Katalog

10 30 HAZİRAN 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL UNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Sarı Mercedes”, “Lal Gece” gibi filmleriyle tanınmış sinema oyuncumuz... Himalayalar’a tırmanan dağcılara rehberlik etmeleriyle tanınmış Nepal halkı. 2 Buhar banyosu... Bir sözcüğün okunuşunda ya da yazılışında yapılan büyük yanlışlık... Şanlıurfa’nın eski adlarından biri. 3 1967’de kurulan ve Anadolu rock müziğinin gelişiminde öncü rol oynayan müzik grubu... Yelkenli gemilerde direklere çıkılması için verilen komut... Kilis yöresine özgü bir zeytin cinsi. 4 İlave... Sivrisinekleri kovmaya yarayan tablet... Üzerine üçgen biçiminde yelken asılan seren... Başında ok biçiminde bir tel demeti bulunan balıkçıl kuşu. 5 Nohut, soğan, patates ve tahinle yapılan bir meze... Karadağ’ın plaka kodu... Kalite... Kalsiyum elementinin simgesi. 6 “Gül tenli, dudaklı, kömür gözlü, sürmeli / Şeytan diyor ki sarmalı, yüz kerre öpmeli” (Y.K. Beyatlı) ... Bitkilerden elde edilen ilaç... Fas’ın plaka kodu... Konya’nın Beyşehir ilçesin de bir mağara. 7 Eşi ve benzeri olmayan, tek... Japonya’da mafya tipi çetelerin şefine verilen ad... Osmanlılar döneminde Bingazi ve Trablus’taki hurma ve zeytin ağaçlarıyla kuyulardan alınan vergi... Hattatlıkta, çok ince yazı yazmakta kullanılan kalem. 8 Kiralanan yük hayvanı... İki anlamı olan bir sözcüğün, akla en az gelen anlamının amaçlanarak kullanılması sanatı... “Hatıralar da istiyor, kuşlar gibi konacak” (Oktay Rifat). 9 Bir cetvel türü... Bir dilden başka bir dile olduğu gibi çevrilen deyim... Boru sesi... Güney Amerika’da yaşayan çok büyük bir yılan. 10 Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... Bir gösterme sıfatı... Yeni doğurmuş kadının durumu; loğusalık... Japon lirik dramı... Erzurum yöresine özgü bir halk oyunu. 11 Keçiyolu, patika... Kekemelik, pepemelik... Sinema filmlerinin çekimi sırasında kullanılan ve üzerinde birtakım bilgiler bulunan çekim tahtası. 12 Anayurdu Meksika olan ve yurdumuzda da yetiştirilen bir tür acı biber... Uyarı... Avcının av beklemek için Bu haftaki bulmaca ödülü Kurt Dölü Jack London Yordam Kitap 16 HAZİRAN 2019 16.06.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan 1733 KAZANANLAR: bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar Ersin Bolkol, Elif Akyüz, Gülsüm arasında yapılan çekilişte Jack London’ın Kurt Dölü Tezel, Mehmet Cangür, İstanbul, (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: Saadet Bayrak, Doğa Gürgünoğlu, Nil Bulhaz, Kayhan Karaçal, Devrim Rehber, Ankara, Beyazıt Kösten, Ceylin Duru Karakılavuz, Ali Şakir Kuru, Kırklareli, Ahmet Önal, Sabri Ünal Erkol, Hülya Dedeoğlu, Kemal Özbek, Mehmet Ekin Kunduz, İzmir, Ruhiser Er, Zonguldak, Sezai Cüce, Afyon, Aslı Şat Sezgin, Metin Koçer, Samsun, Abdullah Fidanboy, Hatay, Aycan Acır, Adana, Fehime Küçükaydın, Denizli, Ahmet