Katalog

HABER/YORUM TASARIM: İLKNUR FİLİZ 158 HAZİRAN 2019 CUMARTESİ Konstantinopolcü İstanbul’u Konstanti nopol gibi görmek isteyenler varmış… Bu lafı söyleyenler, iktidara geldiklerinden bu yana halk önderi Atatürk, devrimci kadrosu ve onların kurdukları Cumhuriyet ile didişip durdular. Çürümüş bir hanedanlığı övdüler. Abdülhamit’in, Vahdettin’in ruhuna rahmet okudular. İstanbul’un işgaline göz yuman işbirlikçi Damat Ferit’in Hürriyet ve İtilaf Partisi ile Mustafa Kemal ve arkadaşlarını “cinayet şebekesi” diye tanımlayan İngiliz Muhipleri Cemiyeti yandaşlarının imzaladığı Sevr Antlaşması’nı yırtan Lozan Antlaşması’nı yerden yere vurdular. İstanbul’u kurtaranları “iki ayyaş” diye tanımladılar… Şimdi söyler misiniz lütfen: Kimmiş Konstantinopolcü? Havuz Dolsun Diye Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) seçimi, as lında nasıl bir düzen içinde yaşadığımızın belirgin kanıtlarından biri oldu. CHP Spor Kurulu Başkanı Yıldırım Kaya’nın yaptığı yoruma göre, Türkiye Futbol Federasyonu, başkan ve yönetimini delegeler seçmedi. AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, bütün federasyonlarda yaptığı gibi, TFF yönetimini de kendisi atadı. “Her şey benim ve benden olsun” mantığının sonucu TFF Başkanlığı’na, tıpkı Cengiz İnşaat gibi, Kalyon Grup gibi AKP iktidarının gözde ihaleci şirketlerin sahiplerinden Nihat Özdemir, satrançtaki şahın önündeki piyon olarak oturtuldu. Aslına bakarsanız “Her şey benim olsun” dayatması ile bu yıl, gölge İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı AKP’li Göksel Gümüşdağ’ın, yapay, şişirilmiş, para pompalanmış “proje” takımı Başakşehir, öyle ya da böyle şampiyon ilan edilecekti. Olmadı. Çünkü, İstanbul seçimleri, tıpkı futbol ligindeki ayak oyunları gibi bakara makara iptal edilmişti. Başakşehir’in ite kaka şampiyonluğu çok sırıtacaktı. AKP’ye oy gerekiyordu, majestelerinin takımı geri çekildi. Tek adam düzeni, yaşamın her alanını denetim altına almak üzere kurgulanıyor, yaygınlaşıyor, kurumsallaşıyor. “Her şey benim olsun” diyen, işte bu yüzden İstanbul’dan vazgeçemiyor. Havuzcu kalkındırılmış şirketler için, kalkındırılmış şirketler aracılığıyla havuzlarını dolduranlar için vazgeçemiyor. Biz Kul Değiliz! CHP sözcülerinin, özellikle İstanbul seçimlerinin iptali sonrası geliştirdikleri “kul hakkı yendi” söyleminden vazgeçmesinde, demokrasi bilinci açısından çok büyük yarar olduğu kanısındayız. Hepimiz ayırdındayız ki, 1923 devrimi ile kulluk ortadan kaldırılmış, özgür, eşit, kardeş yurttaşlık geçerli kılınmıştır. Her ne kadar AKP Genel Başkanı tarafından meşruti monarşi bulamacı ile yeniden canlandırılmaya çalışılan Saray düzeni ve tümüyle “reis”e bağlı bir kulluk sistemi getirilmek istense de, bizler kendimizi Cumhuriyetin yurttaşları olarak görmekte, ilişkilerimizi, yaşantımızı, tutumuzu ve dünya görüşümüzü, dinsel ya da feodal tanımlamalar dışında laik, demokratik bir çerçeveye oturtmaktayız. Ülkenin de bu çerçeve içinde yönetilmesi gerektiğini savunmaktayız. Cumhuriyetin kurucu örgütü olan CHP de, gücünü büyük ölçüde kendini yurttaş sayanlardan almaktadır. Öyleyse, bugün, AKP’nin dayatmaları karşısında bir ortaçağ deyimi olan kul hakkının yendiğinden değil, çağdaş, evrensel anlamda yurttaşlık hukukunun çiğnendiğinden söz edilmesi gerekir. 