Katalog

S A Ö Ll K H A F T A N I N G Ü N D E M İ Meslekte başarısızlık ve kalp krizleri Aşırı yorgunluk, depresyon ve uyku ritmlerinde bozukluklar kalp krizinin ön habercileri olabiliyor. I elçıkalı epıdemıyolog (salgın hastalık nı) Marcel Kornitzer 1979 yılın'da başladığı ve bıne aşkın banka memuru uzerınde on yıl boyunca surdurduğu araştırmalarının sonucunu açıkladı Araştırmanın odak noktasını. kalp enfarktusunun bedensel rışk faktorlerı ıle olan ılışkısı oluşturuyordu Özel bır bankada çalışan memurlarda. yarı kamu kuruluşu olan bır bankada çalışan memurlara kıyasla enfarktus sonucu hastalanan ya da ölenlenn sayısının ıkı kat fazla olduğu belırlendı Gozle gorulur bu (arklılığı bedensel rısk faktörlerıyle açıklamak mumkun değıldı Bunun uzerıne Belçıkalı doktor, hastaların meslekı konumlarını ıncelemeye koyuldu Nıtekım ozel bankada buyük değışıklıkler olmuştu Yonetıcıler değışmış, eskı memurlar daha pasıf görevlere atanmış, fazla mesaı ıle bankada rasyonelleşmeye gıdılmıştı Isveçlı epıdemıyolog Töres Teorell do enfarktus geçırıp yaşamını surduren 45 yaşın altındakı tum Stockholmlu erkekleri ıkı yıl boyunca, aynı yaşlardakı sağlıklı erkeklerle kıyaslayarak ıncelemıştı Isveçlı doktorun vardığı sonuçlar da, Belçıkalı meslektaşınınkını doğruluyor ve meslekı başarısızlık ıle enfarktus arasında doğrudan bır ılışkı uzerın de durulması gerektığını ortaya koyuyordu Marbug Universitesi Sosyoloji Enstitusu'nde de yuzlerce sanayı ışçısı uzerınde bu doğrultuda bır ınceleme yapıldı Burada meslekı hayal kırıklıklarının (beklenen terfının yapılmaması, ış değıştırılmek zorunda kalınması, yetkı ya da sorumlulukların ırade dışı kay bedılmosı ve ışten atılma) kalp dolaşım sıstemı üzerındekı etkısı, özellıkle de zararlı kan yağı, Low Densıty Lıpoproteın (LDL) ve ıyı huylu" kan yağı, Hıgh Densıty Lıpoproteın (HDL) arasındakı ılışkı araştırıldı Inceleme, meslekı konumları tehlıkede olan ve uzun yıllar boyunca yoğun bır çalış Kalp krizinin ön işaretleri B ma temposu ıçınde çalışan ışçılerın. yuksek kan yağı değerlerıne sahıp olduklarını gosterdı Bu arada ışçılerın yaş, kılo ve sıgara tuketımlerı de goz onune alındı Kan ya<N yuksek çıkan ışçıler, oncelıkle ışlerını kaybetme korkusu ıçınde mesleklerını ıcra eden ve başka olanakları olmadığından, yıllar boyunca vardıyalı çalışmaya boyun eğmek zorunda kalan ışçılerdı Adrenalın ve Noradrenalın'ın vucut dokusundakı serbest kalmış yağ asıtlerını mobıle ettıklerı ve boylece vucuttakı kolesterın mıktarının yukselmesıne neden oldukları bılınıyor Bırkac yıl once de bu hormonların LDL fonksıyonlarına mudahale ettığı ve bu nun, yok oluşlarını zorlaştırdığı kanıtlandı Kandakı LDL mıktarı arttıkça, kalp damarları sertleşmesı rıskı o oranda buyuyor ve ıç kesımde tromboz (pıhtı) oluşması eğılımı artıyor Tromboz oluşumuna katılan kan yaprakçıkların duyarlılığı Adrenalın tarafından yuk seltılıyor ve bu yukseltme LDL