Nadi Altay, Eskişehir 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1HENR İ K İ B S EN BAD I HAVA 2 AKDOĞAN İ KAROS S ATAY 3SE T İ RAN S TART ER TUŞ 4L P İ NATUBO AY KAS İ DE 5 E TOL İ T GADE BOS RAL G 6T EM K E F ALOZ KEA BAKÜ 7 S TAR PO E S E DUL L AH RL 8ORTOR E K S İ L ODA LAP İ S 9 YA TA İ R CA MAHUT ANA 10 Ö EOS EN E S T İ NAT APOR 11 Z Ü H R E E K T İ MA TAHTA L I 12 L İ MA EOS TUT U ZİC 13 Z Ü L B İ Y E T TR İ Ş İN S İ NA Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 14 E Ş AK I N F AO RN 15 R AS TA P AN HA P 16 Z E L İ Ş Nİ Ş KAT I 17 E Z O T E R İ K LEŞ N 18 M G E MA Y Ç İ F İ TA 19 B İ R İ ME RUL İ UR 20 E L P E K T AMAR İ N taş yığınlarından yaptığı pusu. 13 Sakarya iline özgü, püre haline getirilmiş barbunya fasulyesiyle yapılan yemek... Marmara Denizi’nde bir ada... On iki hayvanlı eski Türk takviminde timsah yılına verilen ad. 14 Bir parçanın canlı çalınacağını anlatan müzik terimi... “Çalma, hırsızlık” anlamında argo sözcük. 15 At yelesi... İsviçreli çobanların türküsü... Birine göre yüksek aşamada olan kimse. 16 Bir ticaret senedinin üzerine yazılan kefillik... Çin felsefesinde bütün varlıkları oluşturan ağırlıksız söz... Tayvan’ın başkenti,. 17 Bir bağlaç... Paskalya Adası’nda bulunan, volkanik taşlardan yontulan devasa baş heykellerine verilen ad... Çok bükümlü iplikle dokunmuş bir tür ince kumaş. 18 Bayağı, sıradan... Şebeke... İtalya’nın en uzun ırmağı... Proton verebilen maddelerin genel adı. 19 Kendiliğinden yetişen ve yemeği yapılan bir ot... Birdenbire ortaya çıkan tehlikeli durum. 20 “Doymaz beşer dedikleri kuş ’lara” (Tevfik Fikret)... Nil’de kullanılan bir tekne türü... İpucu, belirti. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Evler Evler”, “403. Kilometre” gibi oyunlarıyla tanınmış yazarımız... Mısır’da, gaziye denen rakkaselere çalgılarıyla eşlik edenlere verilen ad. 2 Yunan mitolojisinde, ikiz oğullarıyla birlikte iki dev deniz yılanı tarafından öldürülen ve ünlü bir heykele konu olan kâhin... Vücudun cinsel uyarılmaya elverişli bölgelerine verilen ad... Önde gelen, tanınmış sinema ya da müzik sanatçısı. 3 Eski Türklerde ölüler için yapılan tören... Sigorta için verilen ücret... Kıbrıs Adası’nın eski adı... “Ölümdür yaşanan tek başına / Aşk kişiliktir” (Ataol Behramoğlu). 4 Toplumda ya da bireyde ölçü ve değerlerin çökmesi sonucunda oluşan dengesizlik durumu... Tatlı bir çörek... Antalya’nın Elmalı ilçesinin antik dönemlerdeki adı... Yabancı. 5 Atıf Yılmaz’ın bir filmi... Sarı renkli bir peynir cinsi... Hindistan’da büyük toprak sahibi prenslere verilen san. 6 Litvanya’nın plaka kodu... Altı aylıkla iki yaş arasındaki koyun... Üç dört tel ipekten bükülmüş iplik... Ceviz ya da badem içi. 7 Günümüzde Hatay ve Gaziantep yöresinde yapılan, eski Türk güreşlerin biri... Hayvan gübresi... Güzel söz söyleme sanatı... Olumsuzluk belirten bir önek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 8 Etrüsklerde savaş tanrısı... “Aşkına düşeli bana uzak” (Âşık Veysel)... “Hawaii kazı” da denen bir kuş... Kalın bükülmüş sicim. 