Katalog

12 15 TEMMUZ 2019 PAZARTESİ Torpilli 15 Temmuz T ürkiye’de demokrasi bir türlü yerleşik ve özümsenmiş bir düzen haline gelemediği için, ülke, askeri darbelerden de bir türlü kurtulamadı. Türkiye, 1950 yılında çok partili serbest seçimli sisteme geçtiğinden beri, üç askeri darbe yaşadı. 27 Mayıs 1960’taki askeri darbe, merkez sağdaki Demokrat Parti üyesi bir başbakanın ve iki bakanın idam edilmesiyle sonuçlandı. 12 Mart 1971’deki askeri darbe, binlerce sol görüşlü vatandaşın işkence tezgâhlarından geçmesiyle ve onlarcasının yaşamını yitirmesiyle sonuçlandı. 12 Eylül 1980’deki askeri darbe, on binlerce sol ve sağ görüşlü vatandaşın işkence tezgâhlarından geçmesiyle ve yüzlercesinin yaşamını yitirmesiyle, Cumhuriyet Halk Partisi’nin, Adalet Partisi’nin, Milliyetçi Hareket Partisi’nin ve Milli Selamet Partisi’nin kapatılmasıyla, söz konusu partilerin yöneticilerine siyaset yasağı konmasıyla sonuçlandı. Ancak söz konusu üç darbenin mağdurları da, daha sonraki yıllarda, 27 Mayıs’ı, 12 Mart’ı ve 12 Eylül’ü “Demokrasi ve Milli Birlik” günü adı altında veya başka bir ad altında anma gününe ve resmi tatile dönüştürmediler. Bunu DP’nin yerini alan AP ve onun lideri Süleyman Demirel de yapmadı; bunu CHP ve onun liderleri Bülent Ecevit ve Deniz Baykal da yapmadılar; bunu bir dönem CHP’nin yerini alan SHP ve onun lideri Erdal İnönü de yapmadı; bunu MSP ve onun lideri Necmettin Erbakan da yapmadı; bunu MHP ve onun lideri Alparslan Türkeş de yapmadı. Söz konusu partiler ve liderler, bu darbelere karşı tavırlarını açıkça ortaya koydular, ancak bu mağduriyetten bir ulusal resmi gün yaratmadılar. 15 Temmuz 2016’da gerçekleşen darbe girişimi ise 27 Mayıs, 12 Mart ve 12 Eylül gibi uygulamaya konabilmiş bir darbe olmadığı halde, onlardan farklı olarak bir askeri darbe girişimi olduğu halde, AKP iktidarı, bu darbe girişimi kendilerine yönelik diye, 15 Temmuz’u resmi anma günü ilan etti. AKP ve onun lideri Recep Tayyip Erdoğan, CHP’den ve Bülent Ecevit’ten, DP’den ve Adnan Menderes’ten, AP’den ve Süleyman Demirel’den daha önemli olduğu için mi, 15 Temmuz için bir ayrıcalık tanındı? 15 Temmuz’a tanınan ayrıcalık nesnel tarihsel bir gerçekliğin sonucu mudur, yoksa bir çeşit narsizmin ve megalomaninin, kendini her şeyden daha önemli ve her şeyin üzerinde görme alışkanlığının ürünü müdür? Örneğin, sadece 15 Temmuz darbe girişimini değil, 15 Temmuz dahil, tüm darbeleri ve darbe girişimlerini kınayan ve anan özel bir gün olsa ve bu günün de adı “Demokrasi ve Milli Birlik” günü olsa, böyle bir gün halkın tüm kesimleri tarafından daha yaygın bir biçimde benimsenmiş olmaz mıydı ve böyle bir gün gerçekten de milli bir birlik ruhuyla herkes tarafından gönüllü olarak yaşatılamaz mıydı? 