Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 16 ŞUBAT 2021 SALI Suriye’nin kuzeydoğusunda ABD ile Rusya etkinlik alanını genişletme arayışında Haseke’de güç oyunu AnkaraWashington arasındaki Suriye’de terör örgütü PKK/YPG kriz başlıklarından olmayı sürdürürken gerek ABD gerekse Rusya’nın ülkenin kuzeydoğusundaki Haseke’de askeri konuşlanma hamleleri dikkat çekiyor. PKK/YPG etkinliğindeki Haseke’de ABD’nin yeni üs planladığı iddiası önceki gün gündeme yansımıştı. AA’nın dün yayımladığı haberde ise Rusya’nın Haseke’de yerel unsurlardan oluşan askeri birlik kurmaya başladığı savunuldu. Yerel kaynaklara dayandırılan habere göre, Rusya, bir süredir Şam yönetimi güçleri ve YPG/ PKK arasında gerilime sahne olan Haseke’de askeri varlığını güçlendiriyor. ‘200 kişi kayıt oldu’ Rus ordusu, 25 Aralık 2020’de başladığı sevkıyatlarda Haseke’de 1000 civarında askerini konuşlandırırken şimdi de Esad yönetimi kontrolündeki bölgelerde birlik kurmaya başladı. Bu çerçevede ilk etapta 200 kişinin kaydedildiği, “Savunma Görevlileri” adı verilen birliğe katılanlara aylık 300 dolar maaş verileceği savunuldu. Haberde, “Rusya, Aralık 2019’da da Haseke’de YPG/ PKK işgalindeki Amude ilçesi ve Tel Temır beldesinde askeri noktalarını korumak için yerel unsurlardan oluşan askeTerör örgütü PKK/YPG’nin etkinliğindeki Haseke’de, Şam güçlerinin kontrolündeki alanda Rusya’nın yerel unsurlardan askeri birlik kurmaya başladığı savunuldu. ABD güçleri, Haseke çevresinde petrol alanları yakınında konuşlu. ri birlik kurmaya çalışmış ancak Rusların bu hayali, Nisan 2020’de ABD’nin engeline takılmıştı” ifadesi yer aldı. Ayrıca Rusya ve YPG/PKK’nin 11 Şubat’ta vardığı anlaşmayla Haseke’de hareket özgürlüğü kısıtlanan Suriye ordu güçlerinin de etkinliklerini korumak için İran destekli Lübnan Hizbullahı’yla işbirliği yaptığına değinildi. Hizbullah’ın, iki hafta önce 200 militanını Haseke’deki Kamışlı Havalimanı’na sevk ettiği ancak Rus güçlerince alandan çıkarıldığı kaydedildi. YPG/ PKK’nin, Suriye’nin kuzeyindeki Ayn İsa beldesini Şam güçlerine devretmesi için Rusya ve Suriye ordusunun baskısına maruz kalmasının, taraflar arasındaki gerginliğin fitilini ateşlediği görüşü haberde yer aldı. Örgütün, buna Şam yönetimi güçlerinin Kamışlı ilçesindeki bazı mensuplarını bir süreliğine alıkoyarak karşılık verdiği, gerilimde Rusya’nın arabuluculuk yaptığı, ardından da Esad güçlerinin, Haseke il merkezi ve Kamışlı ilçe merkezinde örgütün izni ve gözetimi altında hareket etmeyi kabul ettiği aktarıldı. 18 alanda konuşlanma Türkiye’nin YPG/PKK’ye karşı 9 Ekim 2019’da Barış Pınarı Harekâtı’nı başlatmasıyla, ABD askerlerinin Suriye’nin kuzeyinde boşalttığı bazı üslere Rus güçleri yerleşmişti. AA’nın haberine göre Rusya, o tarihten bu yana Fırat Nehri’nin doğusunda YPG/PKK işgalindeki bölgelerde üs ve karakol sayısını artırarak varlığını güçlendiriyor. Rusya’nın Haseke, Rakka illeri ile Halep’in Münbiç ve Aynularab (Kobani) ilçelerinde toplam 18 üs ve karakolu bulunuyor. Öte yandan ABD’de Biden yönetimiyle birlikte gözler, Washington’ın Suriye politikasında. Terör örgütü YPG’nin ana unsurunu oluşturduğu SDG’ye Washington’ın IŞİD’le mücadele gerekçelendirmesiyle destek mesajları sürüyor. ABD, Trump döneminde kısmi asker çekilme kararıyla petrol bölgelerinde konuşlanma politikası izlemişti. AA’nın haberinde Rus ordusunun geçmişte Kamışlı’nın doğusundaki Rümeylan petrol sahalarına ulaşmaya çalıştığı ancak ABD ordusunca engellendiği kaydedildi. