Katalog

EKONOMİ [email protected] 11 11 OCAK 2021 PAZARTESİ “Yasaklar bitince gücü kalmayan firmalar istihdam sağlayamayacak” İSTİHDAM ALARMI Orka Holding Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, DENGEYI UNUTMAYALIM “Devrim niteliğinde istihdam politikasına ihtiyaç var” dedi. n Yeni ekonomi yönetiminin verdiği mesajlarla döviz geriliyor. İhracat nasıl etkilenir? Maliyetler yaklaşık yüzde 25 artPandemi ekonomide büyük bir kriz yarattı ancak verilen destekler, borç ötelemeleri nedeni ile henüz zararın boyutmış durumda. Dövizde yüzde 20 oranında aşağı yönlü bir hareket yaşanırsa, mutlaka bir denge oluşturulması gerekiyor. İhracat açısından yakında bazı olumsuzluklar yaları bilinmiyor. Türşamak istemiyorsak, denge politikiye salgının dışında kası izlemek zorundayız. İhracatta bir de ekonomide türyaşayacağımız bir kayıp, bizleri isbülans yaşadı. Soruntemediğimiz sorunlarla karşı karşıya JALE ÖZGENTÜRK ları çözmek için yeni bir ekonomi yönetiminin gelmesi de faizlerin artmasına, dövizin gerilemesine ne Damat Netflix getirebilir. Yeteri kadar turizm gelirinin olmayacağını da öngörürsek, bu noktaya dikkat etmeliyiz. Yeni ekonomi yönetimi güzel bir enerji yayıyor. Ancak güveni tesis ederken dengeyi unutmayalım. den oluyor. Hazırgiyimde Damat markadizilerinde tercih sı ile hem ihracat hem de perakende sektörünün önemli bir edilen marka oldu oyuncusu olan Orka Holding’in n Damat’ın yeni döneme Yönetim Kurulu Başkanı Sü ilişkin stratejieri değişti mi? leyman Orakçıoğlu ile reel Değişime ayak uydurma konusektörün sorunlarını kosunda çaba gösteren ve bunu Orakçıoğlu yeni trendleri şöyle özetliyor: “Öncelikle rahatlık ön planda olacak. Pandemi sürecinde insanlar birbirini özlerken, aynı zamanda birbirine iyi görünmeyi de özledi. Dolayısıyla yine şık olmak isteyecekler.” ulaşabilmek büyük avantaj sağladı. Kredilerin elbette geri ödemesi de söz konusu. Bu noktada da faiz desteği gerekli. Aksi takdirde krediyi yüzde 10 faiz ile alanlar geri ödemede yüzde 25 faizle karşılanuştuk. n Pandemi hazır giyim ve perakende sektörleriyapabilenler yoluna devam ediyor. Orka Holding olarak online satışlarımız 2020 yılında bir önceki seneye göre yüzde 130 arttı. Klasik perakenkendi içinde bir dayanışmaya da sahne oldu. AVM ve cadde mağazalarındaki ni nasıl etkiledi? dede ciro düşerken, toplam peraken kiralarla ilgili çözüm koFirmalar bütçelerini ge de cirosu içinde online ciromuzun payı nusunda eksiklikler olsa çen yıl martnisan ayların 2020 yılında yüzde 25’lere çıktı. İtalya bile, sorun bir şekilde çödklassnydygkauuraöuaıaaışlnar.lzzğıkrdskmaiuAkeııçıenynyn.vrünitaSmüniidukşczzsezdaiaıeslkdklbşaeköesetioeyndöradint2Tlkrtammueü0uıüühişrmlseremiualkdlukkaeemedüsarnkyyzfödarzddiüoilbyzadraaazrzmaeezy,uokddnıyılabnebomüzıualkaend4.namk.