Katalog

3 AĞUSTOS 2020 PAZARTESİ DÖNÜŞ YOLUNDA SpaceX tarafından Uzay İstasyonu’na gönderilen astronotların dünyaya dönüş yolculuğu başla dı. ABD’li astronotları taşıyan uzay aracı, Florida’daki kasırga riskine karşın Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan ayrılarak 6 BİLEN: 25 milyon 09 16 18 Dünya’ya dönüş yolculuğuna başladı. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), sosyal medya hesabından astronotlar Bob Behnken ve Doug Hurley’nin Dragon uzay aracıyla uzay istasyonundan ayrıldığını duyurdu. l Dış Haberler 600 bin TL SONUÇLARI (Devretti) 44 47 51 Herkese Bilim Teknoloji dergisinin katkılarıyla hazırlanmıştır DOÇ. DR. SERCAN OKUTUCU’YA ÖDÜL 23 kardiyolog arasında o da var AsyaPasifik bölgesindeki 22 da Türkiye’den, Doç Dr. Sercan Okutucu kardiyoloji cemi da yer aldı. Okutucu, yetini temsil eden, ödülü, Covid19 salgı Çin’den Japonya’ya, nı nedeniyle çevrimiçi Avustralya’dan İran’a ortamda düzenlenen 25 farklı ülkenin üye ödül töreni ile aldı. olduğu Asya Pasi Cumhuriyet’e ko fik Kardiyoloji Ce nuşan Okutucu, miyeti, her yıl kardi “Ödül gurur verici. yoloji alanında ça Okutucu Yaptığımız her şey lışmalar yapan bi hastalar için. Çünkü lim insanlarına, çalışmaların doktorluk insanlar için. Bilime, dan dolayı başarı ödülü veri kardiyoloji alanına tutkum yor. Asya Pasifik Kardiyolo var. Ayrıca, kardiyoloji alanın ji Cemiyeti Ödülü, bu yıl Asya da Türkiye’de iyi işler yapıldı Pasifik bölgesinde, kardiyolo ğını göstermek, ülkemizi ulus ji alanında çalışmalar yürüten lararası alanda temsil etmek 23 doktora verildi. Ödüle de de başka bir amaç” dedi. ğer görülen doktorlar arasın l ANKARA / Cumhuriyet Manisa’nın Ahmetli ilçesinde 3 gün önce başlayan orman yangını evlere de sıçradı. Kontrol altına alınan yangında ilk belirlemelere göre 300 hektarlık alan küle döndü.l DHA 20 HEKTAR KIZILÇAM ALANI KÜL OLDU 23 SAAT SONRA KONTROL ALTINDA Aydın’ın Çine ilçesinde çıkan ve Muğla’nın Yatağan ilçesi ne ulaşan orman yangını 23 sa at sonra dün öğlen kontrol altı na alındı. Yangında 20 hektar lık kızılçam alanı zarar gördü. İz mir Menderes’te önceki gece çı kan ve evleri tehdit eden orman yangını ise 6 saat sonra kontrol altına alındı. Yangına müdaha le edenlerden biri de Türkiye’ye Suriye’den gelen Hasan el Hasan’dı. El Hasan’ın, avucuyla taşıdığı toprakları alevlerin üstü ne atarak yangını söndürmek için El Hasan verdiği mücadele dikkat çekti. Bozcaada’da yangın leri bölgeye gönderilirken ilçede tarımla uğraşan vatandaş Çanakkale’nin Bozcaada il lardan su tankerleriyle sön çesinde Beylik Koyu mevkisin dürme çalışmasına destek is deki makilik alanda dün ak tendi. Çanakkale Orman Bölge şam yangın çıktı. Bozcaada Müdürlüğü’nce adaya 2 arazöz Belediyesi’ne bağlı itfaiye ekip gönderildi. l Haber Merkezi Kaliforniya yine alevlere teslim Küresel ısınma nedeniyle iklimin giderek daha da kuraklaştığı ABD’nin Kaliforniya eyaleti, bir kez daha yaz sezonu yangınlarıyla mücadele ediyor. Eyaletin güneyindeki ormanlık alanlarda geçen hafta çıkan yangınlar nedeniyle yaklaşık 1600 hektar alan kül olurken alevlerin yerleşim yerlerine