Katalog

Omurılık zarı altı boşlugu Ak madde Ince zar altı boşlugu Omurılık zarı Boz madde altı boşlugu Boz madde Yaşamın ucuna yolculuk: NARKOZ Anestezist, ameliyat masasında uyuttuğu hastayı ölümle yaşam arasındaki sınırda tutan kimsedir. Gözlerini, atardamar basıncını, hastanın yeterli oksijen alıp almadığını, kalp atışlarını, beynin faaliyetlerini gösteren aygıtlardan ayıramaz. Beyın omurılık sıvısı Enlm çAıırtoı W ^ğ "Kendimi havalanmaya hazır bir uçağın pilotu gibi hissederim, uçaktaki üçyüz kişlnin yaşamı pilotun elindedir, masadaki hastanınki de benim ellmde..." Hasta nasıl uyutulur? Yaşamı nelere bağlıdır? Narkozdan ölümlerin nedeni nedir? Neler yapılmalı veya yapılmamalıdır? Derleyen: Murat Arın Omlriçl mattalı ıbbın en gızemlı olaylanndan bıA nestezi bilgl ISter Anestezı uygulamak, ınsanın fızıkı ve bıyoloıık yapısı ıle ılgılı derın n sayılan narkoz, bugun, Turbılgı gerektınr Yukarda lokal anestezı uygulamasına bır örnek venyoruz Anestezıst, alt omurkıye'de olduğu gıbı dunyada da ganın çıkıntısını parmağıyla bulduktan sonra ığneyı ustundekı boşluğa batırır Iğne, derıyı, dıolumle sonuçlanabılen kazalakensı çıkıntılar bağını ve san bağı geçer, yağ ve damarların olduğu yerde durdurulur Burada ra yol açmaktadır Istatıstıklem ıçerden dışarıya tızyolojik serum çıkar Anestezıst, şınngayı değıştırır ve uyuşturucu en/ekte eder gore, Fransa'da bır yılda narkoz verılen Aşağıda, anestezıstın amelıyat sırasında sureklı gözetledığı aygıtlar ve omuzdan yapılan anes 2 mılyon 600 bın kışıden 10OO'ı, ABDtezı örneklerı göruluyor de ıse 20 mılyon kışıden 2 OOO'ı olmek tedır Scıencexvıe'den derledığımız bu yazımızda, kazaları azaltmak ıçın Batı ulkelerınde kullanılan guvenlık sıstemlerını ve narkozun (Anestezı) (uygulanmaya başlanmasından 140 yıl sonra) hâlâ aydınlatılamayan yonlerını ıncelemek ıstıyoruz Bır hastaya anestezı uygulamak, hastayı amelıyat suresınce yapay olarak uyutmaktır Aslında narkozun dort ana gorevı vardır Uyutmak, solunumu sağlamak, kasları gevşetmek ve acıyı yok etmek. Anestezı olayımn modern bır hasta nede amelıyat oncesındekı ve sırasındakı gehşımıyse şu şekılde oluyor Amelıyattan bır gun once anestezıst hastayı genel sağlık durumuyla ılgılı ola rak kontrolden geçırıyor Bu muayeneden sonra anestezıstın hastanın sağlık durumuna amelıyatın suresı ve önemı ne gore kullanacağı uyuşturucuların dozunu belırlemesı gerekıyor Bu kontrolun psıkolojık yonden de yararları var Anestezıst, aynı zamanda, hastaya bır gun sonra yaşayacağı olayları açıklayarak, onu sakınleştırmeye calışır ve ame lıyatın başarılı geçeceğıne daır guven verır Amacına ulaşmış bır on gorusmeçoğu zaman bır sakmleştırıcının yennı tutabılıyor T zenlı solunum sağlayan bır borucuğun takılması) ıçın gereçlerın seçımı C Kullanılacak uyuşturucuların hazırlanması D Yaşam fonksıyonlarını ızleyen aygıtların denetımı Guvenlık sıstemlerının onemlı bır bolumunu bu aygıtlar oluşturur Anestezıst, bunları devamlı ızleyerek hastanın du rumu hakkında bılgı sahıbı olur ve en kuçuk anormallığı anında gorebılır Canların emanet edildiği... Amelıyathanedekı bu temel aygıtlar şunlardır Atardamar basıncındakı değışıklık lerı gösteren sfigmomanometre Parmak ucuna bağlanan ve hastanın yeterli derecede oksijen alıp almadığını gösteren okslmetre. Kalbın fonksıyonlarını gösteren osiloskop elektroansefalograf). Kontrollerın tamamlanmasından son ra anestezıst, amelıyat masasının başındakı yerıne yerleşır Bır anestezıst o andakı duygularını şoyle dıle getırıyor "Kendimi havalanmaya hazır bır uçağın pilotu gibl hissediyorum, uçakta uç yuz kışının yaşamı pilotun elındeyken, masadaki hastanın yaşamı da benım elımde." Beynin fonksıyonlarını ızleyen i |P ! "V " Hedef: Beyin merkezi Bır saat once, kalbın ve tukuruk bez lerının çalısmasını yavaşlatan atropın ve (40 yaşından buyuklere) sakınleştırıcı valyum ıçeren bır karışım enjekte edılen hasta, amelıyathaneye getırılır Hastaya hemen pentatol ıçeren ılk onemlı ığne yapılır Butun dunyada yaygın bıçımde kullanılmakta olan pentatol hastayı 30 dakıka boyunca uyutur Bu uyuşturucunun hedefı, beynin merkezi ve ozellıkle, omurılik soğanıdır. Burası uyanıklık merkezi dıye bılınır Duyu yollarından buraya gelen ve komut yollarından vucuda gıden sınırlerın dort yol İ Anestezist iş başında Sabah amelıyathaneye ılk anestezıstler gtrer, çunku aygıtlarını kontrol etme lerı ve kullanacakları gereçlerı hazırlamaları gerekıyor Bu çalışma dört bolumde surdurulur A Solunum aygıtının kontrolu B Entubasyon (soluk borusuna, du