Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 9 MAYIS 2021 PAZAR İsrail’den ateşe benzin Uluslararası tepkilere karşın İsrail, Doğu Kudüs’te baskıyı artıyor. ‘SAHTE BELGELER’ İsrail güçlerinin önceki gece Doğu Kudüs’te bulunan Mescidi Aksa, Eski Şehir bölgesinin Şam Kapısı ve Şeyh el Cerrah mahallesinde Filistinlilere yönelik saldırıları bölgedeki gerilimi daha da tırmandırdı. Saldırılara uluslararası tepki yükseldi. Filistin Kızılayı, Doğu Kudüs’ün farklı noktalarında plastik mermi ve ses bombalarıyla Filistinlileri hedef alan İsrail güçlerinin saldırılarında yaralananların sayısının 205 olduğunu duyurdu. Olaylarda 17 İsrail polisiİsrail’in önceki gece Mescidi Aksa’ya yönelik baskını, yatsı namazı kılan cemaate saldırması, bölgeye gelen Arap milletvekillerini de hedef almasına Ankara’dan hemen sert tepki yükselmişti. Dışişleri Bakanlığı, saldırıları şiddetle kınadığını duyurmuştu. İstanbul ve Ankara’da önceki gece ve dün İsrail karşıtı eylemler düzenlendi. AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dün Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, nin yaralandığı belirtildi. “İsrail’in ilk kıblemiz Mescidi Aksa’ya İsrail’in Filistin topraklarındaki işgal yönelik maalesef her ramazan ayınpolitikası sürerken son dönemde özelda gerçekleştirdiği menfur saldırılalikle Doğu Kudüs’ün Eski Şehir bölgerı şiddetle kınıyoruz. Türkiye olarak sinde tansiyon yüksek. Yerleşimcilerin bölgedeki Filistinlileri evlerinden zorla çıkarma yönündeki girişimleri tepDoğu Kudüs’te Filistinlilerin evlerinden çıkarılmasına yönelik protestolar yayılırken İsrail güçlerinin sert müdahalesi sık sık objektiflere yansıyor. her hal ve koşulda Filistinli kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı. kilerin merkezinde. Bölgede Filistinliler sık sık protesto düzenlerken konuya ilişkin davanın yarın İsrail Yüksek Mahkemesi’nde görüşülmesi bekleniyor. BM kararlarıyla tanımlanan “iki devletli çözüm”, İsrail işgali öncesi 1967 sınırları çerçevesinde başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti’ni kapsıyor. ‘İntifada çağrısı’ Filistin yönetimi, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi ile UNESCO’ya, Mescidi Aksa’da yaşananlar konusunda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirme çağrısı yaptı. Gazze’de yönetimde olan Hamas’ın Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya “ateşle oynama” diyerek seslendi. Heniyye, yaşananların, Arap ülkelerinin İsrail’le normalleşme sürecine son vereceği görüşünü savundu. İslami Cihad Hareketi, “yaşananlara sessiz kalmayız” çıkıyı yaptı. Kimi gruplar Filistin için intifada (ayaklanma) çağrısında bulundu. Ürdün, Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve Bahreyn’in de aralarında olduğu birçok Arap ülkesinden İsrail’e kınama, işgal altındaki Doğu Kudüs’teki zorla tahliye hamlesine tepki geldi. İsrail’in, Doğu Kudüs’te Filistinli ailelerin evlerinden çıkarılması planının reddedildiği vurgulandı. Ürdün, saldırıları “barbarca” nitelendirdi. Tahran da saldırının, “savaş suçu” olduğunu belirtti. BM de işgal altındaki Doğu Kudüs’te İsrail’in zorla tahliyeleri sonlandırması çağrısı yaptı. Avrupa Birliği, “Haremi Şerif’te kışkırtıcı eylemlerden kaçınılması ve statükoya saygı duyulması gerektiğini” bildirdi. İşgal altındaki Batı Şeria ve özellikle Doğu Kudüs’te gerginlik ve şiddet olaylarının tehlikeli şekilde tırmandığına işaret etti. İsrail’in yakın müttefiki ABD’den gelişmeden kaygılı olunduğu belirtilerek taraflara sağduyu çağrısı geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı, “Şiddetin hiçbir gerekçesi olamaz, fakat özellikle ramazanın son günlerine girilirken bu şekilde kan dökülmesi rahatsız edicidir” dedi. Rusya gelişmelerden kaygı duyduğunu, sivillere yönelik saldırıları kınadığını bildirdi. Dışişleri, tarafları gerilimi tırmandıracak adımlardan kaçınmaya davet etti. “Kentteki gerilimin, Arap sakinlerin asıl ikamet yeri olan Şeyh el Cerrah’dan çıkarılması, Har Homa’da 540 konutluk iskan planlarının teşvik edilmesi nedeniyle tırmandığına” dikkat çekildi. İsrail saldırılarının yaşandığı gün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun konuğu ise Filistinli mevkidaşı Riyad el Maliki’ydi. Çavuşoğlu, ortak basın toplantısında İsrail’in Şeyh el Cerrah’ta Filistinlilerin evlerinin yasa dışı yerleşimcilere devri için yeni adımların atıldığını