Katalog

10 5 MAYIS 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, siyasal içerikli şiirlerinin yanı sıra lirik şiirleri ve yapıtlarındaki biçimsel yeniliklerle birçok şairi büyük ölçüde etkileyen Rus şair... Japonya’nın geleneksel toplum sisteminde en alt düzeyde yer alan halk. 2 Hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalı... Argoda “lira” anlamında kullanılan sözcük... Yiyeceği ortaklaşa sağlanan toplantı. 3 Eksiği olmayan... Her tür organik yağa verilen ad... Yanağın alt kısmı... Tiyatroda, sahnenin gerisinde ve yanlarında bulunan bölüm. 4 Hedefini bulma... Öğretim ve eğitim sistemi... Tülbent cinsinden bir bez. 5 Olumsuzluk belirten bir önek... Anlamlı iz... Bir haber ajansının kısa yazılışı... Şeker ve nişastayla yapılan bir tür tatlı... Bir cetvel türü. 6 Kişinin kendini olup bitenlerin merkezinde görmesi anlayışı... “Kaynanadili” denen kaktüsün, pembe turuncu renkli meyvesi. 7 “Gıranyoz, sarıağız” gibi adlar da verilen bir balık... Havada ki su buharı... “Köpek, diliyle içer ’yu / Kurt, soluğuyla” (Cemal Süreya)... Divan edebiyatının en yaygın şiir biçimi... Tanrıtanımaz. 8 Eski Mısır inanışında suaygırı avcısı olarak betimlenen tanrı... “Bir çeksem karşıki dağlar yıkılır” (Türkü)... Bir bilgiyi gösteren simgeler dizgesi... Kızıldeniz ve Basra Körfezi’nde kullanılan bir tür tekne. 9 Buda’ya verilen bir ad... Notada durak işareti... “Her açılıp da kâinata / Keyfince semada bulsa mesken” (Y.K. Beyatlı). 10 Bitkilerden sızan yapışkan sıvı... Yahudilerin ayırt edilmek için omuzlarına taktıkları sarı kumaş... Hatay ilinde bir ova... Veba hastalığına verilen bir başka ad. 11 Asmanın ya da bostanın verdiği sürgün... Kat kat çakıl ve kumdan oluşmuş yer kıvrımı... Devekuşu tüyü... Sıkı dokunmuş bir tür pamuklu kumaş... Bir nota. 12 Güzel sanat... “Hiroşima’da öleli / Oluyor bir yıl kadar / Yedi yaşında bir kızım / Büyümez ölü çocuklar” (Nâzım Hikmet)... Yayla fırlatılan ucu sivri çubuk... “Hawaii kazı” da de Bu haftaki bulmaca ödülü Kapital Manga Cilt 1 Karl Marx Yordam Kitap 21 NİSAN 2019 1725 KAZANANLAR: Hayal Koçer, Ü. Feza Özüdoğru, Bilhan Çevikkol, SAMSUN, Kenan Duman, MANİSA, Elif Gürdal, MERSİN, Ercan Önder, Ertan Altınör, Oktay Pekdemir, Bünyamin Türk, Ela Er, Gülden Aykanat, Ceren Karaca, İZMİR, Kürşat Kızıl, Sevinç Eryılmaz, Hayriye Sönmez, Remzi Avdan, ANKARA, Murat Şentürk, Cevdet Akagündüz, Bade Şaylan, Müşerref Öveç, İSTANBUL, İsmail Alataş, AYDIN, Özgür Sarı, ESKİŞEHİR, Yüksel Coşkun, DİYARBAKIR, Cevdet Koç, TEKİRDAĞ, Ertan Özçamur, MALATYA Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 21.04.