Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: İLKNUR FİLİZ dishab@cumhuriyet.com.tr 714 AĞUSTOS 2019 ÇARŞAMBA Rusya’dan radyasyon itirafıSeverodvinsk’teki kazadan sonra kentin kimi kısımlarında seviyenin 16 kat arttığı bildirildi Devlete ait nükleer enerji şirketi Rosatom, patlamaya rağmen roket denemelerinin süreceğini duyurdu. Rusya’nın Arhangelsk bölgesinde bulunan bir askeri tesiste geçen hafta roket motor denemesi sırasında yaşanan kazaya ilişkin Moskova yönetiminden yapılan yeni açıklamalar, Orta Menzilli Nükleer Kuvetler Anlaşması’nın (INF) ortadan kalkmasıyla yeniden tartışılmaya başlanan nükleer silahlanma yarışına yönelik kaygıları şiddetlendirdi. Rusya’nın devlete ait nükleer enerji şirketi, Akkuyu nükleer projesinin de yüklenicisi olan Rosatom tarafından yapılan açıklamada, geçen perşembe meydana gelen kazada hayatını kaybeden 5 kişinin roket deneme merkezi personeli olduğu, patlamaya rağmen denemelere devam edileceği Baltık’ta tehlikeli karşılaşma Rusya Savunma Bakanlığı, Baltık Denizi üzerinde Savunma Bakanı Sergey Şoygu’yu taşıyan uçağa yaklaşan F18 Hormet tipi NATO uçağının Rusya ordusuna ait Su27 tipi iki uçak tarafından uzaklaştırıldığını duyurdu. Bakan Şoygu’yu taşıyan uçağın Kaliningrad’dan başkent Moskova’ya gitmekte olduğu belirtildi. Rus Tass ajansının haberine göre, NATO uçağı Baltık Denizi’nin uluslararası suları üzerindeki hava sahasında harekete geçti ancak Şoygu’nun uçağına eşlik eden Su27’ler tarafından uzaklaştırıldı. Savunma Bakanı’nın Kaliningrad’da donanma okulunun inşaatının başlamasına yönelik törene katıldığı belirtildi. ‘ATAMBAYEV DARBE YAPACAKTI’ Kırgızistan’da yolsuzluk ve görevi kötü kullanma suçlamaları ile gözaltına alınan eski Cumhur başkanı Almazbek Atambayev’e “darbe girişimi” suçlaması gel di. Kırgızistan Ulusal Güvenlik Ko mitesi Başkanı Orozbek Opum bayev, “Darbe yapılması için ka na ihtiyacı vardı” sözleriyle, es ki Kırgız lideri darbe hazırlığı yap makla suçladı. Kırgızistan Başsav cılığı Operasyonel Araştırma Fa aliyetleri ve Soruşturma Dene tim İdaresi Başkanı Zamir Beyşe keyev ise Atambayev’e cinayet ve başka ciddi suçlamalar yöneltil diğini açıkladı. Atambayev’in, gö zaltı sırasın da hayatı nı kaybeden özel kuv vet görevlisi ni öldürmek le suçlandı ğını da kay detti. Kırgı Atambayev zistan ya salarına gö re, bu suçlamalar doğrultusun da Atambayev ömür boyu hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir. Atambayev’in evine geçen haf ta güvenlik güçleri tarafından bir baskın düzenlenmiş fakat politi kacının kaldığı köy halkının en gel olması nedeniyle gözaltına alınamamıştı. Güvenlik güçleri ile Atambayev’in destekçileri ara sında çıkan çatışmalarda bir kişi yaşamını yitirmişti. Zelenskiy’den vatandaşlık adımı Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya’da siyasi baskı gören kişilere Ukrayna vatandaşlığı verilmesi için düğmeye bastı. Reuters’ın haberine göre Zelenkskiy, siyasi baskı altındakilere ve Ukrayna’nın doğusunda Rusya yanlısı yanlısı ayrılıkçılara karşı Kiev tarafında savaşan yabancılara vatandaşlık verilmesini kolaylaştıran yasa tasarısını içeren kararnameye imza attı. Habere göre, başvurmak isteyenlerin Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’ndan ya da bir diplomatik misyondan siyasi inançları nedeniyle ülkelerinde tehlike altında olduklarını belirten bir sertifika almaları gerekiyor. Zelenskiy’nin geçen nisanda göreve gelmesinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçılar için Rus pasaportu alımını kolaylaştırma adımını atmıştı. Deneme merkezi. duyuruldu. Rusya’dan kazayla ilgili dikkat çekici bir açıklama da radyasyon seviyesiyle ilgiliydi. Meteoroloji kurumundan yapılan açıklamada, Severodvinsk şehrinde kimi bölgelerde radyasyon seviyesinin 