Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ İdlib’e büyük sevkıyatGözlem noktaları tehlike altında olan TSK, çok sayıda tank ve obüsü bölgeye yolladı Suriye’de cihatçı militanların etkinliğini sürdürdüğü, AnkaraMoskova arasındaki gerilimin nedenlerinden olan İdlib ve çevresinde yoğun çatışmalar devam ederken TSK’den bölgeye kapsamlı sevkıyat hamlesi geldi. Türkiye’nin, Rusya ve İran’la birlikte öncülük yaptığı Astana süreci çerçevesinde çok sayıda askeri gözlem noktasının bulunduğu İdlib’e zırhlı araç takviyesi yapıldı. İdlib’in doğusundaki Halep’in El Bab bölgesinde ise önceki günkü hareketlilik, Rus savaş uçaklarının bombardımanıyla devam etti. ‘200 zırhlı araç gitti’ Türkiye ile Rusya arasında 8 Ocak’ta ilan edilen ateşkese rağmen silahların susmadığı İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde çatışmaların TSK’ye ait gözlem noktalarını da tehdit etmesinin ardından, Hatay’ın Reyhanlı ilçesinden bölgeye yüzlerce tank ve obüsten oluşan askeri konvoyun geçtiği belirtildi. Yerel kaynaklar ve Rus medyası, Kefr Lusin bölgesinden Suriye’ye giriş yapan konvoyda en az 200 zırhlı aracın bulunduğunu bildirdi. Rusya’nın hava desteği verdiği Suriye ordusu, Halep’i Şam’a bağlayan stratejik M5 ve doğubatı eksenli M4 karayollarının kontrolünü ele geçirme yolunda ilerlerken geçen hafta bölgede kritik öneme sahip Maarat el Numan ilçesini ele geçirmişti. İki karayolunun kesişim nok Moskova destekli Suriye ordusu, cihatçıların etkin olduğu vilayette ilerleyişini sürdürüyor. Büyük kısmı ÖSO ve TSK kontrolündeki El Bab’ın merkezi ise Rus savaş uçağı tarafından vuruldu. TSK’ye ait askeri konvoy vilayet sınırlarındaki Dana kasabasına giderken görüntülendi. tasında yer alan stratejik Serakib ilçesi ve çevresi de Şam ve müttefiklerinin hedefinde bulunuyor. İdlib’in güneydoğusundaki ilçe çevresinde çok sayıda yerleşim birimi ve tepeyi kontrolü altına alan Şam güçlerinin operasyon alanında TSK’ye ait gözlem noktaları da yer alıyor. AA’nın haberine göre TSK, tank yüklü TIR’lar, çok namlulu roketatar (ÇNRA), kapalı kasalar ve personel taşıyıcı zırhlı araçlardan oluşan yaklaşık 8085 araçlık konvoyu Serakib’e sevk etti. Reyhanlı’ya ayrıca sınırda konuşlu birliklere ulaş tırılmak üzere beton mevzilerin bulunduğu 15 TIR’ın sevk edildiği de gelen bilgiler arasında. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ise İdlib’de dün yapılan operasyonlarda en az 9 sivilin hayatını kaybettiğini duyurdu. El Bab ateş hattında Öte yandan, El Bab’da önceki gün ÖSO bağlantılı güçlerle Suriye ordusu arasındaki çatışmaların ardından gece geç saatlerde bir Rus savaş uçağının bölgeyi vurduğu bildirildi. AA, Hmeymim üssünden kalkan uçağın, önemli bölümü TSK 520 BIN KIŞI SINIRA DAYANDI İdlib’deki yıkımın insani boyutuna ilişkin kaygılar da her geçen gün artıyor. Alman yardım kuruluşu Welthungerhilfe, bölgede 1 Aralık29 Ocak tarihleri arasında en az 520 bin kişinin yerlerinden edildiğini açıkladı. Kuruluşun raporuna göre, evlerini terk edenlerin çoğu Türkiye sınırına ilerliyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, geçen ay yaptığı açıklamada, evlerini terk ederek Türkiye sınırına doğru ilerleyen insan sayısını 400 bin olarak duyurmuştu. ve destek verdiği ÖSO gruplarınca kontrol edilen El Bab’ın ilçe merkezinde üç noktayı vurduğunu duyurdu. Halep’te ise El Nusra bağlantılı Heyet Tahrir Şam militanları, yayımladıkları videoda bombalı araçlarla üç intihar saldırısı düzenlediklerini açıkladı. Türkiye ile Rusya’nın ateşkes uzlaşısına rağmen silahların susmadığı bölge