Katalog

12 12 ŞUBAT 2020 ÇARŞAMBA EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ TASARIM: SERPİL ÜNAY HABER/YORUM Tarikat kitabında 610 yaş arası çocuklara sosyal yaşamlarını dine göre şekillendirme talimatı Şeytanla korkutuyorlar Suriye sorununda çözüm yolu ne? Son iki hafta, pazartesi günleri, İdlib’den gelen şehit haberleri, Türkiye’yi yasa boğdu. Rusya’yla yapılan görüşmelerden de sonuç çıkmadı. Rusya’nın Suriye’deki nüfuzu ve Suriye rejiminin, Rusya’nın desteği olmadan Türk askerine saldıramayacağı bilindiğine göre, sorunun çözümü daha da zorlaşıyor. Zoru başarmak için akıl, bilgi, deneyim şart. İç siyasetteki hiddet, hamaset ve hakaret yerine, diplomasideki ölçü, denge ve istikrarı devreye sokmakta yarar var. Nedenlerini sıralayalım…       Birincisi, Rusya, Suriye rejiminin Türkiye’ye saldırmasına destek vererek, Türkiye’ye mesaj veriyor. “Suriye’de asıl muhatabın benim” diyor. Suriye ordusunu eğiten, donatan, destekleyen ve sahada pek çok yerde yöneten, Suriye’nin hava savunma sistemini kuran Rusya, her konuda, Suriye’de rejime tam anlamıyla arka çıktığını sıklıkla anımsatıyor. Kendi adına ve Şam adına, çözüme bir an önce ulaşmak istiyor. İkincisi, Fırat Nehri’nin doğusunda ABD, batısında Rusya ile muhatap olmak, onlarla rekabet etmek, Türkiye için yüksek maliyetli bir durum. Türkiye de bunun farkında. Çünkü Türkiye uluslararası ilişkiler disiplininde, orta büyüklükte bir devlet olarak tanımlanıyor. Güç unsurlarının (siyasi, iktisadi, askeri, yumuşak güç) hacmi belli. Sahada kullanabildiği araçların, vekil güçlerin çapı sınırlı. Bugünden yarına kapasite artırması, ölçek büyütmesi olanaksız olan Türkiye, o nedenle, hedeflerine ulaşmak için bir büyük müttefikin desteğine ihtiyaç duyuyor. Suriye sahasındaki büyük güçler de belli: Rusya ve ABD. Ayrıca, bölgesel bir güç olan İran’ı da hesaba katmalı. Suriye’de neyin olamayacağı görüldü Üçüncüsü, Türkiye tek başına oyun kurabilen bir güç değil. Ancak oyun bozabiliyor. Oyun kurmak isteyen büyük güçler de, Türkiye’nin desteğine gereksinim duyuyorlar. Aksi halde, Türkiye’ye rağmen attıkları adımlarda, ya başarı şansı düşüyor, ya süre uzuyor, ya maliyet artıyor. Irak’tan sonra Suriye’de de bu görüldü. ABD’den sonra Rusya da bu gerçeği anladı. O nedenle öncelikle Türkiye’yi yanlarına almak, bunu başaramazlarsa, Türkiye’nin karşı tarafla birlikte hareket etmesini önlemek istiyorlar. Dördüncüsü, Türkiye, diplomasi masasında Rusya’yı ikna edemezse, Türk askerine yönelik saldırıların devam edeceği görülüyor. Türkiye’nin hem yeni bir sığınmacı akını hem de terör örgütleri konusundaki hassasiyetini Rusya’ya anlatırken, bu konuda Rusya’yı taviz vermeye zorlarken, Rusya’ya hangi konularda, ne kadar ödün vereceğini önümüzdeki günler gösterecek. Diplomasi müzakerelerinde pazarlık öne çıktığından, azami kazançla ve asgari ödünle masadan kalkan taraf, başarılı sayılacak. Beşincisi, Rusya’nın Türkiye’nin dış ticaretindeki yeri; enerji tedarikindeki ağırlığı; savunma sanayisindeki artan önemi gözetildiğinde, Rusya’yla bir konuda yaşanan gerilimin, diğer alanlarda da Türkiye’nin önüne ağır bir fatura çıkarabileceğini unutmamak lazım. Moskova ve Ankara’nın Libya meselesinde karşıt konumda olduğunu da anımsatmakta yarar var. Sonuçta, Suriye’de tarafların konumları, hedefleri, kırmızı çizgileri belli. Türkiye, sorunun ekonomik, demografik, politik yönlerini