Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: İLKNUR FİLİZ dishab@cumhuriyet.com.tr 78 HAZİRAN 2019 CUMARTESİ Tahran’dan Paris’e retFransa, İran’ın etkisini sınırlandırma konusunda ABD ile ortak tutumda olduklarını belirtti PALMER KIBRIS’TA ABD’nin Dışişleri Müsteşarı Matthew Palmer adada temaslarda bulundu. GKRY lideri Nikos Anastasiadis, Palmer’dan silah ambargosunun kaldırılmasını istedi. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ise ambargonun kaldırılmasının barış çabaları İran, Paris’ten yapılan, nükleer program için “yeni müzakere” önerisini kabul etmedi. Gerekçe olarak “kapsamlı görüşmelerin uluslararası uzlaşıya zarar vereceğini” gösterdi. ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin çekildiği İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmanın (JCPOA) tarafı olmayı sürdüren Fransa’dan gelen “yeni müzakere” talebi, Tahran’ın tepkisiyle karşılaştı. Fransa Cumhurbaşkanı Em ABD Merkez Komutanlığı Şefi Korgeneral Frank McKenzie, “İran tehdidi” gerekçesiyle Ortadoğu’da askeri varlıklarını artırmalarının, Tahran’a bölgede geri adım attırdığını savundu. ABD, bölgeye USS Abraham Lincoln savaş gemisinin yanı sıra B52 savaş uçakları göndermişti. ‘Sabotajın arkasında devlet var’ İran ile ABD ve bölgedeki müttefikleri arasındaki tansiyonun geçen ay yükselmesine neden olan petrol sabotajları hakkında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne rapor sundu. Raporda, BAE’de ikisi Suudi bandıralı dört petrol tankerine düzenlenen sabotaj saldırısının arkasında bir devletin olduğu ileri sürüldü. nı olumsuz etkileyeceği uyarısında bulundu. D. Akdeniz geriliminde son perde Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon yatakları için tek taraflı ilan ettiği “Münhasır pailykkİlGsaodrşa.onıimmKislğıHobazaroralgsnısllialaly,aaduzAnşımmBgdDealaallısirını manuel Macron’un, önceki gün Nor Raporda, saldırıyı düzenleyen gü Ekonomik Böl mandiya Çıkarması’nın 75. yıldönümü vesilesiyle ağırladığı Trump’la yaptığı basın toplantısına İran gündemi damga vurdu. Trump, JCPOA’dan çekilme kararının ardından İran’a uygulanan yaptırımların “çok etkili” olduğunu belirterek nükleer programın yeniden müzakere edilmesi önerisini tekrarladı. “Durumu çok hızlı bir şekilde düzeltebiliriz. İran hükümetinin konuşmak istemesini anlıyorum. Bu çok iyi. Konuşacağız ama bir şey kesin: Nükleer silah sahibi olamazlar ve sanıyorum bu konuda Fransa Cumhurbaşkanı benimle tümüyle aynı fikirde” ifadelerini kullandı. İran’ın nükleer silah sahibi olmaması ve bölgedeki nüfuzunu sınırlandırma konularında ABD ile ortaklaştıklarını belirten Macron ise “Bölge barışı he pimizin ortak hedefi. Yeni müzakereler açmalıyız” dedi. Daha önce 2015’te imzalanan JCPOA’nın korunmasından yana olduğunu ifade eden Macron’un bu sözleri, yeni bir tutum olarak yorumlandı. ABD’den yeni yaptırım Önceki gece yapılan konuşmalara, Tahran’dan yanıt gecikmedi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, yaptığı yazılı açıklamada Avrupalı tarafları JCPOA çerçevesindeki taahhütleri yerine getirmemekle eleştirdi. Trump’ın sözlerinin “temelsiz, çelişkili” olduğunu belirten Musevi, “Bu şartlarda nükleer anlaşmanın ötesindeki konuların günde me getirilmesi JCPOA’nın korunmasına yardımcı olmaz. Ayrıca nükleer anlaşmada kalan taraflar arasındaki güvensizliğin artmasına zemin hazırlar” ifadeleriyle