Katalog

KÜLTÜR 13 26 OCAK 2021 SALI Doğumunun 100. yılında Necati Cumalı’ya selam 13Ocak 1921 tarihinde doğan ve 10 Ocak 2001’de aramızdan ayrılan Necati Cumalı eskilerin tanımıyla tiyatromuzun “velut” (verimli) yazarlarından biriydi kuşkusuz. 13 Mayıs 1977 tarihli Milliyet Sanat dergisinde çıkan “Başarı” başlıklı yazısında tiyatro yazarlığına dair şöyle diyordu: “(...) 1949’dan bu yana oldukça yüklü bir tiyatro deneyimim var benim. Şiirde, romanda, öyküde, araya başka kimse girmeden, doğrudan doğruya okuyucusuyla baş başa kalabilir bir yazar. Tiyatroda başarının nelere bağlı olduğunu gördükçe kırıldığım, oyun yazmaktan vazgeçtiğim, vazgeçmek istediğim çok oldu. Yapamadım.” İyi ki yapamamış ve yıllar içinde pek çok oyun yazmış. Kimi çok başarılı olmuş kimi aynı başarı çizgisini yakalayamamış kimi sinemada da kendine yer edinmiş. 1949’dan başlayarak tiyatro dünyamızda uzun bir yol kat etti Cumalı. “Boş Beşik”, “Mine”, “Nalınlar”, “Susuz Yaz”, “Vur Emri”, “Ezik Otları”, “Derya Gülü”, “Tehlikeli Güvercin”, “Gömü”, “Yaralı Geyik”, “Yürüyen Geceyi Dinle”, “Yeni Çıkan Şarkılar”, “Bir Sabah Gülerek Uyan”, “Dün Neredeydiniz?”, “Ahmetleri...” Kent Oyuncuları ve ‘Nalınlar’ Necati Cumalı’nın 1960 yılında yazdığı ve Kent Oyuncuları’nın 19621963 sezonunda sahnelediği “Nalınlar” bu genç topluluğun İstanbul’daki önemli çıkışlarından biri olarak anılır. Mahir Canova’nın sahnelediği, müziklerini Ulvi Cemal Erkin’in, sahne tasarımını Doğan Aksel’in yaptığı oyunda; Yıldız Kenter, Müşfik Kenter, Şükran Güngör, Kamran Yüce, Genco Erkal, Çiğdem Selışık, Alev Koral başlıca rolleri paylaşırlar. Yıldız Kenter, “Yerli oyun oynayalım diye can attığımız dönemde karşımıza çıktı ‘Nalınlar’” derken, Necati Cumalı da birkaç topluluk tarafından geri çevrildikten sonra eserini son bir ümitle Kent Oyuncuları’na götürdüğü akşamdan şöyle söz eder: “Stefan Zweig’ın, ‘yıldızın parladığı anlar’ dediği dönüm noktaları vardır bazı yaşamların. Benim oyun yazarı olarak yıldızım o akşam parladı.” * Hemen repertuvara alır Kent Oyuncuları “Nalınlar”ı ve büyük bir başarıya imza atarlar. Necati Cumalı’nın en çok sahnelenen oyunlarından biri olarak dikkat çeker. Kız kaçırma, töreler, zoraki evlilikler, ağa baskısı, yoksulluk gibi temaları dozunda bir duyarlılıkla ele alır yapıt. İnce bir alay çizgisi toplumsal eleştiriyi daha da etkin kılar. Yıllar sonra, 1972’de Dormen Tiyatrosu ve Kent Oyuncuları’nın ortak yapımı olarak İngiltere’ye kısa bir turneye bile gider Göksel Kortay’ın İngilizceye çevirdiği “Nalınlar.” 199394 sezonunda ise Mahir Canova’nın vefatı nedeniyle bir kez daha sahnelenir Kent Oyuncuları tarafından. Oyunlarında hayatın hüznünü yansıttığına dair yapılan tanımlara katılmamak olanaksız. Aşk ve sevda temalarını kırsal kesim ya da şehirli kadının çevresinde kurduğu ve onun kıskaca alınmışlığını vurgulayan dünyalarda işler. Yıllar önce yaptığımız bir söyleşide belirttiği gibi oyunlarında kadının bastırılmışlığına, ötekileştirilmesine dair hususlar üzerinde durur Necati Cumalı. Kapalı toplumlarda arzuların bastırılması, karşılıksız kalması ve bu sürecin yol açtığı tepkiler/şiddet günümüzde de güncelliğinden hiçbir şey kaybetmeyen sosyal sorunlar olarak karşımızdadır... * Dikmen Gürün, “Tiyatro Benim Hayatım: Yıldız Kenter’in Hayat Hikâyesi.” YKY (Yapı Kredi Yayınları) Ekim 2015. s.110. ANTALYA’DA YINE HEYKELE SALDIRI Antalya