ğlşa0uPryıKııaaoşkıınrlrkkdilzeıskkbmmsiınaniassidşlNtreüiteykeselark;oaimapxmteoynıfoDüeısmlillzmzaipniex.nsrirıl,laiBıüaudBnLmdökyumaedyeoirıgzsüenzettsy4iıtzılüceFlaue3ıgeetralğlnryo1anörnöiöicmösernrİtnzeuasvmnhadsecpresltağlaoeüeleıarlvrynaiiknnlnımkceionzkyyUlihdae.rllaRüoeeuesyörnuzlrr’izadnnıleesL.neeasaÜdyvkm8akeCreaih0oüdaiö’lenpieetkakrbeoşailreöardcyiŞeenılnğçömeelçoiiyazlmneeö(külsAkreszdeomegiaüyVerkedynuemgMinçaa,eniihorp)lphbcekaşıiatcaeblutriinmlkbayeirı:ldilşsaokiDarevıeycelynüeyemııotemdszrlaryenitiea.sanşıerazPhekbiimdlninanivlyadrezdaesaörüiyAerrürsdnzk.neaaVreeerenednmkMnzaişacak. Makineler durmamalı, ışıklar sönmemeli diyoruz. Çok fırsat var n Pandemi sonrasını nasıl görüyorsunuz? Dünyadaki gelişmeleri bazen hayretle bazen de büyük bir ilgiyle izliyoruz. ABD’deki Kongre baskını olayları bile çok önemli mesajlar veriyor. Dünyada pek çok sistem kökünden değişime uğrayacak, geleneksel veri tabanları yerine blockchain teknolojisi, kâğıt para yerine kripto paralar dünyada bir yanda gitgide dijitalleşen, robot insan kavramı ile hareket eden bir akım, diğer tarafta doğa ile iç içe yaşamak isteyen gelenekselci bir insan tipolojisi var. Yeni dünya düzenini değiştiren bir oyuncu değiliz ama ayak uydurmak zorundayız. Dünyada birçok dev moda döneminde sadece İtalya’da 30 bin ve cadde mağazalarında yüzde 50 markası faaliyetine son verdi. Bazı markalar moda perakendesinin artık devam etkira indirim yapılmalı. Dükkân sahip isim haklarını belli firmalara satıyor. Gelemeyeceği öngörülüyor. Ülkemizde bu ölçüleri bunları yapmayacaksa, kiracılar taz cek dönemde bunların artacağına tanık olade bir etkilenme yok. minatsız çıkış hakkı kullanabilmeli. cağız. Küresel markaların iflasıyla oluşan n Bu süreçte kredi desteği verildi an pazar boşluğunu doldurmamız çok önemli. Kira için düzenleme cak bu dönemde biraz zor gibi. Faizler Bunun için devlet desteğiyle “Sanal fuarlar” n Alınan önlemler yeterli oldu mu? Ne de yükseliyor... ve “Sanal AVM”ler olabilir. 1015 Türk maryapılmalı? KDV oranlarının indirilmesi ve kredi fa kası bir araya gelip bir “Sanal AVM” kursak, Sektör pandemide zarar görmekle birlikte izlerinin düşük olduğu dönemde krediye dış ticarete yönelik etkili olabiliriz. İşten çıkarma yasağı bitmeden önlem alınmalı n Salgında çalışanlar en büyük darbeyi yedi. Kısa çalışma ödenekleri, işten çıkarmalar gibi. İstihdam sorunu nasıl çözülecek? Aslında kurumsal firmalarda çalışanlar kısa çalışma ödeneği sayesinde normal ücreti kadar maaş alıyor. Ancak burada yapılması gereken asıl şey şu: Şu anda işten çıkarma yasakları var. Yasaklar bitince, işten çıkarmaların önüne geçmek için mutlaka belli çözümleri içerecek önlemler almamız gerekiyor. Bir firma faaliyetini sürdürecek gücü bulamıyorsa, mecburen istihdam sağlayamayacak. Buna bilinçli işten çıkarmak olarak bakmamalı. Bu tablonun önüne geçmek için yasaklar bitmeden devrim niteliğinde bir istihdam politikası izlenmesi gerekiyor. Yükün ne sadece işverende ne de çalışanda olması lazım. İşsizliğin daha kötüye gitmemesi için belli desteklerle yeni bir yöntem bulunmalı. Bürokrasimizin bu konuda yeteri kadar tecrübesi var. Bugünden bu formül için hazırlanmak lazım. n Ancak bu dönem Türkiye’de şirketlerin böyle kaotik durumlara çok fazla hazırlıklı olmadığı ortaya çıktı. Yedek akçe kavramı pek yok. Neden? Kaotik durumlarda çok büyük finans kaynağı olmadığı doğru. Ülke olarak da kaynağımız yeterli değil. Ama Türk firmaları olarak dayanışma ruhumuz ve kriz yönetim becerimiz var. Krizlerle ilgili bağışıklık kazanmış durumdayız. Bu