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de önceki gün ABD’nin Haseke’nin kuzeydoğusunda yeni üs inşa edeceği iddiasını gündeme getirmiş, bölgeye askeri ve lojistik malzeme taşıyan 50 TIR’lık bir konvoyun, Irak üzerinden geçiş yaptığını duyurmuştu. Gözlemevi, “ABD liderliğindeki koalisyon güçleri Ayn Divar bölgesinde yeni bir üs inşa etmeye hazırlanıyor. Ayn Divar, Haseke’nin kuzeydoğusunda Irak ve Türkiye sınırlarına yakın bir bölgede” demişti. Soçi’de kritik toplantı Rusya’nın Soçi kentinde bugün başlayacak Suriye konulu 15. Garantörler Toplantısı’nda, sahaya ve siyasi sürece ilişkin son durumun, sonuçsuz kalan Anayasa Komitesi görüşmelerinin akıbetinin masaya yatırılması bekleniyor. Astana formatının garantörleri Rusya, Türkiye ve İran heyetlerinin 1617 Şubat’ta Soçi kentinde bir araya geleceği toplantı, İsviçre’nin Cenevre kentinde 29 Ocak’ta sona eren ancak Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen’in ifadesiyle, “hayal kırıklığı”na dönüşen Suriye Anayasa Komitesi’nin 5. turunun gölgesinde düzenlenecek. Komitenin son toplantısında Şam yönetiminin sürecin ilerlemesini engelleyen bir tutum izlediği eleştirileri yükselmişti. Pedersen, durumun değişmemesi halinde “Komite toplantıları için buluşmaya devam edilemeyeceğini” söylemişti. Astana formatındaki toplantılarda, Ürdün, Lübnan ve Irak gözlemci ülke statüsüyle yer alıyor. İdlib gerilimi Astana formatı çerçevesinde varılan “gerginliği azaltma bölgelerinden” İdlib ise MoskovaAnkara arasında sık sık gerilim konusu oluyor. Muhalif güçlerin, cihatçı grupların etkinliğindeki İdlib’e yönelik İran ve Rusya destekli Suriye ordusunun kuşatmasına, bombardımanlara Türkiye’den geçmişte sivil ölümler, göç dalgası nedeniyle sert çıkışlar yükselmişti. Moskova ise Ankara ile varılan anlaşmaya atıfla Türkiye’yi, cihatçı grupları silahsızlandırma vaadini yerine getirememekle eleştiriyor. Tansiyon ara ara yükselse de Türkiye ve Rusya’nın bölgede ortak askeri devriyeleri sürüyor. Soçi’deki toplantıda İdlib konusunun da ele alınması bekleniyor. İSRAIL SURIYE’YI YINE VURDU Suriye devlet haber ajansı SANA, İsrail’in, Suriye’nin başkenti Şam yakınına önceki gece yarısı füze saldırısı düzenlediğini duyurdu. Füzelerin çoğunun hava savunma sistemince düşürüldüğü belirtildi. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ise İsrail’in hava saldırısında İran bağlantılı milis güçlerin hedef olduğunu savundu. Saldırıda 9 milisin öldüğü iddia edildi. Tel Aviv, konuyla ilgili soruları yorumsuz bıraktı. Tahran’ın bölgede etkinliğini artırmasına izin vermeyeceği vurgusu yapan İsrail, sık sık Şam yönetimiyle ittifak İran destekli milis grupları, Hizbullah güçlerini Suriye topraklarında hedef alıyor. Peru’da sağlık çalışanları aşı için sıraya alınırken ülkede oksijen tüplerin de sıkıntı yaşandığı haberleri geliyor. Tüpleri doldurmak için sıraya giren Perular objektiflere yansıdı. Hükümette aşı depremi Peru’da kimi siyasilerin, ülke genelinde aşılama zu almayacağını duyurdu. Kasım ayından beri bakankampanyası başlamadan lık görevini yürüten Asteönce aşı yaptırdıklarının orte 22 Ocak’ta aşılandığını taya çıkmasının ardından bildirdi. hükümetten istifa haberleri Eski Devlet Başkanı Vizpeş peşe geldi. Eski devlet carra, kasım ayında yolsuzbaşkanı Martin Vizcarra’nın luk suçlamalarıyla Kongre kamuoyunda kullanıma tarafından azledilmişti. Pebaşlanmadan önce yeni tip Elizabeth Astete ru medyası Vizcarra’nın azkoronavirüs aşısı olduğu linden birkaç hafta önce haberlerinin ortaya çıkmasının ar ekim ayında Çin’in Sinopharm aşısıdından ilk olarak Sağlık Bakanı istifa nı olduğunu ortaya çıkardı. Vizcaretti. Bu olaydan bir gün sonra önce ra, kimsenin sırasını almadığı, göki gün de Peru Dışişleri