ile ilgili Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan geçen hafta yaptığı açıklamada “Astana süreci diye bir şey kalmadı” ifadelerini kullanarak Moskova yönetimini suçlamıştı. İngiltere’nin gözü ticarette Londra yönetimi, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) resmi olarak çıkmasının ardından “geçiş süreci” olarak adlandırılan 11 aylık müzakere turuna hızlı başladı. İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, ülkesinin Brüksel’den beklentisinin üst düzey yükümlülükler getirmeyen, “Kanadatipi” bir serbest ticaret anlaşması olduğunu söyledi. “Yasalarımızın kontrolünü yeniden ele alıyoruz, bu yüzden AB ve kurallarıyla yüksek uyum içerisinde olmayacağız” ifadelerini kullanan Raab, bu hafta Japonya ve Avustralya’da yapacağı temaslarda, Brexit sonrası İngiltere’nin ikili ticaret anlaşmalar ve “küresel” fırsatlar üzerine yoğunlaşacağını kaydetti. ‘Acil bütçe’ çağrısı Öte yandan, “Uyum Dostları” zirvesi için Portekiz’in Beja kentinde toplanan 15 AB ülkesi temsilcileri, İngiltere’nin Birlik’ten çıkışının ardından bir sonraki Avrupa bütçesi üzerine acilen bir anlaşmaya varılması gerekliliğini bildirdi. Londra’da ‘terör saldırısı’ İngiltere polisi, Londra’nın güneyindeki Streatham’da, terör bağlantısı olduğu değerlendirilen bıçaklı bir saldırganın güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğünü duyurdu. Açıklamada, saldırganın en az iki kişiyi bıçakladığı belirtildi. İngiliz basını, güvenlik güçlerinin önlemleri çerçevesinde Streatham karayolunun kapatıldığınıbildirdi. Londra Köprüsü’nde geçen kasımda terör bağlantılı olduğu duyurulan bir kişinin bıçaklı saldırısında da iki kişi yaşamını yitirmişti. Belçika’da 2 yaralı Londra’daki saldırıdan birkaç saat sonra Belçika’da da bir kişinin bıçakla 2 kişiyi yaraladığı açıklandı. Gent kentinde yoğun bir cadde olan Bevrijdingslaan’da yaşanan olayda polis tarafından vurulan saldırgan yaralı olarak yakalandı. Olayın nedeniyle ilgili açıklama yapılmadı. Demokratlar’ın yarışı başlıyor ABD’de bu yıl yapılacak başkanlık seçimlerinde Demokratlar’ın adayını belirleyecek oylama süreci Iowa eyaletinde bugün başlıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın 2016 seçimlerinde yüksek oy oranına sahip olduğu Iowa’da Demokrat seçmenler arasında yapılan son anket, Vermont Senatörü Bernie Sanders ile eski ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın başa baş bir yarış içerisinde olduğunu gösteriyor. Rusya da plana BATI ŞERİA’DA YÜKSEK TANSİYON İşgal altındaki Batı Şeria’da, ABD Başkanı Donald Trump’ın geçen hafta duyurduğu tartışmalı Ortadoğu planını protesto etmek için toplanan Filistinli göstericilere İsrail askerinin müdahale ettiği bildirildi. İsrail askerlerinin El Halil’in girişindeki göstericilere göz yaşartıcı gaz bombası ve plastik mesafelimermi ile saldırdığı belirtildi. ABD Başkanı Donald Trump’ın geçen hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte açıkladığı tartışmalı Ortadoğu planı hakkında Moskova’dan, “Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına uymuyor” çıkışı yükseldi. Bir Rus televizyon kanalına konuşan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Arap ülkelerinin ve Filistinlilerin tepkilerini hatırlatarak planın uygulanabilirliğinin kuşkulu olduğunu belirtti. Peskov, “Planın kimi bölümlerinin BM Güvenlik Konseyi kararlarına uymadığı açık” şeklinde konuştu. “Doğu Kudüs”ün başkenti olduğu bir Filistin devletinin kurulması hedefi yer almasına rağmen “Kudüs, İsrail’in bölünmez başkentidir” ifadesine de yer verilen, Batı