konuda dünya ülkelerinden çok daha deneyimli ve becerisi olan bir ülkeyiz. I. Perde kapandı Çarşamba günü, ABD’de Kongre Biden’ın başkanlığını onaylamak üzere toplandığında yorumcuların “devrim”, “ayaklanma”, “isyan”, “kalkışma”, “darbe” kavramlarıyla tanımlanmaya çalıştıkları bir “olay” yaşandı. Birkaç saat sonra Kongre toplantısı yeniden başladı, Biden’ın başkanlığı onaylandı. Böylece ABD’de, Trump dönemi sona ererken süreç olarak faşizmin “I. Perdesi” kapanıyordu. Tarih bazen kafiyeli konuşurmuş “Tarih kendini tekrarlamazmış ama bazen kafiyeli konuşurmuş”. Çarşamba günü Washington’da yaşananlar, Mussolini’nin “Roma Yürüyüşünü”, Hitler’in “Birahane Darbesi”ni anımsattı. Her iki darbe girişimi de fiyaskoyla sonuçlanmıştı. Mussolini yürüyüşe katılmadı, gelişmeleri otel odasından izledi. Hitler tutuklandı bir yıl hapis yattı. “II. Perde” açıldığında faşist hareketin liderliğinin artık devleti ve iktidar ilişkilerini daha iyi kavradığını, taktik değiştirerek parlamenter yola geri döndüğü görülüyordu. Çarşamba günü Washington’da Beyaz Saray’ın önündeki meydanda yaklaşık 30 bin kişilik faşist bir kalabalık toplanmıştı. Birilerinin üzerinde “Camp Auschwitz” tişörtü vardı. Proud Boys adlı faşist grubun üyelerinin üzerinde de 6MWE (6 milyon yeterli değildi) yazan tişörtler... Köleci Güney’in bayrakları da meydandaydı. Trump geldi, bu kalabalığa yaptığı konuşmada “ülkeyi geri almak için sert bir mücadelenin gereğinden”, seçim sonuçlarını değiştirmek için hep birlikte Kongre binasına yürümekten söz etti. Kalabalık, devrim yapacağına inanmış olmanın heyecanıyla Kongre binasına doğru yürüyüşe geçtiğinde, Trump, Beyaz Saray’a geri dönüyordu. Kalabalık, Kongre önüne gelince devrimci bir heyecanla binaya saldırdı, kapıları camları kırarak, neredeyse hiç olmayan polisin kordonunu aşarak içeri girdiğinde, siyasetin gerçeğiyle karşılaştı: Kimileri silahlıydı, bellerindeki plastik kelepçelerden tutsak almaya niyetli oldukları anlaşılıyordu ama “isyancıların” ne bir programı, projesi vardı ne de devletin ne olduğu konusunda bir fikri… Odaları talan ettiler, “Pence asılmalı” sloganları attılar, bol bol “selfi” çektiler (suçlarını belgelediler) sonra ne yapacaklarını bilemediklerinden binayı terk etmeye başladılar. II. Perdeye ilişkin… Kongre yeniden çalışmaya başladığında, Trump’ın “Büyük yalanına” başından beri destek veren, Başkan Yardımcısı Pence, Senatör Lindsey Graham, Senato Çoğunluk Başkanı Mitch MacConnel, Ted Cruz gibi Cumhuriyetçi senatörlerin seçim sonuçlarına itirazlarını geri çektikleri görülüyordu. Bu “U” dönüşünde, bir “darbe” denemesiyle yüz yüze gelmenin şoku kadar, Cumhuriyetçi Parti’nin kalesi Amerikan Ticaret Odaları Birliği’nin, İş Çevreleri Yuvarlak Masası’nın, Amerikan İmalatçılar Birliği’nin, 100 büyük şirketin genel müdürlerinin, “artık onaylayın” diyen ortak açıklamalarının, Twitter ve Facebook’un Trump’ın hesaplarını askıya almasının etkisi vardı. Şimdi, sosyal medya mesajlarından, faşist grupların bir zafer havası içinde, morallerinin yüksek olduğu anlaşılıyor. Dahası, II. Perde açıldığında, “hainlerin” sahnede olmayacağına, Trump gibi devletin işleyiş biçimlerinden habersiz (atadığı