9 Tıpta en gelişmiş görüntüleme yönteminin kısa yazılışı... Türkiye’den göç eden Rumların Yunanistan’da oluşturduğu müzik türü... Yemin... Doğu Karadeniz dağlarının yüksek kesimlerinde yaygın geçici kırsal yerleşme tipi. 10 “Zulm ile olanın âhiri berbat olur” (Ziya Paşa)... Altın elementinin simgesi... Bir işi yerine getirme... Uzun süre saklanabilen yiyeceklerin genel adı... Eski dilde su. 11 Kazak ve Kırgızlara özgü, kuzu haşlama yemeği... Nikel elementinin simgesi... Müslümanların bir çocuğun doğumundan yedi gün sonra kestikleri adak kurbanı... Bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü. 12 Burun iltihabı... Gözalıcı çiçekler açan bir süs bitkisi. 13 Moğolistan’da bulunan ve ilteriş Kağan’ın mezarı olduğu tahmin edilen, Göktürklerin önemli bir tapım merkezi... Ayıplama, yerme... Kore müziğine özgü bir tür küçük zurna. 14 Sıkıntı verme, üzme... Bir toplulukta çalı şan insanların her biri... Polonya’nın para birimi... “Akıttım gözümden kan ile yaşı / Bir dost bulamadım akşam oldu” (Pir Sultan Abdal). 15 Madagaskar’ın plaka kodu... Amasya ilinde, Hitit ve Pers uygarlığına ait önemli buluntuların ortaya çıkarıldığı höyük... Bir kömür cinsi. 16 Sonuçsuz, başarısız... Bir nota... Bir tür erkek deve. 17 “Koklasam saçlarını bir gece ta fecre kadar”, “Ruhumda bahar açtı, onun bülbülü sendin” gibi şarkılarıyla tanınan Ermeni asıllı Türk besteci. 18 Susamurundan elde edilen post... Bulgaristan’da yaşayan bir Türkmen boyu. 19 Ceylan... Isparta’nın Aksu ilçesinde bir mağara... İslamlığın ilk dönemlerinde kullanılan kısa mızrak. 20 Gemilerin mizana direğinin gerisindeki yelken... Köpek... Dağ, tepe gibi yerlerin alt bölümü. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Avrupa Açık Takımlar Şampiyonu ‘Mossop’ Şampiyon Mossop takımı 122 takımın katıldığı Açık Takımlar yarışmasına son sekize hiçbir Türk takımı kalamadı. Finalde Nederlands Blue takımını 11466 yenen İngiliz oyunculardan kurulu Mossop takımı birincilik kupasını kaldırdı. Senyör takımlar kategorisinde ünlü oyuncu Ziya Mahmud’un bulunduğu Lall takımına finalde kaybeden takımımız Fox Avrupa ikincisi oldu. Geçen Haftaki Problemin Çözümü (201925) Artırma: B K D P P 2¦* P 3SA P.. *Zayıf İki, 6’lı pik, 610 puan G 2SA ¦ A6 ¦ R73 ¦ V1092 ¦ D84 İmp KG zonda ¦ RV9752 ¦ 65 ¦ 63 ¦ A53 Fox takımı: Mesut Karadeniz, Naci Demirbaş, Namık Kökten, Mehmet E. Çopur (npc), M.Ali İnce. Kadın Takımlar birincisi Apple Pie takımı. Kadın takımlarda üç ülke oyuncularından kurulu Apple Pie takımı Polonya takımını finalde 143136 yenerek kupayı kaldırdı. Birinci olan Apple Pie takımındaki Tatiana Dinkova (Resimde en sağda) Karışık takımlarda da altın madalya ve karışık ikilide gümüş madalya