söyledi. İHA’nın haberine göre, “Bunlar Ürdün tarafından yapılıp Filistinli kardeşlerimize teslim edilen evlerdir. Şimdi sahte belgelerle bunların İsraillilere ait olduğunu iddia etme arsızlığını da gösteriyorlar” diye konuştu. Seçim gündemi Türkiye’nin iki devletli çözüm vizyonundan vazgeçmeyeceğini söyleyen Çavuşoğlu’nun, “Bunu aşındıracak adımlarÇavuşoğlu ile El Maliki. dan gerek İsrail’in gerekse İsrail’le Filistin ‘İyileşmenin kilidi sosyal politika’ davasıpahasınailişkilerinormalleştirecek ülkelerin vazgeçmesi gerektiğini hatırlatmak isteriz” çıkışı dikkat çekti. İsrail ile ABD arabuluculuğunAvrupa Birliği (AB) dönem başkanlığını yürüten Portekiz’in ev genelinde daha fazla önem verilmesi Avrupa’nın yavaş yavaş salgından çıkve bu planın, yeni tip koronavirüs (Co maya başladığı, önceliğin iş korumakda BAE ve Bahreyn normalleşme anlaşmaları yapmıştı. Görüşmede Filissahipliğinde düzenlenen iki günvid19) sonrası “iyileşmenin temel bir tan istihdam yaratmaya doğru geçecetin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’ın, lük Sosyal Zirve’nin sonunda “Porto unsuru” olması gerektiği vurgulandı. ği kaydedildi. AA’nın haberine göre, Av Hamas’la uzlaşıda kilit görülen 15 yıl Deklarasyonu”na imza atan AB liderDeklarasyonda, planının uygulanma rupa Parlamentosu Başkanı David Sassonra ilk kez yapılacak seçimleri erleri, sosyal politikalara ağırlık vermeyi taahhüt etti. Bu çerçevede “Avrupa Sosyal Haklar Eylem Planı”nın uygulanmasına gerek ulusal gerekse AB sının, “Birliğin adil, ekolojik ve dijital bir geçişe doğru ivmesini güçlendireceği, sosyal ve ekonomik eşitliğin sağlanmasına katkıda bulunacağı” ifade edildi. soli, “Salgından çıkarılan dersleri değerlendirmenin ve gelecekte dirençli ve müreffeh toplumlar inşa etmenin zamanı gelmiştir” dedi. teleme kararı da gündemdeydi. Filistin yönetimi ertelemeye gerekçe olarak, İsrail’in Doğu Kudüs’teki oylamaya engelini göstermişti. Libya’da petrol bölgelerinin korunması için askeri birlikler özel eğitimden geçiyor. Libya uzlaşısında gri hava dağılmıyor Gözlerin Ulusal Birlik Hükümeti’yle birlikte seçim sürecine çevrildiği Libya’da farklı cepheler arasında görüş ayrılıkları sürüyor. Libya Başkanlık Konseyi’nden bir sözcü önceki gece, başkent Trablus’ta Konsey toplantılarının yapıldığı otelin, kimse içerde olmadığı bir sırada silahlı bir grup tarafından basıldığını duyurdu. Silahlı grubun Trablus merkezli, Libya ordusuna bağlı Öfke Volkanı Operasyonu adlı oluşum olduğu, baskını Dışişleri Bakanı Necla el Menguş’un görevden alınması için yaptığı savunuldu. Bakana tepki AA’nın haberine göre Öfke Volkanı Operasyonu, baskın suçlamasını yalanladı. Ancak oluşum, Birlik Hükümeti’ni desteklediği vurgusuna karşın son dönemdeki kararları ve Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamalarına karşı tepki içeren bir açıklama yayımladı. Açıklamada, bir komutanın “Hükümet, Ulusal Birlik Hükümeti olması gerekirken, Hafter’e boyun eğmiştir” sözleri aktarıldı. “Hükümet, Öfke Volkanı’nı dışlamış ve sadece tartışmalı olmakla kalmayıp, aynı zamanda Trablus’a yönelik saldırıları destekleyen isimleri (devlet kurumlarında yönetici olarak) dayatmıştır. Hükümetin önemsemediği sesimizi duyuracağız” denildi. Menguş, 3 Mayıs’ta başkent Trablus’ta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ortak basın toplantısında, Ankara’ya yabancı güçler ve paralı askerlerin ülkeden çıkarılması yönünde işbirliği çağrısı yapmıştı. AA’nın haberine göre, Menguş’un 2019’da ABD’de bir panelde, ülkenin doğusunda etkin silahlı güçlerin komutanı Halife Hafter’i “kahraman” olarak nitelendirdiği haberinin sosyal medyada yayılması da tartışmaları alevlendirdi. Okul yakınında saldırı Afganistan’ın başkenti Kâbil’in batısında bir kız okulunun yakınında düzenlenen saldırıda aralarında öğrencilerin de olduğu en az 30 kişinin yaşamını yitirdiği, 52 kişinin yaralandığı belirtildi. Yerel basında, patlamanın Şii nüfusun yoğun olduğu bölgede meydana geldiği kaydedildi. Ramazan Bayramı öncesinde çok sayıda kişinin bölgede alışveriş için bulunduğu, aynı anda okulun çıkış saati olduğu aktarıldı. Bazı kaynaklar roketli saldırı olduğunu savundu. KâbilTaliban arasında inişli çıkışlı müzakereler sürerken ülkede gerek Taliban gerekse IŞİD bağlantılı şiddet olayları dinmiyor. Taliban ile anlaşma çerçevesinde ABD, Afganistan’dan askerlerini çekmeye başlamıştı.