8 HAZIRAN 2019 SAYI: 34212 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça Sorumlu Müdür Ozan Alper Yurtoğlu Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Spor: Arif Kızılyalın l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 05:42 05:28 05:52 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 07:07 13:18 16:39 06:51 13:02 16:24 07:14 13:25 16:47 Akşam 19:19 19:03 19:26 Yatsı 20:38 20:21 20:42 Türkiye’nin yakın çevresinde yaşadığı dış politika sorunları da, Suriye siyasetindeki sıkışmışlık da, ABD ve Avrupa ile yaşadığı gerilim de, ulusal ölçekteki yön kaybıyla yakından ilgili. Doğrultu tutarlılığının olmamasıyla daha da derinleşen yön kaybı, özellikle dış politikada Davutoğlu’ndan Çavuşoğlu’na ne değişti?bilgi eksikliğiyle birleşince, sorunlarımız yapısallaştı. Dışişleri Bakanlığı’nın birikimini, deneyimini, nitelikli kadrolarını dışlamak ve küçük görmek; mezhepsel ve ideolojik önyargıların esiri olmak; dış politikayı da tek adama göre oluşturup yürütmek, bu başarısızlığın temel nedenleri... Israrla anımsatmakta yarar binen iş insanlarının pazar ve hammadde talepleri; ulusal havayolu şirketinin açtığı yeni uçuş güzergâhları, uçuş noktaları; ülkenin dış politika yönelimi hakkında önemli ipuçları verir. var. Şu 5 unsura rağmen, dış politika yapılamaz. Birincisi; ülkenin coğrafyası, çünkü Değerli yalnızlıktan girişimciliğe kaderdir. İkincisi; devlet Başarısız dış politikanın kapasitesi. Üçüncüsü; dış ticari başta gelen sorumlularından ilişkileri. Dördüncüsü; enerji olan ve bugünlerde yeni bir bağımlılığı. Beşincisi; egemen parti kuracağı öne sürülen, sınıfların menfaatleri. Çünkü eski Başbakan ve Dışişleri ulusal çıkar denen şey, son Bakanı Ahmet Davutoğlu, toplamda egemen sınıfların hayal ürünü olan “komşularla çıkarıdır. Liderlerin uçağına sıfır sorun” politikasıyla öne çıkmıştı. Elde sırf sorun kaldı. Başarısız dış politikasının temelini; gerçekleri, olanakları, kuvvet dengelerini değil; düşleri, niyetleri ve emperyalizme bağımlılık üzerinden aranan fırsatları yazdığı “Stratejik Derinlik” adlı kitabına dayandırıyordu. İcraatları, “yeni Osmanlıcılık” veya “yeni Abdülhamitçilik” olarak hafızalarda yer etti. Türkiye’nin içine düştüğü bu durum, partisi içinde bile eleştirildi. Müellifi AKP’li olan isimler tarafından “değerli yalnızlık” olarak adlandırıldı.   