Katalog

DIŞ HABERLER [email protected] 7 25 TEMMUZ 2020 CUMARTESİ Havada yolcAutBauDcçiazsğaeıvnttaıiğşSiuuöçrinayeğeısnsüeınrmü,laİdrlaüanrında yüksek gerilim Tahran’a karşı maksimum baskı politikasındaki ABDİsrail cephesi ile İran arasındaki gerilim, önceki gün Suriye semalarında yeniden tırmanışa geçti. İran medyası, akşam saatlerinde en az bir ABD savaş uçağının bir İran yolcu uçağına, Suriye hava sahasından geçtiği sırada tehlikeli şekilde yaklaştığını bildirdi. ABD askeri sözcüleri ise savaş uçaklarının, yolcu uçağından güvenli bir mesafede olduğunu ileri sürdü. İran devlet haber ajansı İrib, Mahan Hava Yolları’na ait uçağın pilotunun Amerikan savaş uçağından kaçınmak için hızla irtifa değiştirdiğini ve bu nedenle birçok yolcunun yaralandığını yazdı. Aynı ajans tarafından yayımlanan ve yolculardan biri tarafından çekildiği iddia edilen cep telefonu görüntü kaydında, uçağın penceresinden bir savaş uçağı ve yüzü kan lı bir yolcu görülüyor. ABD askeri yetkilileri ise F15 tipi savaş uçağının söz konusu yolcu uçağından güvenli bir mesafede seyrettiğini kaydetti. Pentagon: Yaklaşmadık Önceki gece bir açıklama yapan ABD Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Yüzbaşı Bill Urban, “Suriye’deki El Tanf Üssü yakınlarında rutin hava devriyesi yapan ABD’ye ait F15 savaş uçağı, Mahan Hava Yolları’na ait yolcu uçağına, standart görsel kontrolünü yapmak amacıyla, 1 kilometre civarında güvenli bir mesafeye kadar yaklaşmıştır” dedi. Urban, hava sahasından geçen uçakların El Tanf Üssü’ndeki ABD askeri personelinin güvenliğini sağlamak amacıyla denetlendiğini söyleyerek, “F15 pilotu, bunun Mahan Hava Yolları’na ait bir yolcu uçağı olduğunu görünce güven İran basınında Mahan Hava Yolları’na ait uçağın içinden olduğu belirtilen görüntülere yer verildi. li bir şekilde uzaklaşmıştır” ifadelerini kullandı. TahranBeyrut seferini yapan Mahan Hava Yolları uçağı olaydan sonra güvenli bir şekilde Lübnan’ın başkentine iniş yaptı. Uçak dün yakıt ikmali yaptıktan sonra Beyrut’tan Tahran’a döndü. Gerginliğin arka planı İran Haber Ajansı’nın ilk haberlerinde iki jet uçağının İsrail’e ait olabileceği kaydedilmişti. İsrail kamu yayıncısı Kan’a demeç veren istihbarat yetkilileri, olayın İsrail ile bir ilgi si bulunmadığını söyledi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi ise Tahran’ın olayı soruşturduğunu ve “gereken siyasi ve yasal adımların atılacağını” bildirdi. TahranWashington hattında ilişkiler 2018’de ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilmesiyle inişe geçmişti. O günden bu yana iki ülke birbirini bölgedeki çıkarlarına karşı kışkırtıcı eylemlerde bulunmakla suçluyor. Mahan Hava Yolları 1991’de kurulan bir sivil taşımacılık şirketi. 2011’de ABD, Mahan Hava Yolları’nı İran’ın Devrim Muhafızları gücüne teknolojik ve mali yardım sağlamakla suçlayarak, yaptırım açıklamıştı. 2019’da birçok Avrupa ülkesi bu şirketin uçaklarının havaalanlarına inişini yasaklamıştı. AnkaraMoskova işbirliği sinyali Rusya ve Türkiye, AzerbaycanErmenistan gerilimine çözüm bulunması için arabuluculuk yapmak istiyor. Önceki gün telefonla görüşen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rus mevkidaşı Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bu konuda işbirliği yapma kararı aldı. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “dengeli bir yaklaşımla taraflar arasında gerilimin tırmandırılmasının önlenmesine” vurgu yapıldı. Açıklamada, “AzerbaycanErmenistan sınırında güvenliğin sağlanması ve Dağlık Karabağ barış süreci ile ilgili çabaların artırılması gerektiği” de belirtildi. Bölgeyi istikrara kavuşturmak için Türkiye ile Rusya’nın birlikte çalışmayı kabul ettiği aktarıldı. AA’nın diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göreyse, Lavrov ile Çavuşoğlu, “turizm ve Libya ile Azerbaycan’a yönelik Ermeni saldırısı” konularını da görüştü. AzerbaycanErmenistan sınırında bulunan Tovuz bölgesinde çatışmalar 12 Temmuz günü başlamıştı. Her iki ülke de birbirlerine sivil yerleşim bölgelerini vurma ve gerginliği tırmandırma suçlaması yöneltmişti. Dışişleri’nden Macron’a yanıt Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Doğu Akdeniz ile ilgili yaptığı açıklamalara ilişkin, “Türkiye’yi yaptırım diliyle tehdit etmek kimsenin haddi değildir ve hiçbir sonucu olmayacaktır. Fransa artık kendini devaynasında görmekten vazgeçmeli, sağduyulu ve rasyonel politikalar izlemelidir” dedi. Aksoy, “Fransa, Doğu Akdeniz’de yaşanan gelişmeler bağlamında yaptığı her açıklama ve attığı her yanlış adımla tarafsızlığını, istikrara katkıda bulunma şansını biraz daha kaybetmektedir. Libya bağlamında ise Fransa’dan, BM kararları çerçevesinde uluslararası camia tarafından tanınan meşru kükümet ile meşru hükümeti devirmeye çalışan saldırgan arasında bir ayrım yapabilmesi beklenmektedir. Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Macron’un beyanlarının ülkemiz nezdinde kıymeti harbiyesi yoktur” ifadelerini kullandı. YERLEŞİMLERE PROTESTO İşgal altındaki Batı Şeria’nın Salfit kentine bağlı Haris beldesinde toplanan Filistinliler, bölgede inşası planlanan Yahudi yerleşim birimini protesto ederek yürüyüş düzenledi. İsrail güçleri, yolu bariyerlerle kapatarak eylemcilere müdahale etti. Libya’da görüşme trafiği Gözler, enerji ve etkinlik mücadelesinin kızıştığı Libya’dayken Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in, Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı, Ankara destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) lideri Fayez Sarraj’la görüştüğü bildirildi. AA’nın haberine göre Libya’daki gelişmelerin ele alındığı görüşmede, Sarraj, Berlin Konferansı’nın sonuçlarına bağlı ancak tek taraflı herhangi bir girişime karşı olduklarını dile getirdi. Herhangi bir ateşkesin sürdürülebilir olması gerektiğini, saldırgan tarafa yeni bir saldırı tehdidi imkânı verilmemesinin önemini vurguladı. Terhune kentinde keşfedilen toplu mezarlara ve ülkenin doğusunu elinde bulunduran Gene ral Halife Hafter’e bağlı güçlerin insan hakları ihlallerine dikkat çeken Sarraj, “Suçluların ve sorumluların hesap vermesi gerek” dedi. UUH Başbakanlık İletişim Ofisi’nden yapılan açıklamada ise Sarraj’ın Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile İstanbul’da bir araya geldiği