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Maksim Gorki’nin Benim Üniversitelerim (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 B E D R İ KOR AMAN KA P I T A Ş 2 EK U L ANUD E E SAT İ R GE 3 HORHA T BA L ADUR MANA V 4 İ TA HA S İ D İ L İ K MA K A K 5 ÇUBR İ KA İ HAM TEL İ DE 6AR I N OK E Y TOPALAK UT 7K İ T A FOROZ Tİ İ R İ NT İ 8 ZAVOT AZVAY MA Fİ B 9 OM İ D İ OT E S AME KAKAO 10 B DNA Ş O E N MA F AYAN S 11 S V A H İ L İ BOA İ F ADE ET 12 K İ V A İ KON T İ KO İ T İ LA 13 Ü R E T İ M KARABODUR DEN 14 R İ T İ M N Ü OK R L 15 A L KATA L AN E LA 16 N D O R E E DDA OH 17 T U R E KÜR İ Z E TA 18 İ L İ S T İ R TARTAR 19 Z A N İ L E KOBAN A 20 M Ş A T T A U N İ K O R N nen bir kuş... Güneydoğu Anadolu’da, daha çok kadınların çeşitli yerlerine yaptırdıkları bir tür dövme. 13 Malezya’nın para birimi... C.S. Tarancı’nın “Bir büyük boşlukta bozuldu büyü” dizesinde olduğu gibi, sözcük başlarındaki ünsüzlerin yinelemesiyle elde edilen ahenge verilen ad. 14 Binek hayvanlarının sırtındaki oturmalık... Boyayı püskürtmekte kullanılan aygıt. 15 Bir bütün lahananın içine kuşbaşı et konularak yapılan dolma... Tırnak boyası... Bağışlama. 16 Bir dokuma maddesi... Bir parçanın canlı çalınacağını anlatan müzik terimi. 17 Başlangıçta yer alan... Irak’ta bir kent... İlhan Berk’in bir şiir kitabı. 18 Nikel elementinin simgesi... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Sofralık bir zeytin cinsi... Gelecek. 19 Uzakdoğu ülkelerinde B vitamini eksikliğinden doğan bir hastalık... Vücudu saran elbise. 20 “Helali” de denen ve giysi yapımında kullanılan yarım ipekli bir kumaş... “Aptal, salak” anlamında argo sözcük. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Sultan Palamut”, “Ayşemayşe”, “Yine” gibi kitaplarıyla tanınmış şairimiz... Çin’in para birimi. 2 Eski Türklerde kutsal sayılan hekim... Ege yöresinde fese takılan altına ya da altın benzeri seri pula verilen ad... Bir şiir üzerine bestelenmiş müzik yapıtı. 3 Denizcilikte kullanılan, üç ya da dört kollu halat... “Sarıkız” da denen bir fasulye cinsi... Kars yöresine özgü, kaymakla yoğrularak sac üzerinde pişirilen bir tür börek... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 4 Bir renk... Bir müzik parçasının, dinleyicilerin isteği üzerine bir kez daha çalınması... Tanrı... “Palaz” da denen bir fındık cinsi... Rus köylü topluluğuna verilen ad. 5 Hidratlı doğal kalsiyum borat... Klavyeli bir çalgı... Karabibere benzeyen bir tür baharat. 6 Yanardağ kütlelerinde bulunan mineral bir madde... Yarısı insan, tek gözlü ve tek elli masal yaratığı... “Altınkökü” de denen kusturucu bir kök. 7 “Çok önemli kişi” anlamında uluslararası kısaltma... Parasal işlemleri otomatik olarak yapan makineler için kullanılan kısaltma... İskambilde bir kâğıt... Kulak iltihabı... İnce ve yumuşak bir ipekli 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 8 Bayındırlık... Eski Yunan mimarlığında müzik ve tiyatro gösterileri sunulduğu yapı... Trabzon’un bir ilçesi. 9 Manda yavrusu... Kutup bölgelerindeki geniş buz alanı... Ton ve mak temeline bağlı kalmadan oluşturulan beste. 10 Duman lekesi... “Düşünme / et sade / Bak böcekler de öyle yapıyor” (Orhan Veli)... Virüsleri konu alan mikrobiyoloji dalı... Kimliği belirlenemeyen uzay cisimlerine verilen ad. 11 “Kâmildir o insan ki yaşar hatıralarla / Bir başka beklemez artık gelecekten” (Y.K. Beyatlı)... İlgi eki... “Ufak tefek, çer çöp” örneğinde olduğu gibi, anlatımı güçlendirmek için sesçe benzer sözcükle üst üste kullanılmasına verilen ad... Tümör. 