alarak turnuvanın kraliçesi oldu. Batı ¦8’lsini çıkıyor, oynayan yerden 6’lı veriyor. Doğu olarak sıra sizde. Analiz ve çözüm: Ortakta pik ikili, oynayanda Dam üçlü olmalı. Ayrıca toplam 18 puan görüyoruz, ortağa 46 arası puan kalıyor. Eğer yerden oynanan küçük pike Rua koyarsak oyunu artık pikten batıramayız. Çünkü ¦Damını yıkamayız. Ortağın da oynayacak piki kalmadı. ¦Asıyla el tuttuğumuzda pikleri sağlarız fakat artık el tutamayız. Kontrat başka renkten de batmayacağına göre öyleyse ilk pike küçük koymalıyız. Böylece Batı el tuttuğunda bir pik daha oynar ve hem piklerimiz sağlanmış olur hem de onları çekmek için el tutarımız korunmuş olur. İşte dört el: ¦ 84 ¦ V10842 ¦ A75 ¦ 1096 ¦ a6 ¦ R73 ¦ V1092 ¦ D84 ¦ RV9752 ¦ 65 ¦ 63 ¦ A53 ¦ D103 ¦ AD9 ¦ RD84 ¦ RV7 Haftanın Problemi (201926) ¦ AD4 ¦ 105 ¦ 54 ¦ V98532 ¦ 32 ¦ RD83 ¦ D9732 ¦ AR Artırma: B K D G P P P 1SA P 2¦ P 2¦ P 3SA P.. Batı olarak ¦5’lisini çıkıyorsunuz, oynayan yerden alıp (Doğu’dan 8’li) pik çeviriyor. Doğudan 10’lu, oynayanda Vale, Damla aldınız. Ne dönersiniz? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Satranç Sevgisi Son yıllarda satrançta ilerleyen 3 ülke: İran, Çin ve Hindistan. Bu ülkelerin ortak özellikleri ve onları farklı kılan neler? Önce İran’la başlayalım. Represif rejimlerde sporun öne çıktığını SSCB ve Doğu Blokundan bilmekteyiz. Yalnız doğru atılımlar, doğru kişilerle yapılmalı, örneğin İran’da satrançtan teknik açıdan sorumlu idareci geçenlerde kaybettiğimiz İM Khosro Harandi’ydi. Ülkenin ilk Enterzonal oynayan satranççısı, Humeyni rejimiyle birlikte Almanya’ya gitmiş, ancak yıllar sonra satrançta yapılacak atılıma öncü olmak için geri dönmüştü. Çin ve Hindistan gibi kesinlikle yabancıları oyuncu olarak kullanmayan İran, beyin transferini çalıştırıcı konusunda yaptı. Dünya şampiyonluğu için oynamış GM Nigel Short ile başlayan akımda merkez GM Ghaem Maghami’yken, GM İvan Sokolov’la yeni jenerasyona kaydı. Dürüstlük ve çalışkanlık İran’la Çin’in ortak özellikleri. Zonallerde yapılan şike ve Myanmar’la aranje edilen Şeveningen’le reyting yükseltme benzeri negatif faaliyetler yerini zaman içinde doğru ve dürüst karşılaşmalara bırakınca Çin’de başarı geldi. Yeri gelmişken belirteyim her ülkede ve her spor dalında şike ve hileyle mücadele komisyonu kurulmalı. Bu konularla ve disiplinin kendisiyle alay edercesine yapılan organizasyonların bilhassa devlet eliyle oluşu başarısızlığın en önemli faktörüdür. Çin’de tamamen yerli oyuncu ve çalıştırıcılara dayanan sistemde başı yine ülkenin ilk büyük ustalarından GM Ye Jingxuan çekmekte. Antrenörlüğün mecburi hizmet muadili bir rotasyona dayandırıldığı Çin’in, İran’dan iki önemli farkı, sponsorluk ve Rusya’dakine benzer şehir ve coğrafi bölge desteği. Sisteme en büyük kaynak eski devirde Çin kökenli Malezyalı Dato Tan Çin Nam tarafından sağlanmışken, günümüzdeyse destek ve