16 kat arttığı bildirildi. Patlamanın ardından Savunma Bakanlığı yetkilileri şehirdeki radyasyon oranında bir yükselme olmadığını açıklamıştı. TASS’ın ismi açıklanmayan bir sağlık yetkilisine dayandırdığı haberine göre, kazanın ardından yaralananlara ilk müdahaleyi yapan doktorlar Moskova’da bir klinikte özel tedavi al tına alındı. Doktorlara ayrıca olayla ilgili bilgi açıklamamaları için gizlilik anlaşması imzalatıldığı da öne sürüldü. Interfax’ın haberine göre ise Rus yetkililer, kazanın yaşandığı Nyonoksa köyünün bugünden itibaren boşaltılmasını tavsiye ettiklerini duyurdu. Trump’tan füze iddiası Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhaçev tarafından kazada hayatını kaybedenler için yapılan açıklamada, “Onları anmak için yapacağımız en iyi şey yeni silahlar için daha fazla çaba harcamak olacaktır” ifadeleri kullanıldı. ABD Başkanı Donald Trump ise olayla ilgili Twitter’dan paylaştığı mesajda, kazanın NATO’nun “Skyfall” olarak adlandırdığı “Burevestnik” kruz füzesi ile ilgili olduğunu öne sürdü. Trump ayrıca, “ABD, Rusya’daki füze patlamasından çok şey öğreniyor. Biz de benzer, ancak daha gelişmiş teknolojiye sahibiz” ifadelerine yer verdi. Rus basını kaza sırasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in şubatta tanıtımını yaptığı yeni nesil “Zirkon” füzesinin denendiğini öne sürdü. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise Trump’ın değil Rosatom’un açıklamalarının dikkate alınmasını istedi. Peskov ayrıca, son dönemde artan askeri kazalarla ilgili “Maalesef oluyor. Bunlar trajedi. Burada bizim için önemli olan, bu kazalar sırasında hayatını kaybeden kahramanların hatırlanması” şeklinde konuştu. Peskov ayrıca, Putin’in, “Rusya’nın geliştirdiği teknolojilerin diğer ülkelerin ulaştığı seviyenin çok ilerisinde olduğu” yönündeki sözlerini hatırlattı. Rusya’da son bir ayda meydana gelen askeri kazalarda 20 kişi yaşamını yitirdi. Washington ile Moskova arasında 1987 yılında imzalanan INF, karşılıklı ihlal suçlamalarının ardından bu ay başında ortadan kalkmıştı. Dünyanın en işlek havalimanlarından Hong Kong’da eylemler dün de sürerken kaos görüntüleri objektiflere yansıdı. Kimi BM, diyaloğa çağırdıprotestocular ise “Vicdan’, “Adalet” yazılı pankartlar taşıdı. Hong Kong’da hükümet, zanlıların ana kara Çin’e iadesini kolaylaştıran yasa tasarısının tamamen iptal edilmesi için iki ayı aşkın süredir devam eden protestolara karşı yumuşama sinyali göstermezken uluslararası toplumdan Pekin’e bağlı özerk yönetime, eylemcilerle diyalog çağrısında bulundu. Uçuşlar yine iptal Dünyanın en işlek havalimanlarından Hong Kong’da polisin demokrasi yanlısı gösterilere sert müdahalesini protesto etmek için düzenlenen oturma eyleminin beşinci gününde dün, uçuşlar bir kez daha iptal edildi. Önceki gün iptal edilen uçuşların sabah saatlerinde tekrar başlaması üzerine protestocular, geçiş güzergâhlarında düzenledikleri oturma eylemiyle yolcuların checkin kontuarlarına ve uçuş kapılarına gitmesini engellemeye çalıştı. Gecikmelerin yaşanması üzerine havalimanında tüm uçuşların iptal edildiği haberi geldi. Bazı yolcular duruma tepki gösterirken çoğu yolcu ise eylemcileri desteklediklerini ifade etti. Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet ise dün Hong Kong’da yaşananlara ilişkin açıklamasında, polisin göstericilere sert müdahalesine ilişkin endişelerini dile getirdi. Polisin göstericilere karşı orantısız güç kullandığına yönelik iddiaların soruşturulması gerektiğini söyleyen Bachelet, ayrıca, Hong Kong yetkilileri ve halkını “sorunları barışçıl şekilde çözmeyi amaçlayan açık ve kapsayıcı bir diyaloğa girmeye” davet etti. Asya’nın finans merkezi konumundaki kentte yaşanan gerilim havası piyasalara da olumsuz yansırken Hong Kong Özerk Yönetimi Lideri Carrie Lam, dün yaptığı basın açıklamasında protestocuları “panik ve kaos durumu yaratmaya çalışmakla” suçladı. Protestocuların yönetimi “dönüşü olmayan bir yola sokmak üzere olduğunu” söyleyen Lam, sert müdahalede bulunmakla suçlanan Hong Kong polisini ise “aşırı zor şartlarda çalışıyorlar” diyerek savundu. Protestolcuların “istifa” çağrılarının merkezindeki Hong Kong liderinin bazı anlarda sesinin titremesi ve bir gazetecinin birden fazla kez sorduğu “Yasa tasarısını iptal etmeye yetkiniz var mı” sorusuna cevap vermemesi dikkat çekti. Pekin’den sevkıyat Diğer yandan Çin ordusundan çok sayıda zırhlı araç ve üstü kapalı kamyonların, önceki gün Hong Kong’un sınırında bulunan Şıncın kentine gidişine ilişkin sosyal medyada yayılan görüntüler, “müdahale” senaryolarına yol açtı. ABD’li Cumhuriyetçi Senatör Mitch McConnell, Çin’in protestoculara müdahale etmeye kalkışmasının “kabul edilemez” olacağını söyledi. Eski bir İngiltere sömürgesi olan Hong Kong’un son yöneticisi Chris Pattern ise Pekin’in Hong Kong’a askeri müdahalede bulunmasının bir felaketle sonuçlanacağını, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in bunu görecek olgunlukta olduğunu söyledi. Hong Kong’daki gösteriler haziran ayında suç işlediklerinden şüphelenilen kişilerin Çin’e iadesine imkân veren tartışmalı yasa tasarısı nedeniyle başlamıştı. Düzenlemenin muhaliflerin susturulması için kullanılabileceğini savunan göstericiler, yönetimin tasarıyı askıya almasına rağmen eylemlerine, “tamamen iptal” talebiyle devam etme kararı almışlardı. Venezüella’da ‘Ulusal Meclis feshedilebilir’ Venezüella’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun, yaklaşık üçte ikisi muhalif milletvekillerinden oluşan ancak yetkileri daha önce büyük ölçüde kısıtlanan Ulusal Meclis’i feshedip, erken seçim kararı alması gündemde. Üyeleri Maduro iktidarına yakın Kurucu Meclis tarafından belirlenen bir komisyonun, seçim tarihini belirlemek üzere çalışmalara başladığı öne sürüldü. Kurucu Meclis ayrıca, aldığı bir başka kararla Ulusal Meclis üyesi dört muhalif milletvekilinin dokunulmazlığı nı kaldırdı. Söz konusu milletvekilleri “ihanet ve kumpas kurmakla” suçlanıyor. Geçen ocak ayında kendini Venezüella Devlet Başkanı ilan eden ve pek çok ülke tarafından da bu sıfatı tanınan Ulusal Meclis Başkanı ve muhalif hareketin lideri Juan Guaido ise Kurucu Meclis’in aldığı kararların anayasaya aykırı ve geçersiz olduğunu savundu. Twitter’dan açıklama yapan Guaido, hükümetin kendi ticari ve kişisel çıkarları için her tür barışçıl çözümü engellediğini savundu. Avustralya’da bıçaklı saldırı Avustralya’nın Sidney kenti dün bıçaklı saldırıya sahne oldu. Bir kişiyi yaralayan saldırgana çevredekiler sandalye ve süt kasasıyla müdahale etti. Ruhsal sorunları olduğu açıklanan 21 yaşındaki zanlının önce bir kadını öldürdüğü ardından elinde bıçakla sokağa çıktığı kaydedildi. Kimi kaynaklar gencin tekbir getirdiğini iddia etti. Yetkililer, saldırgan gencin “bilinen terör bağlantısı olmadığını” ve olaya “terörizm şüphesi” ile yaklaşılmadığını söyledi. Zanlıdan, ABD ve Yeni Zelanda’da beyazların üstünlüğünü savunan kişiler tarafından düzenlenen saldırıların detaylarının yer aldığı bir harici bellek çıktığı belirtildi. İngiltere HMS Kent gemisini ABD koalisyonu kapsamında bölgeye gönderdi. LondraTahran tanker mesaisinde Tahran hükümeti, İngiltere ile İran arasında son dönemde yükselen tansiyonun sebeplerinden olan, İngiltere tarafından el koyulan Grace1 adlı İran gemisinin serbest bırakılmasının gündemde olduğunu açıkladı. İran Limanlar ve Denizcilik Kurumu Deniz İşleri’nden Sorumlu Yardımcısı Celil İslami tarafından yapılan açıklamada, ülkeler arasında tankerin serbest bırakılması için yazışmaların yapıldığı belirtildi. IRNA’nın haberine göre, İngiltere’nin de sorunun çözülmesi için ilgi gösterdiğini vurgulayan İslami, “Bu konuyu çözmek adına gerekli yazışmalar yapılarak karşılıklı olarak taraflara sunulmuştur” ifadelerini kullandı. Cebelitarık yönetimi İran gemisinin serbest bırakılmasının gündemde olmadığını duyurdu. İngiltere, 4 Temmuz’da İran’a ait petrol tankerini, Suriye yaptırımlarını deldiği gerekçesiyle Cebelitarık Boğazı’nda alıkoymuştu. Tankerin varış noktasının Suriye olmadığını açıklayan İran ise 19 Temmuz’da Hürmüz Boğazı’nda denizcilik kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle İngiltere bandıralı petrol tankeri Steno Impero’yu alıkoyduğunu açıklamıştı. Gelişmelerin ardından, İngiltere, Basra Körfezi’nde deniz ticaretinin güvenliğinin sağlanması amacıyla uluslararası bir devriye misyonu kurulması çağrısında bulunmuş, kendi tankerlerine savaş gemilerinin eşlik edeceğini duyurmuştu. Öte yandan İran’a karşı Basra Körfezi’nde uluslararası koalisyon kurup devriye gücü oluşturmaya yönelik ABD planına katılmayı kabul eden İngiltere, Körfez’e savaş gemisi yığmaya devam ediyor. ABD’nin Basra Körfezi’nin petrol ticareti açısından stratejik önemdeki Hürmüz Boğazı’nda devriye gezmesini planlandığı Denizcilik Güvenlik Misyonu çerçevesinde, İngiltere’nin HMS Kent savaş gemisini önceki gün bölgeye yönlendirdiği öğrenildi. STK’lere yine Salvini engeli İtalya Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı, aşırı sağcı Lig partisinin lideri Matteo Salvini, Akdeniz’de sivil toplum kuruluşlarının (STK) kurtardığı 500’ün üzerindeki göçmenin İtalya’ya gelişini engellemek için çalıştığını belirtti. Salvini, Akdeniz’de üç farklı grup halinde kurtardığı 151 düzensiz göçmenle 12 gündür denizdeki bekleyişini sürdüren İspanyol STK Proactiva Open Arms gemisiyle, 4 operasyonda 356 kişiyi kurtaran Fransız Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) ve SOS Akdeniz adlı STK’lere ait Ocean Viking gemisine izin vermeyeceğini yineledi. Twitter’dan açıklamalarda bulunan Salvini, “Bu sabah (dün) bakanlıkta 500’ün üzerindeki göçmenin (İtalya’ya) gelişini önlemek için çalışıyorum. Bunlardan 350’si için Libya, limanlarını açmıştı. Richard Gere’in ziyaret ettiği diğerleri içinse karasularımıza giriş yasağı getirdim ve İspanya’ya gitmelerini tavsiye ettim” mesajını paylaştı. Salvini, göçmenlerle denizde bekleyen STK gemilerinin akıbetine ilişkin ise “Bu işin nasıl biteceğini size söyleyeyim; ben vazgeçmeyeceğim” yorumunda bulundu. Geçen cuma günü Open Arms’ın gemisini ziyaret eden ünlü aktör Richard Gere, Roma hükümetine limanlarını sığınmacılara açma çağrısı yapmıştı. Bu çağrıya tepki gösteren Salvini, “Sen kaç sığınmacıyı villanda ağırlıyorsun Richard” yanıtını vermişti. Salvini, Gere’a “Open Arms gemisindeki sığnmacıları özel uçağı ile Hollywood’daki villasına götürmesini” söylemişti. Oğul Bolsonaro’ya yargıdan fren Brezilya’da aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun oğlunun ABD Büyükelçisi olarak atanmasını engellemek için savcılar harekete geçti. Bolsonaro, milletvekili olan oğlu Eduardo’yu Washington Büyükelçiliği görevine geçen ay aday göstermişti. Ülkede büyük tepkiyle karşılanan bu adım muhalefet milletvekilerinin de Brezilya Yüksek Mahkemesi’nden atamayı engelleme çağrısında bulunmalarına neden oldu. Brezilya Başsavcılığı, federal mahkemeden bir kişinin diplomat olabilmeEduardo Bolsonaro si için 3 yıl yurtdışında görev yapmış olması yönünde karar alması talebinde bulundu. Savcılık başvurusunda, “Diplomasi tecrübesi olmayan bir kişinin atanması ulusal çıkarları ve gizli bilgileri riske atabilir, özellikle de kişisel ilişkilerde yakınlık varsa” ifadesi kullanıldı. Eduoardo Bolsonaro’nun ABD ile yakın ilişkiler içerisinde olduğu biliniyor.