12 Üniversite öğretim üyelerinin giydiği, geniş bedenli ve uzun kollu giysi... Satranca benzer bir strateji oyunu... Yemek... Tellür element simgesi... Kütahya’nın Emet ilçesinde, bir dizi mağaranın ortak adı. 13 Çanakkale yöresine özgü bir kurabiye... Bir soru sözü... Satrançta bir taş... Jokeylerin giydiği kenarsız başlık. 14 Üzerine yazı yazılan tabaklanmış ceylan derisi... Çıplak toprak... Yıldızlardan korkma. 15 Yüz metrekare tutarında yüzey ölçüsü birimi... Salatası yapılan lahana filizi... Papua Yeni Gine’nin para birimi. 16 Kenya’da yaşayan bir halk... Değme, dokunma. 17 Çürümeden doğan kötü koku... Yumuşak başlı, itaat eden. 18 Sıvacı aracı... Hindu toplumunda önemli bir özyönetim birimi... Bir nota. 19 Küçük erkek kardeş... Eskiden Karagöz oynatılan kahvelere verilen ad... Kazaklara özgü, iki boynuzdan oluşan üflemeli bir çalgı. 20 “Kalk içinde muteber bir yok devlet gibi / Olmaya devlet cihan bir nefes sıhhat gibi” (Kanuni Sultan Süleyman)... Düzenli olarak ekim yapılan arazi. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Kötü Dağılıma Önlem SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Eğitim Geçen Haftaki Problemin Çözümü (201917 imp KG zonda ¦ D86 ¦ V743 ¦ ARD2 ¦ 63 Tüm Şanslarınızı Kullanın imp Herkes zonda ¦ A75 ¦ V109 ¦ R8642 ¦ 94 ¦ AR543 ¦ ¦ 763 ¦ ARD52 Rakiplerin katılmadığı bir artırmada 6¦’e geldiniz, Batı ¦Asını çıkıyor. Nasıl oynarsınız? Analiz: Neden granşlem oynamadık diye yakınırken şleme batmayalım! Kozlar 41’se bir koz vermek kaçınılmaz. Bir de trefl 42 ise beklenmedik şeyler olabilir: 1. Dam ve elden bir onör olmak üzere iki koz çekip sonra trefleri sağlamaya oynarsak savunma trefle çakmazsa güvenli ele dönüşümüz kalmaz. Köre çakarak ele gelmek zorunda kalırız, bu durumda koz hakimiyetini kaybederiz. 2. Elden bir koz onörü çekip sonra trefleri oynamaya kalkarsak trefl 42 çıktığında yine aynı durumla karşı karşıya kalırız. Çözüm: Köre çakarız, ¦Asını çekeriz, ¦Dama gideriz, yerden küçük trefl oynarız. (Trefl Doğuda tek çıkarsa onörümüze çakılmaması için.) Doğu çakarsa küçük trefl veririz. Çakmazsa ruayı koyarız. Batı çakarsa geldiğini alıp 1 koz çekip trefli yere çaktırırız.Şimdi dışarıda toplam üç koz kaldı, bizde ikisi büyük üç tane. ¦2’liyi oynayıp yerden çakarız. Buna rakiplerden biri çakarsa dışarıda iki koz kalmıştır, şimdi tehlikesizce köre çakar ve kozları toplarız. Kimse çakmazsa ele güvenle dönmek için yerde kozumuz vardır; AR kozu çeker ve sağlam treflerimizi oynarız. İşte dört el: ¦ D86 ¦ V743 ¦ ARD2 ¦ 63 ¦ V1072 ¦9 ¦ AR982 ¦ D1065 ¦ V4 ¦ 10985 ¦ 98 ¦ V1074 ¦ AR543 ¦ ¦ 763 ¦ ARD52 ¦ R842 ¦ AD ¦ A53 ¦ AR86 Güneyde oturuyorsunuz, 2SA açtınız, ortağınız 3SA’ya yükseltir ve Batı ¦4’lüsünü çıkar. Doğu ¦2’lisini verir, standart sayı. Oyunu