15 Temmuz üzerinden, 27 Mayıs’ı, 12 Mart’ı, 12 Eylül’ü unutturmak kime ne fayda sağlayacaktır? Ayrıca, 15 Temmuz darbe girişiminin arkasında olan Fethullah Gülen çetesi bu darbe girişimini yapacak hale nasıl gelmiştir? Bu çete devletin içine nasıl ve kimlerin desteğiyle sızmıştır? “Ergenekon”, “Balyoz”, “Oda TV” ve “Casusluk” gibi sahte yargı süreçleri sırasında bu yasadışı çete örgütlenmesine karşı neden bir önlem alınmamıştır? “O zaman bu çete AKP’ye ve Erdoğan’a dokunmuyordu, hatta onlarla işbirliği içindeydi, bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın” diye düşünüldüğü için mi bu önlem alınmamıştır? “Demokrasi ve Milli Birlik” gününde demokrasinin ve milli birlik ruhunun samimi ve özümsenmiş bir biçimde yaşatılabilmesi için, öncelikle bu sorularla hesaplaşılması gerekmektedir. Düzeltme notu: 8 Temmuz 2019 tarihli “Dış politikadaki kısırdöngü” başlıklı yazıda, dizgi servisindeki teknik bir hata nedeniyle, “inşa etmek” ifadesi “ikna etmek”; “başka ülkeler” ifadesi “banka ülkeler” olarak yayımlanmıştır. 15 TEMMUZ 2019 SAYI: 34249 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 03:43 03:35 04:07 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 05:37 13:15 17:13 05:25 13:00 16:56 05:52 13:22 17:16 Akşam 20:43 20:24 20:42 Yatsı 22:28 22:06 22:20 YORUM S400’ler nihayet geldi... 12 Temmuz 2019 tarihi, Türk cı ve ABD’ye karşı milli egemenlik meselesidir aslında! Amerikan ilişkileri açısın Yeri gelmişken önem dan artık bir “milat”tır. le belirtelim: ABD’yle Türkiye elbette kısa va 1964’teki krizin ardından dede ABD yaptırımların 1967’de SSCB ile anlaşan dan olumsuz etkilenecektir ancak daha önce S400: Tercih mi,ki yazılarımızda da belirttiği miz gibi orta ve uzun vadede zorunluluk mu?Türkiye kazançlı çıkacaktır:  ve 1974’teki krizin ardından, 1975’te İncirlik başta 21 ABD üs ve tesisini kapatan Süleyman Demirel’di, ancak o dönem hiçbir mu S400’lerin askeri boyutu Türkiye silah envanterini çe S400’ler ABD’ye bağımlılığın panzehridir. “ABD yerine Rusya’ya bağımlı oluruz” endişeleri yersizdir; zi halefetin aklına Demirel’i antiemperyalist ilan etmek ve Amerika’yla savaştığını iddia ederek desteklemek gelmedi!  şitlendirerek tek ülkeye bağımlılığı kıracaktır ve S400’leri milli füze savunma sistemi inşa etmenin ara aşaması olarak değerlendirecektir. ABD’nin S400’lere karşılık Türkiye’yi F35 programından çıkarması, aslında bir yaptırım değil, Türkiye’ye iyilik olacaktır. 6 Haziran 2019’da bu köşede belirttiğimiz gibi yüzde 85 oranında ABD’ye bağımlı hava kuvvetlerimiz F35 ile yüzde yüz bağımlı olacaktır ve yazılımı ABD’nin elindeki bu uçakların en kritik zamanda “kullandırılmayabileceği” riskiyle hep karşı karşıya olacağız!  Askeri ambargonun, örneğin 1975’te Türkiye’ye orta ve uzun vadede nasıl kazançlara (Aselsan) dönüştüğü ortadadır.  