kolesterın değerlerı tarafından teşvık edılıyor Meslekı hayal kırıklıklarının krıtık doneme ulaştığının onceden saptanabılme konusunda ıse uzmanlar aşırı yorgunluk, depresyon ve uykusuzluğun uyarı işaretleri olabıleceğıne dıkkat çekıyorlar Araştırmalar bu uyarı ışaretlerının ardından, ıkı yıl ıçınde kalp krızı gelebıleceğını gosterıyor Başka bır araştırmacı grup, kalp krızınden oncekı aylarda, gozle gorulur uyku bozuklukları saptadı Bu bozukluklar, aşılması ımkânsız hale gelen vucuttakı sınırsel ve hormonal aktıfleşme su reçlerıne bır ışaret olabılır Uyku ve uyanıklık rıtmının bozulmasının başka bır ılgınc yonu de şuduı Bu bozukluk, gecelerı ortaya çıkan soluk alma duzenındekı aksamalardan kaynaklanabılır Bu da tehlıkelı kalprıtm bozukluklarına neden olduğundan, kalp dolaşım rıskını onemlı olçude arttırabılır (S N NuW) rta sayfamızda okuyacağınız Sayın Prof. Dr. Fikret Bavkurt'un yuzısında belirttiği, kanser oluşturan etkenlerin yuzde 90 'ının insanın doğal çevresindeki kimyasal, fiziksel değişikliklerden kaynaklandığı gerçeği, ülke ölçeğinde çevre korurna politikalarının saptanaruk odunsuz uygulanması için yetehnce çarpıcı bir nedendir. Tıp bilimcilerinin kimya, fizik ve çevre bilimcilerinin, çevre koşullarısağlıkhastalık uçgeninde son yıllarda yoğunlaşan araştırmaları ve bilimsel çahşmalarının sonuçları, Batı ülkelerinde sorumlu politikacılarda kapsamlı düşünce değişikliklerine yol açmıştır. Ciddi, tutarlı, inandırıct bir çevre politikası olmayan siyasi partilerin iktıdarda olsun, muhalefette olsun, işleri çok zordur. Çıtnkü çevre bilinci tabanda yaygmlaşmaktadır. Belirli bir refah düzeyini yakalamış Batılı insanın, çevre politikalarına öncelik vermesi doğal karşılanabilir. Ancak çevre sorunu bugün hiçbir ülke ve kamuoyu için luks değildir. Dahası, bunun tersini soylemek doğru olur. Çevre sağlığını dikkate almayan yaünmlar, kısa donemde bile ödeteceği bedeller açısından çok luks kabul edilmektedir. Ne yazık kı, çevre sağlığı konusu, ulkemizde hukumetlerin ciddi bir politikasıno dönüşememiştir. Vurdumduymazhğa çok lipik bır örnek vermek gerekirse: Değerli bir bilim adamımızm Prof. Dr. Muzaffer Aksoy'un benzenin işyerlerinde kansere yolaçtığı saptaması, Amerik'i'da ve Avrupa'da çok ciddi yusal onlemler a/ınmasına neden olurken, ulkemizde bırakmız Çalışma Bakanlığı 'nı, sendikaları bile harekete geçirtememiştir.. • •• Sağlıklı bir hafta dileklerimizle, hoşçakalın... O O K U R D A N BİZE Liseli öğrencilere bir köşe Uyku sırasında beyin Aı/ece dergınızidergımızı severek okuyoruz. Şımdıye kadar bılmedığımız ve merak ettığımiz bırçok konuyu dergıniz Bilım ve Teknik'fen oğrendık. Benım gıbi bırçok lıselı öğrencı dergınızde öğrencıler için hıç olmazsa küçük bır köşe ayırmanızı ıstıyor. Eğer dileğimizi yenne getirırsenız çok sevıneceğiz. Demırbaş aılesı adına Günay DEMIRBAŞ Derginizin 29 Ekım 1988 günlü soyısında, uyku esnasında