Bakanı Eliza nüllü çalışmalara katıldığı açıklamabeth Astete, program dışında aşılan sıyla kendini savunsa da bu açıkladığını kabul ederek istifasını sundu. ma kimseyi tatmin etmedi. HaberleAstete, önceki akşam Twitter he rin ortaya çıkmasının ardından Sağsabından yaptığı açıklamada, geçen lık Bakanı Pilar Mazzetti istifa mekay aşılandığını, “bunun ciddi bir ha tubunu geçen cuma Devlet Başkanı ta” olduğunu kaydetti ve ikinci do Francisko Sagasti’ye sunmuştu. Sagasti önceki gün istifayı kabul ettiğini açıkladı. Soruşturma başlatıldı Mazzetti’nin istifasıyla yaklaşık bir yıldır süren salgın döneminde ülkede 5. kez sağlık bakanı değişmiş olacak. Salgınla mücadele konusunda ciddi sorunlar yaşayan ülkede, hastanelerin kapasitesinin dolduğu, yetersiz ekipman olduğu haberleri daha önce gündeme yansımıştı. Peru’da salgında can kaybı 43 bini aşmış durumda. Ülkede halka yönelik aşılama programı Çin’den Sinopharm firmasından alınan 300 bin dozla geçen salı resmen başlamıştı. Peru medyası, Adalet Bakanlığı’nın Vizcarra ve erken aşılamadan sorumlu diğer kişiler hakkında ön soruşturma başlattığını yazdı. Yangon’da askeri yönetimin yasaklarına karşın dün yine binlerce kişi meydanlara çıktı. Cunta baskısı hız kesmiyor Myanmar’da askeri darbeye karşı protestolar sürerken ülkede internet bağlantısının kesildiği ve askeri araçların sokaklarda devriyelerini sıkılaştırdığı bildirildi. Cunta, silahlı kuvvetlere engellemeye devam etmeleri halinde darbe karşıtı göstericilerin 20 yıla kadar hapis cezası alabilecekleri tehdidinde bulundu. Protestocu grupların sosyal medyada paylaştığı görüntülerde, başkent Nepido ve Yangon şehirlerinde gösterilerin yapıldığı bölgelerde tanklar ve askeri araçlar görüldü. Myanmar’a hizmet veren sağlayıcılar, yerel saatle 01.00 ve 09.00 arasında internetin kesilmesi talimatı aldıklarını duyurdu. Ülkede son dönemde düzenlenen protesto gösterilerine yüz binlerce kişi katıldı. Göstericiler ülkede darbeye uğrayan hükümetin fiili lideri olarak görülen Aung San Su Çi başta olmak üzere tutuklanan siyasilerin serbest bırakılmasını ve demokrasiye dönülmesini istiyor. Gözaltı süresi dün dolan Su Çi’nin ise 17 Şubat’a kadar cunta tarafından tatulacağı açıklandı. Avukatı Çi’nin video konferans aracılığıyla başkent Nay Pyi Taw’daki bir mahkemede yargılanmasının başlanacağını açıkladı. Bazı kaynaklar, Su Çi’yle avukatlarının görüştürülmediğini duyurdu. AYRILIKÇI RÜZGÂR İspanya’nın doğusundaki Katalonya özerk yönetiminde önceki gün yapılan yerel parlamento seçimlerinde ayrılıkçı partiler meclisteki çoğunluğunu artırdı. Seçimden Sosyalist Parti önde çıksa da meclis aritmetiğine göre hükümet kurması zor görünüyor. Ayrılıkçı partiler, merkezi hükümete yasal bağımsızlık referandumu için müzakere masasına oturma çağrısında bulundu. Aşırı sağ da mecliste Yeni tip koronavirüsün gölgesinde yapılan seçimde katılım yüzde 54’te kaldı. 2017’deki seçimlerde katılım oranı yüzde 79’du. Resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 23 oy oranı ile en fazla oyu birlik yanlısı Katalonya Sosyalist Partisi aldı. Sosyalistler 135 koltuklu meclise 33 milletvekili gönderdi. Seçimi dördüncü sırada tamamlayan aşırı sağcı Vox Partisi, ilk kez Katalan meclisine girdi. 