Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 9 ARALIK 2020 ÇARŞAMBA Macaristan Dışişleri Bakanı Szijjarto ‘Avrupa’nın güvenliği Türkiye’nin elindedir’ dedi Budapeşte’den destek Türkiye’ye yönelik yaptırımla AB zirvesi öncesi Ankara’da temaslarda bulunan rın görüşüleceği yarın başlayacak kritik Avrupa Birliği (AB) Szijjarto, Türkiye ile sorunların diyalog yoluyla Liderler Zirvesi öncesi Macaristan çözümüne yardımcı olmak istedikleri mesajı verdi. Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Ankara’yı ziyaret etti. Szijjarto’nun üyeleri oldukları AB’ye çıkışlarıyla birlikte Türkiye’ye yönelik sıcak mesajları dikkat çekti. 1011 Aralık’taki AB zirvesi öncesi Ankara’da temaslarda bulunan Szijjarto, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmesinin ardından ortak basın toplantısında AB’nin göçmen politikasını eleştirdi. Szijjarto, “Maalesef Brüksel sorumsuz göçmen politikasını sürdürüyor ve yeni göç Szijjarto Çavuşoğlu dalgalarına teşvikler oluşturup insan kaçakçılarının ekmeğine yağ sürüyor. Biz yasadışı göçe karşıyız ve Macaristan’a kimin gelip kimin gelmeyeceğine karar verme hakkımızı saklı tutuyoruz” dedi. ABTürkiye ilişkilerinin karşılıklı saygı ve uluslararası hukuk temelinde sürdürülmesi gerekiyor. Türkiye, her açıdan stratejik ortağımızdır. Çifte standardı ve ikiyüzlülüğü bir kenara bırakmak lazım, bu Macar dış pocı olmak için elimizden gelen çabayı gösteririz” değerlendirmesini yaptı. ‘AB stratejik davranmalı’ Çavuşoğlu ise AB zirvesinden Türkiye’nin beklentisiyle ilgili, “Biz, ‘Çifte standart’ Szijjarto, 4 milyon göçmeni ağırlaması nedeniyle AB’nin Türkiye’ye teşekkür etmesi gerektiğini söyledi. “Bazıları ister beğensin ister beğenmesin, Avrupa’nın güvenliği önemli ölçüde Türkiye’nin elindedir. Bunun için biz, Brüksel’in 6 milyar Avro’nun tamamını Türk dostlarımıza ödemesini istiyoruz. Türk dostlarımıza göre 3.6 milyarlık kısmı ödenmiş durumda. Fakat sonuç olarak AB, Avrupa’nın güvenliğini riske atmamalı ve anlaşmayla taahhüt ettiği şeyi yerine getirmeli” diye konuştu. ABTürkiye’nin ilişkilerinde birçok tartışma yaşandığını kaydeden Szijjarto şu görüşlerini dile getirdi: “Bunların geride bırakılıp litikasının temel ilkelerinden biridir. ABTürkiye ilişkilerinin daha başarılı olması için çabalıyoruz. Türkiye ile bazı AB üye ülkeleri arasındaki sorunların diyalog yoluyla çözülmesine yardımcı olmak istiyoruz.” Szijjarto, Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan sorunlarla ilgili ise “Dostların sorun yaşaması iyi değildir. Yunanistan, AB ve NATO’da müttefikimiz, Türkiye de NATO’da müttefikimiz. İki müttefikimizin, dostumuzun, sorun yaşaması bizi üzüyor. Biz, dostlarımızın birbirleriyle iyi ilişkiler geliştirmesini istiyoruz. Bizim ağırlığımızın da farkındayım, emir kipi kullanmıyorum. Biz tabii ki yardımcı olabileceğimiz bir nokta olursa görüşülemeyen konularda yardımAB’den sadece yarınki zirvede değil, her zaman stratejik ve aklıselim davranmasını istiyoruz. Var olan sorunların çözümüne de katkı yapmasını isteriz. Ama bunun için AB’nin dürüst bir arabulucu rolünü üstlenmesi lazım” dedi. Türkiye’nin son dönemde diplomasiye önemli fırsatlar verdiğini söyleyen Çavuşoğlu, “Bir keresinde geminin (Oruç Reis) çıkışını geciktirdik, ikincisinde bakım için gemi Antalya Limanı’na geldi. Bu süreçlerin iyi değerlendirilmesini istedik ama Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin kışkırtıcı adımlarını gördük. Böyle bir süreçte AB, Yunanistan’ı ve Rum