Katalog

SORUN YANITLAYALIM B İ L İ M KULTUR Saç dökülmesi blr hastalık mıdır? Okuyucumuz Aksel Ege'nın sorusu şöyle Saç dökülmesi bir hastalık mıdır? Amerlka'da tanaiyon düşürucu olarak denenen bir llacın saç dökülmesini önledlğlnin bulunduğunu okumuştum. Bu ilaç hakkında bilgl verir mislnlz? Bu soruları Istanbul Unıversıtesı Istanbul Tıp Fakültesı Den Hastalıkları Bölumu'nden Doç. Dr. Orhan Baransü yanıtlıyor Saç dökülmesi her zaman bir hastalık değıldır Çoğu kez erkeklerde görulen ve hormonal olarak nıtelenen saç dokulmesı, saçın bu hormonlara verdığı cevapla ılgılıdır Yanı erkekhk hormonu bırçok ınsanda aynı duzeyde olabılır ama bu hormonlara bir kısım ınsanların saçı değışık cevap verır Bu yuzden erkeklerde şakaklarda ya da ustten gelışen saç dökulmelerı erkeksı tıpte saç dökülmesi dıye bllınır ve bir hastalık olarak kabul edılmez Sözu edılen ılaç Mınoksıdıl'dır Minoksıdıl ıle yapılan değışık pıyasa ısımlerıne sahıp ılaçlar bulunmaktadır Ancak bu ılacın etkısı hem herkeste görulmemekte hem de ılaç kesılınce saçlar tekrar dökulmektedır Şu anda dunyadakı en etkılı yöntemdır, ama malıyetı yuksektır D Saç dökülmesi psikolojik de olabilir mi? Bir okurlımuz, saç dökülmelerınde psikolojik etkenlerın ro| oynayıp oynamadığını merak edıyor Istanbul Unıversıtesı Istanbul Tıp Fakültesı Derı Hastalıkları Bölumu'nden Doç. Dr. Orhan Baransü bu konuda şunları soyledı Psıkolojık bunalımların saçta dökulmeye etkısı vardır Saç yerıne vucut kılları da dökulebılır Çoğu kez görulen dökulmeler, para şeklınde ufak dökuntulerdır Bazen de buyuk dökulme olmadan genel olarak dökulme mıktarı artabılır Bılınmesi gereken bir başka nokta ıse her ınsanda gunde 100 saç telinın dökulmesının normal olduğudur D Zakkum olayında anlaşmazlıklar komedisi Vehbı Belgıl nce şunu belırtmek isterım Ben bllım adamı değıl, bılım yazarıyım (scıence vvrıter) Yanı dunya basınında çıkan bılımsel haberleri inceleyıp anlaşılır bir dılle okurlarına sunan bir yazar Bu nedenle, ele aldığım konular uzerınde ve ozellıkle zakkum olayında yan tutmam söz konusu olamaz Benım ıçın her bılımsel olay bir haberdır Ancak şunu da hemen eklemek isterım kı bılımsel haberleri verırken tabıı pek çok araştırma yapıyorum Bu nedenta de bılım tarıhınde geçmış olaylar konusunda, karınca kararınca bilgi sahıbıyım Zakkum olayında yaptığım ve yapacağım açıklamaların, ılerı sureceğım göruşlerın bu açıdan değerlendırılmesını rıca edıyorum D Ü Ş Ü N BUL İzcinin Adı Kış tatıllerınde ızcı kampına katılan altı arkadaşa kamp ateşı ıçın gereklı odunları kesme gorevı verılmıştı Eldekı buyuk kutuklen 25 santımlık parçalara bölmek uzere Alı, Kaya ve Ustun'un sorumluluğunda uç ekıp oluşturuldu Alı ve Metın bir metrelık, Kaya ve Kamıl 75 santımlık, Ustun ıle Fehmı ıse 50 santımlık kutuklen kesmeyı ustlendıler Ikıncı gun, kamp çadırının kapısına bu ekıplerın çalışmasından ovguyle söz eden bir yazı asıldı Ancak, yazıda arkadaşların soyadları belırtılmıştı Buna göre, Leblebıcıoğlu, Gurol ve Mertoğlu'nun grupları çok başarılı olmuştu Leblebıcıoğlu ıle Kurt 26, Gurol ıle Postalcıoğlu 27, Mertoğlu ve Yerlıcı ıse 28 parça odun kesebılmışlerdı Bu durumda Postalcıoğlu'nun