sıçrama tehlikesi nedeniyle 8 binden fazla kişi tahliye edildi. l Dış Haberler Kasırga, ABD’yi vurdu Amazon yangını söndürülemiyor Dünyanın akciğerleri diye bilinen Brezilya’daki Amazon ormanlarında tahribat, aşırı sağcı Jair Bolsonaro yönetiminin endüstriyel üretim ve tarım alanlarını artırmasıyla birlikte çarpıcı boyutlara ulaştı. Yağmur ormanlarındaki yangınlar, yaklaşık 3 haftadır söndürülemiyor. AFP’nin haberine göre geçen ayki orman yangınları, 2019 Temmuz’a göre yüzde 28 oranda daha fazla alanı küle çevirdi. Greenpeace Brezilya, her gün binlerce ayrı alanda yeni yangınlar çıktığını bildiriyor. l Dış Haberler Bahamalar’da etkili olan Isaisas kasırgası, ABD’nin Florida eyaleti kıyılarında etkisini dünden itibaren göstermeye başladı. Kasırganın saatte 130 kilometre hızında olduğu belirtildi. Kasırganın hızında çok ciddi bir değişikliğin olmasının beklenmediği de vurgulanan açıklamada, kasırganın bugünden itibaren hızını kaybetmeye başlayacağına da dikkat çekildi. l Dış Haberler SIRRI ÜSTÜN GÖRME YETISINDE İsviçreli araştırmacılara göre Leonardo da Vinci, ortalamanın üzerinde bir görme yetisine sahipti. Öyle ki yusufçuğun kanat çırpışını bile görebiliyordu. Basel Üniversitesi’nden David Thaler, “Ustanın üstün görme yetisi ona çizimlerinde ve resimlerinde de yardımcı olmuş” diyor. Da Vinci’nin üstün görme yetisine sahip olduğunu sanat tarihçiler zaten tahmin ediyorlardı. Thaler’in örnek gösterdiği bir araştırmada, Leonardo da Vinci’nin (1452 – 1519) yapmış olduğu yusufçuk çizimlerinde ön ve arka kanatlarının senkron hareket etmediğinin anlaşıldığı görülüyor. Thaler aynı üstün görme yetisine Japon ressam Hokusai’nin de sahip olduğunu düşünüyor. Hokusai, ”Kanagawa’nın dev dalgası”yla ünlenmiştir. Ayrıca Hokusai de yusufçuk kanatlarının hareketleri arasındaki farkı tespit etmişti. Leonardo da Vinci 50 Saniyede Hızlı hareketlerin izlenmesine dayanan üstün görme yetisinin bazı tenis ve beysbol oyuncuların dönüşü görmek da da olduğu bilinmekte. Thaler çalışmasında, bireysel ışık uyaranlarının sürekli ışık olarak algılan ma sıklığını ifade eden titreşim füzyon frekansına dikkat çekiyor. İnsan saniyede 2040 uyarım algılayabiliyor. Ancak bazı beysbolcular, topun saniyede 50 kez dönüşünü bile görebiliyorlar. OLUMSUZ DÜŞÜNMEK BUNAMA RISKINI ARTIRIYOR Sürekli olarak Karamsarlık bardağın boş tarafını gören, karamsar biri misiniz? Öyleyse, akıllara zarar beyniniz için tehlike çanları çalıyor demektir Derleyen: RİTA URGAN OLUMLU DÜŞÜNMEYI ÖĞRENEBILIRSINIZ Londra University College (UCL), Fransa Ulusal Sağlık ve Tıp Araştırmaları Enstitüsü (INSERM) ve McGill Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, sürekli olumsuz düşünmekle yaşamın daha geç evrelerinde bilişsel becerilerin azalma Daha önceki beyin araştırmaları, tıpkı kaslar gibi, beynin de “daha iyimser olma yönünde” eğitilebileceğini gösterdiğinden kişinin iyimserlik düzeyini artırması olası. Beynin işlevi ve yapısıyla ilgili ölçümlerden yararlanılan bir araştırma, günde 30 dakikalık bir meditasyonla iki haftada beyinde belirgin bir farklılık yaratılabileceğini ortaya