Katalog

12 24 KASIM 2020 SALI HABER/YORUM PAKISTAN BÜYÜKELÇISI QAZI, ÜLKESININ AZERBAYCAN’A DESTEĞINI YINELEDI: Ermenistan’ı tanımadık Ulusal çıkar, kamu yararı, cemaatler ve ‘şirketler’ Köy Enstitülerinden imam hatip lisesi ağırlıklı eğitim düzenine: o mükemmel 1961 Anayasası’ndan her şeyin bir tek kişide toplandığı bir yapıya yavaş yavaş ancak göz göre göre, sivil ve askeri darbelerle getirildik. “Geldik” diyemiyorum, “getirildik” sözcüğü daha uygun: çarpık iç dinamiklerle sömürgeci dış dinamikler, “negatiflerin yığımlı bir biçimde gelişmesine ortam hazırladı”: Gülen cemaati örneğinde olduğu gibi, “dincilerin yabancı devlet örgütleriyle ortak çıkar sağlamaları”, ulusal ortak çıkarların yerini aldı. Oysa ne olması gerekirdi: “ülkedeki çıkar gruplarının çıkarlarını, demokratik toplumsal örgütlenmeler yolu ile geliştirmeleri”: bu yolla ulusal çıkarların (makro maksimizasyonun) elde edilmesi ve “katılımcı demokrasi çatısı altında sosyal bir refah devletinin kurulması”. Hıfzı Veldet’ler, Sıddık Sami’ler, Mümtaz Soysal’lar ve daha niceleri tarafından hazırlanan o mükemmel 1961 Anayasası, sivil ve askeri darbelerle, dinciler de kullanılarak, kimi dış güçlerin büyük katkısı ile yerle bir edildi. Devlet Planlama Teşkilatı’ndan güçlü TBMM’ye: kuvvetler ayrılığından saydamlığa, sivil toplumsal örgütlenmelerden üniversite özerkliğine her alanda, gerçek demokrasinin yolunu açmıştık. Ancak bu aydınlanma ve katılımcı demokrasi yoluna taş koyan kimi iç ve dış odaklar “koalisyon” oluşturarak aydınlık yolu kapattılar. Katılımcı demokrasi yerine, “ulufe ve sadaka düzeninin yolunu açtılar”. Onların “bizim çocukları” ile Gülen benzeri dinciler, gizli koalisyon kurarak işi bugüne kadar taşıdılar. Ulusal çıkar yerine oligarşik çıkarlar Kuvvetler ayrılığına dayalı güçlü bir TBMM olsa, 1961 Anayasası’nın getirdiği DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) gibi bir örgüt kısa, orta ve uzun vadeli ekonomik ve sosyal kaynak kullanımını yönetse bugün neleri konuşurduk. 1960’lı yıllarda DPT önderliğinde yürütülen Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ya da DPT şemsiyesi altında ilerleyen Güney Antalya Turizm Kalkınma projesini izlerdik. Bugün neyi “tartışıyoruz”: deprem ve korona felaketleri karşısında güçleri yerel yönetimlerle birleştirerek sorunları çözmek yerine, “güçleri bölerek, zayıflayarak, sorunlar karşısında çözümsüzlüğe kilitlenerek gerilemeyi yaşıyoruz”. Kanal İstanbul gibi çılgın projelerde, “isteseniz de istemeseniz de yapacağız” noktasına geliyoruz. Kamu yararı, ulusal çıkar, toplumsal refah yerine, her ne pahasına olursa olsun “iktidarda kalma” bataklığına saplanıyoruz. Mükemmel 1961 Anayasası’ndan eşi benzeri uygulanmayan tek adam rejimine kilitleniyoruz. Demokrasi, toplumsal refah, halkın egemenliği ölçütlerimizi bir kenara itip, azgelişmişlik kısırdöngüsü bataklığına saplanıyoruz. Akılcılık, bilimsel ölçütler, çağdaş toplumsal değerler yok sayılarak 400500 yıl öncesinin inanç saplantılarına kilitlenen yönetimler, hiçbir zaman halka mutluluk getiremezler. Kaynakları ele geçirerek kurdukları oligarşik düzen kesinlikle geçicidir, sürdürülemez. Çünkü insanlara ne sosyal, ne ekonomik, ne de siyasal olarak mutluluk sağlayabilir. Dayandıkları oligarşik otorite, kendisini ayakta tutan kaynaklarını bir süre sonra kesinlikle kaybeder. Ülkeyi “şirket” sanıp yürütmeye kalkanlar, dünyanın “beş büyükten” daha büyük olduğu gibi, 83 