bildirildi. Görüşmede, her iki tarafın Libya krizinin siyasi çözümünün Süheyrat Anlaşması, Birleşmiş Milletler kararları ve Berlin konferansının verilerine uygun bir şekilde olması gerektiğini vurguladığı aktarıldı. Öte yandan UUH’ye bağlı Ulusal Petrol Kurumu (NOC) Başkanı Mustafa Sanallah ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Enerji Bakanı Suheyl el Mezrui, Libya’da petrol üretiminin durdurulması ve ülkenin petrol tesis lerindeki yabancı paralı askerlerin varlığı hakkında görüştü. ‘Sirte’ye mühimmat’ AA’nın haberine göre ise ABD’nin Trablus Büyükelçisi Richard Norland, Hafter’in siyasi müttefiği Tobruk Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ile görüştü. Görüşmede, “Libya’nın egemenliğinin desteklenmesi, NOC’nin ülke çapında petrol üretim faaliyetini sürdürmesinin sağlanması ve Sirte ile Cufra’da istikrarın temin edilmesiyle başlayarak Libya iç savaşında barışçıl çözüme ulaşılması” konularının ele alındığı belirtildi. ABD Afrika Komutanlığı’ndan yapılan açıklamada ise Hafter cephesini destekleyen Rusya’nın paralı askerleri için Sirte’ye mühimmat gönderdiği bildirildi. Çin’den ABD’ye konsolosluk misillemesi ABD’nin önceki gün Çin’in Houston konsolosluğunu kapatma adımına karşı Pekin hükümetinden Chengdu’daki ABD konsolosluğunun 72 saat içinde kapatılması talimatı geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “ABD’nin adımlarının uluslararası hukuku, uluslararası hukukun temel normlarını ve ÇinABD Konsolosluk Anlaşması’nı ihlal ettiği, bunun da ÇinABD ilişkilerine ciddi şekilde zarar verdiği” belirtildi. Açıklamada, “Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin Chengdu kentindeki konsolosluğunun kuruluşuna ve faaliyetlerine devam etme iznini geri çektiği konusunda ABD Büyükelçiliği’ni bilgilendirdi” ifadelerine yer verildi. Öte yandan ABD Adalet Bakanlığı, vize başvurusu yaparken Çin Halk Kurtuluş Ordusu ile bağlantılarını gizlediği iddia edilen 4 Çin vatandaşını “vize sahteciliği” ile suçladı. ABD basınına yansıyan haberlere göre Çinli bir biyoloğa da FBI tarafından vize sahtekârlığı suçlaması getirildi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise Kaliforniya’da yaptığı konuşmada Pekin’i hedefe koydu. Pompeo, Çin Komünist Partisi ve Devlet Başkanı Şi Jinping’e yüklendi, gerekirse Pekin’e karşı yeni bir ittifak kurulabileceğini söyledi. “Özgür dünya komünist Çin’i değiştiremezse, komünist Çin özgür dünyayı değiştirecek’’ diyen Pompeo, “Richard Nixon 1967’de ‘Çin değişene kadar dünya güvenli bir yer olamaz’ diye yazdığında haklıydı” şeklinde konuştu. Seattle’da eylemcilere karşı sınır birlikleri Irkçılık karşıtı protestoların sürdüğü ABD’de, Başkan Donald Trump, Seattle’daki eylemlerde polise destek için sınır birliklerini gönderdi. Trump’ın ABD Gümrük ve Sınır Koruma Birimi (CBP) Özel Müdahale Ekibi’nden personel görevlendirdiği duyuruldu. Federal Koruma Servisi’nden (FPS) yapılan açıklamada, “FPS, federal mülklere yönelik tehditler olduğunda rutin olarak diğer kolluk kuvvetlerinden karşılıklı yardım talep eder. Sınır Koruma Birimi gerektiğinde bölgede hazır bulunacak” ifadeleri kullanıldı. New