de hesaba katarak adım atmalı. Her konuda olduğu gibi, dış politikada da Cumhuriyetin kurucu kodlarına dönmeli. Aktivist Avazyan’a gözaltı Sosyal medya paylaşımları nedeniyle hakkında soruşturma açılan aktivist ve insan hakları savunucusu Natali Avazyan gözaltına alındı. Hakkındaki yakalama kararını dün yayımladığı video ile duyuran Avazyan’ın İstanbul’daki ağabeyinin evine polisin baskın yaptığını belirtti. Avazyan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ailesine ilişkin paylaşımı nedeniyle de 2019’un ekim ayında da gözaltına alınmıştı. l Haber Merkezi 165 kişi savcıya kazayı anlattı Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Sabiha Gökçen Havalimanı’nda 5 Şubat’ta Pegasus Havayolları’na ait yolcu uçağının kazasıyla ilgili aralarında pilotların da olduğu 165 kişinin ifadesini aldı. Öte yandan ABD’nin sivil havacılık otoritesi ve Boeing yetkililerinin de aralarında bulunduğu 11 kişilik ekibin olay yerinde incelemelerini tamamlamasının ardından dört gün süren enkaz kaldırma çalışmaları tamamladı. l Haber Merkezi 12 ŞUBAT 2020 SAYI: 34461 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 06:31 07:57 13:23 16:13 18:40 20:01 Ankara 06:15 07:39 13:08 15:59 18:26 19:46 İzmir 06:37 08:00 13:31 16:25 18:52 20:09 Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) Türkiye genelinde izin verdiği “Ufka Yol culuk” yarışması kapsamında da ğıtılan kitapta, 610 yaş grubun daki çocukların sosyal yaşamları nı dine göre şekillen dirmeleri ve cami ek senli yaşamaları isten di. Nakşibendi tarikatı OZAN ÇEPNİ nın, “Hakyolcular” olarak bilinen kolu İsken derpaşa Cemaati ile MEB’in işbirliğinde ilkokul çocuk larına ulaştırılan, AKP’li belediye lerce ücretsiz dağıttırılan “Edep Diyarına Yolculuk” adlı kitapta ço cuklardan sosyal yaşamlarını dine göre düzenlemeleri istenirken, ta rikata ilişkin kurallar da aktarıldı. Lise düzeyi kitapta kadın erkek to kalaşmasının yasak olduğunu, or taokul düzeyinde müziğin haram olduğunu anlatan tarikat, ilkokul düzeyinde de çocukların kıyafetle ‘KIYAFETİNİZ CINSIYETI KORUMALI’ Ayda iki kez “muhabbet toplantıları” yapılmasını da isteyen kitapta, “mahrem” kavramını bilemeyecek yaşta olan çocuklara vücut hatlarını belli etmeyen ve içini göstermeyen elbiseler anlatılarak tesettür konusuna da giriyor. Kitaptaki, “Giydiği miz elbise sağlıklı olmalı, mahrem yerlerimizi örtmeli, milli örf ve âdetlerimize uymalı, saygınlığımızı artırmalı ve cinsiyeti korumalı” ifadeleri dikkat çekti. Giyinmeye de sağdan başlanması istenen kitapta, “Giydiğimiz elbise dinimizin istediği gibi olmalı” denildi. rinin “cinsiyeti korumalı” şartına uygun olmasını istedi. Tarikat öğretileri Tarikata ait Server Yayınları tarafından hazırlanan kitapta ilkokul yaş düzeyini aşan soyutlamalar, Türkçe olmayan kelimeler, çocukların sürekli abdestli gezmesi gerekliliği, abdestin mikroplardan arındırdığı, düzenli namaz kılmaları gerektiği, cuma gününün Müslüman bay ramı olduğu, sağ elle yiyip içmeleri gerektiği, işlerine sağ elle başlamaları gerektiği, sağ taraflarına dönerek uyumaları gerektiği gibi “tarikat öğretileri” yer aldı. Kitabın “Manevi hazırlık abdest” başlıklı bölümünde, camide deney yapan çocukların yer aldığı hikâyede, “Çocukların toplanma yeri mahalle camisiydi”, “Abdest almak bizi her türlü maddi ve manevi kirden kurtarıyor, mikroplardan uzak tutuyor”, “Artık hepimiz ab destli