Katalog

H AFTAN I N GÜNDEMİ OKURDAN BİZE idrojen bombasmın yaratıcısı, Macar asıllı bilim adamı Edward Teller, Yaşar Kemal'in "Ağrı Dağı Efsanesi"ni okumamıştır. Teller'in Ağrı Dağı'nda Nuh'un Gemisi'nin bulunduğuna inandığını da sanmıyoruz. Yoksa Anadolu insanı için taşıdığı önemin yanı sıra Nuh'un Gemisi efsanesi ile evrensel bir anlam kazanan Ağrı'mıza, kalkıp da Şovyet füzelerini uzayda vuracak lazer topları yerleştirilmesini ne planlar, ne de önerirdi. Tabii, tersini de düşünebilir, Ağrı Dağı'nın efsanevi niteliğinin Teller'i etkilediğini, bu nedenle Yıldız Savaşları çerçevesinde verdiği rolle, Ağrı 'mızın önemini arttırmak istediğini varsayabilirsiniz. (Bu arada, astronot Irwing Nuh 'un gemisi araştırmalanm bitirdiğine göre, lazer toplannın yerleştirileceği mekânlar saptanmış ve senaryo planlarında yerleri işaretlenmiş olsa gerek). Profesör Tolga Yarman, bu bağlamda konuyu ele alıyor ve Üçüncü Kuşak Atom Silahları düşüncesinin izlerini Yıldız Savaşları projesinde arıyor. ABD'nin savaş stratejisinin ve yeni silah sistemlerinin belirlenmeskıde etkinliği bilinen Edward Teller de böylece Bir Portre köşemizin konuğu oldu. Teller, dehasını, yeryüzünde uygarlığı tehdit eden silahlanmanın hizmetine sunmuştur. îyi ki böyle çok sayıda bilim adamı yok diyemiyoruz, çünkü Teller gibi bir parlak beyin bile, silahlanmanın raymdan çıkmasına ve dünyanın yeni uçurumların kenarlarında dolaşmasına yetmektedir. Bize de silahlanmaya karşı çıkan, bilimin silahlanmanın hizmetine girmesini protesto eden sayısız bilim adamının varlığıyla avunmak düşüyor. Gelecek sayımızda buluşmak üzere, en iyi dileklerimizle.. H Nlçln yabancı bilim adamı? 20 yasında, sürekli Cumhuriyet okuru bir arkeoloji öörencisiyim. Mayıs ayının ilk haffasında yer o/an ve Hitit uygarlıöım tanıtan çeviriyi hem sevinerek hem de üzülüp, kızarak okudum. Bilim Teknik dergisinin Arkeolojiye yer ayırması sevındiriciydi. Ama bizim kültür mirasımız olan, ölkemizde bulunan, kazı çalışmalan halen süren, alanında dönyaca önlö bilim adamlarımızın olduğu Hitit uygarlığmın bir Italyan dergisinden, değerli de olsa yabancı bir hocadan çeviri olarak sunulmasını gerçekten cok yadırgadım. özellikle resim ve naritanın bıle yabancı olması şaşırtıcıydı. Bu da göstermektedir ki, vararlanılacak bir çok kaynak, başvurulabilecek n/ce prof.doçent, fikri alınacak kazının bugünkü baskanı varken, çeviri ile yapılmış bu çalışma yetersiz ve ülkemizde arkeolojı bıltmıne gönül verenler adına özücüdür. Kerem İNANÇ ÇiftehavuzlarllSTANBUL Yakışıksız benzetme "Hitit imparatorluğu'nun İzinde Tarih Içinde Göktaşı" başlığı çarpıcıdır. Ama Eti (Hatti)lerin meteor veya meteoritlerle hiçbir ilişiği ypktur. Yakışıksız benzetmeyi pekiştirmek için kullanılan Adıyaman Nemrut yontuları yanlıs seçilmiştir. Çünkü Kommagene Krailığına ait olan bu yapıtlarda Ellen ve Pers sanatının izleri vardır. Eti başkenti de (Hattusaş) yanlıs yazılmıştır. Doğrusu Hattusas'tır. Mısır tapınağındaki hiyeroglif yazıtlı barıs belgesmin metni eksik ve yanıltıcıdır. Ovso Boğazköy'de saray arşivinae kesfedilen çivi yazılı kil tablet "Kadeş Anlaşması" aiye bllinmektedir. E.M. ÖZBAY TesvikiyellSTANBUL İÇİNDEKİLER g I ARAŞTIRMA Kutsal hazine avcıları şimdi blllmsel çalışıyor BİLİM DÜNYASINDAN KISA KISA Bilglsayarlarla diyalog Çürük dlşlere yapıştırıcı Kendi kendine ısınıp soğuyan konserveler 10 kat daha ucuz kan testl •Isteml 0 AERODİNAMİK Haydi, kâğıttan uçak yapalım J Q MADDE VE MİMARİ Q TIP Şeker hastaları İçin iki gelişme: Insülin: Enjektör yerine sprey Şeker için cep bilglsayarı Bilim Teknlk'ln notu: Hitit uygarlığını konu alan "Tarih içinde bir göktaşı" yazısı, uzun süredir elimızde hazırdı. italyan profesör Alfonso Archi ile yapllmış röportajla birlikto Türk arkeologlarla bir söylesiyi de yayımlamanın uygun olacağını düsünüyorduk. Ama aergimizin o sayısı hazırlanırken, umduğumuz ilişkileri kuramadık. Türk arkeologlarla röportajlar yayımlamak sürekli gündemimizdedir. Ülkemizde kazı ve araştırma yapan bir "yabancı" uzmanın görüslerine yer verilmesini "üzücü" olarak nitelendirmeyi ise, kendi milli değerlerimize, kendi bilim adamlarımıza öncelik tanınması isteğinden kaynaklanan iyi niyetli bir aşın duyarlılık olarak görüyoruz. Ne de olsa bilim pek sınır tanımıyor... Yanlıs fotoğraf kullanılması ise bizim batamızdır. "Tarih içinde bir göktaşı" baslığını, Hitit uygarlığmın hem önemini hem de az oninırlığıni vurgulamak için özellikle seçtik. Cumhuriyet BılımTeknık Sahıbı Cumhunyv Matbaacılık ve Gazetecilik Türk Anonım Şirketı adına Nadlr Nadl. Genel Yayın Müdüru Hasan C*mal, Muessese Muduru Emlna UşakliflH.Yazı Işlen Müdürü:Okay Gönentln, Yayın Yönetmenı. Orhan Bursalı. BESLENME Coca Içlndeki maddeler YEŞİL SAYFA Ankarada hava kirllllğlnl Ithal kömür mü azalttı? Refet Erim ODAK Doğal ayıklamadan patentli evrlme doğru Reşit Canbeyll BİLİM KÜLTÜR Çözemediğlniz sorunu bir süre unutun Vehbı Belgıl ASKERİ TEKNOLOJİ Maddenin mlmarlsinde beşll senfoni, Türk mimarisinde Altın Oran yaklaşımları Mlmar Mehmet Suat Bergll HAVA ULAŞIMI SAĞLIK m jçüncü kuşak atom silahları, Yıldız Savaşları için geljştirlliyor. insanlık uzay boyutlu bir savaşta heba mı olacak? Tolga Yarman E Japonlar da rüya uçağın peşinde ARMAĞANLI BULMACA DÜŞÜN BUL ZOOLOJİ Oburlar kurtarılamaz mı? Oburluk da kanser ve AIOS gibi önemli bir sağlık sorunudur BİR PORTRE Kuşların aşk yaşamı EtoloJİ BİR BİLİM DALI Edward Teller