ılk adı neydı? Bıımeceyı doğru olarak çözen 15 okurumuza Oğuz Atay ın 'Bir Bilim Adamının Romanı kıtabını armağan edeceğız Panorama olayı TRT'mızın zakkum olayını dunyaya duyurduktan sonra konu uzerınde bir açıkoturum duzenlemesı gereklı ıdı Bu gerek 14 Şubat 1988 gecesı Panorama programında yerıne getırıldı Oturum hakkındakı ızlenımlerım şunlar • Sayın Dr Zıya Özel, bende kolay un ve para peşınde koşan bir kımse ızlenımı uyandırmadı tersıne, kendısınde gerçek bir bılım adamı yılmazlığı sezdım Konu uzerınde 20 kusur yıldır ısrarla durması bunu gösterıyor Mahkemelerde surundurulmuş olmasına rağmen Ancak Sayın Özel, bılımsel çalışmanın nasıl yapılacağını ve nasıl duyurulacağını pek bılmıyor zannederım Çunku lyıletıme aldığı hastalar hakkında ayrıntılı dosyalar tutmamış Bılimsel çalışmada bunun önemı çok buyuk Bu dosya larda hastaların her türlu geçmışı, görduklerı tedavıler, hastalıklarının ozellıklerı, kaç yıl yaşadıkları, hatta her bırının adresı yazılmalıdır Tedavı yontemının ve ılacın bılım dunyasınca tesçıl edılmesı ıstenıyorsa bu bılgılerın çok önemı vardır Sayın doktorumuz bınbır ış arasında butun bunların hepsını yapamaz Yardımcılarla çalışması gereklı Ama anladığıma göre sayın doktorumuz bulacağı lyıletım yöntemınin fırsat ve un duşkunu, fakat bunun ıçın gereklı çalışma yı yapmaktan kaçınan yardımcılardan çekınıyor Nıtekım, yıllar önce genç bir doktor, zakkumla lyıletım yolunu kendısının bulduğunu kamuoyuna duyurmuş, hakkında yasal ışlem yapılınca da yöntemın kendısıne aıt olmadığını açıklamak zorunda kalmış • Sayın Sağlık Bakanımız Dr Bulent Akarcalı hakkında da söylenecek sözler var Bakan, zakkum olayının televızyonla dunyaya duyurulmasının buluşun çalınmasını onledığını söyluyor Oysa ortada bir buluş varsa bunun tesçılı yolu TRT değıl, cıddı bılım dergılerıdır Bızde bugun ıçın boyle dergıler yoktur Uzun bir sure de olmayacaktır Ilacın tanımı konusunda da sayın Bakanla aynı göruşte değılım Kendılerı, bir terkıbın ılaç sayılması ıle ılgılı "yasal" tanımı vermıştır Oysa gundelık dılde, ılaç Buyrun cenaze namazına.. Aşağıdakı sayı dızısının algorıtmasını bularak, temel kurala uyacak şekilde Ikl boşluğu doldurunuz • 32, 48, 72, 108, 162 ? ? Bu bilmeceyı sevımli bir üslupla, bir öykü ıçınde geçıyormuşçasına sorsaydık bile, bilmece nıtelığtnın ağır bastığını duşünen çok olurdu Bılmeceler bellı bir asgarı zekâ duzeyı gerektırmekle birlıkte, daha çok zekanın kullanılışı, kıvraklığıyla ılıntıliler Bılmecenın kazandıracağı bir şeyler olması beklenıyorsa Bence bu meselelere alışılmış yön ve doğrultular dışında da bakabılmeyı akla getırmek olabilir Ama bilmecelerın yukarıdakı sayı dızısınde olduğu gıbı aşırı zorluğu, daha çok btr "Bılgı ve zekâ iktldan" mensupluğu yanılsamasına yarar Dığer yanda, kalıp çözumlerı veya çözum şemaları olan bılmecelerin egemenliğı pekışır Ylne de bu bllmeceleıin meraklılarına en kazığından sorular derlemek esnaflığımızın gereği olacak Geçen haftamn çözümü Buyrun cenaze namazına • 243, 364,5 Kural a. 2"^ *3 1 1 1 Kazanan okuyucular Kanan llhan, Kdz Ereğli Hatlc* Ozmak, Ankara, Hurştt Çallkkaptan, Izmır, K.Bvrk« Ercan, Istanbul. H M M I