Katalog

12 3 KASIM 2020 SALI HABER/YORUM ÇGD, BASIN ÜZERİNDEKİ BASKILARI RAPORLAŞTIRDI Ekimde baskı arttı Erdoğan’ın Avrupa’yla kavgasının nedenleri Erdoğan (ve AKP) en baştan beri Avrupa ile “barışık değildi”. Ancak iktidara gelirken Avrupa (ve ABD) tarafından desteklendi. Büyük sermaye çevrelerinin “Batıcıları”, AKP’nin (ve Erdoğan’ın) iktidara çıkışının yolunu açtılar. Batı’cı ve “NATO’cu” askerler “yumuşak destek” verdiler. İkinci cumhuriyetçiler ve kimi uç sol çevreler, göz kırptılar. Televizyon kanallarında bugün kimi konuşmacıların, “AKP (ve Erdoğan) 2002’yi izleyen yıllarda, AnkaraAB ilişkilerine destek verdi, hatta 2004’te müzakere koşullarını imzaladı” şeklindeki açıklamalarını, hayretler içinde ve gülerek izliyorum. “AB’yi ister görünmek”, siyasal İslamcı düzene geçiş için bir ara istasyonuydu. İşin teknik olarak içindekiler çok Eylül 1987, Bonn, Rauf iyi bilirler ki “2004 Denktaş, Prof. Fritz müzakere belgesi, Neumark, Erol Manisalı. Türkiye’yi AB’ye sokmak için değil, girmesinin yolunu kesmek için imzalanmıştır”. Açık belgeyi okuyup da anlamayanlar, ya da anlamak istemeyenlerin yanlışlarını üzülerek televizyonlarda izliyorum. Bunları günümüzde yaşadığımız ErdoğanMacron kavgasına, Almanya ile çatışmaya girilmesine ışık tutmak için yazıyorum: 2002’den bugüne kadar da en az 10 kitabımda bu süreci yaza yaza ellerim yoruldu. Kavga, Erdoğan’ın da Macron’un da işine geliyor: çünkü her ikisi de “kutuplaştırmaktan, ötekileştirmekten, içeride yarar sağlıyorlar”. Karşılıklı restleşmeler Türkiye’yi Ortadoğululaştırmaya, Avrupa’daki çağdaş değerleri örtmeye, siyasal İslamcılar açısından yarar sağlıyor. Macron için de “İslam korkusunu siyasal bir araç haline getiriyor”. Erdoğan’ın şahsında, İslam ötekileştiriliyor. Ve öte yandan Macron (ve Fransızlar), Türk halkı ile Erdoğan’ı ayrı göstermek çabası içine giriyorlar. Daha yeni kutladığımız Cumhuriyetimizi biz, Avrupa emperyalizmine karşı kazandık. Ama Avrupa’nın öbür yüzünde aydınlanma, uygarlaşma, demokrasinin çağdaş değerleri vardı. Atatürk Avrupa emperyalizmine karşı savaşarak kazandığı Cumhuriyetin gençlerini Avrupa’ya göndererek çağdaş bilim ve sanatı geliştirdi. Avrupa’nın bilim insanlarını Türkiye’ye çağırdı. 1933’te gelen Prof. Fritz Neumark ile 1976, 1983 ve 1987 yıllarında Türkiye’de ve Almanya’daki beraberliklerimizde, Hitler Almanyası’ndan kaçarak Atatürk Türkiyesi’ne sığınan bu insandan çok şey dinledim (*): Bir tarafta bugünkü Erdoğan ve Macron, öte yanda Fritz Neumark ve Atatürk Türkiyesi: siyasal İslamcıların “çelişkisini” burada görüyoruz. Bugün AKP iktidarının Avrupa devletleri ve liderleri ile yaşadığı kavga, öte yandan dün Avrupa emperyalizmine karşı bağımsızlık savaşını kazanmış Atatürk Türkiyesi’nin Avrupa’ya yaklaşımına bakıyoruz. Atatürk döneminde pozitif bilimler ve çağdaş sanata yönelik Avrupa yaklaşımı: bugün din (ve İslam) konusunu her şeyin odak noktasına oturtan bir siyasal İslamcı güdü ve kavga. İşin en ironik yönü de şu: son 150 yıl içinde Avrupa (ve Batı’nın) emperyalist ülkeleri bu coğrafyada amaçlarına ulaşmak için en çok İslamcı yönetimleri, kralları, emirleri, sultanları, şeyhleri ve bunların başında oldukları tarikatları kullandılar ve bugün de tepe tepe kullanıyorlar. S. Arabistan’dan Afganistan’a ve Kuzey Afrika ülkelerine kadar. Bize de Müslüman Kardeşler üzerinden zokayı yutturmadılar mı? Gülen cemaati de siyasal İslamcılara bir şey öğretmediyse daha ne demeli… 29 Ekim Cumhuriyet kutlamaları ertesinde bunları yazmak zorunda kalmak çok acı… (*) Yolumun Kesiştiği Ünlüler, syf 45, Kırmızı Kedi, 2018 3 KASIM 2020 SAYI: 34723 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 1A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 199 sok. no:1/7 SarnıçGaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 71 40 20. l Antalya: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenigöl mh. Serik cad. Havaalanı yolu üzeri no: 38 Antalya Tel : 0242 340 50 40. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 06:04 07:30 12:53 15:38 18:05 19:26 Ankara 05:48 07:13 12:37 15:25 17:51 19:11 İzmir 06:10 07:33 13:00 15:51 18:17 19:35 Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) ekim ayı hak ihlallerini açıkladı. Gazetecilere yönelik baskı ve tehdidin organize şekilde devam ettiği belirtilen açıklamada, “İktidar temsilcilerinin açık tehditleri, basın kuruluşlarına yönelik mali kuşatmalar, iktidarı oluşturan partilerin düşüncesine sahip kişilerce gazetecilerin darp edilmesi ve yazılan haberlerden kaynaklı açılan soruşturmalar devam etmekte” denildi. Rapordaki ihlaller ÇGD’nin raporunda öne çıkan hak ihlallerinden bazıları şöyle: “Van’da helikopterden atıldığı belirtilen yurttaşlarla ilgili habere yayın yasağı getirildi. Habertürk gazetesinde Nihal Bengisu Karaca’nın MHP milletvekili Erkan Haberal’ın şoförünün kazası sonrası Haberal’ın açıklamalarını eleştirdiği yazısı yayından kaldırıldı. OdaTV’nin Aykırı ve Antalya Yaşam’da gazetelerinde yer alan, Antalya’daki iki kaymakam hakkında Cumhuriyet başsavcılığınca başlatılan usulsüzlük soruşturmasıyla ilgili haberlere ‘kişilik hakları ihlali’ nedeniyle erişim engeli kararı verildi. 29 GAZETECI ÖLDÜRÜLDÜ Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), dünya genelinde bu yılın başından beri 29 gazetecinin öldürüldüğünü açıkladı. Örgüt, BM bünyesinde gazetecilerin korunması için özel bir temsilcilik kurulmasını talep etti. Gazetecilere Karşı Suçlarda Cezasızlıkla Mücadele Uluslararası Günü nedeniyle yapılan açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde, gazetecilerin korunmasına yönelik özel temsilcilik oluşturulması da talep edildi. RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in görevindeki son yılını gazetecilerin daha iyi korunması için kullanması gerektiğini ifade etti. RSF’nin açıkladığı verilere göre ocak ayından bu yana dünya genelinde 29 gazeteci ve üç medya çalışanı katledildi. Önceki yıllara göre rakamın düşük olmasının nedeni ise RSF’ye göre koronavirüs pandemisi. 2019 senesinde 49 gazetecinin öldürüldüğünü belirten RSF, özellikle kriz bölgelerinde öldürülen gazeteci sayısındaki düşüşün, bu bölgelere giden gazeteci sayısının azalmasından kaynaklandığına dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatıyla ilgili haberlere erişim engeli getirildi. TELE 1 televizyonunun Süleyman Soylu hakkında yaptığı haber nedeniyle RTÜK tarafından inceleme başlatıldı. Gazetecilerin yıpranma hakkına ilişkin teklifte, AYM’nin kararı dikkate alınmadı. Gazeteci Ayşenur Arslan, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından ‘şüpheli’ sıfatıyla ifadeye çağrıldı. Gazeteci Selda Manduz, Kars’ta HDP’li siyasetçilere yönelik bir operasyonda gözaltına alındı. Evrensel gazetesi muhabiri Eda Aktaş’a haber takibi için katıldığı basın açıklamasında ‘sosyal mesafeye uymadığı’ gerekçesi ile üç bin 150 lira para cezası kesildi.Yeni Akit, ‘Tuzluklar kaçıyor, İP kopuyor’ başlıklı birinci sayfa haberiyle İYİ Parti’yi hedef aldı”. l İç Politika Fransa, Ülkü Ocakları’nı kapatıyor Aykut Küçükkaya Sudhi Choudhary Mine Esen Hindistan Başkonsolosu vekilinden gazetemize ziyaret Hindistan’ın İstanbul Başkonsolosu vekili Sudhi Choudhary dün gazetemizi ziyaret etti. Tanışma ziyaretinde Choudhary’i Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya ve Dış Haberler Müdürü Mine Esen ağırladı. Görüşmede, iki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağlara işaret eden Choudhary ilişkilerin geliştirilmesine vurgu yaptı. l İSTANBUL/Cumhuriyet Fransa, Ülkü Ocakları’nın ülkedeki faaliyetlerinin yasaklanacağını açıkladı. İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, Ulusal Meclis Kanunlar Komitesi önünde yaptığı açıklamada, hükümetin çarşamba günkü Bakanlar Kurulu’nda Ülkü Ocakları’nın kapatılmasının kararlaştırılacağını duyurdu. Ülkenin güneyindeki Vienne kentinde 28 Ekim’de Ermenistan yanlısı gösteri yapan protestocuların A7 otoyolunu kapatarak işe giden Türklere saldırması sonucu çıkan olayda 4’ü Türk 5 kişi yaralanmıştı. Bu olayın ardından Lyon ve Dijon kentlerindeki Türkler, Ermeni göstericilerin şiddetine karşı yürüyüş düzenlemiş, polis Türklere biber gazıyla müdahale etmiş ve katılımcılara para cezası kesmişti. l AA Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinin görüşmeleri tartışmalarla sürdü ‘Kindar nesil’ tartışması TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bağlı kurum ve kuruluşların 2021 yılı bütçeleri görüşüldü. Komisyon görüşmelerinde sıklıkla tartışmalar yaşandı, görüşmelere yer yer ara verildi. HDP’li Mehmet Rüştü Tiryaki, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın görev süresinde 43 vakfa vergi muafiyeti tanındığını belirterek “Bunlardan 5’inin yönetiminde Cumhurbaşkanı’nın oğlu ve kızı, birinde damadı yönetici” eleştirisini yaptı. İYİ Partili Şenol Sunat, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “dindar ve kindar” bir nesil istediğine dair sözlerini anımsatarak “Tek tip insan modeli istiyorsunuz” diye konuştu. Sunat’a itiraz eden AKP’li Nilgün Ök, “Reddediyoruz, böyle bir söylem olamaz” dedi. Sözlerin Erdoğan’a ait olduğunu vurgulayan Sunat’a karşılık veren AKP’li Ekrem Çelebi, Erdoğan’ın “Devletin geleceği için, bir toplumu yönlendirmek için” bu ifadeleri kullandığını savundu. AKP’li Ahmet Hamdi Çamlı’nın “En büyük sorun işsizlik” diyen sanatçı Türkan Şoray için kullandığı “Çamuriyetçi, HDPKK’cı” hakaretlerini gündeme getiren CHP’li Mehmet Bekaroğlu, Şoray’a sahip çıkarak Çamlı’ya tepki gösterdi. l ANKARA/Cumhuriyet Fatih, Türkali1’e ulaştı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Fatih sondaj gemisinin Türkali1 kuyusuna ulaştığını bildirdi. Bakanlığın sosyal meyda hesabından yapılan paylaşımda, Fatih’in Türkali1’de ilk tespit kuyusunu kazacağı belirtilirken “Fatih aradı, buldu. Şimdi de ilk tespit kuyusunu kazacak. Matkap Türkali1’de dönecek” denildi. Fatih, 19 Ekim’de Karadeniz’deki çalışmalarının ardından bakım için Zonguldak’ta Filyos beldesi açıklarına ulaşmıştı. l ANKARA/Cumhuriyet Akıncı davasında sona yaklaşıldı 15Temmuz darbe girişiminde komuta merkezi olarak kullanılan Akıncı Üssü’ndeki eylemlere ilişkin 475 sanığın yargılandığı davaya Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, sanıkların son sözlerinin dinlenilmesiyle devam edildi. Duruşmaya ses ve görüntü bilişim sistemi (SEGBİS) üzerinden katılan sanıklarsuçsuz olduklarını belirterek beraat istedi. Karar duruşması yaklaşan dava, bugün devam edecek. l ANKARA/Cumhuriyet Bursa merkezli FETÖ operasyonu: 13 gözaltı Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen bir soruşturma çerçevesinde Bursa merkezli 4 ilde FETÖ/ PDY’nin Emniyet ve TSK’deki mahrem yapılanmasına yönelik düzenlenen operasyonda 13 şüpheli dün gözaltına alındı. Gözaltına alınan şüphelilerden 2’sinin mahrem imam olduğu öne sürülürken 1’i açığa alınan astsubay, 1’i emekli astsubay, 8’i eski askeri okul öğrencisi, 1’i özel sektör çalışanı olan şüpheliler Emniyet’te sorguya alındı. Polis ekiplerinin firari bir kişiyi yakalamak için başlattığı çalışmaların ise devam ettiği öğrenildi. l AA Harekât bölgelerinde 9 terörist öldürüldü Milli Savunma Bakanlığı, 7’si Barış Pınarı bölgesinde, 2’si Fırat Kalkanı bölgesinde olmak üzere 9 PKK/YPG’li teröristin etkisiz hale getirildiğini açıkladı. İçişleri Bakanlığı koordinesinde Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nce yürütülen ikna çalışmaları neticesinde 2 terörist, Şırnak’ta güvenlik güçlerine teslim oldu. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre 1 Ocak’tan bu yana sadece ikna yoluyla gelen terörist sayısı 188’e yükseldi. l ANKARA/Cumhuriyet Berberoğlu AYM’NİN BERBEROĞLU KARARI Avukatlardan HSK’ye şikâyet Eski CHP milletvekili Enis Berberoğlu’nun avukatları, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Berberoğlu hakkında verdiği ihlal kararını uygulamadıkları gerekçesiyle İstanbul 14. ve 15. Ağır Ceza Mahkemesi heyetinde görevli hâkimler hakkında Hâkimler ve Savcılar Kurulu’na (HSK) şikayette bulundu. Şikâyet dilekçesinde AYM kararına uymayan her iki mahkemenin görevlerini kötüye kullandıkları belirtildi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı kanalıyla HSK’ye gönderilmek üzere verilen şikâyet dilekçesinde İstanbul 14. ve 15. Ağır Ceza Mahkemesi heyetindeki hâkimlerin, AYM tarafından verilen bireysel başvuru kararını tanımamak ve gereğini yerine getirmemek suretiyle görevlerini kötüye kullandıkları belirtildi. Dilekçede, hâkimler hakkında mevzuatta kendilerine tanınmayan bir yetkiyi kullanmak suretiyle görevi kötüye kullanmak, şikâyetçinin mahkemeye erişim hakkını ve bu bağlamda adil yargılanma hakkını engellemek, şikayetçi hakkında siyasi hakların kullanılmasını engellemek ve şikâyetçi hakkında hürriyetten yoksun kılmak suçlarından suç duyurusunda bulunuldu. İtiraz reddedilmişti Milletvekilliği düşürülen Enis Berberoğlu hakkında AYM’nin verdiği “hak ihlali” kararının ardından İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, “yerindelik denetimi kapsamında kaldığı” gerekçesiyle yeniden yargılamaya yer olmadığına karar vermişti. Enis Berberoğlu’nun avukatları da bu karara karşı üst mahkemeye itirazda bulunmuştu. İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi de itiraz hakkında “karar verilmesine yer olmadığına” hükmetmişti. l İSTANBUL/Cumhuriyet BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 234 5 678 9 1/ “Marulcuk” da denen ve kökleri iç sürdürücü olarak kullanılan bir bitki. 2/ 1 HÖKE L EK R 2 ORAN TAKA 3 REŞAD İ YE 4 ANANE ABA 5 N R İ BA İ D 6 TA Y İ NEKE 7 ARTEL REN Kabadayı... 8 Ş A T M İ Ç O Manisa’da 9 P E Y S İ M M her yıl düzenlenen geleneksel şenliğe ve bu şenlikte dağıtılan macuna verilen ad. 3/ Aynı işle ya da aynı insanla ilgili belgeler bütünü... Oylumlu. 4/ Rütbesiz asker... Cinsel güçsüzlük. 5/ Nijer’in başkenti... Bir nota. 6/ Portakal ve limonla yakın akraba olan bir meyve. 7/ Tabut... “Çinkirazı” da denen bir meyve. 8/ Afrika’da bir ülke... Belirti, emare. 9/ Belli bir amacı olmayan, dayanaksız söz... Otomatik para çekme ya da yatırma makineleri için kullanılan kısaltma. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Kendir tohumu... Suudi Arabistan’ın plaka imi. 2/ Kişinin kendisini iyi hissettiği ruhsal durum... Ham ipekten yapılmış astarlık kumaş. 3/ Hafif ve yavaş sesle söylenen... Herhangi bir gelişmenin birbirini izleyen bölümlerinden her biri. 4/ Ege yöresine özgü bir zeytin cinsi. 5/ Bir kimseyle birine gönderilen para ya da eşya... Lityum elementinin simgesi. 6/ Kuzu sesi... Sarımsak, yumurta sarısı ve zeytinyağından oluşan soğuk sos. 7/ İçe doğmayla akla gelen yaratıcı duygu... İlgi eki. 8/ Cennet bahçesi... Pamuktan dokunmuş basma. 9/ Kant’ın us ve bilginin sınırını ve olanaklarını saptamak için ortaya koyduğu felsefe yöntemi.