Büyükşehir Belediyesi’nce 3 yıl önce yapılan Boğaçayı Rekreasyon Alanı’ndaki çocuk oyun alanında, el ele tutuşmuş 7 çocuk heykeline, geçen haftalarda kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce zarar verildi. Büyükşehir Belediyesi’ne ait Akdeniz Kent Park’ta ise benzer görüntüler yaşandı. Parkta bulunan 3 heykelin yüzleri ve parmakları kırılıp parçalandı. Antalya Büyükşehir Belediyesi Başdanışmanı Cem Oğuz, zarar gören heykelleri yerinde inceleyerek, sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu ve heykellerin onarılacağını söyledi. Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtım Dairesi Başkanlığı Müzeler Şube Müdürlüğü, heykellerin onarımı için harekete geçti. Kırılan heykellerin heykeltıraşları ile irtibata geçilerek en kısa sürede heykellerin onarılacağı duyuruldu. Karikatür Evi atölyeleri başlıyor Kadıköy Belediyesi’nin Karikatür Evi, 4 ve 5. dönem atölye kayıtlarını başlattığını duyurdu. Karikatür, çizgi roman, manga meraklılarının ücretsiz katılabileceği atölyeler pandemi koşulları nedeniyle çevrimiçi yapılacak. Kontenjanla sınırlı 8 kişilik atölyelerin 4’üncü dönemi 1 Mart’ta, 5’inci dönemi ise 19 Nisan’da başlayacak. Her bir dönemi 6 hafta sürecek atölyelere katılım için Kadıköy’de ikamet zorunluluğu aranmıyor. ‘Unutup Gitti’ ile geçmişe yolculuk Türk pop müziğinde Vurulmuşum Sana, Beni Aldattın, Olmadı Yar gibi şarkılara imza atan Asya ara verdiği müziğe Unutup Gitti ile geri döndü. İsmail Dümbüllü, Ferhan Şensoy, Rasim Öztekin ve daha nicelerinin fotoğrafları koridor duvarlarında. Kimler gelmiş kimriyor bence” diyerek dile getiriyor sanatçı. Müziğe ara verdiği sürede hiçbir zaman müzikten kopmadığıgeliyor. Müzik farkındalığımı geliştiriyor. Severek okuduğum ya da klasik veya farklı türlerde bir eseri dinlerken Asya ler geçmiş bu koridorlardan, sahnı ve kendisini heyecanlandıran derinlerde bir dünya açılıyor. neden kulisten... Kimlerin sesleÖZNUR bir şarkıyla müzik severlere ye Bir tür terapi sanırım. Kızım ri yankılanmış tiyatronun duvarla OĞRAŞ ÇOLAK niden merhaba dediğini söyleyen dışında hiçbir şeyi hayatımın merkeğer verdiğim müzisyen dostumdur. Pozitif ve neşeli bir insandır. Bana her zarında. Bu tarihi sahneye sahip çıAsya ile yeni şarkısını konuştuk. zine koymuyorum.. Kızımın gelişimini man moral veren, üretken yapısıyla her kan ve iyi ki var dediğimiz Ferhan Şen n Müziğe ara verdiniz ve şimdi ye keyifle takip ettim. O büyürken ben de zaman hayatımda var olmasını isterim. soy, şarkıcı Asya’nın “Unutup Gitti” ad ni bir şarkı ile geri döndünüz, neden büyüdüm. Annelik, bir kadına o kadar Düzenlemesini müzisyen dostum Gürlı yeni parçasının bu kadar ara ve çok şey katıyor ki. Kendimi çok şanslı sel Çelik yaptı. klip çekimleri için bugün geri dö hissediyorum.. n Klip çekimlerini Ortaoyuncular tiyatronun kapılanüş? n Yeni şarkının hikâyesini bizimle Tiyatrosu’nda yaptınız. Bu fikir narını açmış. Klibin Aslında 2014 paylaşır mısınız? sıl oluştu? yönetmenliğini yılında Aşk İz Bı Sözü ve müziği Ümit Sayın’a ait Klip yönetmenim sevgili arkadaşım İmre Haydaroğlu rakır isimli bir “Unutup gitti” adlı yeni bir şarkıyla İmre Haydaroğlu’nun önerisiyle, tiyatüstleniyor. albüm yapmış müzik dinleyicisine merhaba dedim. ronun duayeni kıymetli büyüğüm FerYani, Türk pop tım. Kendime ait Şarkıyla beni buluşturan dostum, kıy han Şensoy’un uzun yıllardır emek vermüziğinde