planlayın. Sekiz direk löveniz var, eğer bir karo boşlarsanız karolar 41’se batarsınız. Hemen bir kör oynarlar ve ¦Asınızı yıkıp üç kör lövelerini açığa çıkarırlar. Artık 33 dağılmışsa piklerden bir el çıkarmak için zamanınız kalmaz. Boşlamadan önce karonun nasıl dağıldığını görmek önemlidir. Burada çalışabilecek bir değil iki renk vardır. Tabii karonun 32 dağılması piklerin 33 dağılmasından daha yüksektir fakat şansınız varken ikisini de neden değerlendirmeyesiniz? As karoyu çekin, iki taraf da uyarsa Rua karoyu da çekin. Şimdi bir karo verip bir fazla yaparsınız. Fakat ilk iki tıurda rakiplerden biri karoya uymazsa hemen B planına geçip bir pik boşlarsınız ve pikler 33’se oyunu yaparsınız. İşte diğer eller: ¦ V93 ¦ R8743 ¦ D1097 ¦V ¦ D106 ¦ 652 ¦V ¦ D107532 Haftanın Problemi (201918) ¦ A865 ¦ AR9 ¦ 1043 ¦ A76 ¦ RV742 ¦ 73 ¦ 97 ¦ RV84 Batı 1¦ açtı, ortak kontr attı ve sizin 3¦’inizi dörde yükseltti. Batı ¦A atak etti ve RD ile devam etti. (Doğudan 2,6,5) Oyunu nasıl planlarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. Antalya’da yapılan Dünya Okullar Şampiyonası sona erdi. Sonuçlar ve organizasyondan yönetim memnunken, veliler başarısızlığı dile getirdi. Satrançta başarının yaşı dünya çapında küçüldükce, çocuğun çocuğa karşı aldığı netice gün geçtikçe daha önemsiz hale gelmekte. Önemli olansa çocukların ilerde kendilerine gerekli olacak eğitimi bu yaşlarda almaları. Peki eğitimi kim verecek? Görünüşe göre milli takım antrenörleri! Milli takım antrenörü tanımında iki büyük yanlış var, kategorileri hiçe sayıp herkesi milli oyuncu ilan etmek, ikincisi buna bağlı olarak 17002000 reyting aralığındaki kişileri bu sıfatla işe almak. 35 günlük kursla alınan diploma çeşitli illerden gelen TSFlileri politik figür haline getirmekte. Muhalefet yaptığını iddia eden grubun ‘işi bir bilene bırakmalı’ veya ‘destek yok, kamp yapılmıyor’ teraneleri de işin vehametini aksettirmekte. İlki satrançla ilgili hiçbir konuda ‘bilen’ diye tarif edilecek kişi veya kesim kalmamış durumda, ikincisi kamp yapılırsa çalışan kadronun yaydığı zehrin daha da artacağı. Vereceğim örnek açılış hazırlığı konusunda: Bu şampiyonaya giren 8 yaşında bir çocuğa verilen antrenör (!) çocuğun açılışlarının tek sorun olduğunu daha ilk karşılaştıklarında anlayıp Beyazla rakip ne oynarsa oynasın 1.f4,2.Af3,3.e3,4.b3,5.Fb2 Siyahla da aynı zihniyetle 1...d6,2...g6 3...Fg7,4...Ad7 oynamasını salık vermekle kalmıyor, çocuğu böyle oynamaya zorluyor.1950 reytinglik bu zekâ şampiyonu tabii ki türünün tek örneği değil. Kendini oraya getirenler gibi, daha önceki emsallerde olduğu şekilde ne tahtada bir başarısı var, ne formal eğitime sahip, ne yabancı dillere hâkim, ne de kitap okumuş veya okursa anlayacak düzeyde. Suç neden açılışta veya bu tarz garip varyantları tavsiye ederken merkez ve gelişimi bir çalıştırıcı nasıl tarif edebilir derseniz cevaplar hep eğitim eksikliğinde. Predeterminizm eğitime önem verilmeyen dönem veya kültürlerde olayları kadercilikle inceleyen görüştür. Cahile açılış değiştirildiğinde başarı geleceği fikri bir buluş gibi gözüktüğü kadar onu oyunun diğer safhalarını araştırma külfetinden de kurtarır.