milyonluk Türkiye’nin de, bu beş “yerel” şirketten daha büyük olduğu gerçeği ile sonunda yüz yüze gelirler. Bugün dünkü gibi, Devlet Planlama Teşkilatı görevde olsa, acaba Kanal İstanbul için ne derdi… 24 KASIM 2020 SAYI: 34744 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 1A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 199 sok. no:1/7 SarnıçGaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 71 40 20. l Antalya: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenigöl mh. Serik cad. Havaalanı yolu üzeri no: 38 Antalya Tel : 0242 340 50 40. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 06:25 07:55 12:56 15:24 17:46 19:11 Ankara 06:09 07:37 12:40 15:11 17:34 18:57 İzmir 06:30 07:56 13:03 15:38 18:01 19:21 SERTAÇ EŞ Pakistan, Türkiye ve Atatürk sevgisinin yoğun olduğu bir ülke. Son Karabağ savaşında tereddüt göstermeden Azerbaycan’ın yanında yer aldığını ilan etti. Pakistan’ın Ankara Büyükelçisi Muhammad Syrus Sajjad Qazi, Azerbaycan ulusuyla her daim yan yana olduklarını dile getirdi. Qazi, Karabağ’daki tutumu nedeniyle de halen Ermenistan’ı tanımadıklarını, Karabağ’ın Azerbaycan toprağı olduğuna ilişkin Birleşmiş Milletler (BM) kararlarının alınması sırasında da Pakistan’ın aktif rol oynadığını vurguladı. Qazi, ülkesinin çatışmalardaki tutumunu, Azerbaycan ve Türkiye ile ilişkilerini Cumhuriyet’e değerlendirdi, sorularımıza şu yanıtları verdi: Her zaman yan yanayız n Karabağ’daki çatışmalarda, baskılara karşın net olarak Türkiye gibi Azerbaycan’ın yanında yer aldınız. Türk kamuoyu ülkenizin Azerbaycan’la ilişkilerini merak ediyor, bilgi verebilir misiniz? Pakistan her zaman kardeş Azerbaycan ulusuyla yan yana durmuş ve onların kendilerini savunma haklarını desteklemiştir. Pakistan, Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’daki konumunu tamamen destekliyor, bu da BM Güvenlik Konseyi kararları ile aynı çizgidedir. Pakistan sürekli olarak işgal edilmiş Azerbaycan topraklarının tamamen geri verilmesi için çağrıda bulunmuştur ve bunu BM Güvenlik Konseyi kararlarına uygun olarak yapmıştır. Aynı zamanda Ermeni güçlerinin işgal altındaki Dağlık Karabağ ve Sertaç Eş bitişik bölgelerden geri çekilmesi için de aynısını yapmıştır. Pakistan, Dağlık Karabağ meselesinin durumu üzerindeki uluslararası yasal çerçevenin oluşturulması sırasında tarihi bir rol oynamıştır. Pakistan, 19931994 yılları arasında Güvenlik Konseyi tarafından Dağlık Karabağ için dört tane karar geçirilirken BM Güvenlik Konseyi’nde görev almıştır. Türkiye ve Pakistan tarafından eşzamanlı olarak desteklenen 822 sayılı ilk BM Güvenlik Konseyi kararı, Pakistan’ın BMGK’ye başkanlık ettiği sırada oybirliğiyle geçirilmiştir. Bu karar, Ermeni işgal güçlerinin Azerbaycan’ın Kelbecer bölgesinden ve diğer alanlarından derhal geri çekilmesini istemiştir. Türkiye gibi Pakistan da Azerbaycan ile Ermenistan arasında sürdürülebilir barışın, BM Güvenlik Konseyi kararlarının tam ve kapsamlı biçimde uygulanmasına Muhammad Syrus Sajjad Qazi ve Ermeni güçlerinin Azerbaycan topraklarından çekilmesine dayalı olduğuna inanmaktadır. Pakistan, Dağlık Karabağ meselesi çözülmediğinden dolayı henüz Ermenistan’ı tanımamıştır. n Karabağ savaşı sırasında Azerbaycan’daki sevinç gösterilerinde bu ülke yurttaşları Azerbaycan, Türkiye ve Pakistan bayraklarını da taşıdı. Azerbaycan ve Pakistan halkları arasında da kardeşlik duygularının geliştiğini söyleyebilir misiniz? En son