11 vekil çıkartan Vox’un merkez sağ iki partiden daha fazla oy almasına dikkat çekildi. ‘İSRAIL’DEN İHA KIRALIYOR’ Doğu Akdeniz’de AnkaraAtina hattında diyalog inişli çıkışlı sürerken Yunanistan’ın İsrail ile yaptığı 1.68 milyar dolarlık 20 yıl süreli savunma anlaşmasının bazı detayları ortaya çıktı. DHA’nın Yunan basınından aktardığına göre iki ülke arasında yapılan savunma işbirliği anlaşması kapsamında, Atina yönetiminin hedefi kısa vadede, hava kuvvetleri envanterine İsrail yapımı insansız hava araçları (İHA) UAV HERON’ları katmak. Anlaşma çerçevesinde, üç ay sonra UAV HERON’ların, Eğriboz (Evia) Yarımadası’nın doğusundaki İskiri (Skyros) adasındaki 135. Hava Üssü’ne gideceği iddia edildi. HERON’lar için Yunan personelin Tel Aviv’de eğitime başlayacağı da aktarıldı. 2 adet UAV HERON tipi İHA’nın, satın alınma opsiyonuyla toplamda 39 milyon Avro’ya, üç yıllığına leasing yöntemi ile kiralanacağı belirtildi. Mısır, Trablus’a dönüş hazırlığında Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda Libya’da taraflar arasında birlik hükümeti ve seçimlere gidilmesi için diyalog sürerken Mısır, Trablus’ta büyükelçiliği yeniden açma hamlesinde. BM’nin tanıdığı, Ankara destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’nin (UUH) dışişleri sözcüsü, Mısır’dan diplomat ve güvenlik personelinden oluşan bir heyetin geleceğini duyurdu. AA’nın haberine göre bu, 2014’ten bu yana Kahire’den Trablus’a yapılan ziyaretin ardından ikinci. Mısır, Libya’nın doğusundaki Tobruk cephesinin müttefiki. Ocak 2014’te Trablus’taki kültür ataşesi ve kültür merkezindeki bazı memurların kaçırılması üzerine Mısır, tüm diplomatları Libya’dan çekme kararı almıştı. UUH Dışişleri Bakanı Muhammed Tahir Siyale, 9 Şubat’ta Kahire’ye düzenlediği ziyaret kapsamında, Mısırlı mevkidaşı ile görüşmesinde, Mısır’ın yakında Trablus’ta büyükelçiliğini yeniden açacağını söylemişti. Kahire, UUH ile Hafter güçlerinin müttefiki Tobruk cephesi arasında varılan birlik hükümeti adımından memnunluk duyduğunu açıklamıştı. ‘Sarraj hastanede’ iddiası Öte yandan UUH Başkanlık Konseyi Başkanı Fayez Sarraj’ın İtalya’da bir cerrahi operasyon geçirdiği ve tedavisinin devam ettiği öne sürüldü. AA’nın İtalyan Nova ajansının Libyalı kaynaklara dayandırdığı haberinden aktardığına göre Sarraj, birkaç gündür İtalya’da bulunuyordu. Sarraj’ın yetkilerini bir kararnameyle yardımcısı Ahmed Muaytik’e devrettiği kaydedildi. Haberde, söz konusu yetki devrinin sona ereceği tarihin kararnamede belirtilmediğine dikkat çekilirken Sarraj’ın uzun süre Roma’da hastanede kalabileceği kaydedildi. Sandıktan ‘Kendin karar al’ çıktı Kosova’da dondurucu soğuklar altında ve yeni tip koronavirüs salgını önlemleri altında önceki gün yapılan erken genel seçimleri, milliyetçi sol çizgideki Vetevendosje (Kendin Karar Al) partisi açık farkla kazandı. Resmi olmayan sonuçlara göre Vetevendosje, oyların yüzde 48’ini alırken, uzun yıllar iktidarda olan Kosova Demokratik Partisi PDK’nin oy oranı yüzde 17, muhafazakâr Kosova Demokratik Birliği’nin (LDK) oy oranı yüzde 13’te kaldı. Kosova’nın Geleceği İçin İttifak (AAK) yüzde 7.60 ve Sırp Listesi yüzde 5.08 oy alırken, azınlık partileri olduklarından yüzde 5 seçim barajına tabi olmayan Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) oyların yüzde 0.73’ünü, Yenilikçi Türk Hareket Partisi (YTHP) ise yüzde 0.14’ünü aldı. Vetevendosje lideri, Vetevendosje’nin lideri Kurti, sonucu destekçileriyle kutladı. Kosova’nın Che Guevara’sı olarak da tanınan Albin Kurti (45), “Bu adalet, yolsuzluk, devletin ele geçirilmesine karşı yapılan bir referandumdu” dedi. Bir protesto hareketi olarak başlayan Vetevendosje, kampanyasını yolsuzluk karşıtlığı üzerine koydu. Geleneksel siyasi eliti Kosova’nın bağımsızlığının ilk yıllarını kötü yönetim ve rüşvetle çarçur etmekle suçluyor. Yaklaşık bir milyon 800 bin nüfuslu Kosova’nın başkenti Priştine’de Vetevendosje destekçileri sonucu meşaleler yakarak ve otomobil kortejleri oluşturarak kutladı.