Kesimi’ni masaya getirebilirdi, maalesef olmadı” diye konuştu. Yunanistan’ın Türkiye’yle BMRAÜCKASREİLSHTAANTTI GERGİN Türkiye’ye destek veren Budapeşte’nin, AB ile ilişkileri uzun süredir yüksek tansiyonda. AB’de Macaristan ve Polonya’ya yönelik demokrasi, otokratik yönetim, diyalog kurmayı kabul etmediğini dile getirdi. Szijjarto temasları çerçevesinde Cumhurbaşkanı Tayyip hukuErdoğan ile bir araya geldi. kun üstünlüğü ilkesine vurgu yapılarak eleştiriler sıkça dile Sanayi ve Teknoloji Bagetiriliyor. Son olarak Macaristan ve Polonya’nın, AB fonlarının kanı Mustafa Varank dağıtımının hukukun üstünlüğü ilkesine bağlanmasına karşı çıkaile TürkiyeMacarisrak AB bütçesine veto kartı dikkat çekmişti. Öte yandan Macaristan’ın başkenti Butan Karma Ekodapeşte ile Polonya’nın başkenti Varşova’nın belediye başkanları, hükümetlerinin bu tutumuna nomik Komisyokarşı çıktı. Belediye başkanları AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen’e gönderdikleri ortak mek nu toplantısına tupta “Macaristan ve Polonya’da milyonlarca insanın Avrupa hukuk normlarına, demokrasi ve hukuk da eşbaşkandevletine sadık, hükümetlerinin otoriter uygulamalarına da karşı olduğunu” belirtti. AB’ye, Brüksel ta lık etti. rafından üye ülkelere yapılacak Covid19 yardımlarının, eğer bütçe tartışmaları nedeniyle ödemeler aslANKARA/ kıya alınacak olursa merkezi hükümetlere değil, doğrudan şehirlere yapılmasını da önerdi. Cumhuriyet AB İÇİNDE FARKLI TUTUMLAR Türkiye’ye yönelik olası yaptırımlara ilişkin AB içinde bir önceki zirvede olduğu gibi görüş ayrılıklarının olduğu daha önce gündeme yansımıştı. Yunan Kathimerini gazetesinin haberine göre, zirvede Türkiye’ye karşı bazı önlemler açıklanmasına kesin gözüyle bakılırken önlemlerin sertlik derecesiyle ilgili görüş ayrılıkları bulunuyor. Gazete, önceki gün yapılan AB dışişleri bakanları toplantısında Yunanistan’ın “Türkiye’ye sert yaptırımlar uygulanması” talebine en yoğun direnişin Almanya’dan geldiğini, İtalya’nın da Berlin’e destek verdiğini belirtti. İspanya, Malta, Polonya ve Macaristan’ın da Türkiye’ye karşı sert yaptırımlara sıcak bakmadığı kaydedildi. Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin tutumuna Fransa, Avusturya, Lüksemburg, Slovenya ve Slovakya’nın destek verdiği, Belçika, İrlanda ve Danimarka’nın da Türkiye’ye karşı daha sert bir tutum takınılmasından yana olduğu savunuldu. Kathimerini’ye göre, Yunanistan, zirvede AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in önümüzdeki ay net bir yaptırım listesi açıklamak üzere görevlendirilmesini talep edecek. Atina’nın Türkiye’ye silah satışlarının durdurulması talebine çoğunluk desteği bulamadığı da belirtiliyor. Akdeniz’de tatbikat Öte yandan, DHA’nın Yunan basınından aktardığına göre Alman firkateyni Hamburg, İtalyan devriye gemisi Cigala Fulgosi ile Yunan Adrias amiral gemisi, Akdeniz’de tatbikat gerçekleştirdi. Tatbikat kapsamında, operasyon alanında esneklik çalışmaları ve üç gemiden pilotlara farklı uçuş güvertelerine inme eğitimi verildiği ifade edildi. ‘ABD’de ilk siyah savunma bakanı’ ABD’de gözler seçilmiş başkan Joe Biden’ın kabine çalışmalarında. Austin Biden’ın Savunma Bakanlığı görevine, Afganistan ve Irak’ta görev yapmış emekli general Lloyd Austin’i aday göstereceği savunuldu. Amerikan basınına yansıyan haberlere göre Austin, atamasının kesinleşmesi halinde ülkenin ilk siyah savunma bakanı olacak. Eski Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Austin, 2016’da emekli