çatışmalar başladığında, Pakistan hükümeti ve halkı kardeş Azerbaycan halkı ile yan yana durdu. Türkiye’nin de önemli bir rol oynadığı Rusya Federasyonu tarafından desteklenen üçlü anlaşma Güney Kafkasya bölgesinde barışı tesis etmek için yeni bir fırsat sunmuştur. Azerbaycan hükümetini ve kardeş Azeri halkını topraklarını işgalden kurtardıkları için tebrik ederiz. Ümit ediyoruz ki bu bölgede bir istikrar ve refah döneminin başlamasına yol açacaktır ve topraklarından olmuş insanların atalarının yurduna dönmelerini sağlayacak olan yolu açacaktır. ‘Tarihi bağlarımız var’ n Pakistan ile Türkiye arasında önemli savunma anlaşmaları var. Ülkenizin benzer ikili ilişkileri Azerbaycan’la da geliştirme eğilimi var mı? Türkiye gibi Pakistan’ın da Azerbaycan’la sağlam bir savunma işbirliği vardır. İki taraf, savunma gereçlerinin sağlanması için olduğu kadar askerlerinin de birbirlerinin eğitim kurumlarından faydalanması için birçok anlaşma ve mutabakat zaptı imzalandı. n Sizce Pakistan, Türkiye ve Azerbaycan’ı aynı noktada buluşturan etken nedir? Pakistan, hem Türkiye hem de Azerbaycan’la yakın işbirliği ilişkilerinin keyfini çıkarmaktadır. Bunlar ortak bir tarih, kültür ve inanç ile yerlerine sabitlenmiştir. Bu bağlar karşılıklı saygı, paylaşılan görüşler ve bölgede barışı, istikrarı ve gelişmeyi sağlamak için ortak bir istek ile karakterize edilirler. Onların Cammu ve Keşmir meselesine verdikleri destek, Pakistan ve bu iki ülke arasındaki yakın anlayışın bir tanığıdır. Bu üç ülke aynı zamanda başlıca bölgesel ve uluslararası meseleler üzerinde ortak görüşleri paylaşmaktadır ve BM, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) dahil bölgesel ve çok yönlü forumlarda yakından işbirliği yapmaktadır. l ANKARA ESKİ Yüce Divan’daki DÜAYNELIEŞRTAİ Yyargılama başlıyor FETÖ yöneticiliği ve üyeliği suçlarından hapis cezası alan eski Danıştay üyeleri Galip Tuncay Tutar, Vahit Bektaş ve Bülent Olcay’ın, “görevi kötüye kullanma” suçu yönünden Yüce Divan’da yargılanmasının ilk duruşması bugün görülecek. Heyete, eşi ve kızının Covid19 testinin pozitif çıkması nedeniyle karantinada olan AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın yerine başkanvekillerinden biri başkanlık edecek. Üç eski yüksek yargıç, ilk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde yargılanmış, örgütün yüksek yargı yapılanmasında “Danıştay abisi” olduğu belirtilen Tutar’a “örgüt yöneticiliği” suçundan 16 yıl hapis cezası verilmişti. “FETÖ üyeliği” suçundan tutukluyken etkin pişmanlıktan yararlanan ve tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılan Bektaş ise 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezasına çarptırılmıştı. Darbe girişimi öncesinde yüksek yargı üyelerinin görevini sona erdiren yasa görüşmeleri sırasında protesto için cüppesini Danıştay binasındaki odasının camına asan Olcay’a ise “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 13 yıl 6 ay hapis cezası verilmişti. l ANKARA/Cumhuriyet KULELİ LİSESİ ÖĞRENCİLERİ ‘Sahte rapor’ iddianamesi FETÖ/PDY örgütüne üye olduğu öne sürülen 11 eski tabip asker hakkında kendilerinden olmayan 33 askeri öğrenciyi sahte raporlarla askeri okuldan attıkları iddiasıyla yürütülen soruşturma tamamlandı. İddianamede Fethullah Gülen’in de aralarında olduğu 12 sanık yer alırken, askeri okuldan sağlık sorunları gerekçe gösterilerek tasfiye edilen 33 eski askeri öğrenci mağdurmüşteki sıfatıyla yer aldı. l İSTANBUL/Cumhuriyet MURAT ŞEVKİ ÇOBAN BERAAT ETTİ Baransu’ya 17 yıl hapis cezası Kapatılan Taraf gazetesinin yazarı Mehmet Baransu ile eski sorumlu yazı işleri müdürü Murat Şevki Çoban’ın, “Gülen’i bitirme kararı 2004’te MGK’de alındı” başlıklı haber nedeniyle “devletin gizli belgelerini ifşa ettikleri” gerekçesiyle yargılandıkları davada karar açıklandı. Anadolu 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada kararını açıklayan mahkeme heyeti, sanık Baransu’nun 4 ayrı suçtan toplamda 17 yıl 1 ay hapis ile cezalandırılmasına hükmetti. Heyet, sanık Murat Şevki Çoban’ın ise üzerine atılı suçları işlediğine dair her türlü şüpheden uzak kesin, inandırıcı delil elde edilemediğinden beraatına karar verdi. l AA İSRAİLLİ BM ELÇİSİ Kanter ile fotoğrafa Kılıç’tan sert tepki İsrail’in Birleşmiş Milletler (BM) elçisi Gilad Erdan’ın Fethullahçı terör örgütü (FETÖ) mensubu firari Enes Kanter’le bir araya gelip çekilmiş fotoğrafını sosyal medya hesabından yayımlamasına Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç’tan sert tepki geldi. Kılıç, FETÖ lideri Fethullan Gülen’in İsrail ve Yahudilik karşıtı görüşlerini her fırsatta dile getirdiğine dikkat çekerek “İsrail halkı, (FETÖ elebaşı Gülen’in) sözcüsüne gösterdiğiniz sıcak karşılama ve desteği göz önünde bulundurarak efendisinin (Gülen) Yahudiler hakkındaki hastalıklı görüşlerini de paylaştığınız sonucuna varmalı mı” dedi. l Haber Merkezi MSB’DEN AÇIKLAMA: Toplam 9 terörist etkisiz hale getirildi Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Barış Pınarı bölgesine saldırı girişiminde bulunan 6 PKK/YPG’li teröristin etkisiz hale getirildiğini bildirdi. Öte yandan İçişleri Bakanlığı, Yıldırım8 Operasyonu kapsamında Dargeçit kırsalındaki hava destekli operasyonda 3 teröristin silahlarıyla etkisiz hale getirildiğini ve etkisiz hale getirilen teröristlerden birinin, terörden arananlar listesinde gri kategoride yer alan, örgütün sözde Dargeçit sorumlusu “Reber” kod adlı M.O. olduğunun tespit edildiğini açıkladı. l ANKARA/Cumhuriyet BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Dört telli 1 bağlama. 2/ 2 Sınır nişanı... 3 Aralıksız yine 4 lenen ve artık düşünmeksizin yapılan eylemlerin tümü. 5 6 7 3/ Beyaz ya da 8 pembe renkli 9 P EDAGO J İ ED İ K B İ RA DAN N İ GAR OMA C A OD A L RUME L İ O T MA OY A J AKUZ İ EV İ BER FANN UÇ F ANT İ çiçekler açan zehirli bir ağaççık... Bir soru sözü. 4/ Öğütülmüş tahıl... Terlemekten ya da sıcaktan vücutta görülen küçük pembe kabartılar. 5/ Âşıktaşlık, flört... Duman lekesi. 6/ Bir işi yerine getirme... “ olan belli olur sözünden” (Karacaoğlan). 7/ Serbest meslek adamlarını içinde toplayan resmi birlik... Büyük ve sert taş kütlesi. 8/ Bir tür çoban kavalı... Yiyecek bulamayan, yoksul kimse. 9/ Sazın en ince ses veren teli... Mardin yöresinde mercimek köftesine verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Yunan müziğinde kullanılan telli bir çalgı... Ender, seyrek. 2/ Gökyüzüne bakmaktan duyulan korku. 3/ Genellikle ahşap zemin üzerine uygulanan bir tür vernik... Radyo dalgalarının yankısını alarak cisimlerin yerini ve uzaklığını saptayan aygıt. 4/ Kısık sesli küçük keman... Şöhret. 5/ Bezekçilikte kullanılan yeşil ve pembe dalgalı sedef... Eski dilde su. 6/ Bir takvim türü... Ergenlik sivilcesi. 7/ Köpek... Peru’nun başkenti. 8/ Bir adın ya da sözcüğün baş harfi. 9/ Yanağın alt kısmı... Argoda genç ve yakışıklı erkeğe verilen ad.