Katalog

12 29 EYLÜL 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz karikatür sanatçımız... Köklerinden elde edilen zamk hekimlikte kullanılan otsu bir bitki. 2 Katolik inancıyla ters düşen kitap ve insanların engizisyon tarafından törenle yakılmasına verilen ad... Kolayca geçit vermeyen, aşılması çok güç doğal engel... İzler, nişanlar. 3 Lozan Antlaşması’nın yapıldığı saray... Hz. Muhammed için okunan dua... Gaetano Donizetti’nin bir operası... Olumsuzluk belirten bir önek. 4 Tarla sınırı... Dikran Çuhacıyan’ın, sinemaya da aktarılmış üç perdelik opereti. 5 Meslek... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim... Bir nota... “Git, def ol” anlamında argo sözcük... Mezopotamya’da kurulmuş en büyük sitelerden biri... Ettore Scola’nın bir filmi. 6 Ege Bölgesi’ndeki Beşparmak Dağı’nın antik dönemlerdeki adı... “Gamzen ne dem ki çeküp hunfeşân olur / Uşşakı dil figâra ecel mihrbân olur” (Nefi)... Doğu Karadeniz yöresinde yetişen ormangülü... Irmakları geçmek için kullanılan sal. 7 Artvin ilinde bir yayla... İçin de magnezyum, kalsiyum, demir ve alüminyum bulunan doğal silikat... At eğitimine ve bu eğitimin yapıldığı yere verilen ad. 8 İspanyolların sevinç ünlemi... İtalya’da bir kent... Bir elektroliz aygıtındaki artı kutup... Bir deniz ya da liman manzarasını betimleyen tablo. 9 Eski Roma kentlerinde büyük çoğunluğun yaşadığı konutlara bölünmüş kira evlerine verilen ad... Elli şiniklik tahıl ölçeği... “Kadılar müftüler fetva yazarsa / İşte işte boynum asarsa / İşte hançer işte kelle keserse / Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan” (Pir Sultan Abdal). 10 Manganez elementinin simgesi... “Göklerden gibi rizan oluyor kar” (Cenap Şahabettin)... Başrolünü Marlon Brando’nun oynadığı bir film. 11 Havada beşte dört oranında bulunan element... Satrançta bir taş... Fırtınalı havalarda yağan dolu... Hinduların ilkbahar şenliği. 12 Çeşitli dans ve oyunlardan oluşan, zengin görünümlü sahne gösterisi. 13 Kalıtımın maddi temeli olan ve kromozomları oluşturan maddenin kısa yazılışı... Birçok klasik bale topluluğunda, bale hiyerarşisinin en Bu haftaki bulmaca ödülü Ulusun Ölümü ve Arap Devriminin Geleceği Vijay Prashad Yordam Kitap 15 EYLÜL 2019 18.09.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan 1746 KAZANANLAR: bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar Okan Özkan, ÇANAKKALE, Esin arasında yapılan çekilişte C. ReyesR. Elgueta’nın Çizgilerle Oflas, ZONGULDAK, Rıza Özcan Şili’de Allende’li Yıllar (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: Öztürk, Kemal Sarkılar, AYDIN, Ümit Küçükaras, Anıl Cengiz, M. Nilgün Bulhaz, Hayriye Sönmez, Şükrü Daban, Nilüfer Birsen Soyer Özen, ANKARA, Beliz Kanar, Emre İkizler, Naile Engin, Hande Ören, İSTANBUL, Aynur Gürsoy, ORDU, Seray Çelikel, Mustafa Kemal Özbek, Sema Elçi, Ayhan Özkurt, Uygar Kılıç, İZMİR, M. Gazanfer Çağlar, TEKİRDAĞ, Barış Koşar, ESKİŞEHİR, Cemil Özen, MUĞLA, Eylül Öztaş, AFYON, Fehime Küçükaydın, DENİZLİ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 İ B RAH İ MÇA L L I BAR İ S TA 2HE İ LOS E L İ A S CANE T T İ 3 AMP İ R İ ZM B I DLAL EBE 4 PO MA S A İ L E R NA AY VAZ 5H Ş EV AÇARAY TOKAY R 6UFO ELF BO ORAN S ABA 7 L E SULA ER ARU SİS İP 8 UDON TA R ANTU L A N E G RO 9 S EN BAK İ DE BE Ş E KOKU 10 İ R DO İ SO KAT KA İ KEN 11 G İ C İ M İ K REAL TOY AND 12 Ö C E Ş Y AM TRATA ABRA 13 R O M L E Z E Z D R A M A U T U K 14 E F İ J İ ENAY İ PA 15 Y E L E M E AHAGGAR 16 L E T O L O J İ K A Sİ 17 A L O N P E R N O L 18 Z İ H N İ D E R İ N LAL 19 A N A TOR YAMA TO devam edecek. 