olmuştu. ABD kanunları gereğince, bir askerin savunma bakanlığına getirilebilmesi için ordudan ayrılmasının üzerinden en az 7 yıl geçmesi gerekiyor. Sürenin bundan kısa olması halinde ise senatoda onay süreci gerek. Austin, emekli olduktan sonra Raytheon savunma şirketinde yönetim kurulunda görev aldı. Birçok Kongre üyesinin Austin’e bu bağlamda bir muafiyet vermek istemediği iddia ediliyor. Seçimden kısa bir süre sonra Biden’ın bu koltuğa eski Savunma Bakanlığı Müsteşarı Michele Flournoy’u aday göstermesi bekleniyordu. Ancak Demokratların Flournoy’u siyasi olarak daha “şahin” bulduğu iddiaları gündeme yansımıştı. ‘Eğitdonat’ programı Austin, Ortadoğu’yu yakından tanıyan bir isim. 201011 yıllarında Biden’ın başkan yardımcılığı yaptığı Obama döneminde Irak’taki ABD güçlerinin komutanlığını yürüttü. 2013’te başlayan CENTCOM komutanlığı dönemine Suriye’deki savaş ve IŞİD’le mücadele damgasını vurdu. AnkaraWashington hattında kriz başlıklarından birini oluşturan, ABD’nin terör örgütü YPG’nin ana unsurunu oluşturduğu SDG destek politikası sürecinde yer alan ekipten. Kimi kaynağa göre, Suriye’de ABD’nin başarısız olan “ılımlı muhaliflere” yönelik “eğitdonat” programına yönelik bir senato oturumunda ayrılan 500 milyon doların nereye harcandığını bilmediğini söylemişti. İngiltere’de kitlesel aşılama başladı Yeni tip koronavirüs salgınında küresel çapta önceki gün itibarıyla can kaybı 1 milyon 552 bin 303’e yükselirken gözler aşı çalışmalarında. İngiltere’de Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen aşı dün ilk kez Coventry’de yaşayan, gelecek hafta doğum günü olan 91 yaşına girecek olan Margaret Keenan’a yapıldı. Keanan, “Bu, isteyebileceğim en güzel erken doğum günü hediyesi, çünkü yılın büyük bir bölümünde tek başıma kaldıktan sonra nihayet yeni yılda ailem ve arkadaşlarımla vakit geçireceğim anlamına geliyor” dedi. İngiltere’deki aşı uygulaması ilk etapta 80 yaş üstü ve sağlık çalışanlarına uygulanacak. Ülke genelinde 70 sağlık kurumunda aşı vurulacak. Bu ay sonuna kadar 4 milyon kişinin aşılanması planlanıyor. İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock, yıl sonuna kadar milyonların aşılanmasını beklediğini söyledi ve yolculuğun başlangıcını “VDay” (Zafer Günü) olarak nitelendirdi. Başbakan Boris Johnson “Yavaş yavaş çok büyük bir fark yaratacak. Ama yavaş yavaş vurguluyorum, çünkü henüz orada değiliz. Bu virüsü henüz yenmedik” dedi. Rusya’dan AB’ye: Herkes için alan var AFP’nin haberine göre, önceki gün Suriye’de RusTürk ortak askeri devriyesi yapıldı. ErivanBaku arasında ateşkese arabuluculuk eden Rusya’nın Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, dün Ermenistan Dışişleri Bakanı Ara Ayvazyan ile Moskova’da bir araya geldi. Lavrov, ortak basın toplantısında Dağlık Karabağ’da anlaşmanın uygulanmaya devam ettiğini belirterek “mülteciler geri dönüyor” dedi. Lavrov’a Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in “Türkiye ve Rusya, Suriye, Libya ve Kafkasya’da etki alanlarını paylaşıyorlar” yönündeki ifadeleri soruldu. Rus Bakan, “AB’nin çağdaş bir şekilde davranacağını ve dünyayı etki alanlarına bölünmüş şekilde sunmaya çalışmayacağını umduğunu” söyledi. “Bir çatışmanın çözümüne dürüstçe katılım olursa, herkes için yeterli alan olacaktır” vurgusu yapan Lavrov, “Türkiye, Rusya ve İran, Suriye krizi konusunda adım atmadan önce bu konuda hiç kimse adım atmamıştı. Kafkasya ise Rusya, Türkiye ve İran’ın komşu bölgesidir. Burada olanlara kayıtsız kalmamız