gezmeliyiz” ifadeleri ile abdestin günahları sileceği anlatıldı. Ayrıca, “Kim abdestli iken Allah’a kavuşursa şehit olur”, “Arkadaşlar, lütfen aklınızdan çıkmasın. Dikkat edelim, namaz bir emanettir. Namazları camide cemaatle kılmaya özen gösterelim” ifadeleri de dikkat çekti. ‘Sevapları kapın’ Kitabın, cuma namazına ilişkin “Müslümanların haftalık bayramı” başlıklı bölümde de “Gençler cuma günlerin efendisidir”, “Cuma Müslümanların haftalık bayramı”, “Siz siz olun, camiye önce siz gidin sevapları siz kapın” denildi. Kitapta, “Ev içinde Kuran okunmamakta ise evin sakinleri daralır, melekler orayı terk eder. Şeytanlar orada hazır bulunur. Onun hayrı, iyiliği az olur” denildi. Sağ elle yemek yenmesinin öğütlendiği kitapta “Besmele çekilmeyen yemeğe şeytan ortak olur” ifadeleri yer aldı. l ANKARA TMMOB Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi’ndeki basın toplantısında davayla ilgili açıklamayı Mücella Yapıcı okudu. Gezi için birlik çağrısı Taksim Dayanışması, üç kişi için ağırlaştırılmış müebbet, diğerleri için de 20 yıla kadar hapis istenen Gezi davası mütalaasına ilişkin TMMOB Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi’nde basın toplantısı düzenlendi. Gezi davasında yargılanan Taksim Dayanışması sözcülerinden Mücella Yapıcı, “Gezi, bu memleketin eşitlik, özgürlük ve adalet umududur. Gezi bir darbe girişimi gibi değerlendirilemez. Çünkü Gezi, her yurttaşın kendi iradesiyle kendi sözünü söyleyebildiği, haklarını savunduğu, özgürlükçü bir şenliktir. Gezi’nin tanığı da milyonlarca yurttaştır. Gezi davası, Ali İs mail Korkmaz’a son tekmeyi atan polis Mevlüt Saldoğan’ın mağdur sıfatıyla katılımını ve akıl sağlığının yerinde olmadığını kabul ederek bu tanığı hayati tehlikesi var diye duruşma salonuna dahi getirtmemek suretiyle savunma avukatlarını zan altında bırakmış oldu. Bu dava, savunma avukatlarının tanığa soru sorma hakkını ihlal ederek, reddi heyet talebini hiçe sayarak, akılla ilişkisi olmadığını ispatlamıştır” dedi. Yapıcı, 18 Şubat’ta Silivri’deki davaya katılım çağrısı yaparak “Bu yargılama, AKP ile Fethullahçıların müştereken işlediği suçların en yenisidir. Suçlu aranıyorsa, Berkin Elvan, Ethem Sarısülük, Abdullah Cömert, Ali İsmail Korkmaz, Mehmet Ayvalıtaş, Medeni Yıldırım, Hasan Ferit Gedik ve Ahmet Atakan’ın ölümünde aranmalıdır” dedi. Türk Tabipleri Birliği Merkez Yönetim Kurulu üyesi Ali Çerkezoğlu ise “TTB olarak biz de yargılandık. Gezi’ye sahip çıkanlar demokratik bir ülke özlemine sahip çıkmıştır. Bu davada hukuki bir yargılama yoktur. Gezi davasını 80 ile yaymak zorundayız” dedi. HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu, Sol Parti Başkanlar Kurulu Üyesi Alper Taş, Halkevleri Eşbaşkanı Nuri Günay, Berkin Elvan’ın babası Sami Elvan da açıklamaya destek verdi. l İSTANBUL/Cumhuriyet Yurtdışından gelen Kesler’e ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlaması Kanser hastası kadın tutuklandı TUĞBA ÖZER Facebook paylaşımı nedeniyle hakkında “örgüt propagandası yap mak” ve “Cumhurbaşkanına haka ret” suçlamalarıyla yakalama kara rı bulunan kanser hastası Ayten Sa rıkaya Kesler, dün İsviçre’den gel diği İstanbul’da havalimanında gö Avukat Tuncer, adliyede bayılan zaltına alınarak tutuklandı. Bakırköy Kesler’e yerde yatarken sorgu tutana Adliyesi’nde bayılan Kesler, hastane ğının imzalatılmak istendiğini söyledi. ye kaldırıldı. Kesler’in