20 P İ K A K A M E R İ Y E yüksek sırası... Koşmaları ve atışmalarıyla tanınmış, 19. yüzyıl halk ozanı. 14 Topraktan yapılmış, kulpsuz ve küçük çömlek... Bir gıda maddesi... İki tarafına ağaç dikilmiş geniş kent yolu. 15 Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e gömüldüğüne inanılan kıta... Bir mal ya da paranın, emek verilmeden sağladığı gelir... Eski dilde üzüm. 16 Yahudi soykırımı... Yeşim Ustaoğlu’nun bir filmi. 17 Suyu, işleme ve dağıtım tesislerine iletme... Parola... Ekvator. 18 Büyük balıkların göğsüne yapışık olarak yaşayan küçük balıklara verilen ad... Bir değiş tokuşta üste verilen şey... Bir nota. 19 Bir kimse ya da topluluğun başkalarında bıraktığı izlenim... Geri dönen, ricat eden... Ortaçağda açık denizlerde kullanılan yelkenli gemi. 20 Uzun yıllar Fenerbahçe’de oynayan, ulusal takımın Romanya ile yaptığı ilk maçında iki golü de atan futbolcumuz. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Birçok ülkenin gazete ve dergilerinde yayımlanan karikatürleriyle uluslararası bir üne sahip olan ve geçenlerde 87 yaşındayken ölen Arjantinli karikatür sanatçısı... İnsan içine çıkmaktan hoşlanmayan. 2 Sümerlerde güneş tanrısı... Çin’de 7. yüzyılda Moğol istilacılara karşı geliştirilen bir dövüş tekniği... Mezopotamya halklarının ay tanrısı... Sersem, ahmak. 3 Cinsiyet hücreleri dışında kalan, vücut hücrelerinin tümü... “Bir sesi duymaya göreyim / İki gözüm iki çeşme” (Orhan Veli)... Bir ticaret senedinin üzerine yazılan kefillik... İki ağaç ya da iki direk arasına asılan ağ yatak. 4 Tifo gibi bazı hastalıklara eşlik eden kas zayıflığı... Mantar katmanı çok gelişen bir tür meşe... İdrar yolları hastalıklarını konu alan tıp dalı. 5 “ değil sevdamız akardı geceye” (Ahmed Arif)... Bir nota... Japonya’ya özgü bir tür güreş... Yalnızca büyüklüğü ile belirlenebilen fiziksel nicelik. 6 Yeryuvarlağının yıl içinde Güneş’e en uzak olduğu nokta... Sivri üçgen ağızlı ve ince uzun hançer... Japon lirik dramı.. “Âlem çiçek olsa ben olsam / Dost dilinden tatlı bal bulamadım” (Pir Sultan Abdal). 7 Bir nota... İlaç... Brezilya’nın para birimi... Açı ölçmeye ya da çizmeye yarayan araç... Hakan Günday’ın bir romanı. 8 Bal ve zencefilden yapılan Rus içki 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... si... Doğu Karadeniz yöresinde danaburnuna verilen ad... Kesilen ağacın yerde kalan kütük dibi. 9 Bir cins güvercin... Birkaç Müslüman bir arada toplu namaz kılmak istediklerinde, içlerinden birinin öne geçerek namaz kılanlara önderlik etmesi... İzlanda’nın plaka kodu... Bir müzik parçasının, dinleyicilerin isteği üzerine bir kez daha çalınması. 