mümkün değildir” dedi. Lavrov’un Borrell’e atıfla “Anladığım kadarıyla, AB dışında birilerinin modern dünyada bazı inisiyatifleri üstlenebileceğinden biraz endişe duyuyor” ifadeleri dikkat çekti. KUZEY IRAK’TAKI GÖSTERILERDE 5 ÖLÜ Irak’ın Süleymaniye kentinde Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ne yönelik protestolarda kan aktı. Rudaw’ın haberine göre Süleymaniye’nin Seyid Sadık, Tekiye, Hurmal ve Pencwin ilçelerinde ekonomik kriz nedeniyle memur maaşlarının gecikmesi üzerine gösteriler düzenlendi. Göstericiler Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), İslami Birlik (Yekgırtu) ve İslami Toplum (Komel) partilerinin binaları, kaymakamlık, polis karakolları, vergi ve elektrik daireleri ateşe verildi. Seyid Sadık ve Tekye’de 4 gösterici ile Pencwin’de bir Peşmerge hayatını kaybetti. 50’den fazla güvenlik görevlisinin yaralandığı bildirildi. Olayların büyümesi üzerine Süleymaniye ve Halepçe’de sokağa çıkma yasağı getirildi. Eylemlerde daha önce de 3 kişi yaşamını yitirmiş,15 kişi yaralanmıştı. Hafter güçleri Türk sahipli gemiyi durdurdu Libya’da Ankara destekli, Birleşmiş Milletler’in tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ile ülkenin doğusundaki Tobruk cephesi arasında siyasi çözüm için görüşmeler sürerken bölgede gerilim dinmiyor. Tobruk’un müttefiki General Halife Hafter kontrolündeki güçlerin, önceki gün sahibi Türk olan ve mürettebatının çoğunluğu Türk vatandaşı olan Jamaika bandıralı bir kargo gemisini “yasak ilan edilen bölgeye girdiği” gerekçesiyle bir süreliğine alıkoyduğu belirtildi. Mısır’dan Libya’nın Misrata Limanı’na giden Türk gemisine “yasak bölgeye girmesi nedeniyle para cezası kesildiği, cezanın ödenmesinden sonra geminin yoluna devam edeceği” belirtildi. Hafter güçleri sözcüsü Ahmed El Mismari, önceki gece “geminin yapılan çağrıya yanıt vermediği” iddiasıyla durdurulduğunu ve Derne yakınlarındaki Ras elHilal Limanı’na çekildiğini söyledi. Mürettebatında 9 Türk, 7 Hint, bir Azerbaycanlı bulunan ve UUH güçlerinin kontrolündeki Misrata’ya giden geminin, “denizcilik kurallarına aykırı hareket ettiği için soruşturma ve denetim altına alındığını” savundu. Sözcü, “Çağrıya yanıt alınamayınca botlarla gemiye çıktık. Misrata’ya götürülmek üzere ilaç yüklüydü. Gemide herhangi bir silah olANKARA: AĞIR SONUÇLARI OLUR Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Bu uygulamayı kuvvetle kınıyoruz. Geminin planlı seferine yeniden başlamasını sağlayacak adımlar derhal atılmalıdır” denildi. Açıklamada “Libya’da BM’nin öncülüğünde Libyalı kardeşlerimiz arasında siyasi sürecin ilerletildiği bir dönemde dahi Hafter ve milisleri mütecaviz tutumlarını devam ettirmektedir. Libya’da Türk çıkarlarının hedef alınması halinde bunun ağır sonuçları olacağını ve bu unsurları meşru hedef telakki edeceğimizi bir kez daha hatırlatıyoruz” ifadelerine yer verildi. madığı tespit edilmiştir” ifadelerini kullandı. ‘Ateşkesten çekiliriz’ UUH Savunma Bakanlığı ise Hafter’in “umursamaz tavrı nedeniyle ateşkesten çekilebileceği uyarısında” bulundu. Geçen ay da AB’nin Irini Operasyonu’nda görevli bir Alman firkateyninin Libya’ya silah ambargosunu deldiği şüphesiyle Türk bandıralı bir yük gemisini bayrak ülkenin iznini almadan durdurup aramasıyla BrükselAnkara hattı gerilmişti. Aramada insani malzeme bulunduğu açıklanmıştı. l ANKARA BAE Sudan’dan asker istemiş Hafter cephesine Birleşik Arap Emirliği’nin (BAE) desteğinin sürdüğü belirtildi. AA’nın haberine göre, Hafter’in