Şeria’daki İsrail işgal ve yerleşimlerini meşru kabul eden plan, önceki gün de Arap Birliği tarafından reddedilmişti. Kudüs’ü İsrail’in baş İsrail Başbakanı Netanyahu ile ABD Başkanı Trump, planı 28 Ocak’ta birlikte açıklamıştı. kenti olarak tanımasının ardından “iki devletli çözüme dayanan barışı baltalamakla eleştirilen Trump, planda Filistin için 50 milyar dolarlık bir finansmanın da öngörüldüğünü duyurmuştu. ‘Utanç anlaşması’ Öte yandan, Trump’ın “yüzyılın anlaşması” şeklinde duyurduğu tek taraflı plana tepkiler dinmiyor. Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta bulunan ABD Büyükelçiliği önünde toplanan göstericiler, ABD planını protesto etti. Çok sayıda Filistinli mültecinin yaşadığı Lübnan’da düzenlenen gösteride ABD’nin önerdiği taslak için “utanç anlaşması” ifadesi kullanıldı. İran: Katılmamız engellendi İslam İşbirliği Teşkilatı ise tartışmalı Ortadoğu planını görüşmek üzere bugün Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde olağanüstü toplanacak. İran Dışişleri Sözcüsü Abbas Musevi, “Davet edildik ama toplantıya katılmamız Suudi Arabistan tarafından engellendi” dedi. Bu arada, İsrail ordusu önceki gece yarısı Gazze Şeridi’nin kuzey bölgelerine hava saldırısı düzenlediğini duyurdu. Gazze’nin kuzeyindeki Beyt Lahiye bölgesinde Hamas’ın askeri kanadına ait yapıların vurulduğu belirtildi. İsviçre bankası Greenpeace’i hack’ledi iddiası Greenpeace’ten kimi aktivistler, Credit Suisse’in Nisan 2017’deki yıllık hissedarlar toplantısı sırasında, “Kirli boru hattı anlaşmalarına son verin” yazılı pankart açmıştı. Eski üst düzey çalışanını özel dedektiflerle takip ettiği iddialarının ardından patlak veren skandalla sarsılan İsviçre’nin en büyük ikinci bankası olan Credit Swiss, bu kez uluslararası çevre örgüt Greenpeace’e karşı casusluk yaptığı iddialarıyla karşı karşıya. Ülkede Almanca dilinde yayımlanan SonntagsZeitung gazetesinin haberine göre, Credit Suiss eski yöneticisi PierreOlivier Bouee, Geenpeace’in şirketin 2017 yılındaki yıllık hissedarlar toplantısında düzenlediği “korsan eylemin” ardından güvenlik şefine, örgüte “sızılması” emrini verdi. Haberde, Greenpeace’in fosil yakıt sektörüne yatırım yaptığı ve denizleri kirlettiği gerekçesiyle protesto ettiği Credit Suisse’in bu talimat sonrasında örgüte ait emaillere ulaşarak bankaya yönelik eylem planlarını düzenli olarak takip ettiği iddia edildi. Reuters ajansı, banka sözcüsünün iddialara yanıt vermeyi reddettiğini bildirdi. Greenpeace ise çıkan haberlerle ilgili inceleme yürüttüklerini açıklarken iddialara ilişkin yorumda bulunmadı. Bouee, yakın zamanda İsviçre merkezli UBS bankasının servet yönetiminin başına geçen İkbal Han’ın, Credit Suisse’teki eski mesai arkadaşlarını da şirkete transfer etmeye çalışıp çalışmadığını öğrenmek için peşine 3 dedektif taktığı idddialarının da merkezindeydi. İddiaların ardından Bouee’nin görevine geçen aralık ayında son verilmişti. dishab@cumhuriyet.com.tr 3 ŞUBAT 2020 PAZARTESİ 7 IRAK’TA ALLAVI DÖNEMI Meydanlar boşalmıyor İşsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmetlerindeki yetersizliklere karşı sokak gösterilerinin dört ayı aşkın süredir devam ettiği Irak’ta Adil Abdülmehdi’den boşalan başbakanlık koltuğuna eski İletişim Bakanı Muhammed Allavi’nin getirilmesi, protestocuların öfkesini dindirmeye yetmedi. Başkent Bağdat’ta dün öğrenciler bir kez daha meydanları doldururken ülkenin güneyindeki Şii çoğunluklu kentlerde yol kapama eylemleri vardı. AFP’nin haberine göre, çoğu gençlerden oluşan protestocular, Bağdat’ta düzenlenen