ra birincisi Rusya “bağımlı olunabilecek” bir süper güç değildir; ikincisi temel hedef milli füze savunma sistemi kurmaktır ve Rus füze savunma sistemi, teknoloji transferi boyutuyla bu temel hedefin aşamasıdır. Türkiye’nin S400 alabilmesi de, bir yönüyle ABD hegemonyasının inişe geçmesiyle ilgilidir zaten.  Milli egemenlik meselesi Burada esas sorun, AKP hükümetinin S400’lere bakışıdır. Erdoğan’dan Çavuşoğlu ve Akar’a kadar AKP yönetimi S400’lerin alımını “bir tercih değil, zorunluluk” olarak nitelemektedir. Kendi ifadeleriyle AKP S400’leri tercih etmemiş, Obama yönetimi Patriot vermediği Güvenli bölge sorunu AKP’nin “tercih değil zorunluluk” şeklindeki bakışı, iki önemli risk taşımaktadır: Birincisi, yine AKP yönetiminin belirttiği gibi Patriot almak istemeleridir. S400 aldıktan sonra Patriot da almak güvenlik ihtiyacı ile değil, AKP’nin iktidarda kalmak için ABD tekellerini memnun etme zorunluluğuyla açıklanır ancak! İkincisi, S400’lere ve ondan kaynaklanacak ekonomik yaptırımlara karşılık AKP’nin Suriye’nin kuzeyinde ABD’ye taviz verme potansiyelidir. Bu konuda endişeliyiz. Zira S400’lerin Türkiye’ye gelmesinin ardından Hulusi Akar ile ABD Savunma Bakan Vekili Mark Esper arasında yapılan te S400’lerin siyasi boyutu için almak zorunda kalmıştır! O nedenle S400’ler AKP için kendi ajandasını uygu lefon görüşmesinden sonra Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada kullanılan 11 Mart 2019’de bu köşede layabilmenin bir enstrümanı; şu ifade endişemizin kaynağıdır: belirttiğimiz gibi S400’lerin Tür Rusya’yla kendisine alan açan “Görüşmede, Suriye’de güvenli kiye yararına şu iki siyasi sonu bir anahtar, ABD’yle pazarlıkta bölge oluşturulması konusun cu olacaktır: 1. TürkAmerikan elinde tutacağı bir karttır. (Kuş da önümüzdeki hafta bir ABD ilişkilerine eşitlik ve denge ge kusuz AKP’nin niyetinden ba heyetinin acilen Ankara’ya lecektir. 2. TürkRus ilişkileri ğımsız olarak S400’lerin alın gönderilmesi konusunda mu nin seviyesi yükselecek, Asta ması Türkiye için çok yararlı ol tabakata varıldı.” na formatı kurumsallaşacak ve muştur.) Nedir bu aciliyet? Hem de bölge merkezli dış politika uy Oysa AKP’nin “tercih değil zo S400’lerin hemen üstüne! gulama koşulları gelişecektir. runluluk” gördüğü S400’ler, ABD’nin uygulayacağı yap Özetle 25 Şubat 2019’da bu Türkiye’nin çıkarları için siya tırımlar değil, asıl tehdit köşede altını çizdiğimiz gibi si bir tercih, güvenlik ihtiya Suriye’de güvenli bölgedir! TELEVİZYON Hazırlayan: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK YAYIN AKIŞI 11.25Ailenin Yeni Üyesi 13.15Eskiler Alıyorum 16.00Hayat Yarışı 20.30Geçmişin Gölgesinde 21.00İşgal Girişiminden Dirilişe 15 Temmuz’un Anatomisi 22.35Medeniyet Kaşifleri 23.05Timbavati. Bir Kedinin Öyküsü 23.55Büyük Mücadele 00.50Hayat Yarışı 01.20Medeniyet Kaşifleri 01.50 67 49 32 Kuzey 07.30 Günaydın Türkiye 10.00 Televizyon Gazetesi 12.00 Bunu Bilmek Lazım 12.30 Gün Ortası 15.00 Sendikacılık Okulu 15.30 Büyük Saat 16.00 Nasıl Yani 18.00 Tarihten Gelen 19.00 Ana Haber 20.00 Çıkış Yolu 23.00 Gece Görüşü 08.00 Kendine İyi Bak 10.00 Aşk Laftan anlamaz 12.45 Kuaförüm Sensin 16.00 Yeni Gelin 18.45 Show Ana Haber Bülteni 20.00 Güldür Güldür Show 11.15 Yeryüzleri 11.30 Resim Sevinci . Bob Ross 12.00 Hayat Sanat 12.30 Koleksiyoner 13.00 Dünya Müzik Gelenekleri 13.30 Bir Zamanlar 14.30 Bir Resim Bir Hikâye 15.00 Tarihin Ruhu 17.00 Bir Zamanlar 17.30 Bizim Resmimiz 18.00 Hayat Sanat 19.00 Geleneğin Kalp Atışları 19.50 Fotoğraflar 20.00 Belgesel . Benim Şehrim Benim Ülkem 20.30 Bir Zamanlar 21.00 Tarih Söyleşileri 22.50 Yeryüzleri 23.30 Bir Zamanlar 00.00 Hayat Sanat 00.30 Geleneğin Kalp Atışları 10.35 Hurda Avcıları 11.25 Avustralya Kamyoncuları 12.15 Alaska. Son Sınır 13.55 Bering Boğazı’nda Altın 14.45 Avustralya Kamyoncuları 16.30 Alaska. Son Sınır 18.15 Nasıl Yapılmış? 19.10 Avustralya Kamyoncuları 21.55 Ölümcül Av 22.50 İşte Sürat İşte Ses 23.45 American Chopper 24.30 Yabanda Yaşamak 08.00 Çalar Saat 10.45 Bizim Hikâye 13.00 Her yerde sen 16.00 Yaparsın Aşkım 19.00 Fox Ana Haber Bülteni 20.00 The Taste Türkiye 22.15 Efsane Aile 06.00 Güne Merhaba 09.00 Haber 10.00 15 Temmuz Demokrasi DirenişiÖzel Yayın 21.00 Akıl Çemberi 23.00 Günün Sonu 01.00 Gece Haberleri ODTÜ’de eylem devam ediyor ODTÜ yönetiminin ruhsatsız olarak Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’na (KYK) yurt inşa ettirmek istemesi, polis müdahalesi ve ardından kesilen binlerce ağaca yönelik tepkiler ke silmiyor. ODTÜ’de öğrenci, mezun, sendika ve oda temsilcileri ile CHP, HDP ve TİP milletvekilleri ODTÜ A4 Kapısı’ndan Kavaklık’a kadar yürüyerek basın açıklaması yaptı. Rabia Naz’ın babası Şa ban Vatan da katıldığı yürüyüşte, Kavaklık’ın karşısına Rabia Naz için fidan dikildi. Yürüyüş ve basın açıklaması, toplulukların düzenlediği çeşitli etkinlikler ile devam etti. l ANKARA/Cumhuriyet İstiklal Caddesi’nin adı Mursi Caddesi oluyor Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet’in kuruluşunun temellerinin atıldığı 4 Eylül Kongresi’ne ev sahipliği yapan Sivas’ta, AKP’li Belediye İstiklal Caddesi’nin adını “Şehit Muhammed Mursi Caddesi” olarak değiştirdi. 50 yıllık İstiklal Caddesi’ne, yargılandığı mahkeme salonunda ölen Mısır’ın devrik Cumhurbaşkanı Mursi’nin adının verilmesi, STK’lerin tepkisini çekti. Sözcü’nün haberine göre, Cumhuriyet Kadınları Derneği Sivas Şube Başkanı Nurten Yanalak, kararı yargıya taşıyacaklarını açıkladı. Kararı onay için valiliğe gönderildi. l Haber Merkezi Sayan: Kütüphaneyi yıkıp pazaryeri yapalım Ağrı Belediye Başkanı AKP’li Savcı Sayan’ın, kütüphaneyi yıkıp yerine pazaryeri yapılacağını açıkladığı görüntüleri sosyal medyada tepki yarattı. Sosyal medyada yayımlanan görüntülerde, eski bir binaya giren Sayan’ın, kültür müdürünü arattırıp “Bu kütüphanenin durumu nedir? Mülkiyeti size mi ait? Bunu bakanlığa söyleyelim, devretsin, biz bunu yıkalım pazaryeri yapalım” dediği görüldü. Sosyal medyadan kendisine yönelik tepkiler üzerine Sayan, eleştirenlere hakaretamiz bir açıklama yaparak binanın metruk bir yapı olduğunu söyledi. l İç Politika 06.00 Güne Başlarken 09.00 3. Yılında 15 Temmuz 13.00 Öğle Bülteni 16.00 Günün İçinden 16.10 3. Yılında 15 Temmuz 19.00 Akşam Haberleri 19.10 3. Yılında 15 Temmuz 20.00 Ana Haber 21.00 Mete Çubukçu ile Pasaport 22.00 Haber Bülteni 23.00 Gece Bülteni 07.00 Can Atakli Ile Gün Başlıyor 10.00 Haber 10 12.00 Kulis 13.00 Haber 13 15.00 Haber 15 16.00 Tele Ekonomi 18.00 Ana Haber Bülteni 19.00 Ana Haber Bülteni 20.00 18 Dakika 20.30 Dik Açı 22.00 Soru Cevap 10.00 Nat Geo ile 80’ler 10.55 Satın Al Ve Yok Et 11.45 Uçak Kazası Raporu Özel 12.40 Kanunsuz Ada Özel 13.35 Sokak Dahisi 14.25 Nat Geo ile 80’ler 15.20 Ahmak Bilimi 16.10 Sınır 17.05 Sokak Dahisi 19.00 Ahmak Bilimi 20.00 Çığır Açan Buluşlar 21.00 Kanunsuz Ada Özel 22.00 Uçak Kazası Raporu Özel 23.00 Dubai Havalimanı 23.50 Yıldızlarla Buluşma 01.30 Ahmak Bilimi [email protected] BULMACA SEDAT YAŞAYAN KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] [email protected] SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Baş bodos 1 laması omurga 2 hattına dikey 3 olarak inşa 4 edilmiş gemi. 5 2/ Arkadaş, dost... Aydın’ın Söke ilçesinde ünlü bir antik kent. 3/ Küba 6 7 8 9 kökenli bir dans 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ve müzik... Kalça 1 K Ü N D E K A R İ kemiği. 4/ “Mısır 2 E N E K E L İ T anasonu” da deni 3 F İ T U M A M İ len ve tohumların 4 İ T K R E Ş dan kekik kokulu 5 R E V Ü R A M İ bir yağ elde edilen 6 ANNE E L otsu bitki. 5/ Akıl 7 P A R E O E D E lı... Eski Mısır’da 8 A R İ F A L A T güneş tanrısı. 6/ 9 H A T E M K A R İ Bir gösterme sıfa tı... F.H. Dağlarca’nın bir şiir kitabı... Bir renk. 7/ Birlikten yoksun ve anlaşamayan gemi mü rettebatı için kullanılan sözcük. 8/ Çuhadan yapılmış, dilimli bir başlık... İlaç. 9/ Emile Zola’nın bir romanı... Düz ve geniş arazi. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Serseri, haşarı, saygısız kimse. 2/ Ceylan... Atın ya da eşeğin yeni doğmuş yavrusu. 3/ Gümüşhane’nin Torul ilçesinde, doğal güzel liğiyle tanınmış bir göl... Bir tür kalın ve kaba kumaş. 4/ Daha çok Türk halklarının mü ziklerinde kullanılan bir tür nefesli çalgı. 5/ Evli olmadığı bir kadının dostluğuna mazhar olmuş kimse... “Yilbik, tutarık” gibi adlar da verilen sinir hastalığı. 6/ Bizmut elementinin simgesi... Yedinci cennet. 7/ Hawaii kökenli ve üzeri rengârenk çiçekli bir tür yazlık göm lek. 8/ Bir aygıtın ya da aracın ana çizgilerini gösteren çizim... “Yangın kavmindeniz / Ne giysek ” (Hulki Aktunç). 9/ Teşhis koyma.