Katalog

YAŞAM MÜZECİLİK Çocuk düşürme hapı: RU 486 m a ^ M ocuk duşurme hapı "RUK 486'nın mucıdı" Fransız ılaç ^ 0 uretıcısı Roussel Uclaf kısa * bırsureonce Parıs'te yaptığı açıklamada, Fransız ve Amerıkan kamu oyunun bır bolumunun gosterdığı duygu sal tepkıden oturu bu ılacı artık pıyasaya surmeyeceğını açıkladı Bu sıralarda Rıo de Janeıoroda jınekolojı ve doğum yardımı konulu dunya kongresınde RU 486 ıle ılgılı duzenlenen uzman toplantısında Uclaf'ın açıklamasının uzucu olduğu belırtıldı Çunku gerek Fransa, gerek Çın bu ılacın "guvenilir ve etkili" olduğunu belırtmışlerdı RU 486, 8O'lı yılların başında Roussel Uclaf'ın laboratuvarlarında kanser tedavısınde kullanılacak antıostrojenle ılgılı araştırmalar sırasında keşfedılmıştı Hormon araştırmasında bu bır donum nokta sıydı Çunku RU 486 sayesınde hamıle lık ıçın mutlak gereklı olan progestoronu yok edebılme ımkânı doğmuştu Hayvan lar uzerınde yapılan deneylerde, RU 486 ve benzerı ılaçlarla dollenmış yumurtanın pekâlâ ortadan kaldırılmasının mumkun olduğu ortaya çıktı Ancak yumurtanın dışarı atılması ıçın mutlaka Prostaglandın ıle bırlıkle kullanılması gerekıyordu Çok kuçuk mıktarlarda alındığında bıle Prostaglandın gereklı "doğum sancılarına" neden oluyor ve çocuk duşurulebılıyordu Yapılan deneyler, kadınların yuzde 96 98'ının bu yolla çocuk duşurebıleceğını gosterıyor Bu sonuca ulaşılamayan durumlarda ıse mekanık yollara başvurmak gerek RU 486'nın kullanımı son derece kolay olduğu gıbı, olumsuz yan etkılerı de gozlenmedı Her ne kadar Fransa'da bu ıla cın, hamılelığın yalnızca, 50'ncı gunune kadar uygulanabılmesıne ızın verılıyorsa da, bazı uzmanlar RU 486'nın hamılelığın her aşamasında kullanılabıleceğını ılerı suruyorlar Ozellıkle yılda yaklaşık 30 milyon kurtajın yapıldığı Uçuncu Dunya ulkelerı bu çocuk duşurme hapına buyuk değer bıçıyor Ayrıca RU 486 narkoz gerektırmıyor ve kanama ve enfeksıyonlara neden olabılen kurtaıa oranla daha az teh lıkelı Bunun yanı sır? klasık doğum yardımın da da RU 486 ve benzerı ılaçlardan ya rarlanmak mumkun Bunlar rahım agzının olgunlaşmasına katkıda bulunuyorlar Boylece anno ve cocukta meydana gelebıletek olası anzaları gıderebılme ımkânı var Hormonldi turnorlenn buyumesınde de onemlı bır rol oynadıgırıdan bu ılaçlardan kanser ozellıkle de gogus VP beyın kansennın teaavısınde yararlanılabılır Ay rıca endomotrıosısın tedavısınde de bu Kürtaj aleyhtarlarının tepkisi üzerine alınan ilacın piyasadan çekilmesi kararı değiştirilecek mi? ılaçların sağladığı avantajlardan söz edılıyor Gorulduğu gıbı RU 486, yalnızca çocuk duşurmede kullanılan bır alet olarak go rev yapmakla kalmıyor, hamılelık ve do ğum ıle ılgılı sureclerın daha lyı kavranmasına ve aynı zamanda gereklı tedavılerın yapılmasında da yardımcı oluyor (Natur und VVissenschaft) Sokaktaki adam da bilim müzeleri kanalıyla bilim dünyasındaki gelişmeleri izliyor. Miraç Banu Sezgin ^ ^%^% C yılında Şıkago'da BeledıI 2r . A 9 ye bınasında bır toplantıya kulak mısafırı oluyoruz "Cok yıprandı, bekleyelım lyıce yıkılsın ortalığı temızler yenı bır bına yaparız oraya" dıyor bır ses Heykeltıraş Loredo Taft buna karşı çıkıyor Ne demek efendırn Ona rılıp ppkâla kullanılır hale getırılebılır Be nım onenm orayı Sanat Enstıtubu nun bır kolu olar? faalıyete gecırmek" Tartışmalar surup gıdıyordu Soz konusu bına Şı kago kentınde 1893 yılındakı Buyuk Dunya Sergısı'nden kalan son şahıt, o gunlerdekı adıyla Plastlk Sanatlar Sarayı. Saraylığı ancak ısımde kalan bu harap yapı klasık Yunan mımarı anlayışı doğruitusunda ınşa edılmış ve "Parthenon'dan sonra yeryuzundekı en gorkemlı yapı" olarak anılıyor 1920 yılına kadar Doğa Tarıhı Mu zesı olarak kullanılmış muzenın yenı bı nasına taşınmasından sonra bır yandan bakımsızlık, dığer yandan ıçınde yer aldı ğı Jackson Parkı'nın ruzgârı, nemı ve ku mu karşısında hızla çurumeye yuz tutmuştu Şımdı kulak mısafırı olduğumuz bu toplantıda