hâkimlerin seçim sonuçlarını yok sayabileceğini sanıyorduçok şaşırdı) bir “soytarının” yerine deneyimli, ne yaptığını bilen genç liderlerin alabileceğine ilişkin belirtiler var. Meclise belinde Glock tabancasıyla ile girmeye kararlı olduğunu açıklayan Colorado Milletvekili Lauren Boebert (34) bunlardan biri. Ancak, Biden’ın başkanlığını Kongre’de önleme fikrini ilk ortaya atan, Kongre binası önündeki kalabalığı sağ yumruğunu kaldırarak selamlayan, Kongre işgal edildikten sonra bile “davadan” dönmeyen, Missouri Senatörü Josh Hawley bunların en güçlüsü. Hawley (41), Yale Üniversitesi Hukuk fakültesi mezunu, Theodore Roosevelt üzerine bir kitabı var. Hawley, meslekten bir siyasetçi: 2016’da Missouri Adalet Bakanı olmuş, 2018’de de senatör... Hawley’in, Trump’ın aksine, devleti, siyaseti bilen genç karizmatik bir lider olarak faşist hareket içinde bir kahraman düzeyine yükselmesi, 2024 Başkanlık seçimlerinde ortaya güçlü bir aday adayı olarak çıkması bekleniyor. Hawley’in yükselmesinde en önemli rolü oynayan Missouri Senatörü John Danford, şimdi, “Hayatımın en büyük hatasıdır” diyormuş. BİP UYGULAMASI 1 günde 1 milyon kişiye ulaştı Tüm operatör kullanıcılarına açık olan ve mesajlaşma, görüntülü arama özelliklerini bünyesinde barındıran BİP’in kullanıcı sayısı, son 24 saatte 1 milyon 124 bin kişi arttı.192 ülkede kullanılan ve dünya çapında 53 milyonun üzerinde indirilen BiP’teki tüm verilerin yüksek güvenlikli şifreleme ile Türkiye’deki Turkcell veri merkezlerinde korunduğu belirtildi. Öte yandan, BiP uygulamasının Acil Durum özelliği, kullanıcılarının acil durumlardan sonra durum bilgilerini ve konumlarını tek tuşla hem BiP mesajı hem de SMS ile paylaşmalarını sağlıyor. Çeviri özelliği ise anlık mesajlaşma sırasında 106 farklı dilde sohbet etmeyi sağlıyor. l Ekonomi Servisi TÜKETICI HAKEM HEYETINE BAŞVURULAR 50 BIN ARTTI Bir yılda 594 bin mağduriyet Tüketici hakem heyetlerine yapılan başvuruların sayısı, 2020’de 2019’a göre 49 bin 33 arttı. Yani söz konusu heyetlere başvuru yapanların sayısı 2019’da 545 bin 237 kişi iken 2020’de 594 bin 270 başvuruya yükseldi. Buna göre: n 2019’da, alınan kararların yüzde 61’i tüketici lehine sonuçlanırken, bu oran 2020’de yüzde 59’a düştü. n 2020’de 860 milyon 778 bin 208 liralık uyuşmazlık değerlendirildi. Bu tutar, 2019’da 546 milyon 50 bin 537 TL idi. n Pandemiyle birlikte internetten başvuruların sayısı arttı. 2019’da başvuruların yüzde 25’i edevlet üzerinden yapılırken, 2020’de bu oran yüzde 50’yi gördü. En çok şikâyet telefona n Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, tüketici hakem heyetlerinin, kurulduğu 1995 yılından bugüne kadar yaklaşık 15 milyon başvuruyu karara bağladığını duyurdu. n 2020 yılında tüketici hakem heyetleri tarafından alınan kararların yüzde 96.11’i, tüketici mahkemelerinde dava konusu edilmeden kesinleşti. n 2019’da en çok şikâyet ayakkabı grubunda olurken, 2020’de cep telefonu kategorisinde oldu. Buna göre, geçen yıl hakem heyetlerine 50 bin 515 adet cep telefonu, 40 bin 567 adet ayakkabı, 36 bin 919 adet internet abonelikleri, 31 bin 457 adet kredi kartı üyelik ücreti ve 18 bin 659 adet GSM aboneliklerine ilişkin başvuru yapıldı. l Ekonomi Servisi ‘Sayın İSKİ, lütfen suyu kesme...’ İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi’nde (İSKİ) çalışan işçiler, sayaç okuma ve kesmeaçma işlemleri için gittikleri evlerde sayaçlara iliştirilmiş “Lütfen suyumuzu kesmeyin” notlarıyla karşılaştıklarını dile getirdi. DİSK’e bağlı EnerjiSen, İSKİ’de çalışan üyelerinin gönderdiği fotoğrafları sosyal medyadan paylaşarak, pandemi koşullarında su ve doğalgaz kesme işlemi yapılmaması ve işçilerin sağlıksız koşullarda çalıştırılmaması çağrılarını anımsattı. l Haber Merkezi GÖZÜ AÇILMAMIŞ HAMSILER AVLANIP FABRIKAYA GÖTÜRÜLÜYOR Hamsinin geleceği tehlikede Giresun’un Piraziz Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Hamdi Arslan, Türkiye’de 9 santimetreden küçük hamsinin avlanması yasak olduğu için balık unu fabrikalarında denetimlerin sıklaştığını, bu kez de yasal yaptırım olmadığı için fabrikaların karşı kıyılarda kurulduğunu söyledi. Bu durumun hamsinin geleceğini tehlikeye attığını vurgulayan Arslan, “Daha korkunç olan bir şey var. Piyasaya sürülecek olan kaliteli hamsiler balık unu fabrikalarına gitti. Gürcistan’da ve Abhazya’da kaçak hamsi avcılığı yapılıyor. Geçen yıl Gürcistan’da ve Abhazya’da bir milyon ton hamsi avlandı. Ülkemizde ise 280 bin ton hamsi avlandı. Fabrikaya giden hamsilerin çoğunluğu kurt dediğimiz daha gözü açılmamış hamsiler. Gürcistan’a giden tekne sayısı belli ama Abhazya’ya giden kayıtdışı olduğu için belli değil” diye konuştu. Arslan, şöyle devam etti: “Bundan sonra hiç kimse bol bir hamsi beklemesin. Kalitesiz dediğimiz hamsiyi önümüzdeki aylarda göremeyebiliriz. Sanırım gelecek nesillere hamsi bırakamayacağız.” Tartışma yaratacak öneri Öte yandan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü öğretim görevlisi Doç. Dr. Mehmet Kocabaş’tan tartışma yaratacak bir öneri geldi. Kocabaş, yetişkin bir yunusun günde 70 kilo hamsi yediğini belirterek, “Karadeniz’de canlı yaşamının normal düzeye çekilmesi ve artan yunus miktarının dengelenebilmesi için kontrollü yunus avına izin verilmeli” dedi. l Ekonomi Servisi / İHA TURKCELL GAYRİMENKUL HİZMETLERİ A.Ş. GAYRİMENKUL SATIŞ İHALE İLANI Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş. mülkiyetinde bulunan İzmir ili, Bornova ilçesi, Kazımdirik Mahallesi, 358 ada 219 parselde kayıtlı gayrimenkul (“Gayrimenkul”) ihale yolu ile satışa çıkarılacaktır. 1) İhale Ocak’ın son haftası yapılacaktır. İhale tarihi, katılımcılara bilahare bildirilecektir. 2) Muhammen Bedel: 80.000.000 TL + KDV’dir. 3) Gayrimenkulün satışına ilişkin ihale şartnamesi; aşağıda belirtilen müracaat adresinden 5.000 TL bedelle makbuz karşılığında 20.01.2021 tarihine kadar temin edilebilir. 4) Posta ile yapılan başvurular değerlendirmeye alınmayacaktır. 5) Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş. ihaleyi yapıp yapmamaya ve/veya ertelemeye yetkilidir. 6) Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş. 2886 Sayılı Devlet İhale Kanununa ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi değildir. 7) Müracaat: Adres: RönesansBiz OfisPark, A blok, İnönü Cd., No 20, Aydınevler Mahallesi, Maltepe, İSTANBUL Eposta: [email protected] Telefon: 0212 313 10 00