Atatürk’ün “Yurtta sulh, cihanda sulh” politikasını beğenmeyen; çekingen, içe dönük, edilgen bulan; Arap dünyasıyla, İslam âlemiyle, Ortadoğu’yla Türkiye’nin bağlarını kopardığını savunan bir kadronun, dış politikadaki en parlak ismi olan Davutoğlu; özgünlükten ve yaratıcılıktan da çok uzaktı. Öyle ki, Atatürk’ün Sakarya Muharebesi sırasında söylediği “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır ve o satıh bütün vatandır” sözünü değiştirip, yönettiği bakanlığın internet sitesine şunu yazdırmıştı: “Hattı diplomasi yoktur, sathı diplomasi vardır ve o satıh tüm dünyadır”. Dışişleri Bakanlığı koltuğuna Mevlüt Çavuşoğlu oturunca, dış politikaya ilişkin yeni bir benzetme yaptı: “İnsani ve girişimci dış politika”. Bu dış politikanın sonuçlarını da Ege Denizi’nde Yunanistan tarafından işgal edilen 18 adaya ilişkin atılmayan adımlarda, Doğu Akdeniz’de bir türlü ilan edilmeyen Münhasır Ekonomik Bölge’de, Rusya’nın Türkiye üzerinde artan nüfuzunda, Suriye konusunda yaşanılan ikilemde, Irak politikasında sürekli yapılan U dönüşlerinde, S400 bunalımında görüyoruz. Yani, öncekinden pek de farkı yok.   Mesele şu; dış politikada kurumsal hafıza ve deneyim dışlanınca; uzmanların, değişik çevrelerin, muhalefetin görüşü alınmayınca; ideolojik önyargılar bırakılmayınca; başarı mümkün olmuyor. Gazetecilere saldırıya kınamaTürkiye Gazeteciler Cemiyeti: Bodrum’daki soruşturmanın takipçisi olacağız Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Yönetim Kurulu, Muğla’nın Bodrum ilçesinde haber takibindeki gazetecileri taşıyan balıkçı sandalına Maça Kızı Otel’e ait bir sürat teknesinin çarpmasını kınayan bir açıklama yayımladı. Muğla Bodrum Göltürkbükü açıklarında geçen 4 Haziran Salı günü meydana gelen olayda koylarda fotoğraf çeken 3 gazeteciyi taşıyan balıkçı teknesine Maça Kızı Oteli’ne ait “Maçı Kızı” isimli sürat teknesi çarptı. Üç gazeteci çarpmadan hemen önce kendilerini denize atıp ölümden kurtuldu. Balıkçı teknesinin kaptanı Osman Demirkol ise sağ bacağından yaralandı. Sürat teknesinin gazetecilerin görüntü almasını engellemek için balıkçı teknesine çarptığı iddiaları üzerine başlatılan soruşturma kapsamında göz altına alınan sürat teknesinin kaptanı Alper Sakay, mah kemece tutuklandı. TGC’den yapılan açıklamada, “Gazetecilerin büyük bir tehlike yaşamasına, teknenin kaptanının ağır yaralanmasına neden olan bu saldırının meslektaşlarımızın görüntü almasını engellemek için yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu durum basın ve düşünceyi ifade özgürlüğü açısından vahimdir. Kap tanın tutuklanması ise sevindiricidir. Ama olaya azmettiren kişilerle ilgili de gerekli yasal süreç başlatılmalı ve sorumluların cezalandırılması sağlanmalıdır. Meslektaşlarımıza ‘geçmiş olsun’ diyoruz. Soruşturmanın takipçisi olacağımızı kamuoyunun bilgisine sunuyoruz” denildi. l Haber Merkezi GAZETECIYI VURANLAR YAKALANDI Adana’da gazeteci Hakan Denizli’yi (49) tabancayla vurarak yaralayan 4 şüpheli yakalandı. Seyhan ilçesi Yeşilyurt Mahallesi’nde 24 Mayıs günü evinden kızı ve torunuyla çıkan yerel gazete sahibi Hakan Denizli, otomobiline bindiği sırada silahlı saldırıya uğradı. Bacağından yaralanan Denizli, ambulansla Seyhan Devlet Hastanesi’ne kaldırılarak tedaviye alındı. Olayın ardından polis, şüphelileri yakalamak için çalışma başlattı. Çevredeki güvenlik kameralarını inceleyen