Katalog

10 3 HAZİRAN 2019 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr. TASARIM: BAHADIR AKTAŞ EKONOMİ Emekçi kıyımı ILO’daILO’da görüşülecek Türkiye raporunda hükümete eleştiri var Peugeot 508’in station wagon versiyonu geldi derin endişe yarattı Cenevre’de bu ay gerçekleştirilecek Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Konferansı’nda görüşülecek olan Türkiye raporunda, hükümete çok sayıda eleştiri yöneltildi. Sendika yasakları, işten çıkarmalar, toplu pazarlık hakkı konularında hükümetten bilgi verilmemesi “üzüntüyle” karşılandı. Birçok konuda yeni bilgi talep edildi. ILO Uzmanlar Komitesi, OHAL kapsamında sendika üyelerinin işten çıkarılması hakkında da “derin endişelerini” di le getirdi. ILO Uzmanlar Komitesi’nin Uluslararası Çalışma Konferansı’nda görüşülMUSTAFA mek üzere hazırladığı ÇAKIR raporun Türkiye’ye ilişkin bölümü yayımlandı. Raporda, Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması Sözleşmesi ile Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Sözleşmesi’ne aykırılıklara yer verildi. Hükümetten özel istihdam büroları tarafından geçici olarak istihdam edilen işçilerin sendikal hakları ile özel sektörde işçiler üzerinde, “belirlenen sendikaya katılma” yönündeki baskılar hakkında yanıt istendi. Raporda, DİSK ve KESK’in, pek çok gösteri ve basın açıklamasının yasaklandığına dikkat çektikleri belirtildi. Hükümet ise ILO’ya gönderdiği yanıtta, idarenin eylemlerine karşı hukuk yollarının açık oldu Uluslararası Çalışma Örgütü, Türkiye’deki sendika yasakları, işten çıkarmalar, toplu pazarlık hakkı konularında hükümetten bilgi verilmemesi “üzüntüyle” karşılandı. ğunu savundu. Raporda, hükümetten işçilerin ve işverenlerin haklarını tam ve özgür bir şekilde kullanabilmeleri için her türlü şiddet, baskı veya tehditten uzak bir ortam sağlanması doğrultusunda alınan önlemler konusunda bilgi sunması istendi. Ayrıca hükümetten, sendika üyeleri ve kamu çalışanlarının idari veya yargısal hukuk yollarına başvurup başvurmadığı, başvurdular ise ne gibi sonuçlar aldıklarını da göstermesi talep edildi. ILO, hükümetten yasayı gözden geçirmesi, kamu çalışanlarına istedikleri sendikaları kurma ve istediklerine katılım hakkı verilmesini istedi. Yasaklar üzdü Türkiye’deki konfederasyonlar ülkedeki grev yasaklarını da ILO’ya taşıdı. Raporda, hükümetin, bu grevlerin enerji, cam, çelik, ilaç ve bankacılık sektörlerinde gerçekleştirileceği ve 24 bin işçiyi kapsayacağı; milli güvenlik, kamu sağlığı ve ekonomik ve finansal istikrar açısından bir tehdit olarak değerlendirildiği yönündeki beyanına yer verildi. Hükümet 5 vaka dışında OHAL sırasında grev hakkına ilişkin herhangi bir kısıtlama olmadığını ve 20 işyerindeki işçilerin greve gitti ğini ileri sürdü. Komite ise bu konudaki kaygılarını dile getirdi. Grev hakkının sadece “temel hizmetlerde ve ağır ulusal veya yerel kriz kurumlarında, kısıtlı bir süre için ve durumun gereklerini yerine getirecek kapsamda kısıtlanabileceğini veya yasaklanabileceğini” vurguladı. Hükümetten grev yasakları getiren KHK’nin bir kopyasını sunması talep edildi. Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu’na sendikaları, meslek örgütlerini denetleme ve yöneticilerini görevden alma yetkisi veren düzenleme hakkında da bilgi istendi. Ceza infaz koruma memurlarına sendika yasağının devam etmesi “üzüntüyle” karşılanırken, hükümetten bir kez daha bu konuda gerekli önlemlerin alınması talep edildi. OHAL döneminde işten çıkarılan KESK, EğitimSen, DİSK üyeleri de raporda gündeme geldi. Komite, “Sendikalaşma özgürlüğüne karşı veya müdahaleye giren sebeplerle işten çıkarılan sendikacı başvuru sahiplerinin işlerine iade edilmelerini” sağlayacağını umduğunu bildirdi. Hükümetten de bu konuda geniş bilgi istendi. Raporda, işkolu barajının kaldırılması istendi. l ANKARA Yabancı sermaye düşüyor Nisan 2019’da yabancı ortak sermayesi bir önceki aya göre yüzde 24 indi Türkiye’ye gelen yabancı sermaye miktarı düşüyor, yabancı şirketler ortaklığa da artık daha az para yatırıyor. Yabancı ortak sermayesi toplamı 2019 Nisan’da Mart 2019’a göre göre 70 milyon TL (yüzde 24.2) azaldı. Nisan 2019’da yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, Nisan 2018’e kıyasla yüzde 17 arttı. Mart 2019’a kıyasla yüzde 1.5 artış gösterdi. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) verilerine göre, Nisan 2019’da Türkiye genelinde toplam 8 bin 521 şirket kurul du. TEPAV’ın araştırmasında şu tespitlere yer verildi: n Nisan 2019’da önceki yılın aynı dönemine göre Suriye ortak sermayeli şirket sayısı yüzde 45, Suriye ortak sermayesi yüzde 35 azaldı. n Nisan 2019’da Suriye ortak sermayeli 72 şirket kurulmuş olup, Suriye ortaklı şirketlerin toplam Suriye ortak sermayesi 13 milyon TL. Nisan 2019’da Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, Nisan 2018’e göre yüzde 45, Suriye ortak sermayesi ise yüzde 34.6 azaldı. Mart 2019’a göre kıyaslandığında ise Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı yüzde 1.4, Suriye ortak sermayesi yüzde 8.2 düştü. n Nisan 2019’da yabancı ortak sermayeli kurulan 1098 şirketin, 72’si (yüzde 6.6) Suriye ortak sermayeli olup yabancı ortak sermayesinin yüzde 5.9’unu oluşturuyor. n En çok yabancı ortak sermayeli şirket toptan ticaret sektöründe kuruldu. Bu sektördeki toplam sermaye miktarı 90.2 milyon TL iken, toplam sermayenin yüzde 83’ünü yabancı ortak sermayesi oluşturuyor. l Ekonomi Servisi 60 bin kişi işini kaybedecek Avrupa otomotiv endüstrisinin karşısındaki en büyük tehdit, Avrupa Birliği’nin karbondioksit (CO2) yayılımını 2 yıl içerisinde yüzde 20 oranında kısıtlamayı zorunlu kılan düzenlemeleri oldu. Alacak sigortası şirketi Euler Hermes’in araştırmasına göre, endüstriyel, finansal ve ticari açıdan zorluklara yol açacak düzenlemeler sonucu 2020’de otomobil satışlarında yüzde 9, 2025’te ise yüzde 18 düşecek. 60 bin civarında işgücü kaybı yaratabilecek düzenlemeler araç satışlarında 2.9 milyar Avro’luk kayba yol açacak. 2020’de araç satışlarında 9 milyar Avro’luk kayıp olması bekleniyor. Ticaret savaşının borsaya faturası 2 trilyon dolar ABDÇin ticaret savaşının damgasını vurduğu mayıs ayında küresel piyasalarda 2 trilyon dolarlık kayıp yaşandı. Datastream verilerine göre ABD’de S&P 500 endeksi mayısta 6.6 düştü. Bu, endeksteki hisselerin piyasa değerinden 1.6 trilyon doların silindiği anlamına geliyor. MSCI Dünya Endeksi’ndeki aylık kayıp ise yüzde 6.2’yi buldu. ABD Başkanı Donald Trump’ın Meksika’dan ithal edilen ürünlere ek vergi getirdiği ni açıklaması küresel piyasalar için zaten olumsuz geçen mayıs ayının, dünya borsala rının orta lama günlük yüzde 0.8 düşüşle kapanmasına yol açtı. ABD merkezli varlık yönetim şirketi Nuveen’in Küresel hisseler Şefi Saira Malik, “Henüz Çin’e getirilen tarifelerin etkisi kaybolmamışken, şimdi yenileriyle karşı karşıyayız. Bu da küresel piyasalar için negatif bir görünüme yol açıyor” dedi. ABD ile Çin arasında devam eden ticaret savaşı Huawei’nin krizin merkezine oturmasıyla özellikle de teknoloji şirketlerinin hisselerinde düşüşe yol açtı. Teknoloji hisselerinin ağırlıkta olduğu Nasdaq’ta mayıs ayında yüzde 7.9’luk düşüş yaşandı. S&P 500 endeksinde yer alan teknoloji şirketlerindeki düşüş ise yüzde 8.9’u buldu. l Ekonomi Servisi Daha geniş sevenlere Peugeot, bu yılın başlarında herkes tarafından fazlasıyla beğenilen 508 sedan modelini tanıttı. Hem içi hem de dışıyla fazlasıyla etkileyici araca şimdi bir de station wagon versiyonu geldi. Otomobilin, sedandan alınan belirgin burnu, keskin tasarım çizgileri arasında kendini gösteriyor. Otomobilin arka bölümünde camın hemen altında yer alan “PEUGEOT” yazısı da oldukça dikkat çekiyor. iCockpit tasarımı 508 SW, içeride ise Peugeot’nun ürün yelpazesinin