İşin doğrusuna gelince 8 yaşındaki çocuğa Şah güvenliği, taşların aktivitesi, gelişim, merkez, materyal dengesi, er yapıları gibi hususların gösterilmesi ve analiz alışkanlığının kazandırılması, açık oyunla hücum öğretilmesidir. Eğitim vermek için eğitimli olmak gerek! Peki açılış ve açılış hazırlığı en üst seviyede önemli mi? Evet o da önemli ama hangi etkenlerin fark yarattığını örneklerle inceleyelim: GM Naydiç (2695)GM Anand(2719), Karlsruhe/BadenBaden 2019, Dört At Oyunu1. e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Ac3 Af6 4.Fb5 Ad4!? (Rubinştayn Devamyolu benim hep şüpheyle baktığım bir varyant olmuştur. Er fedası yanı sıra 5.Ad4 ed4 6.e5 ile gelebilecek mutlak eşitlik beni 4...Fb4 5.00 00 6.d3 Fc3!? (6...d6 7.Ae2!) 7.bc3 d6 oynamaya itti.) 5.Fa4!? (5.Fc4 Fc5!) c6!? (5...Fc5 6.Ae5 00 7.Ad3 Fb6 8.e5 Siyahı er feda etmeye zorlayan diğer yol.) 6.Ae5 d6 (Bu tercih 6... d5 7.d3 Fd6’ya göre revaçta.) 7.Af3 Fg4 8.d3 d5 9.ed5 Ad5 10.00 Fe7 11.Ke1 Ac7Yenilik (11...00 12.Ad5 cd5 13.c3 ile gelen konumlarda her iki tarafın Beyazı üstün gördüğü aşikâr.) 12.Fg5! Yukarıda yazılanlarla örneğimizde olan arasındaki fark, ilk olarak her iki tarafın birbirini tanıyıp hazırlık yapacak materyale ulaşması. 4 At Naydiç’in zaman zaman başvurduğu silahlardan biriyken Anand’da 11. hamledeki tercihini ortaya koydu ama şimdi 12...Ace6! 13.Ad4! Fd1 14.Ae6 fe6 15.Ke6 Fg4 16.Ke7 Ve7 17.Fe7 Şe7 ile ortaya çıkan konumda kaliteye karşı iki er oluşu Anand’ı kompanzasyonun belirsiz olduğu bir varyanta itiyor. Ancak 2 erin iki ayrı kanada dağılımı konumu oynanır kılacaktı.12... Af3? 13.gf3 Fe6 14.Fe7 Ve7 15.Fb3 000 (15...00!?) 16.Vd2 Vf6 17.Ve3 Şb8 18.f4 Ff5 19.Vg3 Ae6 20.Fe6! fe6 21.Ke5 h5 22.Şh1 h4 23.Ve3 Khf8 24.Kg1 Kf7 25.a3 h3 26.Kg5 Kdf8 27.Ae2 c5!? 28.Ag3! (28. Vc5? Kc7 29.Vd6 Kd8) Fh7 29.Ah5 Vd8 30.Ag7 Siyah terk eder. 10 GM Karlsen (2845)GM Aronyan (2763), Karlsruhe/BadenBaden 2019, Viyana Varyantı 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Af3 d5 4.Ac3 dc4 5.e4 Fb4 6.Fg5 c5 7.Fc4 cd4 8.Ad4 Fc3 9.bc3 Va5 10.Fd2!?Yenilik(10.Ff6 Vc3 11.Şf1 gf6! bilinen.) Formda dünya şampiyonunun 10...Ae4 11.Vg4 Ad2 12.Vg7 Ac4 (12...Kf8 13.Şd2) 13.Vh8 Şe7 14.00 Ad7 sonrası nasıl devam edeceğini sınamayan Aronyan sağlam oynamayı seçiyor.10...00?! 11.Ve2 e5 12.Ab3 Vc7 13.00 Fg4 14.f3 Kc8 15.Fd5! Ad5 16.ed5 Fh5 17.c4 Ad7 18.Kfc1 b6 (18... Vd6) 19.a4 a5!? 20.Vf2 Vd6 21.Fe3 Fg6 (21...Vb4!?) 22.Vd2!? (22.Vb2) f6 23.Vb2 Kc7 24.Ad2 Ac5 (24...Vb4 25.Va3!) 25.Va3 Kd8 26.Kc3 f5? (Beyaz iyi ama f5,e4 sürüşü hemen kaybediyor.) 27.Ke1 e4? 28.fe4 fe4 29.Fc5! Kc5 (29...Vc5 30.Vc5 Kc5 31.Kb3! Kd6 32.Ae4) 30.Ae4 Ve5 31.Kce3 Kcc8 (31...Kc4? 32.Ad2) 32.h3! Vc7 33.Ad2 Ke8 34.Ke7 Ke7 35.Ke7 Vd8 36.Ve3 Kc7 37.Ke6! Kc5 38.Vb3! Siyah terk eder. 10