10 Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde yetişen, tadı salatalığa benzeyen ve turşusu yapılan bir meyve... Ardahan ilinde bir ılıca ve madensuyu... Kısa tüylü bir av köpeği cinsi. 11 Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... İslamlıktan önce Kâbe’de duran üç puttan biri... Bir gösterme sıfatı... Bir bağlaç... Tiyatroda sahne. 12 Evlenme çağına gelmiş genç kızlar için kullanılan sözcük... Bahçe, avlu gibi mekânlarda, güzel bir görüntü yaratmak amacıyla yapılan süs çeşmesi... Utanma, hayâ. 13 Tunus’un plaka kodu... Toplu ya da turistik geziler için yapılmış büyük otobüs... Ses... Kapadokya’da peribacaları ve kilisele riyle ünlü bir vadi. 14 Eski Roma evlerinde, üzeri kısmen açık orta mekân... Su bulunmayan yerde su niyetiyle toprak, kum gibi şeylerle abdest alma... İnanmış, aklı yatmış olan. 15 Kâbe’ye girerken hacıların örtündükleri dikişsiz bürgü... Bilgisayarlar arasında iletişimi telefon hattı yardımıyla sağlayan aygıt. 16 Argoda hamam... Japon mutfağına özgü, et suyu, erişte ve çeşitli malzemeyle hazırlanan bir tür çorba... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 17 Yunan mitolojisinde, Zeus’tan gebe kalıp Tityos adlı devi doğuran kız... “Mısır anasonu” da denen ve tohumlarından kekik kokulu bir yağ elde edilen otsu bir bitki. 18 Radyum elementinin simgesi... Bir organın aşırı gelişmesi. 19 Çin dili ve edebiyatını konu alan filoloji dalı... Telefon sözü. 20 Yoksullara yiyecek dağıtan hayır kurumu... Çıplak vücut resmi... Olağanı aşan büyüklüğü olan. TELEVİZYON Hazırlayan: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK BAŞARILI BİR DRAM... “Fil Şarkısı” adlı film bugün saat 21.30’da TRT 2’de gösterilecek. Elephant Song, Charles Binamé tarafından yönetilen ve aynı başlıklı sahne oyunundan Nicolas Billon tarafından uyarlanan 2014 Kanada yapımı bir drama filmi. Film 2014 Toronto Uluslararası Film Festivali’nde gösterildi.  Film, kökleri bambaşka yerlerde aranacak sorular soruyor. Filmin hikâyesi bir psikiyatrist ve hastası üzerinden anlatılıyor. YAYIN AKIŞI 11.45 Hanedan 12.40 Ailenin Yeni Üyesi 13.35 Kaplan Soyu 14.30 Zaman Makinesi 15.00 Kutup Ayıları 15.55 Rikki’nin Türkiye Rotası 16.25 Ekmek Parası 17.25 En Tehlikeli Okul Yolları 18.45 Yiyeceğin Serüveni 19.15 Bahçenin Gizli Yaşamı 21.05 Bilimin Ev Hali 21.35 Kaplan Soyu 22.30 Hastane İstanbul 23.30 10’Larca Bilgi 00.00 Hayvan Yavruları 08.00 Haber Bülteni 09.15 Tülin Şahin ile Hamilelik Günlüğü (t) 10.05 %100 Futbol (t) 11.15 Ruhun Doysun 12.20 Osman Müftüoğlu ile Yaşasın Hayat (t) 15.20 Zaman Yolcusu Türklerin İzinde (t) 16.15 0’dan 100’e 18.00 Haber Bülteni 18.20 Çarşı – Pazar Ekonomi (t) 19.10 O Anın Hikayesi (t) 20.00 Ana Haber 22.00 NTV Belgesel Kuşağı 09.45 Western Kuşağı Silverado 13.00 Sinema Dünyası 13.30 Konser ZamanıYıldızlar Topluluğu 15.00 Belgesel: Eski Mısır Hazineleri 1 16.00 Evliya Çelebi 16.30 Anadolu Arkeolojisi 17.00 Resim Sevinci: Bob Ross 18.00 Tarihin Ruhu 18.30 Nakkaşın Fırçası 19.00 Muasır 19.30 Murat Boncuk’la Atölye 20.00 Aramızda Müzik Var 21.00 Fotoğraflar 21.15 Film Önü 21.30 Yabancı Sinema: Fil Şarkısı 23.10 Film Arkası 00.45 Western KuşağıSilverado 