Vurulsöz ve müzikler metli ablam, yorumcu kimliğinin dışın diği Ortaoyuncular Tiyatrosu’nda çemuşum Sana, Bele albümün üre da duruşu ve insani değerleriyle beni kim yaptık. Orada daha önce pek çok ni Aldattın, Olma Klibin çekimleri, Ferhan Şensoy’un uzun yıllardır tim aşamasında etkileyen, elini üzerimden hiç çekmedı Yar gibi şarkı emek verdiği Ortaoyuncular Tiyatrosu’nda yapıldı. bulunmak olduk yen Nilüfer oldu. Bir proje için bir aralara imza atan Asça motive etmiş ya geldiklerinde sevgili Ümit gitarıyla oyun izledim ama bu deneyim bambaşkaydı. Bu defa kulisinde ve tiyatroya gönül vermiş birçok özel oyuncunun foya ara verdiği müziğe geri döndü. ti beni o dönem. Fakat müzik sektörün çalmış. Nilüfer çok etkilenmiş. Sesime toğraflarıyla bezenmiş koridorlarında Uzun süredir yeni single için çalı de yaşanan kriz, albüm çalışmalarına ve tarzıma çok yakışacağını düşünerek geçmişe bir yolculuk yaptım adeta. O şan, pandemi sürecinden dolayı çıkış yatırım yapılmaması, kendime uygun bana dinletti. Her zaman minnettarım. güzel insanları rahmetle anıyorum. Titarihini erteleyen sanatçının DMC eti şarkılar bulamamam gibi etkenler bu Şarkı beni çok etkiliyor. Müziğin mesaj yatrosunun kapısını bizlere açan sevgiketiyle çıkan yeni şarkısının söz ve ara verdiğim süreyi uzattı. Popüler mü vermek gibi bir görevi olmadığını dü li Ferhan Şensoy’a tekrar tekrar teşekmüziği Ümit Sayın’a, aranjesi ise Gür ziğin bir parçasıyım ama kimseyle bir şünenlerdenim ama bu şarkının artı kür ederim. Ayrıca bu çalışmada emek sel Çelik’e ait. yarışım yok. Az sayıda albüme sahip ol sı mesajı da var. Ümit Sayın söz yazarı, veren bütün müzisyen dostlarıma da Şarkı ve klip üzerinde büyük bir ti mamın bir nedeni de bu. Moda olan so besteci ve yorumcu kimliğiyle çok de teşekkür ederim. tizlikle çalıştıklarını söyleyen ve yıllar undların peşinde olmadım sonra müziğe döndüğü bu özel şarkısı için duygularını “Unutup Gitti, ardına bakmadan gidenlerin; acımasızca geride bıraktıklarının duygularını dile getihiçbir zaman. Sesime yakışan ve duygusu olan şarkılar söylemeyi seviyorum. Şarkı söylemek ruhuma iyi ‘Söz yazmaya, beste yapmaya devam ediyorum’ n Yeni şarkılar gelecek mi? Hepimiz için zor bir dönem. Şarkılarımızı dinleyicilere ulaştırmak için dijital mecraları kullanği de değersizleştirdiğini düşünüyorum. Sosyal mecralarda müzik adı altında bol miktarda çöp üretiliyor. Dünyanın yeterince atığı var. İnEleştirmenlerin seçtiği ma dönemi. Şu anda akustik bir performans çekimi yapıyoruz. Kısa süre sonra sosyal mecralarda yayına girecek. Bunun dışında, kendi sanoğlu dünyadaki var olma sebebini, değerlerine sahip çıkarak, güzel şeyler üretmeli. Bu anlamda yeni bir albüm hatta şartlar izin vefilmler kapkara! tarzımda şarkılara ulaştıkça üretmeye devam edeceğim. Doğru zamanda doğru iş yapma peşindeyim. Söz yazmaya, beste yapmaya devam ediyorum. Tüketim çağındayız ne yazık ki. rirse, senfonik bir albüm için çalışmaya başladım.. 