koyuyor. larının çözüme kavuştuğu bir geleceği kafasında canlandırdığı “Olası En İyi Benlik” adı verilen yöntem oluşturuyor. Ayrıca, kişinin her gün birkaç dakikasını ayırıp kendisini nelerin mutlu ettiğini not etmesi de yaşama daha olumlu bakmasına yardımcı olabiliyor. Uzmanlar insanların belirsizlik ve korkuyla boğuştukları ve ruhsal sağlıklarından ötürü kaygıya kapıldıkları bugünlerde bu sı ve beyinde Alzheimer hastalı İyimserliği artırmanın en et nama olasılığını artıran unsurların iyice kavran ğına yol açan zararlı protein bi kili yollarından birini, bireyin masının kişide yıkıcı etkiler yaratan bu durumun rikiminin artması arasında bir yaşamdaki tüm hedefleri önüne geçilmesi açısından can alıcı bir önem ta bağlantı bulunuyor. ne ulaştığı ve tüm sorun şıdığına dikkat çekiyorlar. Araştırmayı yürüten UCL ruhbilimcilerinden Dr. Natalie Marchant, “Sürekli olumsuz düşünmenin bunama açısından yeni bir risk unsuru oluşturabileceğini düşünüyoruz” diyor. İyimserliğin sağlık üzerindeki etkilerini araştıran Dr. Alan Rozanski, yaşama olumlu bakanların olaylarla çok daha iyi baş edebildiklerine Kaygı ve bunalım Araştırmada 55 yaş üzeri 350’yi aşkın kişinin olumsuz düşünce örüntüleri iki yıl bo ve sorunlara çözüm getirme konusunda çok daha başarılı olduklarına dikkat çekiyor. yunca izlemeye alındı. Ayrıca katılımcıların yaklaşık üçte iki si PET taramasından geçirilerek beyinlerindeki tau ve betaami loid birikimleri ölçüldü. Beyin taramaları dört yıllık bir zaman diliminde olumsuz düşüncelere daha çok zaman ayıran kişilerde tau ve beta amiloid birikimlerinin karam sar olmayanlara kıyasla daha yüksek olduğuna, bellek ve bilişsel becerilerle ilintili sorunlara daha sıklıkla tanık olunduğuna işaret etmekteydi. Orta yaş döneminde bunalım ve kaygının bunama açısından bir risk unsuru oluşturduğu çoktandır bilindiğinden, katılımcıların kaygı ve bunalım düzeylerini de değerlendiren araştırmacılar bu kişilerde bilişsel zayıflamanın çok daha büyük ölçüde olduğunu gördüler. Bu da daha önceki çalışmalardan elde edilen ve rileri doğrulamaktaydı. Marchant, “Bunalım ve kaygı ile bunama arasındaki ilintiyi ortaya koyan başka araştırmalarla birlikte ele alındığında, sürekli olumsuz düşünmenin uzun erimde bunama olasılığını artırabileceği ancak bunun kısa süreli olumsuz düşünceler için geçerli olmadığı söylenebilir” diyor. New York Alzheimer Önleme Kliniği’nden Dr. Richard Isaacson da şunları anlatıyor: “Bu çalışmayla, sürekli yinelenen olumsuz düşüncelerle Alzheimer hastalığı arasındaki biyolojik bağlantı ilk kez gözler önüne serilmiş oldu. Bu veriler uzmanların risk unsurlarını daha ayrıntılı bir biçimde değerlendirmelerine ve hastalara kişiye odaklı çözümler getirmelerine olanak tanıyabilir.” Daha önceki araştırmalar da bu görüşü destekliyor. 