bınanın durumuna bır çozum aranıyor Herkes tartışadursun, ıçlerınden bır kışı bınanın geleceğı konusundakı kararı çoktan vermış, keyıfle dığerlerını ızlıyor Julıus Rosenvvald o zamanlar Sears Roebuck şırketının muduru daha 1911 yılında 8 yaşındakı oğlu ıle bırlıkte Munıh : tekı bılım muzesı'Deutsches Museum' u gezerken, çocuğun, ıçı hareketlı objelerle, kumanda kolları ve dugmelerı ıle dolu bu ortamdakı heyecanını ve mutluluğunu ızlemış, bugune kadar hıç boyle gormedığı evladından çok etkılenerek benzer bır uy Şikago Bilim ve Endüstri Müzesi gulamayı ulkesınde, Amerıka'da da yapmaya karar vermıştı Bınanın bır bılım muzesı olacak sekılde onarılma&ı fıkrını toplantıdakı dığer kışılere de kabul ettıren Rosenwald hemen çalışmalarına başladı 1933 yılında halka kapılarını açan muzede toplam sergı ala nı 36000 metrekare dolaylarındadıı Burada yaratmayaçdlıştıgımız bıı ba kıma endustrıyel oyun alanı Bıyolojıde ol duğu gıbı uygarlıkta da bır evrım soz konusu Dunya hızla ılerlıyor Bır tıyatro oyunu qıbı Bınlerce yıl once perde açıldı son perde henuz oynanmadı ve hıç oynanmayacak" dıyor muzenın ılk muduru VValdemer Kaempffert Dılersenız bıraz da muzeyı gezelım ı 'Ener|i' başlıklı bolume gırdığınızde kendınızı bır komur madenınde buluverıyorsu nuz Varolan gerçek bır madenın tıpkıyapımı olan bu alanda gorevlılerce komurun elde edılı^> bıçım ve salhaları ayrıntılı olarak anlatılıyor Gerıde kalan alanda petrol, elektrık, guneş, nukleer jeotermal ve fosıl enerjılerını anlatan duzenler yer dlmakta 'Sağlık ve Tıp' adlı bolumde şeffaf bır manken ve bır kasetten gelen anlatıcının sesı ıle vucudumuzda olup bıtenlerı sıstemlerı ve organları tanıyoruz Dev boyutlarda bır kalbın ıçıne gırıp çalışmasını ızlemek bıle mumkunH'Temel Bılımler' bolumunde bugunku yuksek teknolojının temelını oluşturan fızık kımya bı yolojı ve yer bılımlerı konuları çeşıtlı deneyler ve demonstratorler aracılıgı ıle ta nıtılıyor Bu bolumde, ayrıca, lemel bılım ler alanında Nobel odulune değe. gorulen çalışmaları da topluca gormek mumkun Bilim müzeleri3 t ve balığın tazelık derecesı yalnızca tuketıcı ıçın değıl konserve uretıcısı derın dondurucu uretıcısı ve bu gıda maddelerının toptan pazarlamasını yapan buyuk fırmalar ıçın de onemlı Tazelık de recesını tespıt etmek ıçın bugune dek ct ve balığı koklamak ya da onu masraflı ve çok zaman alan laboratuvar analızlerıne tabı tutmak gerekıyordu Ikı Japon fırması Naıza Saıtama dakı 'Orıental Electırıc Cooperatıon" ve Tokyo dakı Oııental Yeast Corporatıon şımdı bu soruna bırlıkle bır cozum getırdıler Gelıştırılen sıstem enzımın ortaya cıkarılması ılkesıne dayanıyor Butun canlılar gıbı balıklar da metabo lızma olayında, enerjı deposu olarak ozel bır maddeden adenosıntrılosfattan (ATP) yararlanıyorlar Bu nedenle canlı hucreler de ATP sureklı uretılıp sonra da tekrar yok edılıyor Olu bır balık ya da et parçasında ıse ATP uretılmıyor Enzımler burada on ları yasayan hucrelerde pratıkte olmayan maddelere donuşturuyor O halde mal ne kddar bayatsa soz konusu bu maddelerın ozellıkle de hypoxanthın ın mıktarı o orarıla fazla Yapılan test bunları mıktar olarak da saptıyor Bunun ıçın tazelığı olçulecek balık ya da et parcası hypoxanthın e tepkı goste ren bır maddeyle karıştırılıyor Bu reaksı yon ıcın oksi|en kullanılıyor Bılım adamları oksııen olcum aletıyle tuketılen oksıjen mıktarını tam olarak saptayabılıyoı Malın bayatlıgı oranında deney kabınddkı oksı p n mıktarı azalıyor Boylece soz konu&u nıalın gunu gunune bayatlıqını tespıt etmek mumkun Test yalnızca bırkar dakıka suruyor Dondurulmus urunlerın tazplık derecesı de aynı yolla tt^pıt edılebılıyor Uretırı fırmaIdrın verı'erıne gore bu tahlıl aletının fıyatı yakldsık 15 bın DM tck bır testın fıyatı ISP 7 DM olacak (S N Bıld der VVıssenchaft) Et ve balık bayatmı? E Bır yumurtanın ıkı ucundan bastırarak kırılmasının zoriuğunu çocuklar deney sonuruöfjrcnıyo'