mitingde, yolsuzluğun kronikleştiği “siyasi elitler” sınıfına dahil olduğunu savundukları Allavi için, “Halkın lideri değil” sloganları attı. “Devrim sürüyor; ya kazanacağız, ya kazanacağız” yazılı dövizler taşıdı. Öte yandan, İran’a yakın Fetih koalisyonunun yanı sıra Allavi’yi destekleyen cephelerden Sairun İttifakı bileşeni, meclisteki en büyük grubun sahibi Sadr Hareketi de protestolarda tepkilerin merkezindeydi. Protestocular, Twitter’dan, hayatın normale dönmesi gerektiğini vurgulayan ve yol işgal eylemlerine son verilmesi çağrısında bulunan Sadr Hareketi lideri Mukteda Sadr’a “Artık tweet atma lütfen” sloganlarıyla seslendi. İRAN’A KRITIK ZIYARET AB, Tahran’la uzlaşı arayışında ABD ile yaşanan gerilimin ardından, uluslararası nükleer anlaşmadaki (JCPOA) yükümlülüklerinin tamamını askıya alan Tahran, Avrupa Birliği’nin (AB) en üst düzey diplomatını ağırlıyor. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Komiseri Josep Borrell’in Tahran’a bugün başlayacak iki günlük ziyaretinde İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ve Meclis Başkanı Ali Laricani ile bir araya geleceği bildirildi. Borrell’in ofisinden yapılan açıklamada, temaslarda “güncel krize siyasi çözüm bulunması için fırsatların değerlendirileceği” belirtildi. Washington, İran ile ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Rusya, Çin ve Avrupa Birliği’nin 2015’te imzaladığı JCPOA’dan 2018 yılında tek taraflı çekilmişti. İran’a uygulanan yaptırımların kısmen kaldırılması karşılığında bu ülkenin nükleer programını silah geliştirilebilecek düzeyin altına çekmesini öngören anlaşmadaki belirsizlik Tahran’ın ticari faaliyetlerini sekteye uğratmıştı. AB’den, petrol ticaretinde ABD yaptırımlarını aşacak mali mekanizma talep eden Tahran yönetimi, bu konuda verilen taahhütlerin yerine getirilmediğini duyurarak anlaşma ile ilgili geri adımlar atmıştı. ABD’nin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi geçen ay başında öldürmesinin ardından da Tahran yönetimi JCPOA’daki yükümlülüklerinin tamamını askıya almış, AB ise Tahran’a karşı denetim mekanizmasını hayata geçirme hamlesinde bulunmuştu. LIBYA’DA KALICI ATEŞKES ÇABALARI Hafter, Cenevre toplantısına katılacak İç savaşın pençesindeki Libya’da Türkiye’nin desteklediği Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’yle (UUH) General Halife Hafter liderliğindeki Tobruk güçleri arasında ilan edilen geçici ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için çabalar sürüyor. Ülkenin doğusunu kontrol eden Libya Ulusal Ordusu (LUO) komutanı Hafter, 19 Ocak’ta Berlin’de düzenlenen zirve kapsamında uzlaşılan, Cenevre’de düzenlenecek 5+5 askeri komite toplantısına katılacaklarını bildirdi. UUH tarafı bu görüşmelere katılmayı kabul etmiş ancak Hafter tarafı süreci yanıtsız bırakmıştı. Berlin’de üzerinde uzlaşılan bir diğer madde olan, yabancı askeri yardımın kesilmesi ve Libya’ya silah ambargosu uygulanması konusunda ihlal iddiaları gelmeye devam ediyor. Alman hükümetinin sözcüsü Steffen Seibert, Libya’ya BM kararınca uygulanması gereken silah ambargosunun ihlal edildiğine ilişkin haberlerden endişeli olduklarını açıkladı. Fransa da, Türkiye’nin Libya ile ilgili taahhütlerini yerine getirmediğini iddia etmişti. Öte yandan, Rus Tass ajansının haberine göre, Trablus’taki çatışmalarda yaşamını yitiren Suriyeli paralı askerlerin sayısı 70’e yükseldi. Haberde, söz konusu savaşçıların Türk gemileriyle bölgeye gittiği savunuldu. Ankara TSK destekli Suriyeli grupların Libya’ya kendi inisiyatifleriyle gittiğini açıklamıştı.