çoğunda görülen iCockpit tasarımını benimsemiş. Tıpkı sedandaki gibi küçük bir direksiyon ve 12.3 inçlik gösterge paneli ile gelirken, ayrıca merkezde, Apple CarPlay, Android Au to, Peugeot Mirrorling ve 3D navigasyonla uyumlu bir bilgi eğlence sistemi yer alıyor. En güncel sürüş destek sistemleriyle donatılan yeni Peugeot 508 SW’da versiyona bağlı olarak sunulan Gece Görüş Sistemi ve Şerit Takip Sistemi ile birlikte çalışan Adaptif Hız Sabitleme Sistemi, otonom sürüşe giden yolda önemli bir adım oluşturuyor. Yeni Peugeot 508 SW yeni nesil PureTech ve BlueHDi motorlarla yollara çıkıyor. İki adet 1,6 litre hacimli benzinli dı şında 1.5 litre ve 2.0 litre olmak üzere dört farklı dizel versiyon sunuluyor. Benzinli cephesinde başlangıç versiyonu PureTech 180 beygir S&S EAT8 iken bir üst basamakta PureTech 225 beygir S&S EAT8 yer alıyor. Dizel cephesinde ise BlueHDi 130 beygir S&S 6 ileri manuel, BlueHDi 130 beygir S&S EAT8, BlueHDi 160 beygir S&S EAT8 ve BlueHDi 180 beygir S&S EAT8 devreye giriyor. Sessiz ve sakin bir elektrikli sürüş deneyimi vaat eden yeni 508 Sedan ve SW’un 225 beygir şarj edilebilir hibrit benzinli versiyonu ülkeye bağlı olarak 7 Haziran 2019’dan itibaren sipariş edilebilecek. Elektrikli Vespa Türkiye’de! Vespa’nın yıllardan beri süregelen tasarım mirasını taze teknolojilerle harmanlayan Vespa Elettrica, elektrikli güç ünitesiyle insanların yaşam tarzını değiştirmeye hazırlanıyor. Vespa Elettrica, modele özgü gövde rengi ve mavi renk detaylarıyla ön plana çıkıyor. Vespa Elettrica, tamamen elektrikli olan motoruyla çevreci olduğu kadar, sürücülerine şehir içi yollarda, tamamen sessiz, çevik ve keyifli bir yolculuk sunuyor. 49 bin 900 TL’lik lansman özel satış fiyatıyla Türkiye yollarıyla buluşan Vespa Elettrica, sadece 4 saatte sarj edilebilirken, tek şarjda 100 kilometre menzil vaat ediyor. Yan ayna kamera sistemi standart Honda, prototipte kullanılan Yan Ayna Kamera Sistemi’nin seri üretim aşamasında Honda e’de standart olarak yer alacağını açıkladı. Geleneksel yan aynanın yerini alan küçük kameralar, görüntüleri araç içine yerleştirilen iki adet 6 inçlik ekrana aktarıyor. Geleneksel yan aynaların aksine, kameralar otomobilin genişliğine dahil olup te kerlek kemerlerinin dışına taşmıyor. Sadece görünümü iyileştirmekle kalmayan kameralar, ay nı zamanda aerodinamik sürtünmeyi geleneksel kapı aynalarına kıyasla yaklaşık yüzde 90 azaltıyor. Yan Ayna Kamera Sistemi’ne ait kameralar, geleneksel aynaya oranla kör noktayı normal açıda yüzde 10 ve geniş açıda yüzde 50 kadar azaltabiliyor. 7000 kilometrelik KonAtolia turu bitti Hyundai’nin KONA Dizel modelini tanıtmak için düzenlediği Türkiye Turu tamamlandı. 7 bin kilometre uzunluğundaki “KonAtolia” adı verilen projede, 40 şehir 40 günde geçildi. Hyundai, proje kapsamında 1.600 davetliyle bir araya geldi. Türkiye’nin uzman otomotiv gazetecileri de yetkili satıcılarda gerçekleştirilen bu lansmanlarda sahneye çıkarak konuklarla KONA 1.6 dizel ile yaptıkları test sürüşlerini doğrudan anlatma fırsatları buldular. Rigorent’ten hibrit atağı Hem karbon ayak izini azaltmak hem de yakıt maliyetlerini düşürmek adına hibrit ve elektrikli araçlara yönelen şirketler arasına Tur Assist’in bireysel araç kiralama markası Rigorent de katıldı. Daha önce filosunda sadece içten yanmalı motorlu araç bulunduran Rigorent, Toyota’nın Türkiye’de üretilen yeni nesil hibrit modeli Corolla Hybrid’i filosuna dahil etti. Rigorent, modeli şimdilik sadece Ankara ofisinde kiralıyor. Audi Q8 için uçuk fiyat Audi Q ailesinin yeni üyesi Q8 Türkiye’de satışa sunuldu. Q8’in dikkat çekici özellikleri ön plana çıkarken, 1 milyon 447 bin TL’lik fiyatı da dudak uçuklattı. Dört kapılı lüks bir coupe aracın pratik çok yönlülüğünü, geniş bir SUV modelin avantajlarıyla buluşturan Audi Q8, aynı zamanda donanımlı, kapsamlı bir bağlanabilirlik sunuyor.