Katalog

10 3 AĞUSTOS 2020 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ Salgın nedeniyle ihracatı ön izne bağlanan limonda üreticiden çağrı Kısıtlama kaldırılsın SEFA UYAR Koronavirüs salgını nedeniyle ihracatına kısıtlama getirilen limonda yeni hasat endişesi başladı. Üreticiler ihracatı 31 Ağustos’a kadar ön izne bağlanan limonda dış pazardaki bağlantılarını kaybetmemek ve stok sorunu yaşamamak için ihracat kısıtlamasının kaldırılmasını istiyor. Covid19 salgınının dünyaya yayılması ile birlikte ocak ayında patates ve soğanın ihracatına getirilen ön izinden sonra salgına karşı bağışıklığı güçlendirmek için limon satışı da arttı. Ticaret Bakanlığı, Resmi Gazete’de 7 Nisan’da yayımlanan Limon İhracatına İlişkin Tebliğ’i ile depolardaki limonun yetmesi amacıyla limon ihracatına kısıtlama ge Salgında ihracatın kısıtlanması nedeniyle zarara uğrayan üretici, yeni hasadın başlayacağını belirterek depolarda kalan limonlar için ihracat izni bekliyor. tirdi. İhracat, 31 Ağustos’a kadar Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ön iznine tabi tutuldu. Ancak, salgın nedeniyle karantina uygulamaları tüketimin beklenildiği kadar artmasına engel oldu. İhraç edilemeyen ve iç pazarda yeterince satılamayan limonlar depolarda kaldı, limonun fiyatı düştü. İhracat için ön anlaşma yapan ihracatçılar kısıtlamadan maddi zarar gördü. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, ağustosun 10’undan itibaren limon hasadının başlayacağını söyledi. Doğru, “Patates ve soğanda hasat başladıkça yasak aşama aşama kalktı. Artık limondaki yasağı da kaldırmak lazım çünkü yeni hasat başlıyor. Yasağını bir an önce kaldırmak lazım ki üretici yurtdışı ile bağlantı kurabilsin, market zincirleri ile anlaşma ve hazırlık yapabilsin. Böylece de limonunu ağustos ayı içinde ihraç etsin” dedi. l ANKARA Emekli mutsuz Fındıkla geçinen desteklensin Fındıkta alım hazırlıklarına başlayan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), bu üründe yaşanan en önemli sorunun verim düşüklüğü olduğunu açıkladı. TMO, “Destekleme sistemleri fındığı yan gelir olarak görenler yerine, gerçek üreticilerin lehinde olacak şekilde düzenlenmeli” dedi. Sorunlar ve çözüm önerilerinin yer aldığı bir “Fındık Sektör Raporu” yayınlayan TMO, dünyanın en büyük fındık üreticisi olan Türkiye’de verimin düşük olmasının karlılığı etkilediğini belirtti. TMO raporunda, verim düşüklüğüne neden olarak ise büyük kentlerde ikamet eden ve fındık bahçelerini bakımsız bırakan üreticiler gösterildi. Bu üreticilerin hasat edilen ürünlerini kısa sürede ve bekletmeden düşük fiyatlarla piyasaya arz ettiğini ve fındık fazlalaşınca da fiyatların düştüğünü söyleyen TMO, “Bu durum, geçimini sadece fındıktan sağlayan üreticileri etkiliyor. Destekleme gerçek üreticilerin lehinde olacak şekilde düzenlenmesi gerekiyor” görüşünü savundu. DİSKAR’ın emeklilerin mağduriyetini ortaya koymak için yaptığı araştırmaya göre emeklilerin hem maaşları hem ikramiyeleri hızla eriyor. Emekliler mutsuz ve yoksul bir bayramı daha geride bırakıyor. Devrimci İşçi Sendikaları Araştırma Merkezi’nin (DİSKAR) yaptığı son araştırmaya göre emeklilerin maaşları enflasyon karşısında erirken, iki yıldır değişmeyen ikramiyelerden kaybı da kişi başı 900 TL’yi buldu. Türkiye’de 13 milyonu aşkın emekli ve emeklilikte yaşa takılanların durumlarını ortaya koymak için yapılan araştırmada 2008’de AKP hükümeti tarafından “reform” adı altında sosyal güvenlik mevzuatında yapılan değişikliklerin emeklilik aylıklarının düşmesine neden olduğu hatırlatıldı. Emeklilik yaşı yükseltilirken, emekliliği hak ediş koşullarının zorlaştığı ve emekli aylıklarını düşüren yeni bir hesaplama yöntemi uygulanmaya başlandığı belirtilen araştırmada, şu bilgiler yer aldı: n Bu sistem nedeniyle emekli aylıklarının asgari ücrete oranı hızla gerilemeye başladı. Nitekim Mart 2020’de emekli aylıklarının 1500 TL’ye tamamlanması kararı alındı. n Ancak emekli aylıklarının 1500 TL’ye tamamlanması emekli aylıklarının alt sınırının 1500 TL’ye yükselmesi anlamına gelmiyor. Aradaki fark Hazine tarafından ödeniyor. Bu nedenle Temmuz 2020’de emekli aylıkları 1500 TL’nin altında olan emekliler zam alamadı. İkramiye kaybı 11.6 milyar TL Araştırmada yükselen tepkiler karşısında emekli aylıklarını artırmak yerine dini bayramlarda yılda iki kez 1.000 TL bayram ikramiyesi verilmesi yoluna gidildiği de belirtilerek ancak aradan geçen iki yıllık dönemde emekli bayram ikramiyesinin gerek asgari ücrete göre gerilediği ve gerekse artan fiyatlar nedeniyle eridiği belirtildi. Emeklilerin artmayan ikramiye nedeniyle toplam 896 TL kayba uğradığı belirtilerek şu saptamalar yapıldı: “13 milyona yakın emeklinin toplam kaybı 2010 yılında 11.6 milyar TL civarında oldu. Devlet emekliye 11.6 milyar az para ödedi. 2018 Ağustos ayından bu yana yaşanan ekonomik kriz nedeniyle enflasyonda büyük bir sıçrama yaşandı. Yani bayram ikramiyesi sadece asgari ücret karşısında değil, enflasyon karşısında da eridi.” Turizmcinin Rusya heyecanı Lüks yat satışı salgında arttı Lüks yat üretiminde önemli merkez haline gelen Antalya Serbest Bölgesi’nde üretim arttı. Antalya Serbest Bölge İşletici ve Yatırım AŞ (ASBAŞ) Genel Müdürü Zeki Gürses “Salgın nedeniyle ilk etapta endişelendik. Ancak insanların alışkanlıkları değişiyor. Serbest bölgede ticaret hacmimizde ilk 6 ayda yüzde 12’lik bir artış var. Bölgedeki firmalar, İtalya’dan İngiltere’ye, Birleşik Arap Emirlikleri’ne kadar birçok ülkeden yat siparişi aldı” dedi. Rusya’dan charter uçuşları 10 Ağustos’ta başlıyor. İç turizmle nefes alan turizmci umudunu Rus turiste bağladı. Normalleşme döneminde hâlâ normale dönemeyen turizmde umutlar 10 Ağustos’ta gelecekleri açıklanan Rus turiste bağlandı. Rusya’nın önemli bir pazar olduğunu söyleyen turizmciler Almanya’dan da olumlu haber beklediklerini söylüyor. Geçen yıl Antalya’ya gelen 15 milyon 644 bin 108 turistin, 5 milyon 582 bin 763 ile yüzde 35’ini oluşturan Rus turistin, İstanbul ve Ankara’dan sonra Antalya’ya da 10 Ağustos’ta başlayacak charter uçuşlarıyla gelmesi bekleniyor. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği Başkanı Erkan Yağcı, turizmde hareketin iç pazarla başladığını, Ukrayna ve İngiltere başta olmak üzere bazı ülkelerden uçuşların başlamasıyla hareketliliğin de arttığını söyledi. Rusya’nın hem Türkiye hem Antalya için birinci kaynak pazar olduğunu vurgulayan Yağcı, şunları kaydetti: “Charter uçuşların başlaması mutlaka dış turizm anlamında özellikle Antalya bölgesinde hareket sağlayacak. Almanya’dan seyahat uyarısının kaldırılması noktasında beklentimiz vardı. Almanya ile başlayıp diğer Avrupa ülkelerinde de bu uyarının kaldırılıp bir turizm hareketliliğinin ağustosta başlamasını öngörüyoruz.” Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Ülkay Atmaca da iç pazardaki hareketliliğin sektöre can suyu olduğunu Rusya’dan uçuşlarla da hareketliliğin artacağını belirtti. Akıllı telefona pandemi molası Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, akıllı telefon satışlarının martta salgın nedeniyle yüzde 40 azaldığını açıkladı. Sektörde stok eritme hızının da yavaşladığını söyleyen Turnacı, “Stok eritme hızımız 56 haftadan maalesef 1315 haftalara çıktı. 20 bin civarındaki bayimiz bu durumdan olumsuz etkilendi” dedi. Devlet destekleri doğrultusunda piyasalardaki iyimserliğin arttığını dile getiren Turnacı, akıllı telefon satışının cari açık nedeni olduğu iddiasına ise karşı çıktı. Vestel’den MAYA buzdolabı Vestel, mayalı gıda hazırlamak isteyen tüketici için MAYA Buzdolabı üretti. Vestel’den yapılan açıklamaya göre MAYA Buzdolabı hamur, yoğurt, kefir, sirke ve turşu gibi mayalama işlemi gerektiren 7 farklı gıdanın; oto matik olarak ayarlanan sıcaklık ve süre fonksiyonları ile herkes tarafından kolay bir şekilde yapılmasına ve saklan masına olanak sağlayacak. Buzdolabı, çok işlevli akıllı bölmeleri sayesinde 19 farklı şekilde kullanılabiliyor. Tofaş pandemi sürecini iyi yönetti Tofaş, 2020 yılının ilk altı aylık dönemine ait finansal sonuçlarını açıkladı. Yılın ilk ya rısında dünyayı ve ül kemizi etkisi altına alan koronavirüs sü recini başarılı şekilde yöneten Tofaş, toplum nın yüzde 16.2’sini oluş ve müşterilerinin sağlığı turdu. Şirketin ilk altı ayna yönelik pek çok proje lık satış gelirleri 7.5 mil yi devreye alırken başarı yar TL olarak gerçekleşti. lı faaliyet sonuçları Aynı dönemde net na da imza attı. kârı ise 634 milyon Yılın ilk altı ayın TL’ye ulaştı. da 84 bin 500 adet Tofaş CEO’su araç ile otomotiv sa Cengiz Eroldu nayii üretiminin “Dünyayı ve ülke yüzde 16’sını karşı mizi etkisi altına layan Tofaş, ürettiği Cengiz Eroldu alan yeni tip koro araçların 48 bin 200 navirüs (Covid19) adedini ihraç etti. salgınına rağmen yatırım Fiat markası yılın ilk larımıza ve yeni ürün ça yarısını da lider olarak lışmalarımıza ara verme tamamlarken, başarısın dik. Tofaş’ta ürettiğimiz da Tofaş ArGe’nin önem Egea, Doblo ve Fiorino li pay sahibi olduğu Fi modellerimizle iç pazarda at Egea, yine Türkiye’nin başarılı sonuçlarımızı deen çok tercih edilen oto vam ettiriyoruz. 2019 yılı mobili oldu. Tofaş’ın çatı nı lider kapatan Fiat, yılın sı altındaki Fiat, Fiat Pro ilk altı ayında 39 bin 557 fessional, Alfa Romeo ve adet binek ve hafif ticari Jeep markalarının satış araç satışı gerçekleştirdi ları 41 bin 115 adet ile ve tek başına yüzde 15.6 Türkiye otomotiv pazarı pazar payı elde etti. Başarısında Tofaş ArGe’nin önemli pay sahibi olduğu Egea yine ülkemizin en çok tercih edilen modeli oldu. Alfa Romeo ve Jeep markalarımız ise daralan pazarda satış hacimlerini korurken, pazar paylarını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45 artırdı. Türkiye’de temsil ettiğimiz Fiat, Fiat Professional, Alfa Romeo ve Jeep markalarının satışları 41 bin 115 adet ile Türkiye otomotiv pazarının yüzde 16.2’sini oluşturdu. Yıl sonunda pazarın 600640 bin adet civarında kapanmasını öngörüyoruz. Yılın geri kalanında içinde bulunduğumuz şartlarda yine en iyi sonuçları almak için çalışmaya devam edeceğiz” diye konuştu. Eroldu, bu dönemde de yatırımları sürdürdüklerini vurgulayarak “Yılın ilk yarısında 50 milyon Avro yatırım gerçekleştirdik. 2020 yılında toplam 150 milyon Avro’luk yatırım planlıyoruz” dedi. Tucson’a yeni donanım KONA’nın Smart adlı yeni donanım seviyesini ülkemizde satışa sunan Hyundai Assan, şimdi de CSUV segmentindeki başarılı modeli Tucson’a yeni bir donanım seviyesi hazırladı. “Power Edition” adı verilen yeni versiyon, modelin en performanslı motoru olan 177 beygirlik, benzinli turbo üniteyle birlikte sunuluyor. “Power Edition”, 4x2 çekiş sistemine ve 7 ileri çift kavramalı DCT şanzımana sahip. CSUV segmentinde artan benzinli motor talebini karşılayabilmek adına geliştirilen “Power Edition”da, yalnızca tek bir donanım seviyesi yer alıyor. Bu yeni versiyon ile tazelenen Tucson’un 18 inç alüminyum alaşımlı jantları, elektrikli açılır panoramik cam tavanı ve 7 inç dokunmatik ekrana sahip multimedya eğlence sistemi ise göze çarpan ilk özellikler olacak. Jeep Compass yenilendi Vespa ve yeni moda ikonu Vespa, geride bıraktığı 74 yılını, Christian Dior ile yaptığı işbirliği ile taçlandırarak, tasarım mirasını ve özgür ruhunu yeniden şekillendiriyor. Bu işbirliğinden doğan Vespa 946 Christian Dior scooter ise her iki markanın geçmişine ışık tutuyor. Zarif ve modern çizgileri kadar teknolojik yenilikleriyle de tanınan ikonik Vespa 946’nın güncel bir yorumu olan yeni modelin aksesuvarları, el sanatları atölyesinin titizliği, standartları ve hassasiyetiyle İtalya’da üretildi. SUV segmentine adını veren Jeep’in, güçlü tasarım, verimlilik ve ileri teknoloji özelliklerini bir araya getiren Compass modelinin yeni versiyonları satışa sunuldu. Mevcut motor gamına eklenen çevreci benzinli ve dizel motor seçenekleri ve güçlü tasarımı ile satışa sunulan yeni Compass model ailesi içinde 150 beygir gücündeki 1.3 litrelik benzinli motor ve 6 ileri çift kavramalı (DDCT) otomatik şanzımanla kombine edilmiş sürümü dikkat çekiyor. Compass’ın, 120 beygirlik 1.6 litrelik dizel motor ve manuel şanzımanlı versiyonu da yenilik kapsamında eşzamanlı olarak satışa sunuluyor. 3 ayrı zengin donanım seçeneği bulunan ve 70’ten fazla güvenlik özelliğine sahip yeni Jeep Compass, 314 bin 900 TL’den başlayan anahtar teslim satış fiyatıyla yeni sahiplerini bekliyor.