11.00 Halkın Ekonomisi 14.00 Bilim ve Toplum 17.00 Teorik Bakış 18.30 Ana Haber 19.30 Yeni Ufuklar 20.30 Tarihten Gelen 23.00 Gece Bülteni 00.00 Umudumuz Spor 08.30 Çalar Saat Hafta Sonu 11.15 Mucize Doktor 13.30 Benden Söylemesi 15.30 Bir Aile Hikâyesi 19.00 Anahaber 20.00 Yaparsın Aşkım 00.15 Yasak Elma 11.00 Müzik Mutfağı 11.45 Bir Besteci Bir Hikâye 14.15 İki Ses 16.30 İstanbul’un Sesleri 17.30 Binbir Renk 18.00 Ezgiler 23.00 Pazar Gecesi Konseri 07.00 Güne Merhaba 09.00 İşimiz Estetik 10.00 Hafta Sonu 11.05 Şeffaf Oda 12.00 Haber 13.15 Dünyadan 15.00 Haber 15.10 Renkler 17.00 Haber 19.00 Ana Haber 21.00 Para Dedektifi 22.00 Yeşil Doğa 23.00 Haber 23.10 Pazar Akşamı Futbol 09.45 Altın Peşinde 15.35 Gizli Milyarder 16.30 Bilinmeyene Yolculuk 17.25 Uzaylılarla Temas 18.15 Kırsalda Yaşamak Zor 19.10 Bering Boğazı’nda Altın 21.00 Adam Savage İle Çılgın Tasarımlar 22.50 Goblin Works Garajı 23.45 Aaron’un İşe İhtiyacı Var 24.35 İşte Sürat İşte Ses 09.55 Cosmos: Bir Uzay Serüveni 10.50 Apollo: Ay’a Dönüş 11.45 Sular Çekilince 12.40 İnanılmaz Makineler 14.20 İnanılmaz Makineler 15.10 Korkusuz Balıkçılar Derlemeler 16.05 Cosmos: Bir Uzay Serüveni 17.00 Activate 18.00 Salgın 19.00 Salgın 20.00 Activate 22.05 Muhteşem Gezegenimiz 23.00 Activate 00.00 Salgın cumtv@cumhuriyet.com.tr SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Yaymaca Yaymaca propagandanın sonradan üretilmiş Öz Türkçesi, tutacağını zannetmiyorum! Fakat öyle bir coğrafyada yaşıyoruz ki herhangi bir konuya el atsanız istediğinize kitleleri inandırabilirsiniz. Türk zekâ oyunu mangala diye konsept son 10 senedir ortalıkta dolaşmakta, federasyonu bile kuruldu. Spor demek yarışma demek, mangala turnuvası, şampiyonası, mangala dünya şampiyonu ne duyuldu ne görüldü. Gelin görün ki benim çocukluğumdan beri hiçbirimizin duymadığı bu spor(!) satrancın atasıymış! Afrika’dan apartılan içinde kuyu ve taşlar olan iptidai oyun Türkiye’de zekâ oyunlarının başını çekmeye başladı. Zenci İsa Efsanesi gibi, Afrika’dan çıkan Türk Zekâ Oyunu önderliğinde bir Zihin Sporları, Akıl Oyunları, Zekâ Sporları Federasyonu kurulup bir türlü spor olduğuna inanılamayan satrancın bu bünyede hizaya sokulacağını yazalı yıl oldu. O günden bugüne, ortaya TSF haberlerini de dağıtan uydu antencinin açtığı briç ve satranç televizyonundan tutun da, robotik eğitimine dek içine her şeyin konulduğu eğitmen belgelerine satrancın da dahil edilmesi hep gündemde kaldı. Reklam olsun diye bir palavranın yayınına çıkanlar, aynı zamanda kendi inşa ettikleri işlevsiz dernek üzerinden iktisadi işletme kurmadan, makbuz kesmeden kurs açıp otel kapatırken bir de okullara eğitmen pazarlamaya çalışıyorlardı. İki yazı kaleme aldığınızda “Hocam” haline geldiğiniz bir ülkede ortaya çıkan her türlü şarlatan işi, antrenörlükten hakemliğe, bürokratlığa oradan hakeza platform açıp kendini uzman ilan etmeye kadar vardırdı. Sadece satrancın tanımını da değiştirmekle kalmadılar tarih bile yazıyorlar. Satrancı kim buldu? Herhalde Hintliler ama hiç bir önemi de yok, kıstas alınması gereken tarih ilk turnuvanın düzenlendiği 1851 ve sonrası. Bulsak bulsak biz buluruz, çünkü biz savaşçı milletiz diye sözde bilimsel yazılar kaleme alanlar herhalde çocukken okula Fil sırtında gitmekteydiler! 