğu vıtesle hızı karşılaştıran bılgısayar pedalların dakıkada kaç kere çevrıldığını hesaplıyor Insan bacağı dakıkada 75 devırlık bır donuşte en etkılı olu2118 Gözlem zenginliği son gunlerınde en buyuk uzanımına Gu Geeçen ayın ulaşan Merkur gıderek ayın neş yaklaşıyor Bu nedenle Merkur u ılk yarısında Guneş battıktan sonra gorurken ayın ıkıncı yarısında gezegenı sabah gokyu zunde goreceğız Ama ılk gunlerını Koç (Arıes) takımyıldızın da geçırecek olan Venus gözleme cok uy gun Gezegenı ızlemek ıçın Guneş battıktan sonra batı ulkuna yonelmok yeterlı çunku Venus bolgedekı en parlak cısım 4 nisan 21 30 da ıse Venus 4 0 kadır parlaklığında olacak ve SAO 93319 kodlu 7 9 kadırden bır yıldızı ortecek Örtulme 276 sanıye surecek Bu sırada Venus un yuzde 79 u aydınlık vo gorunur çapı 14 yay sanıyesı olacak Olay fotoğraf çekerek sabıtlenebıhr ızlemek ıçın ıse guçlu bir durbun ya da kuçuk bır teleskop gereklı Venus ayın ıkıncı yarısında Bo ğa (Taurus) takımyıldızına geçecek vo akşam gokyuzunde ışıldamayı surdurecek Geze gen orialama 22 30 dolayında balacak Ikızler (Genını) takımyıldızında yer alan Mars hava kararır kararmaz gozlenebılecek ve gunun ılk saatlerınde batacak Mars ı 19 nisan saat 20 20 dolayında Ay'ın hemen uzerınde görebılırsınız Bu sırada Ay 5 gun luk hılal şeklınde olacak Jupiter nisan ayında da Yengeç (Cancer) takımyıldızında Bu gezegen Guneş battık Nisan ayında gezegenler