1994 yılından bugüne kadar seslendirdiğim şarkıların senfonik kaydını yapmak istiyorum. Yaşadığımız bu zor zamanların çabuk geçSİYAD vizyona giren filmlerden 2020’nin seçkisini yaptı, tabii ki hepsi dünyanın dertlerini, sıkıntılarını Faydalı yanlarını önemsediğim ama insani duy mesi ve eskisi gibi canlı konserlerde sevenleguları ve sevgiyi yok eden teknolojinin müzi rimle birlikte olmak dileğiyle... dile getiren, biraz da karamsar filmler. Dünyada iyi şeyler de olmuyorsa sanatçılar ne yapsın! SİYAD üyeleri, geçen yıl Türkiye’de vizyona giren tüm yabancı filmler arasında yapılan oylama sonucunda en yüksek oyu toplayan “BoKONUK YAZAR VIKTOR APALAÇI eleştirisi “Sonsuzluk Üzerine” İskandinavya’nın yüzleri gülmeyen, asık suratlı insanlarından bir resmi geçit sunuyor ”diyor. yalı Kuş”u yılın en iyi yabancı filmi seçti. Filmin dağıtımcısı Baş5Brezilya’dan gelen bir film Bacurau, unutulka Sinema’ya muş küçük ödülü mart bir kasabada ayında düzenart arda gelen lenmesi planölümlerin meylanan 53. Sİdana geldiği YAD Ödül bir olayı anlaTöreni’nde vetıyor. rilecek. Viktor Apalaçi liste6Nihayet daye giren on filmi ortakoltuk. Bedenimi Kaybettim ha az iç karartan bir film, com’da yazFilistinli Elia dı. Özetleyerek Suleiman’ın yayımlıyoruz. zeki bir absürt 1Pandemi nedekomedisi: “Burası Cennet Olniyle 4 ay kamalı”. Ülkesinpalı kalan siden ayrılıp yenema salonlani bir hayat rında ağustos kurmaya çalıayında vizyona Subay ve Casus girebilen ama şan bir sanatçının kimliğini, ne yazık ki bümilliyetini, aiyük izleyiciyle buluşamayan “Boyalı diyetini araştırma hikâyesi. 7 Kuş” bir başyapıt. Jerzy Kosinski’nin aynı adlı kitabından Çek yönetmen Roman Polanski’nin (86) tarih dersi niteliğindeki bol ödülVaclav Marhoul tarafından sinema lü “Subay ve Casus/J’accuse” ya uyarlanan Boyalı Kuş, 2. Dünya Venedik’de Jüri Büyük Ödülü ve Savaşı sonlarında Doğu Avrupa’da Fibreski ödülünü kazandığı film yalnız bir Yahudi çocuğun acıklı öy Dreyfus’un suçlanmasını anlatıyor. küsünü anlatıyor. Siyah beyaz çekilen film, savaşın yarattığı travmayı 8Cesar Diaz’ın yönettiği “Annelerimiz” 2013’de Guatemala’da çocuk gözüyle gösteriyor. İzlenmesi çıkan iç savaşta yaşananlara odaklazor bir film olduğuna dikkat çeken nan bir dram, Cannes’da Altın KameApalaçi, filmde adeta bir kötü in ra ödülü kazanmıştı. 2 9 sanlar resmi geçidi var diyor. Nazizmi ve Hitler’i mizah yo“Banliyöde bir modern trajedi” luyla sinemaya taşıyan bir film diye özetlediği “Sefiller/Les “Tavşan Jojo”yu Yeni Zelandalı WaMiserables”, Paris banliyölerindeki ititi yönetmiş ve Hitler’i canlandırumutsuz gençlik üzerine bir siyasi mış, Apalaçi, filmi “çılgın, insancıl, manifesto niteliğinde. 39 yaşında keskin bir mizah ürünü parodi” diye ki Mali asıllı Fransız Lady Ly’nin se tanımlıyor. 10 naryosunu yazıp yönettiği ve yargılamadan içinden çıktığı ortamı yanBu seçkinin son filmi “Bedenimi Kaybettim” Cannes’da sıttığı film bilindiği gibi Cannes Film Eleştirmenler Haftası’nda Büyük Festivali’nde jüri ödülü kazandı ve Ödülü kazanmış ve bunu gerçekOscar ve Altın Küre’de yabancı dil leştiren ilk animasyon. Filmde ayde en iyi film adayları arasına girdi. rıldığı vücudunu bulmaya çalışan 3İki dalda Oscar adayı olan “Bal Ülkesi/Honeyland” Vikbir elin hikâyesi anlatılıyor. Jeremy Clapin’in filmi bu seçkiye giren tek tor Apalaçi’nin deyimiyle ekranlar animasyon. daki en kaliteli belgeseldi. Vahşi ka Viktor Apalaçi; MUBİ’deki Jopitalizmi eleştiren filmde Avrupa’nın sep adlı animasyon filmini de 2020 son kadın arı yetiştiricisi Hatice Cannes Seçkisi’nde yer aldığı ve Muratova’nın öyküsü anlatılıyor. Lumieres 2021’de “26. En iyi film 4Apalaçi, “İsveç’in karamsar, çizgi dışı sinemacısı Roy Anödülü”nü aldığı için öneriyor. Film, İspanyol ressam Josep Bartoli’nin dersson absürt, nihilist toplumsal hayatını anlatıyor.