sponsorluk kentler ve belediyeleri üzerinden yürüyor: Çok uluslu ve deplasmanlı Çin liginde mücadele eden ekiplerin hepsi şehir takımları. Hindistan dahil 3 ülkenin ortak özelliği sistemin veli grubunu absorbe etmiş oluşu. Modern devirde sportif yaşın küçülmesiyle ortaya çıkan “Onu değil benim çocuğumu götür!” derneklerinin bu 3 ülkede de yeri yok. Hindistan’ın farkıysa müesselerin satranca girişi ve ligin şirketler arası bir yarışma olma hüviyeti. Anand’dan bu yana başarı bilimsel açıdan da imajinasyon sınırlarını zorlar bir biçimde ortaya çıktı: GM Alireza Firuzya (İran)GM Murali Kartikheyan (Hindistan), 2019 Asya Şampiyonası 1.d4 Af6 2.c4 g6 3.Ac3 Fg7 4.e4 d6 5.h3 00 6.Fe3 c5 7.Af3 Va5 8.Ad2? (8.Fd3 Afd7 9.00 Ac6 10.Fe2! Karpov’un tercihi ve haliyle en doğrusu.) cd4 9.Ab3 Vc3!!Yenilik 10.bc3 de3 11.f3?! (Her şeye rağmen 11.fe3 Ae4 tercih edilmeliydi zira e3 sağ kaldığı sürece etkisi büyük.) Ah5 12.Vc1 Fh6 13.g4 Af4 14.Şd1 Ae6!! (Kartikheyan Veziri 14...Ad3 15.Fd3 e2 16.Şe2 Fc1 17.Khc1! varyantıyla geri almayı, oluşan konumun beraberliğe meyli yüzünden haklı olarak reddediyor.) 15.Şc2 Ac6 16.h4 Ff4 17.Vd1 Ae5 18.Ac1 Fd7 19.a4 Kac8 20.Ae2 Fh6 21.g5 Fg7 dökülmeye başlayan Beyaz erlerle tek taraflı oyunu Kartikheyan 52. hamlede kazandı. Hindistan örneğine dönmeden evvel başarısızlığın da ölçütünden bahsedelim. En önemli husus satranç ile ilgili konularda sistemin işsiz güçsüzün üzerine kuruluşu. Yukarıdaki 3 ülkenin gelişimini incelemek için ne yapılıyor? Soruların cevabı Çin’de turnuva oynamaya götürülen işsiz idareci: Performans 1530, Gens Una Sumus! Merak etmeyin onların yerini almayı bekleyen bir ordu bile var: Saçı sakalı birbirine karışmış bir YouTuberin 1 dakikalık internet partisi üzerine başka bir satranseverin yaptığı analiz vahim durumu özetlemekte: 1.Ka6 Şh5?? 2.g4 Şh4 sonrası yorumcu 3.Kh6 mat yerine tahtada “kritik kare” olarak gördüğü 3.Şf4 oynayıp avantaj elde edip edemeyeceğini irdelemekte! Evet konumuz satranç sevgisi, satrançsever vs... Meşhur oyunların birebir kopyalandığı, yazışmalı büyük ustasının varyanta düştüğü, kitap okumak yerine selfie’ye girme yarışının yaşandığı bir yerde aşağıdaki Vezir Fedasına da haliyle yer yok: GM Miheil Mıçedleşvili (2609) IM Kantholi Ratnakaran (2338), Goa 2019 1.c4 e5 2.Ac3 Ac6 3.Af3 f5 4.g3!? (4.d4) Af6 5.d4 e4 6.Ah4 d5 7.Fg5 Fb4 8.cd5? (8.e3!) Bu kez tam bir satrançsever olan başka bir Hintli oyuncudan ikinci Vezir fedası: 8... Ad5!! Yenilik 9. Fd8 Ac3 10. Vb3 Ae2 11. Şd1 Aed4 12. Ve3 Fe6 13. Fg5!? (13. Fc7 Kc8 14. Ff4 00 15.Şc1!! tahtada bulunması imkânsız bir savunma.) h6 14. Ff6!? (14. Ag6 hg5 15. Ah8 000 çok tehlikeli.) gf6 15. Şc1 000 16. Fh3 Fc5? (16...Şb8 17. Kd1 Fc5 18. Ff5 Ab3! nüans) 17. Ff5! Af5 (17... Ab3? 18. Vb3!) 18. Vc5 Ah4 19. gh4 Kd4! 20. b3 Khd8 Aktivitenin materyali kompanse ettiği bu konumu IM Ratnakaran 47. hamlede kazandı.