Uflur, Ankara, All 8ııntur, Antalya, Ahnwt Yavuz, Istanbul, Tuğrul Karalı, Istanbul, Cmtgtz özdsmlr, Antalya. Hakan Tokcr; Danlzll, Hasan HüMyln Ofirür; Ankara, Ünal Karaau, Ankara, Slnan Gülsaçan, Ankara, Ays« Akkuyu Kunt, Istanbul, Bayram Hardal; Izmır lyıletımde kullanılan her şeydır "Kocakarı ılacı" bu anlamda ılaçtır Nıtekım doktorumuz da gelıştırdığı şeyın ılaç ol duğunu ve bunu N O dıye adlandırdığını basın toplantısında söylemıştır Bundan ötesı kelımeler uzerinde oynamaktır Ancak sayın Bakan'ın buluşçumuza destek olması övguye değer blr olaydır Sayın doktor özei'ın, çalışmalarının bu aşamasında devlet desteğıne ıhtıyacı vardır Buluş boş çıksa bıle destek gereklıdır interferon, boşa çıkan bir buluştu Bakanımızın buluş ıçın bir "Ethıcs Komıtesı" kurması olumludur Ancak asıl "komıte" dunya bılım kurullarıdır Komıte, Sayın özel e yol gösterıcı rol oynayabılır • Sayın avukat Burhan Apaydın'ın hemen hıçbır duşuncesıne katılamadım Kendısı komıteye yansız kımselerın alınmasını salık vermıştır Oysa bılımsel bir konuda "yan" dıye bir şey olamaz Özel'ın çalışmalarına ve dunyaya tanıtılış bıçımıne karşı çıkanlara "yan tutuyor" dıyemeyız Bence karşı çıkanları komıteye ozellıkle almalıdır Sadece yansız denen bılım adamları ıle "Kuran'da o da var"cı profesorlerden oluşacak bir komite sadece halkımızı aldatmaya yarar Sayın avukat, hakem olarak dunya bılım dergılerının ve dunya bılım adamlarının seçılmesıne de karşı çıkıyorAma ne yapalım kı butun dunvanın tuttuğu yol bu "Neye her ışımızde yabancılar dan destek arıyoruz'7 Bızde bu konularda yeteneklı kımse yok mu?" dıyor sayın Apaydın Hayır yok beyefendı Uzun sure de olmayacak Çunku butun bılım kurullarının başına veya alt kademelerıne, sessız ve derınden ' o davar" cılar, yanı çağdaş bılım hakkında en ufak bılgısı olmayanlar dolduruluyor Bunun bılımsel açıdan bızım ıçın nasıl bir gelecek hazırlığını duşunmek bıle ıstemıyorum Sayın Burhan Apaydın, doktorumuzun bırçok kışıyı ölumden döndurduğunu, bunun bırdeğerı olması gerektığını söyledı Bu doğrudur Ancak pratık ıçın doğrudur bu Fakat konunun bılım dunyasınca tesçılı ıstenınce ış değişır Sayın özel'ın ıstedığı de budur Bir ınsan buluşunun uluslararası bılım kurullarınca kabul edılmesını ıstıyorsa o kurulların bılımsel kurallarına uymak zorundadır özel boyle yapmamıştır Pek çok kocakarı ılacı da can kurtarıyor, kırık çıkıkçılar da hasta iyıleştırıyor, uturukçuler de şıfa dağıtıyor O zaman butun bu adamları mesleklerını ıcradan neden alıkoyuyoruz? Apaydın, açıkoturumu mahkeme salonu sanarak savunmayapmıştır Oysa konu bir hukuk konusu değıl, bir bılim konusudur Özel'ın aklanması, onun yöntemınin bılımsel olduğunu göstermez Konu, yandaş çoğaltmakla bılımsellığı artacak bir konu değıldır Bugun bu yapılmak ıstenıyor Amaç sıyasi Iktıdarımız kanserı de ortadan kaldırdı ımaji yaratmak Sayın Apaydın'ın konuşması da galıba bu doğrultuda "Ethıcs Komıtesı" ne muhalıflerın sokulmasını ıstememesı bende o ızlenımı yarattı P Çözüm (Ali'nin ev ödevl) Alt'nln annesı haklıydı Alı nın gunde or talama 20 daktılo sayfası yazması ıçın, öde vın ıkıncı yarısını anında (hıç zaman harcamadan) yazabılmesi gerekırdı