1991 yılında TSF bir spor federasyonu olarak kuruldu, daha evvelki “Dernekler Yasası”ndan yararlanan benzer organizasyon da hemen sonrasında lağ vedildi. Sporda lisans uygulaması vardır ve satranç spor olduğuna göre oyuncuların tıbbi kontrolden geçmeleri de salık verilir. Lakin dünyada lisans ve onun verilişi adına doktor kontrolu yalnız liglerde uygulanır. Zamanında ligde hem de tur öncesi doping kontrolü yaptıran yönetici şimdi çıkmış uluslararası kurallardan bahsediyor. Müptedinin fikri olmaz, işine gelen her şeyin propagandasını yapar, yayar! Vatan, millet, Sakarya, Atatürk derken şahsi kredi kartıyla kuruma mal alır, getirilerinden yararlanır, business class uçar, üstelik yönetim kurulu sadece bu kararların altına imza atmaz bir de doğruluğunun propagandasını yapar. Barış Öztürk turnuvalarının Ukrayna ayağının gerçek organizatörü Mihalçişin bu günlerde Türkiye’de yeni bir kamp yapmaya hazırlanıyor. Kamp satrançta elzem mi? Tabii ki değil satraççıya her gün kamp! Ama unutmayın Adriyan Mihalçişin’in oğlu Yuri Mihalçişin Ukrayna’nın nasyonal sosyalist partisi SVOBODA’dan devşirme ve parlementodan istifa edip ulusal Güvenlik birimlerine katıldıktan sonra ülkenin Göbells’i olarak anılmakta. İnşallah Yuri, Bayan Milli Takım kampını ziyaret eder de TSF’nin bugüne dek kimlerle işbirliği yaptığı bir kez daha uluslararası alanda kayıt altına alınır! Propagandanın sonu yok! Kadrolarını “Efsane”, “Kabiliyet”(!) diye lanse edenler bu kişilerin ileri yaşlardaki 2300’den 1800’e bile düşen performanslarını zekâ oyunuyla nasıl izah edecekler? Sporun özü yarışma ve yaş ile cinsiyet yarışmacılar arasında fiziki performans farkı yaratır. Peki zamana karşı nasıl duracaksınız; çok çalışarak! Bayina Başta’da, 2 GM, 7 IM ve 2 FM karşısındaki 9.5/11 ile 2634 reytinglik performansım tabii ki satranca stoik yaklaşımımın eseriydi: GM Suat Atalık(2516)IM Miodrag Perunoviç (2437), LuçaniPojega Maçı, Bayina Başta 2019, NimzoHint Savunması 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Ac3 Fb4 4.Af3 b6 5.Vc2 Fb7 6.a3 Fc3 7.Vc3 d6! (7...00 8.Fg5 d6 9.Ad2 Capablanca Varyantına erken d5 sürüşünü elimine ederek geçer.) Konumumuzda 8.e3 ve g3 etkisiz varyantlarken 8.Fg5 h6 9.Fh4 g5 10.Fg3 Ae4 problematik.15 dakikalık düşünme süresi sonucu 8.g4! Yenilik Abd7 9.g5 Ae4 10.Vc2 c5 11.Fg2 f5 (Bence 11... d5 12.cd5 ed5 daha kritik.) 12.gf6 Vf6 13.Fe3 d5?! (13...00 gerekliydi.) 14.Va4! (Açmaz son derece etkili.) b5! 15.Vb5! Ad6 16.Va4 Ac4 Daha evvel de yazdığım gibi sporda zinde kalıp teknikman da başta hesapta güçlü olmanız gerekir.17.dc5! e5 (17...Ab2? 18.Vb3! Ad3 19.ed3 Va1 20.Şe2 kazanır.) 18.b4 a6 19.00 Fc6 20.Vb3 Kb8 21.Kac1 00 22.Kc4! (22.Ad2 Vg6 23.Ac4?? Vg2! kaybeder.) dc4 23.Vc4 Şh8 24.Va6 Kb5 (24... Ka8 tehdidiyle.) 25.Fg5! Vg6 (25... Ve6 26.Ad4!) 26.Ah4 Vg5 27.Vc6 Kbb8 28.Vd7 Vh4 29.Vh3 Vd4 30.Vd3 Vb2? (30...Vh4 31.c6 daha dirençliydi.) 31.Kb1 Vd4 32.Vd4 ed4 33.Fe4 Kfe8 34.f3 g6 35.a4 Siyah terk eder. 10