kapsamı geniş müzakere önerisini reddetti. Öte yandan ABD Hazine Bakanlığı’nın, İran’ın en büyük petrokimya şirketi grubu PCC’nin de aralarında bulunduğu İran petrokimya sektörüne yaptırım kararı aldığı dün gündeme yansıdı. Maas da gidiyor Bu arada, ABDİran geriliminde arabulucu olmak istediğini açıklayan Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin gelecek hafta Tahran’a gi cün “gelişmiş ve koordineli” yöntemler kullandığı, bunun için gelişmiş deniz seyir bilgisine sahip olması gerektiği belirtildi. Rapora ayrıca, dalgıçların gemilerin gövdelerine patlayıcılar yerleştirdiği, bu patlayıcıların tankerlere ciddi hasar verdiği vurgulandı. Raporda sabotajın hangi devlet tarafından yapılmış olabileceğine değinilmedi. ABD, daha önce saldırıyla ilgili İran’ı suçlamış Tahran yönetimi ise olayı “İsrail’in provokasyonu” olarak nitelendirmişti. deceği haberleriyle birlikte gündeme Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın da İran yolcusu olduğu yansıdı. Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian’ın ise 13 Haziran’da Türkiye’yi de kapsayan bölge temaslarında İran konusunun da gündeme geleceği belirtildi. ge” kapsamında oluşturduğu parselleri uluslararası enerji firmalarına kiralayan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), ilk doğalgaz gelir paylaşım anlaşmasını imzaladığını duyurdu. Rum Kesimi Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis, Hollanda merkezli Shell, ABD’li Noble ve İsrail’in Delek firmalarının oluşturduğu konsorsiyumla, 2011 yılında Afrodit bölgesinde ulaşılan gaz yatağı için yapılan anlaşmada, üretimin süreceği 18 yılda yaklaşık 9.3 milyar dolar gelir elde edeceklerini duyurdu. Yataktan çıkarılan doğalgazın üretimine 202425 yıllarında başlanması öngörülüyor. Türkiye, GKRY’nin adımlarına karşılık geçen ay Kıbrıs Adası’nın batısında, Fatih gemisiyle sondaja başlamıştı. Erdoğan: Hakları koruyacağız Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan söz konusu anlaşmayla ilgili, “Kuzey Kıbrıslıların haklarını sonuna kadar korumakta kararlı oldukları” mesajı verdi. Yeni alınan sondaj ve arama gemileri ile koruma amaçlı fırkateynle rin bölgeye intikal ettiğini belirten Erdoğan, savaş gemileri dip dibe... TSK destekli muhalif güçlerden Ulusal Özgürleştirme Cephesi Hama’da operasyonlarını sürdürüyor. “Güney Kıbrıs’ın nasıl hakları varsa, aynı şekilde uluslararası hukuka göre Kuzey Kıbrıs’taki Türk soydaşlarımızın da hakları var” dedi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy da, anlaşmanın Türkiye ve KKTC için ka bul edilemez olduğunu belirterek, “Söz ko nusu anlaşma, Ada’nın doğal kaynakları üze rinde eşit haklara sahip olan Kıbrıs Türkle rinin haklarının GKRY tarafından gasp edil meye devam edildiğini gösteren somut bir Pasifik’te ABD örnektir” dedi. Aksoy yazılı açıklamasında “Bu nedenle Türkiye, Doğu Akdeniz’de ken Rusya ‘it dalaşı’ di haklarının yanı sıra, Kıbrıs Türklerinin de haklarını korumak için gerekli adımları at Farklı ülkelerin birbirleriyle çelişen egemenlik iddiaları nedeniyle gündemdeki yerini kaybetmeyen Güney Çin Denizi’nde Rus maktan çekinmeyecektir” ifadesini kullandı. May dönemi ya ve ABD donanmalarına ait savaş gemilerinin tehlikeli şekilde birbirlerine yaklaştıkları bildirildi. kapanıyor Rusya, ABD’nin USS Chancellorsville adlı gemisinin aniden rota değiştirerek kendi gemisi Admiral Vinorgardov’a 50 metre kadar yaklaştığını duyurdu. Rus Pasifik Filosu’ndan yapılan açıklama ‘IŞİD mahkemesi’ gündemde İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasına iliştin Brexit anlaşmasını parlamentoda kabul ettire Theresa May meyen Başbakan Theresa da gemilerinin önünün kesildiği belirtildi. Pasifik Filosu’nun ABD Donanması’na nota verdiği kaydedildi. ABD Donanması’ndan yapılan açıklamada ise “Bir helikopterin inmesi sırasında bir Rus savaş gemisi arkadan hızlanarak geldi. 1530 metreye kadar yanaştı. USS Chancellorsville motorlarını durdurarak manevra yaptı ve çarpışma ihtimalini ortadan kaldırdı” ifadesi kullanıldı. ABD’nin bölgede görevli 7. Filosu, Rus gemisinin tavrını “amatör” olarak eleştirdi. CNN International televiz Irak ve Suriye’de toprak hâkimiyeti kalmayan ve faaliyetleri büyük oranda çökertilen IŞİD’in bu ülkelerde yakalanan militanlarının yargılanması için özel bir uluslararası mahkeme kurulabileceği öne sürüldü. Alman Funke medya grubunun haberine göre, Belçika, Almanya, Finlandiya, Fransa, İngiltere, Hollanda, Avusturya, İsveç, İsviçre ve Avrupa Birliği (AB) temsilcileri geçen hafta İsveç’te bir araya geldi. Toplantıda, operasyonlarda yakalanan IŞİD’liler için kurulması olası mahkeme konusunda görüş alışveri şinde bulunuldu. Uluslararası özel ceza mahkemesinin Irak ya da Katar’da kurulması gündemde. Avrupa ülkeleri, Irak ve Suriye’de IŞİD üyeliği gerekçesiyle tutuklu bulunan vatandaşlarının geri gönderilmesine sıcak bakmıyor. Özel mahkemenin vereceği kararlar arasında idam cezasının bulunup bulunmamasının da ihtilaflı konulardan biri olduğu bildirildi. İdlib çevresinde çatışma Bu arada, Suriye ordusunun, Nusra bağlantılı HTŞ’nin büyük oranda kontrolün deki İdlib ve çevresine yönelik operasyonı sürüyor. El Masdar, ordunun İdlib’in güneyindeki Hama’da önceki gün kaybettiği yerleri geri almak için saldırı başlattığını, Kefr Hud kasabası ve Tel Mile tepesinin yeniden kontrol altına aldığını duyurdu. AA, bölgedeki Rus askerlerinin bir gözlem noktasından çekildiğini bildirdi. Londra merkezli, muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ise İdlib ve çevresinde önceki gün ve dün meydana gelen çatışmalarda 39’u cihatçı militan, 44’ü Şam’a bağlı güçler olmak üzere 83 kişinin öldüğünü açıkladı. May, dün Muhafazakâr Parti liderliği görevini bıraktı. May (62), yeni bir başbakan seçilene dek görevine devam edecek ancak Brexit ile ilgili dosyalarla ilgilenemeyecek. May, iki hafta önce istifa edeceğini açıkladığı konuşmasında Brexit sürecini sonuçlandıramamış olmaktan derin bir üzüntü duyduğunu söylemişti. İktidar partisinin yeni liderinin 22 Temmuz’da açıklanması bekleniyor. May’in koltuğu yonun Pentagon muhabiri Barbara Starr da, sosyal medya hesabı Twitter’dan gerginliğin yaşandığı anın görüntüsünü paylaştı. ‘Türkiye’nin İHA’sı vuruldu’ Libya’da ülkenin doğusunu kontrol eden General Halife Hafter’e bağlı Libya Ulusal Etiyopya arabuluculuğa soyundu Sudan’da cunta şiddetinin ardından Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed dün Hartum’a gitti. Hem askeri yönetim hem de muhaliflerin temsilcileriyle bir araya geldi. için adayların kampanyalarında öne çıkan konu, Brexit süreciyle ilgili ne tür politika izleyecekleri. Favori isim olarak görülen eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, anlaşarak ya da anlaşmasız 31 Ekim’de AB’den ayrılma taraftarı. Brexit Partisi lideri Nigel Farage, May’in yanı sıra Muhafazakâr Parti’nin başkan adaylarına dün bir mektup gönderdi. Mektupta iktidar partisini eleştiren Farage, partisinden bazı vekillerin Brexit müzakerelerine katılmasını talep etti. Ordusu’nun başkent Trablus’un kontrolünü ele geçirmek için geçen nisanda başlattığı taarruzun BAŞSAĞLIĞI ardından Ulusal Uzlaşı Hüküme ti (UUH) güçleri ile çatışmalar sürerken Hafter güçlerinin önceki gün Türkiye’ye ait bir insansız ha Hayatının her anında Atatürk ilke ve devrimleri ile yaşamış, va aracını (İHA) vurduğu öne sürüldü. Libya Ulusal Ordusu’nun medya organından yapılan açıklama Sudan’da başkent Hartum’da cuntanın sivil muhalefetin oturma eylemine son ver rin sayısının 113’e çıktığını açıkladı. Sudan Sağlık Bakanlığı’nın resmi haber ajansı SUNA’da ekonomik kriz nedeniyle başlayan gösterilerin hızla rejim karşıtı eylemlere dönüşmesinin ardın Tam Bağımsız Türkiye sevdalısı, Ulusal Sanayi ve üretiminin yılmaz savunucusu, Derneğimizin Genel Başkan Yardımcılığı ve da, “Trablus’taki Mitiga havalima mek için pazartesi günü başlat ki açıklamasına göre ise başkent dan ordu, 11 Nisan’da yönetime Denizli Şube Başkanlığı görevlerinde bulunan, nının pistinde park halinde bulunan bir Türk insansız hava aracı tığı operasyonda yaşamını yiti Hartum’da yaşanan çatışmalarda el koyduğunu açıklamış ve 30 renlerin sayısının 113’e yüksel ölü sayısı 61. yıllık Ömer el Beşir dönemi so CHP Denizli Milletvekili nı imha ettikleri” duyuruldu. Hafter cephesi, geçen cumartesi günü de başkent Trablus’un 80 kilo diği belirtilirken arabuluculuk için Etiyopya devreye girdi. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, AB: Şiddet dursun Ülkedeki şiddet olaylarının ar na ermişti. Ordunun ülke yönetimine el koymasının ardından sivil yönetime geçiş için eylem ya KAZIM ARSLAN'ı metre güneyinde yer alan Geryan şehri üzerinde yine Türkiye’ye ait bir İHA düşürdüklerini iddia et Sudan’da askerler ve muhalefet dından Afrika Birliği’nden önarasında arabuluculuk yapmak ceki gün sivillerin yönetiminiçin dün Hartum’a gitti. Ahmed, de bir geçiş hükümeti kurulana pan protestocular, geçiş hükümetinin nasıl oluşması gerektiğine dair askeri yetkililerle müza geçirdiği beyin kanaması sonucu aniden kaybetmenin derin üzüntüsü içerisindeyiz. Acımızın tarifi yoktur. mişti. Uluslarası toplumun tanıdı ilk olarak Askeri Geçiş Konseyi, dek Sudan’ın üyeliğini askıya al kere yürütüyordu. Ailesine, sevenlerine sabırlar diliyoruz. ğı yönetim UUH cephesi, “Hafter güçlerinin Mitiga havalimanında ardından muhalif yetkililerle bir ma kararı gelmişti. Avrupa Birliği Ülkedeki şiddet olayları, pa araya geldi. (AB) de, güvenlik güçlerinin gös zartesi günü iktidardaki Aske Hepimizin başı sağolsun. piste uzak bir noktaya bombardı Protestolara öncülük eden tericilere müdahalesine ilişkin, ri Geçiş Konseyi’nin Hartum’da man gerçekleştirdiğini” doğrula gruplardan Sudanlı Doktor güvenilir bir soruşturma başlatıl uzun süredir devam eden otur dı ancak İHA iddiasına ilişkin bir lar Merkez Komitesi ise otur ması ve şiddetin acilen sonlandı ma eylemine son vermek üze açıklama yapılmadı. ma eylemi yapanlara yönelik or rılması çağrısında bulundu. re askerlere ateş açma emri ver dunun operasyonunda ölenle Sudan’da 19 Aralık 2018’de mesiyle alevlenmişti.