milis takviyesi isteğinin ardından BAE’li yetkililer, Hartum’da Sudan Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı ile görüştü. Bununla ilgili olarak 6 Kasım tarihli mektupta, görüşmede, BAE heyetinin, güçlerini Libya’ya göndermesi karşılığında komutana mali ve askeri destek sözü verdiği, buna karşılık Sudanlı komutanın Libya’ya 2 tugay asker göndermeyi kabul ettiği iddia edildi. Mektupta,1200 kişilik milis grubun Niyala kampından Cufra üssüne gönderilmek için hazır olduğu bilgisinin yer aldığı da savunuldu. AKP’nin gözde elçisi Washington’a atandı Dışişleri Bakanlığı’nın kritik önemdeki tesinde Mercan’ın dışında da bakanlık dıtemsilcilikleri arasınşından isimler yer alda yer alan Washington dı. Sabah gazetesi yaBüyükelçiliği’ne ilk defa HÜSEYIN zarı ve Medipol Ünisiyasi bir atama yapıldı. HAYATSEVER versitesi öğretim üyeDışişleri Bakanı Mevsi Prof. Dr. Kerem Allüt Çavuşoğlu’nun daha önce kin, Türkiye’nin OECD Daimi “En başarılı büyükelçiler dışa Temsilciliği’ne, Afet ve Acil rıdan atadıklarımız” diyerek Durum Yönetimi (AFAD) Başörnek gösterdiği ve haliha kanı Mehmet Güllüoğlu Dazırda Tokyo Büyükelçisi olan rüsselam Büyükelçiliği’ne, eski AKP milletvekili Murat AKP kontenjanından seçiMercan, Türkiye’nin Washing len eski RTÜK üyesi Prof. ton Büyükelçiliği’ne atandı. Dr. Hamit Ersoy Brunei Sabah gazetesi yazarı ekono Büyükelçiliği’ne getirildi. mist Kerem Alkin OECD Daimi Temsilciliği’ne, AFAD BaşAvrupa’da da kanı Mehmet Güllüoğlu da değişiklik Tanzanya’daki Darüsselam Büyükelçiliği’ne atandı. Dışişleri Bakanlığı’nda Büyükelçi ataması yapılan yerler arasında önemli Avrupa başkentleri de yer aldı ve uzun süredir beklenen yeni büyükelçi atamaları netleşti. Son dönemin en kapsambu görevlere Dışişleri Bakanlığı içinden atamalar yapıldı. Buna göre Halen Tunus Büyülı büyükelçi atamaları yapıldı kelçisi olan Ali Onaner, Paris ve Türkiye’nin 54 büyükelçi Büyükelçiliği’ne atandı. Onalik ve daimi temsilciliğine ye ner, daha önce Fransa Cumni atama yapıldı. Buna göre Murat Mercan, Washington Büyükelçiliği’ne atandı. Böyhurbaşkanı Macron’un açıklamalarıyla ilgili sosyal medya üzerinden yaptığı “Okul arlece Dışişleri Bakanlığı’nın en kritik görev yerlerinden biri olan Washington kadaşım Emmanuel Macron’a dostça bir tavsiye: İlerle, bekleme yapma, devam et” açıkBüyükelçiliği’ne ilk kez ba lamasıyla gündeme gelmişti. kanlık dışından bir isim atan Ayrıca Berlin Büyükelçiliği’ne mış oldu. AKP kurucuların Ahmet Başar Şen, Roma dan olan TBMM Dışişleri Ko Büyükelçiliği’ne Ömer Gücük, misyonu Başkanlığı da yap Madrid Büyükelçiliği’ne Bumış olan eski milletvekili Mu rak Akçapar atandı. rat Mercan, 2017’de Tokyo Büyükelçiliği’ne atanmıştı. DıBAE’ye yeni atama şişleri Bakanı Mevlüt ÇavuCumhurbaşkanı Erdoğan’ın şoğlu, Ocak 2019’da TBMM “Diplomatik ilişkileri askıDışişleri Komisyonu’nda mu ya alabiliriz” dediği Birlehalefet milletvekillerinin bü şik Arap Emirlikleri’ne de yeyükelçiliklere siyasi atamala ni büyükelçi ataması yapılrı eleştirmesi üzerine “Kimse dı ve Tugay Tuncer Abu Dabi kusura bakmasın en iyi, en Büyükelçiliği’ne atandı. başarılı büyükelçilerimiz dı Dışişleri Bakanlığı Sözcüşarıdan atadıklarımız. İlk sıra sü Hami Aksoy, Belgrad Büya Tokyo Büyükelçimiz Murat yükelçiliği’ne, bakanlığın eski Mercan’ı, 2. sıraya da Pekin sözcülerinden Hüseyin MüftüBüyükelçimiz Emin Önen’i ko oğlu da Uruguay’daki Monteyarım” demiş, bu açıklamala video Büyükelçiliği’ne atandı. rı tepki çekmişti. Atama lis l ANKARA