polis, silahı ateşleyen Tuncay A. (24) ile Sezer Ö., Veysi C. ve Ersin E.’yi yakaladı. Şüpheliler emniyetteki sorgularının ardından adliyeye sevk edildi. l DHA Akit’in hedefindeki festival iptal Bu yıl 2023 Haziran tarihlerinde VanGevaş’ta yapılması planlanan GezginFest Van etkinliği kaymakamlık tarafından engellendi. Geçen yıl ilki düzenlenen GezginFest Van etkinliğinin bu yıl 2023 Haziran tarihlerinde VanGevaş’ta yapılması planlanıyordu. Ancak festivale sayılı günler kala Gevaş Kaymakamlığı resmi sitesinden festivali iptal ettiğini açıkladı. Kaymakamlık açıklama sında organizatör firmanın izin talebinde bulunmadığını öne sürerek “huzur ve güven ortamı içerisinde bir etkinlik geçirmeleri için gerekli teknik şartlar sağlanamadığı” gerekçesiyle festivale izin verilmediğini söyledi. ‘Biz orada olacağız’ “GezginFest Van”ın Instagram hesabından da iptale ilişkin açıklama yapıldı. Duyuruda, “Festivalimiz ile ilgili bugün tarafımıza tebligat iletilmiştir. Tüm şeffaflığıyla ve belgeleriyle açıklamalarımızı kısa sürede yapacağız. Festivalimizi ve müziğimizi devam ettirmek istiyoruz. Biz orada olacağız” denildi. Dinci Akit gazetesi geçen yıl festivali hedef göstermesinin ardından festival öncesi “Ahlak Hareketi” tarafından da festivale katılımı engellemeye yönelik bildiri dağıtılmıştı. l İSTANBUL/Cumhuriyet KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Dilbilgisinin 1 C I L I B I T D özel adları in 2 Ü R E A T A R İ celeyen dalı. 2/ 3 C A V A I L I M Yayvan sepet... 4 Ü İ Ç İ R İ K Cehennem. 3/ 5 K E R E S K A T Batı Anadolu 6 B A L İ N A İ köy yiğidi... 7 Ç E T E L E A R “Agrap” da 8 O D R İ M İ N İ denilen bir 9 T İ K KAD I Z fındık cinsi. 4/ Lityum elementinin simgesi... İçinde şarap yapılan bir tür fıçı. 5/ Argoda “lira” anlamında kullanılan sözcük... Anlama yeteneği. 6/ Üst yanı açık boru... Çem berin çevresinin çapına oranını gösteren sayı. 7/ Kara batmamak için ayağa takılan bir çeşit örgülü ayaklık... Şarap mahzeni. 8/ İtina... Hindistan’da, ölen kocasının yakıldığı ateşe atlayarak yanan ve ermiş sayılan kadınlara verilen ad. 9/ Acıtıcı bir şekilde alaycı ve iğneleyici olan. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Kürkü değerli bir yaban kedisi... Soluk sarı renkli bir toprak türü. 2/ Çok güzel, pek hoş... “En sinsi bir gibidir geçmeyen zaman” (Y.K. Beyatlı). 3/ İspanyolların sevinç ünlemi... Küçük boylu, uzun ve ipeksi tüylü, sarkık kulaklı bir köpek cinsi. 4/ Kuzu sesi... Deniz teknelerini karaya çekmek için bunların altına sürülen yuvarlak ağaç. 5/ İtalya’nın en uzun ırmağı... Hububat tozu. 6/ Gelişme, ilerleme göstermeyen... Nazi partisinin askeri polis örgütü. 7/ Dalga, kasırga... Yemen ve Etiyopya’da yetişen, yaprakları uzun süre çiğnenince sar hoşluk veren bir ağaççık. 8/ Üstü kapalı olarak anlatma... İradesizlikten ileri gelen sürekli cansızlık. 9/ Gölgede kalan yan... “Domuzlahanası” da denilen ve yaprakla rı sebze olarak kullanılan bir bitki. ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com