beynin faaliyetlerine ilişkin iki ayn soru sorulmuş kanımca. Bu sorulardan ilki; derginize ait oluyor ki yanıtr. "Evet, uyurken beyin çalışır, ama hiç durmadan çotıştığınaan çok yorulan merkezi sinir sisteminin dinlenmesi için sadece ve deyim yerindeyse rölantide çalışır." Sayın Mahsun Dağhan'ın sorduğu, "Uyku esnasında beynin düşünce faaliyetleri sürüyor mu?" şeklindeki sorusunun yanıtına ge/ınce: işte bu noktada fizyologlar ikiye aynlmakta; bir bölümü, uyurken beynin düşünce faaliyeflerinin tamamen oriadan kalktığmı savunurken, bir bölümü düşünce faaliyetlerinin de sadece yavaşladığını ilerı sürmektedırler. Ayrıca belirtilmesı gereken odur kı, büfün bunlar eğer "doğal uyku" söz konusuysa gecerlidir. HAÜL ERDAL Diş Hekimi Cumhurlyet Blllm Teknik • Sahıbı Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadir Nadi • Genel Yayın Mudürü: H t u n Cemal • Muessese Muduru Emine Uşaklıgll • Yazı Işlerı Mudürü Okay Gönenaln • Yayın Yönetmenı Orhan Buraalı • Grafik Yönotmen: T Ü I M Haademlr • rken doğan bebeklerin derısı de önemlı bir nefes alma organıdır. Ingilız doktorlara göre sık sık nefes alma zorluğu çeken erken doğmuş bebeklere oksıjen te darık edılmesınde derının önertıli katkısı olabılıyor Nottlngham Devlet Hastanesi'nde yapılan araştırmalar, bebelerin deri yoluyla nefes almaları gellştırıleblldığı takdırde, kandakl oksıjen oranını uçte bır oranında artırmanın mumkun olduğunu ortaya koydu Hamılelığın 2531'incı haftasında dünyaya gelen ve bu nedenle sunı solunuma ihtıyaç duyan bebekler, çıplak olarak bir kuvözo konuldular. Kuvöze yuzde 95 oranında oksıjen içeren bir hava karışımı ıletıldı Bunun sonucu atardamarlardakı oksıjen baskısının ortalama 9, bır olayda ıse 14 cıva sutunu arttığı gözlendı.(S.N. NuW) E Bebekler, deriden de nefes alıyor Taşkışla müze olmalıdır Cilt kapağı3 hazırlandı Dergımızın 5378 sayılarını kapsayan 3 cıldının kapakları 3250 TL karşılığında Cumhurlyet Kitap Kulubu ve temsllciliklerinden, Cumhurlyet Gazetesi bürolarından edınılcbılır Buro ve temsılcılıklerın bulunmadığı kent ve yorelerdekı okurlarımız "Billm Teknik cilt kapağı" koduyla 3250 TL'yl posta çeki no: 14784 Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecılık adresıne havale ettıklerı takdırde, cilt kapakları adreslerıne postalanacaktır Çokfandır aklımda olan ve yazmak istedığım bır konunun bugünku dergınızde e/e alındığını görerek sevindim Ben konuyu, bugunlerde tartifması yapılan Taşkışla sorunu ıle bırlıkte görmekte ıdım Gercekten de ülkemızın bır modern sanatlar müzesı yanında bılım ve rekno/o/ı müzesıne sıddetle gereksınımı vardır. Ve bunun ıcın de en yakışık alacak yer Taşkışla'dır Sayın Başbakan, bu olanağı sağlayarak, Taşkışla farfışmasını da ıyı bır sonuca bağlarsa, yefıştığı kuruma karsı da çok anlamlı bır /esf yapmış olacaktır. Doç. Dr Mehmet I. ARMAN Akdeniz Universitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi.