Katalog

KÜLTÜR 13 3 AĞUSTOS 2020 PAZARTESİ Kadıköy’de kale kuşatıldı mı? Serkan Keskin “Cimri” adlı oyunda... Kadıköy Belediyesi tarafından düzenlenen ve TİYAP, Tiyatro Kooperatifi ve Kadıköy Tiyatrolar Platformu’nun arasında çekişmeye neden olan Kadıköy Belediyesi Festivali’ni bu gruplara dahil olmayan tiyatrocu Nedim Saban yazdı ‘Batı’nın Sonu’ açık havada Moritz Rinke’nin yazdığı, Tuğsal Moğul’un yönettiği “Batı’nın Sonu” adlı oyun 5 Ağustos’ta saat 20.30’da DasDas Açık Hava Sahnesi’nde sahnelenecek. Eduard ve Charlotte şehirden uzakta lüks bir mahalledeki yeni evlerinde yıllar sonra yeniden buluştukları eski bir arkadaşlarını ve komşularını ağırlarken, Pandora’nın kutusu açılmaya başlar, konuşulmaya cesaret edilemeyen konular, sınırlarda dolaşan konuklar, saatler geçtikçe beklenmeyen dönüşümleriyle ön yargılarımızı altüst ederler. Oyunda, Evren Bingöl, Gün Koper, Mert Fırat, Naz Çağla Irmak, Tülin Özen, Pervin Bağdat rol alıyor. Ankara’da ‘Bozkır’ “Bozkır’’ adlı film 11 Ağustos’ta saat 20.30 Cermodern AçıkHava Sahnesi’nde gösterilecek. Ali Özel’in yönettiği filmde, Yiğit Özşener, Ekin Koç, Nur Fettahoğlu, Altan Erkekli, Bige Önal, Merve Çağıran rol alıyor. Köye yapılan baraj tüm köyün tahliyesini gerektirmekte; ama Ahmet, yeğenlerinin bütün ısrarlarına rağmen taşınmaya yanaşmamaktadır. Amcalarını ikna edemeyen yeğenleri, Ahmet’in yıllardır konuşmadığı oğlu Harun’u köye gelmeye razı ederler. Fakat oğlu tarafından karısının ölümünden sorumlu tutulan bir baba ve tüm karşı çıkışlarına rağmen annesinin cenazesini evin önündeki bahçeye defnedilmesine engel olamamış bir oğlun uzun zaman sonra yeniden bir araya gelişleri sorunsuz olmayacaktır. DANSÖZ sahnede HİPNOTİZE EDICI DANSÖZ MEK’AN adlı oyun 8 Ağustos’ta saat 21.00’de Fıstıklı Teras Ana Sahne’de sahnelenecek. Şamil Yılmaz’ın yazıp yönettiği oyun, salt bir “dansöz”de yönetmen Ankara pavyonlarından bir hikâye anlatıyor. Sezen Keser tek kişilik performansıyla Meryem’in öyküsünü; sözüyle, bedeniyle ve bakışlarıyla seyirciye aktarıyor. Eski Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk’ün vizyonuyla 17 yıl önce Kadıköy Özgürlük Parkı’nda başlatılan Tiyatro Festi vali önemlidir. Sezon içinde tiyatro bileti satın al ma lüksü olmayan binlerce kişinin ücretsiz tiyat ro izlemesini sağladığı gibi, yaz sezonunda kapa lı kalan tiyatrolara maddi destek sağlamış ve İs KONUK YAZAR tanbul tiyatrolarının Açık hava geleneğini canlandırmıştır. Düşünülenin aksine, bu şenlik başladığı za DR. NEDIM man, amaç İstanbul’un farklı yerleSABAN rinde perde açan ve sezon boyunca Kadıköy’e gelme fırsatı bulama yan topluluklarla da halkı buluştur maktı; çünkü o zaman tiyatrolar çoğunlukla Av rupa yakasındaydı, Kadıköy’de sınırlı salon vardı. Oyunlar büyük bir izdiham ve coşkuyla oynanır dı. Gönül bu atılımın bütün yurtta taklit edilmesi ni isterdi, ancak her güzel şey gibi tek kaldı. Gezi Direnişi’nin ardından ve tabii kent kültü rünün de evrilmesi, Beyoğlu, Şişli’nin terk edilme siyle, Kadıköy bir tiyatro sığınağı oldu. İrili ufaklı pek çok tiyatro açıldı, muhteşem işlere imza atıldı. Alternatif prodüksiyonlar ve topluluklar kadar, Oyun Atölyesi, Moda Sahnesi, Duru Tiyatro, Akla Kara Tiyatrosu, Baba Sahne gibi köklü toplulukla “Yaşamaya Dair” adlı oyunda Tülay Günal ve Genco Erkal rol alıyor. rın da evi oldu. Ancak ne tuhaftır ki salonu olma yan ve büyük salonlara gereksinim duyan toplu luklar, bu tiyatro bolluğunda bile Kadıköy bölgesinde salon sıkıntısı yaşar oldu. Bu nedenle de Kadıköy Belediyesi’ne halen bağımlılar. (Bağımlıyız) Sanat Festivali başlamadan Pandemi sonrası Salgın sonrasında yapılan şenlik altı aydır kapalı olan tiyatrolar için özel anlam taşıyordu. Kaldı ki, açıkhava tiyatrosu her noktada desteklenmeli, pandomim koptu! Cumhuriyet döneminde İstanbul’a inşa edilen ilk tiyatro binası olan Harbiye Açıkhava Tiyatrosu bile tekrar kazanılmalıydı. Sanatçıların hassasiyetinin anlaşılması gerekirken, ne yazık ki konu çok çirkin bir noktaya geldi: kabul edilenler, kabul edilmeyenler noktasına! Kuşkusuz kabul edilmeyenler arasında çok usta isimler var, ancak kabul edilenlerin de değeri yadsınamaz. Ortada bir seçim kriteri, başvuru kıstası ve seçici kurul olmadığı için tartışmalar uzadı; TİYAP bazı sorular sordu. Belediyeden yanıt alamayınca TİYAP’tan iki ve bağımsız bir olmak üzere üç tiyatro şenlikten çekilme kararı aldı. Bu sefer de kalanlar sanki tuhaf bir şey yapıyormuş baskısını hissettiler. Kuşkusuz Kadıköy Belediyesi’nin nobran dille yazılmış olan açıklaması ve Başkanın “teşekkür etmeleri gerekirken” diye başlayan savunması olaylara çanak tuttu. Bu yaşananlardan tiyatro zarar gördü. Tiyatrocular her konuda kavga eder algısı güçlendirildi, bazı basın organları konuyu CHP ve Tiyatro ilişkisine taşıdı. Bu yazıyı özellikle Cumhuriyet gazetesine yazma nedenim de budur: İktidar medyasında ikti Kadıköy’de salı günü Özgürlük Parkı’nda başlayacak olan “Sanat Parkta” festivalinde “Yaşamaya Dair” oyunu ile Genco Erkal, Evlat ile Onur Saylak, Joseph K ile Mert Fırat, Güneyli Bayan ile Rutkay Aziz, Übü Hep Übü ile Çağlar Çorumlu, Şişman Güzeldir ile Füsun Demirel, Aziz Nesin Kabare ile Levent Üzümcü, Cimri ile Serkan Keskin, Hayal Satıcısı ile Berna Laçin dikkat çekiyor. 27 Eylül’e kadar devam edecek festivalin programı yüklü. Konserler ise Bülent Ortaçgil ile başlıyor, Moğallar, Ahmet Aslan, Feryal Öney, Erdal Erzincan, Eda Baba, Aylin Aslım, Mazlum Çimen, Baba Zula, Melek Mosso, Ozbi&Gülce Duru, REDD, Simge Pınar, İmer Demi rer, Lara Dilara, Sibel Köse, Şakalı Akustik diye 26 Eylül’e kadar devam ediyor. Sağlığa dikkat Pandemi dolayısıyla amfi tiyatronun kapasitesi yüzde 60 oranında düşürülerek 350 kişiye indirilerek sos yal mesafe korundu. Bilet ve şenlik programı haftalık olarak mobilet.com’da. Mert Fırat’tan ‘dahlim yok’ açıklaması: “Üzerimden yapılan karalamalar yüzünden onlarca tiyatro ve tiyatro sanatçısını birleştiren kooperatifin ve platformun zarar görmemesi için” diye başladığı açıklamasında Mert Fırat sosyal medyada özetle şunları yazdı: “İki sene önce kurulan birliğin adı “Tiyatro Kooperatifi”dir ve Kadıköy’le sıMert Fırat nırlayıcı değildir. “Kadıköy Tiyatroları Platformu ise” benim de sadece üyesi olduğum, Kadıköy ilçesindeki tiyatroların sorunları ve çözümler için çalışan bir platform. Kadıköy Belediyesi’nin hazırladığı formlar, kooperatif bünyesindeki oyunların hangisi hazır, hangisi müsait öğrenmek için hazırlanmıştır. Belediye de formu dolduran tiyatrolar arasından seçim yapmış, ne ben ne kooperatif, yerel yönetimin karar aşamasına dahil olmamıştır. Bilet satış operasyonundan alınan pay, e burs aracılığıyla sanat eğitimi alan öğrencilere verilecektir. Kimseye başka açıklama yapmayacağım. Asılsız iddialar ve karalamalar için yasal süreç başlatılmıştır.” darı eleştiremeyiz ama bağım sız medyada özeleştiri yapabili riz. Kavganın tarafları gibi gö rünen ne TİYAP ne Tiyatro Ko operatifi ne Kadıköy Tiyatrolar Platformu’nun üyesi olmadığım ve bu tartışmaların yaşanaca ğını öngörerek festivale başvu ru yapmadığım için tarafsız ka labilirim. Tartışmaların ana nedeni, Tiyatro Kooperatifi’nin iç yazışması olduğu Berna Laçin’in ‘Hayal Satıcı’ adlı oyunundan bir kare... söylenen ama üzerinde Kadıköy Beledi yesi Festivali dışında bir açıklama bulun ler. Açık başvuru yapılan bir şenliğe kooperatif üyeleri önermelerinin istendiği için form düzenlediklerini söylemeleri anlamsız. Belediyeye yeni atanan kültür müdürü de yanlıştan dönülmesinde pratik çözüm üretemedi. Öfke hâkim oldu mayan formun dışarıya sızmasıydı. Bu form, En tehlikelisiyse, sanki toplu ta 24 Temmuz’da başlayacak şenliğe son başvuru şıma ihalesiymiş gibi, kooperatiften şu tarihini 18 Temmuz olarak belirtiyordu ama 18 kadar, TİYAP’tan bu kadar, Platformdan bu kadar Temmuz’da henüz belediye şenlikle ilgili hiçbir oyun alıyoruz algısı! Artık dilimize yerleşmiş olan açıklama yapmamış, başvuru sürecini bile başlat oyun satın alma cümlesi tiksinç zaten. Tiyatronun mamıştı. Konuyu sosyal medyada sorgulayan Beh kutsal emeği böyle yok edilir. Öte yandan, Kadı zat Uygur’a belediyeden gelen cevap başvuruların köy Tiyatro Platformu’nun açıklaması da son de bir hafta sonra başlayacağını belirtse de apar to rece öfkeli bir dille kaleme alınmıştı. Metnin içe par bir başvuru süreci başladı ve çok kısa zaman riğinde, aslında göz ardı edilmemesi gereken bir da şenlik oyunları açıklandı. nokta var: Kadıköy Belediyesi, kentin kültürel zen Şahsen kooperatifin yararlı bir girişim olduğu ginliği olan mekânlara yıl boyunca sahip çıkmalı. nu düşünüyorum ve Covid sürecindeki mücade Ancak üç aydır başkandan toplantı bile alamamış lelerinin çok değerli olduğuna inanıyorum. Bir ti lar. Fırat Tanış’ın bu kindar üslubu tanıyorum di güven kazanmış olan gençler kavganın yemi oldular. Salgın sırasında değersizleştirilen bir yaş kuşağının en son hak ettiği şey bu olmalı! 4 Ağustos’ta başlayacak olan şenlik, aslında tüm belediyelere önerilecek bir model uygulamasıyla göreceli olarak ucuz satılan biletlerin sübvanse edilmesiyle destekleniyor. Ancak çok ideal olan bu sistem, bugüne kadar popüler bir açık hava eğlencesi olarak tanınan bir parkta uygulanınca, alternatif tiyatroları da zedeleyecek. Böyle bir dönemde, 50 kişilik mekânında star sistemine direnen büyük yürekli küçük tiyatrolara da haksızlık yapılmadı mı? Bileti kim neden satıyor tartışması, tecimsel ve anladığım kadarıyla hukuksal ama bir firmaya salt öğrencilere destek olacağı için iş vermek yeterince ikna edici değil. Kadıköy Belediyesi bazen haklı, bazen haksız biçimde eleştiri odağı oldu. Tabii ki bu süreçte hiçbir şey yapmayan duyarsız kurumlar unutuldu. Oysa aslında konu bu olmalı! Şerdil Dara, demokrat bir partiden seçildiği için sanatçılardan teşekkür beklemek yerine eleştiriye hazır olmalı, kültür kadrolarını genişletmeli ve şeffaflaştırmalı, taklit edilecek bir model geliştirmeli. Bizler de, başka kurumlara: “Neden Kadıköy gibi ola yatrosever olarak, Sabancı Müzesi’nde olduğu gi ye eleştirdiği jargon, kim usta, kim değil tartışma mıyorsunuz ?” diye sormalıyız. Kadıköy, tiyatro bi, belediye ile bir kapalı etkinlik de yapsalar, 18. sına geldi, akademik makalelere konu olması gere için önemli bir kale, henüz kuşatılmış filan da de Özgürlük Parkı Festivali’nin de yapılması koşu ken tiyatro biçemleri tweet’lere sığdırıldı ve ilk oy ğil. Savaş stratejileri yerine, barışçıl çözümler ha luyla razı olurdum . Ancak bu krizi yönetemedi nadıkları oyunla başarılarını kanıtladıkları için öz len mümkün! 54 imparatorun 800 farklı büstü Görüntü yönetmeni Daniel Voshart, Artbreeder ve Photoshop programlarını kullanarak oluşturduğu Roma imparatorlarının portrelerini sosyal medya hesabından paylaştı. Voshart, “Amacım imparatorları romantikleştirmek ya da kahramanca görünmelerini sağlamak değildi. Büst ya da heykelleri seçerken yaklaşımım, imparator hayatta iken yapılan büstü seçmekti” dedi. Ayrıca Voshart, bazı imparatorların hayatta kalan büstlerinin olmadığını belirterek “Bunun için birden fazla sikke tasviri, soyağacı ve doğum yeri araştırdım. Bazen kendi kompozisyonlarımı yarattım” dedi. Voshart, bu proje için MÖ 27 ile MS 28 yılları arasında hüküm sürmüş 54 imparatorun 800 farklı büst görüntüsünü restore etti. İranlı yönetmen Sinai yaşamını yitirdi Yönetmen Hüsrev Sinai, 79 yaşında koronavirüs tedavisi gördüğü Tah ran’daki Emir Alem Hastanesi’nde ha yata gözlerini yumdu. Ateşin Gelini, Yaşasın, Aşk Sokaklarında ve Kan Çö lü gibi filmleriyle tanınan Sinai, İran’da 1979’daki devrimden sonra uluslara Hüsrev Sinai rası ödül kazanan ilk yönetmen olmuştu. l AA Yeni yazarlara teşvik... Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yeni yazarları desteklemek amacıyla başlattığı “ilk eser desteği” için bu yılki ikinci başvuru dönemi başladı. 31 Ağustos’a kadar sürecek başvurular sonucunda bakanlık, Edebiyat Eserlerini Destek Projesi (EDES) kapsamında yazarların ilk eserlerine maddi destek sağlayacak. Türk edebiyatında yeni ve özgün edebiyat eserlerinin üretilmesini ve yayımlanmasını desteklemek için kurguladığı projede başvurular yayınevleri tarafından yapılacak. Başvuru yapılacak eserin yazara ait ilk eser olması öncelik olsa da yurtiçinde olduğu gibi yurtdışında da hiçbir şekilde yayımlanmamış, herhangi bir fondan destek almamış eserler de bu destekten yararlanabilecek.