York Times gazetesinin haberine göre, Seattle’ın Demokrat Belediye Başkanı Jenny Durkan, bu tür adımların kamu güvenliği zafiyeti yaratacağını kaydetti. Oregon eyaletinin Portland kentinde ise binlerce kişi emniyet binası önünde polis şiddetine ve ırkçılığa karşı toplandı. Trump’ın talimatıyla kente gönderilen federal görevliler eyleme müdahale etti. Gözyaşartıcı bombaya hedef olanlardan birisi de kentin Demokratik Partili Belediye Başkanı Ted Wheeler oldu. ABD’de siyah vatandaş George Floyd’un gözaltına alınırken polis şiddetiyle yaşamını yitirmesinin ardından patlak veren gösteriler hız kesmiyor. Türkiye’nin, NAVTEX (seyrüsefer bildirimi) yoluyla Oruç Reis gemisinin Akdeniz’de Türk kıta sahanlığının güneybatı bölgesinde sismik ‘Türkiye hukuki açıdan Prof.Dr. Pazarcı’dan haklı ama çözüm siyasi’ araştırmalara başlayacağını duyur masının ardından AnkaraAtina hattında yaşanan gerilimi değerlendiren Prof. Dr. Hüseyin Pazarcı, Türkiye’nin hukuki açıdan elinin güçlü olduğu Doğu Akdeniz değerlendirmesi nu ancak meselenin çözümünün si sarTmzlyugedAyeauaauülmiazkarbatTşmssnrdiınTinekmyüiiuCeüalçıkiooarannynuunroklrçlreikidş”miıkTaıdzy’bdiun’Püyrdadedhküağdierreu’neüunykauonı,drnküçrirnfibuboyiindai.ük.yumööelsm,aDkueell’isAngygdmltyraçoö’e.eeakaeyilsyddHydsdabavuldaeeiıeneüşierzrepokdn.satvğbairubüiiBen.etzeycilemyauaru’PaardduimnsldnalsğeeeldnluuziaıganlPyeıaiyrszdredavaburevllaulıasclizamaiğnerrşyirıaakerı,itam,ub.rlstny“ercsrıoıDaeğaurıizh,lısoeumu“ığşMkbdıuzuoeeHkAiHsYÜASTESYEIçtynsVNiEıaoinnRnTkkdMülçaadröüşknadyamtpAizçısiihanmıuküyhilluçnkaaülğedmaaenııbmu’ekngöşnkduüinnlmüdlztiaoınmnagiieçanl.zoüaaüllni’uiPllünşdşyKiçdylkaiaeıulauaooluselziresrpğşılllsaneyusdulkumiarMtdlayrseacinrdliyaelaşairııauu,sdasdmlsorre,ıT.inıaıearlnraeüdaFT’lsrr’laınkieaçrüaauınşköckıksrhğidmaiköçan,ıauuynaiink“cstaenkynnlBeiea’euhamynsMumlşk’kaüeanidmeonskybılğiaisisnnekeüölaDçıeoautkrnmleıllo’lngyaeellaaeeğaiu AB kartını da kullanıyor. ABD bölgede sorun yaşanmasını istemiyor. Tüm bunlardan Türkiye siyasi olarak olumsuz etkileniyor” dedi. AtinaKahire işbirliği Mısır ve Yunanistan’ın deniz yetki alanlarının sınırlandırılması konusunda anlaşma yapmak için müzakereleri sürdürdüğü haberlerini de değerlendiren Pazarcı, “Böyle bir anlaşmanın Türkiye’nin aleyhine olacağı açıktır. Mısır ve Yunanistan’ın yapacağı bir anlaşma, Türkiye’nin Libya’yla yaptığı anlaş lirlenen sınırla kesişebilir. Bizim oradaki iddiamızı zayıflatmayı amaçlayan başka bir alan kurma yoluna gideceklerdir” diye konuştu. Türkiye ve Yunanistan arasında sıcak çatışma yaşanması olasılığını da değerlendiren Pazarcı, “Uluslararası siyasi dengelere baktığımızda bu işin iki ülke arasında çatışmaya varması çok mümkün görünmüyor. İki taraf da buna muhakkak dikkat gösterecektir ama gelişmelere bağlı olarak riskli bir ortam doğabilir, böyle bir risk var” dedi. Türkiye ile Yunanistan arasındaki meselelerin uluslararası yargı yoluyla çö niz hukukunda ters taraf denilen yerde, cak bir ortam yok. Diğer yandan Yuna manın karşıtı olur ve bu anlaşmayla be zülmesinin çok zor olduğuna dikkat çe yani Yunanistan’a uzak, Türkiye’ye ya nistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, ken Pazarcı, “Bu meselede adalet mut kın noktada bulunan adaların sahip olduğu deniz yetki alanı çok sınırlıdır. Burada Türkiye, uluslararası hukuk açısından haklı durumdadır. Meis Adası’nın güneyine inip bu sahalarda araştırma Yeni alanlarda arama kararı laka uluslararası mahkemelerde sağlayyrToüuagrrNkuraayDfvlaietvenOexizrOuİKsçştuaiRvnsevoyeigsotrnliaeluefr,iiAD2St1aeaTiyrmeeirmasHnim’nivdeuezb’CdaeağnlyıgaAiyznımHtaallandgığeımdiulerininn2aikciatkardoaityfuıenrsmbdaiarağslzmaıondaraukubnuriullluimarl.unuMklnaeddyvıaaşclybuaoitrmktu,aazhbslealaorşydıaa yapabilir. Bunun, uluslararası hukuk ve Ağustos’a kadar Akdeniz’de sismik araştırma yapacağı koordi bu iş bu kadar kolay gö kıta sahanlığı açısından uygun olduğu natları duyurdu. Bölgeden geçen gemilerin, 6 deniz mili açıktan geçmesi uyarısında bulundu. Oruç rünmüyor, anlaşılan bu nun ifade edilmesi Türkiye açısından Reis’in araştırma yapacağı koordinatlar, Antalya Körfezi ile Yunanistan’a bağlı Rodos ve Meis adalarının iş uzayacak ve Türki çok doğaldır. Bu bölgelerdeki aramayı yapmakta geç bile kalınmıştır, bu adım daha önce atılmalıydı” ifadelerini kullandı. güneyine uzanan Akdeniz’in ortasında Türkiye’nin daha önce ilan ettiği kıta sahanlığı sınırlarının güney ucunda bulunuyor. Bu alanlarda arama için Türkiye Petrolleri’ne 2012’de ruhsat verilmişti. Türkiye’nin bu duyurusuna Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi tepki gösterdi ve bu alanların kendi kıta sahanlığı içinde olduğunu öne sürdü. AB ve ABD’den ise Türkiye’ye bölgede gerilimi artıracak adımlardan kaçınma çağrısı geldi. ye birtakım baskılara maruz kalacak” dedi. lANKARA Kimin yaşayacağına kurul karar verecek Yeni tip koronavirüs krizinde (Covid19) vaka sayısının 4 milyonu aştığı, 147 binden fazla kişinin yaşamını yitirdiği ABD’de bir hastanenin aldığı karar tartışmaya yol açtı. Teksas eyaletine bağlı Starr County kasabasının tek hastanesinin, imkânsızlıklar nedeniyle “hangi koronavirüs hastasının tedavi görüp göremeyeceğine hangisinin ölümü beklemek üzere evlerine gönderilmesine karar verecek” bir etik kurulu oluşturacağı açıklandı. Öte yandan Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Özel Kalem Müdürü Denitsa Jeleva’nın Covid19 testinin pozitif çıkması üzerine karantina altına alındı. Virüs kaptığı açıklanan ve yaptırdığı üç test de pozitif çıkan Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ise motosikletiyle gezintide görüntülendi. Bolsonaro’nun maske takmadan başkanlık sarayı bahçesinde çalışan görevlilerle konuştuğu da iddia edildi. Salgında dün itibarıyla vaka sayısı 15 milyon 716 bin 43’e, yaşamını yitirenlerin sayısı ise 637 bin 618’e yükseldi. Covid19 nedeniyle askıya alınan Libya’dan Türkiye’ye uçak seferlerinin ise gelecek hafta başlacağı belirtildi. Bu arada Almanya’nın turizm sorumlusu Thomas Bareis, Berlin hükümetinin Türkiye’ye yönelik seyahat uyarısının adım adım kaldırabileceğini söyledi. Bareis, “Ege Bölgesi, İzmir, Antalya ya da Bodrum gibi yerlerde enfeksiyon oranlarının düşük olması halinde, adım adım açmamız gerekir” dedi.