avukatı Güli zar Tuncer, “Hastalığı metastaz yapmış. İstanbul’dan Erzincan’a gidecekti. Hastalığı raporla görülüyor olmasına rağmen tutuklama kararı verildi. Adliyede bayıldı ve yerde yatarken sorgu tutanağı imzalatılmaya çalışıldı” dedi. Kesler’in oğlu Edi Kesler ise “Sivas katillerini affedip hastaları ölüme mahkum eden bu zihniyet sadece kendinden olmayıp hiçbir suça karışmayan insanları neden mahkum etmekte” dedi. l İSTANBUL KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] CEZAEVİNDE GÖRÜŞMEYE RET Nişanlıya yasak sürüyor MEHMET KIZMAZ İstanbul Silivri Cezaevi 9 No’lu Kapalı Cezaevi’nde tutuklu bulunan Grup Yorum üyesi olan kardeşi Emel Yeşilırmak ile görüşen Ebru Yeşilırmak (30), aynı cevaevinde tutuklu bulunan nişanlısı Ümit Çimen (34) ile “sakıncalı bulunduğu” gerekçesi ile görüştürülmüyor. Silivri Kapalı Ceza İnfaz Müdürlüğü’nün İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığı, 1 Kasım 2011’de, Ebru Yeşilırmak’ın, “örgüt üyeliği” iddiasıyla Haziran 2019’dan beri tutuklu bulunan nişanlısı Ümit Çimen ile görüşme talebini “uygun olmadığı” gerekçesiyle reddetti. Yeşilırmak’ın, verilen karara karşı yaptığı itirazın ardından Silivri 2. İnfaz Hâkimliği de görüşme talebini “sakıncalı” buldu. ‘Keyfi bir uygulama’ Hâkimliğin kararına karşı Silivri Ağır Ceza Mahkemesi’ne yapılan itirazın da reddedildiğini kaydeden Yeşilırmak, hukuki herhangi bir gerekçenin olmadığını belirterek “Herhangi bir güvenlik sorunu olmuş olsaydı kardeşimle de görüştürülmemem gerekiyordu. İnfaz hâkimlikleri noter gibi cezaevi yönetimi ne karar alırsa, hiçbir değişiklik olmadan aynı şekilde onaylıyor. Talebimizi ağır ceza mahkemesi de reddetti. Bu hukuksuzluğun üzerine gittikçe görüştürülmememiz için daha fazla ısrar ediyorlar. Tamamıyla keyfi bir uygulama” ifadelerini kullandı. l İSTANBUL BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Kahraman 1 maraş yöresine 2 özgü bir tür köfte. 2/ Kalp kapakçıkların 3 4 daki bir bozuk 5 KARAVEL İ OBEZ D İ SK KANAD İ YEN OD P ANAMA Ş İ P R İ NA luk nedeniyle 6 N U R İ M F A ortaya çıkan 7 İ L B A Y F O L hastalık... Bir nota. 3/ Briçte roberi oluştu 8 9 K İ KEBERE FAS UR V ran iki bölümden her biri... Minarelerde külah ile şerefe arasın daki bölüm. 4/ Erden çavuşa kadar olan asker lere verilen ad... Bir tür deniz taşımacılığı. 5/ 1517’de yapılan ve Mısır’ın Osmanlı toprakları arasına katılmasını sağlayan savaş. 6/ Çok sevilen kimse ya da şey... Kuzu sesi. 7/ Sod yum elementinin simgesi... Tarla sınırı... Antik Yunan mimarlığının üç biçeminden biri. 8/ Yalan söyleme hastalığı. 9/ Kızgın bir demirle vurulan damga... Sekiz kiloluk tahıl ölçeği. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Derebeylikte, kendisine itaat edilen efen di. 2/ Kişinin kendisini iyi hissettiği ruhsal durum... Gözleri görmeyen. 3/ Kamuya duyu rulmak istenilen şeyleri yüksek sesle haber vermeyi iş edinmiş olan kimse... Pamuk, yün gibi şeyleri eğirmekte kullanılan araç. 4/ Kah raman, yiğit... Sayım, sayma. 5/ Argoda, hiç emek vermeden ele geçirilen şey... Özellikle küçük çocuklar için kullanılan bir sevgi sözü. 6/ Beyaz mermerde bulunan ve “çört” de de nilen sert kısım... Bir nota. 7/ Eski Türklerde, toplumsal ve örgütsel içerikli büyük ziyafet... Judo ve karatedeki en üst derecelere verilen ad. 8/ Tören. 9/ Argoda peşin paraya verilen ad... “Çıktım dalına / Anda yedim üzümü” (Yunus Emre).