2019 tarihli bir araştırma yaşama olumlu bakanların kalp krizi, felç ve daha başka ölümcül nedenler den ötürü yaşamlarını yitirme olasılıklarının karamsarlara kıyasla çok daha düşük olduğunu gösteriyor. Olumlu bir bakış açısı yalnızca kalbi korumakla da kalmıyor. Araştırmalar iyimserlikle sağlıklı beslenme, bedeni zinde tutma, daha güçlü bir bağışıklık sistemine ve akciğer işlevine sahip olma gibi sağlıkla ilgili olumlu özellikler arasında da doğrusal bir bağlantı olduğuna işaret ediyor. Kbaorma bdaesliık Dönmekte olan kara delik o kadar aşırı bir doğal kuvvettir ki çevresindeki zaman ve uzayı kendisi ile sürükler. Bu nedenle kara deliklerin enerji kaynağı olarak kullanlıp kullanılmayacağı hep sorgulanmıştır.1969 yılında matematiksel fizikçi Roger Penrose, bunu yapabilmek için “Penrose İşlemi” adı verilen yöntem önerdi. Yöntem çok gelişmiş uygarlıklar tarafından kullanılabilirdi. Enerji elde etmek için tek yol “kara delik bombaları” yapmaktı. Ne var ki bugüne dek bunu yapmak için gerekli olan fizik deneysel olarak doğrulanmamıştı. Şimdi Nature Physics’te yayımlanan bir araştırma bu yöntemin altında yatan fiziği destekliyor. Dönmekte olan bir kara delik olay ufkunun etrafında “ergosfer” adı verilen bir bölge yaratır. Eğer bir nesne bu ergosferin içine düşerse ikiye bölünür. Bir parçası kara deliğin içine girer, diğer parçası da kaçar. Kaçan parça kara deliğin enerjisini emerek enerji kazanır. Dolayısıyla dönen bir kara deliğe doğru nesneler veya ışık gönderirseniz, enerjiyi geri alabilirsiniz. Burada etkili olan fizik şu: Dalga frekanslarını pozitiften negatife çevirdiğiniz zaman dalgalar enerji kaybedeceğine enerji kazanır. Bugün dönen bir kara delikten enerji elde etmek olanak dışı gibi görünse de ileri uygarlıkların bunu yapmayacağı anlamına gelmez. YILANLAR NASIL UÇABILIYOR? Ağaçlarda yaşayan bazı yılan türleri, havada süzülerek ağaçtan ağaca ulaşabilirler. Örneğin, cennet ağacı yılanı olarak adlandırılan chrysopelea paradisi, havada 10 metrenin üzerinde mesafe alabiliyor. Nature Physics’te yayımlanan yeni bir çalışma, vücutlarında dalgalanmaya yol açan bükülmelerin uçan yılanların havada süzülmesinde önemli olduğuna işaret ediyor. Ağaç yılanlarının havada süzülürken vücutlarını düzleştirdikleri biliniyordu. Yeni çalışma, yılanların karmaşık bir hareket kombinasyonunu da sergilediğini ortaya koyuyor. Yılanlar havadayken vücutlarını yatay ve düşey olarak dalgalandırıyor, kuyruklarını baş seviyesinin üzerine ve altına taşıyorlar. 10 MADDEDE DİJİTAL KÜLTÜR TANOL TÜRKOĞLU 10 MADDEDE n Eylül 2016’da Çin’de Douyin ismiyle hayata geçti. n 2017’de Çin dışındaki ülkelerde TikTok adıyla piyasaya sunuldu. n 800 milyonun üstünde kullanıcısı var. LinkedIn, Twitter, Pinterest ve Sanpchat’in üstünde en popüler dokuzuncu sosyal medya uygulamasıdır. n Sadece mobil cihazlarda çalışır. 2019 itibarıyla bir buçuk milyar kere indirilmiştir. n 20102019 arasında en çok indirilen on sosyal medya uygulaması listesinde yedincidir. n TikTok kullanıcılarının yüzde 41’i 16 24 yaş arasındadır. n En çok TikTok kullanıcısı olan ilk üç ülke: Hindistan (466.8 milyon), Çin (173.2 milyon), ABD (123.8 milyon) n Bir kullanıcısı günde ortalama 52 dakikasını TikTok’ta geçirir. n TikTok’ta her gün ortalama bir milyar video izlenmektedir. n Asya ülkelerinde Facebook’un altı, Instagram’ın dört yılda ulaştığı popüleriteye TikTok iki yılda ulaştı. Kaynak: Oberlo.com