Katalog

14 19 MAYIS 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Çek Lokomotifi” olarak da bilinen ünlü uzun mesafe koşucusu... Bursa ve Balıkesir yöresinde peynir altı suyuyla yapılan bir tür lor peyniri. 2 Franz Kafka’nın bir romanı... Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan “Babil Asma Bahçeleri”ni kuran efsanevi Asur kraliçesi... Müslümanlarca belirli zamanlarda okunması âdet olan dualar ve Kuran ayetleri. 3 Afrika’da bir ülke... Rey... Kalp atımının damarlarda hissedilen yansıması... Sivas ilinde bir göl. 4 Genişlik... Araba üzerine gerilerek içine saman ya da tahıl doldurulan büyük kıl çuval... Şık, lüks ve gösterişli giyim tarzı... Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde ünlü bir höyük. 5 Trakya bölgesinde kadın erkek birlikte oynanan bir halk oyunu... Ezidiler tarafından kutsal sayılan, Musul kenti yakınındaki vadi... Japon mutfağına özgü, et suyu, erişte ve çeşitli malzemelerle hazırlanan bir tür çorba... Lütesyum elementinin simgesi. 6 Meksika’da büyük bir uygarlık kuran eski halk... İyi, güzel, mükemmel... Konya ilinde bir baraj. 7 Eski dilde engerek yılanı... Ge lir... Japon müziğine özgü telli bir çalgı... Anadolu çoban köpeği. 8 Aristoteles’in felsefesini yeniden yorumlayarak İslam düşüncesiyle bağdaştırmaya çalışmış en büyük İslam düşünürlerinden biri... Şöhret... Yakın arkadaşları tarafından Stalin’e verilen ad... İskandinav mitolojisinde, denizcileri kapıp kaçırdığına inanılan tanrıça. 9 Vilayet... Uzun taneli ve kokulu bir pirinç türü... Kumarda ortaya sürülen para... Bir giyeceğin göğüsle omuz arasında kalan bölümüne eklenen parça. 10 Dik yokuş, uçurum... Efsanevi “Yedi Altın Şehir”den biri... “ ehline derman sordum âlemde / Ne Eflatun bilir ne Lokman yazar” (Dertli)... Rusçada “evet”. 11 Hava ve gaz akımları oluşturmakta kullanılan aygıt... Yaklaşık 7590 cm’lik eski bir uzunluk ölçüsü... Afrika’da yetişen ve meyveleri ok zehiri olarak kullanılan tırmanıcı bir bitki... Alanya ilçesinin eski adı. 12 “Rigoletto”, “Don Carlos”, “La Traviata” gibi operalarıyla tanınmış İtalyan besteci... Kısa saplı odun baltası... Karagöz, ortaoyunu, tuluat gibi seyirlik oyunlarda, lafı açan ve karşı Bu haftaki bulmaca ödülü Vahşetin Çağrısı Jack London Yordam Kitap 5 MAYIS 2019 05.05.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan 1727 KAZANANLAR: bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar Haydar Korukluoğlu, ANKARA, İnci Koş, Ercan Önder, Sercan Burşuk, arasında yapılan çekilişte Karl Marx’ın KapitalCilt 1 (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: Ayder Aydın, Tahir Ercatan, Hande Akgür, İZMİR, İsmail Alataş, Mehmet Koç, AYDIN, Devrim Ceyda Koçer Bozca, SAMSUN, 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 B E D R İ KOR AMAN KA P I T A Ş 2 EK U L ANUD E E SAT İ R GE Ganimet Sapmaz, AFYON, 3 HORHA T BA L ADUR MANA V Kamuran Bayraktar, İhsan Onaran, 4 İ T A H A S İ D İ L İ K M A K A K Ekin Özsancak, İ. Metin Feran, 5 ÇUBR İ KA İ HAM TEL İ DE Ceyhun Kayam, İSTANBUL, 6AR I N OK E Y TOPALAK UT Hüseyin Özcan, Tümay Ongan, 7K İ T A FOROZ Tİ İ R İ NT İ BALIKESİR, Tezer Sarıer, MERSİN, Filiz Engin, ISPARTA, Güneş Er, ZONGULDAK, Sahir Çoban, Mesut Arıöz, KIRŞEHİR, Burhan Yaraş, KIRKLARELİ, Ali Soyer, ESKİŞEHİR 8 ZAVOT AZVAY MA Fİ B 9 OM İ D İ OT E S AME KAKAO 10 B DNA Ş O E N MA F AYAN S 11 S V A H İ L İ BOA İ F ADE ET 12 K İ V A İ KON T İ KO İ T İ LA 13 Ü R E T İ M KARABODUR DEN Not: Bulmaca yanıtlarını bundan 14 R İ T İ M N Ü OK R L böyle bulmaca@cumhuriyet. 15 A L KATA L AN E LA com.tr veya (0212) 343 72 69 16 N D O R E E DDA OH numaralı faksa gönderebilirsiniz. 17 T U R E K Ü R İ Z E T A Posta ile gönderilen yanıtlar 18 İ L İ S T İ R TARTAR ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 19 Z A N İ L E KOBAN A 20 M Ş A T T A U N İ K O R N dakine nükte yapma fırsatı vererek konuşan kişiye verilen ad. 13 Akdeniz’in batı ucundaki kesimine verilen ad... “Ve yalnız kalmada bir yaza râm olan sahil / Uçuşmada gökyüzünde bir sürü ” (Orhan Veli)... Hıristiyan sanatında, ölü İsa’nın vücudunu kollarında tutan Meryem betimlemesine verilen ad. 14 Boya sanayisinde kullanılan zehirli bir madde... Turistik geziler için düzenlenmiş ucuz gidişdönüş uçak bileti. 15 Hindistan’ın plaka kodu... Briçte sanzatunun kısa yazılışı... Vietnamlı kadınların ulusal giysisi olan bir tür tunik. 16 Bir mesleği belirleyen ve onu yapanların, özellikle hekimlerin uyması gereken kuralların tümü... İçine başka bir sıvı katılmamış içki. 17 Müzikte, birlikte kullanıldığı sözcüğe artış anlamı kazandıran terim... “Maviye çalar gözlerin / Yangın mavisine / Rüzgârda ” (Ahmed Arif)... Yağmur suyunun biriktiği çukur yer. 18 Boru sesi... İlhan Berk’in bir şiir kitabı... Divan edebiyatında sevgilinin kirpiği için kullanılan mazmun... Nazi partisinin hücum kıtasını simgeleyen harfler. 19 19312010 yılları arasında yaşayan ve kıvrımlı figür soyutlamalarıyla tanınan ressamımız... Çiçek tozu. 20 Burun iltihabı... Konya’nın Meram ilçesinde, tüf kayalara oyulmuş bir ören yeri. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 18961980 yılları arasında yaşamış, İstanbul Radyosu’nda yayımlanan esprili sohbetlerinin yanı sıra spor spikeri ve yazarı olarak da tanını spor adamı... Toplu taşıma araçlarına binmek için kullanılan kartları okuyan aygıt. 2 Gemilerde üzerine çanaklık oturtulan kalın ve sağlam ağaç... Ortadoğu mutfaklarına özgü, nohutla yapılan bir yemek... Şiirleri şeriata aykırı bulunduğu için derisi yüzülerek öldürülen ünlü tasavvuf şairi. 3 Verme, ödeme... Uçan, uçucu... Atlas Okyanusu’nda bir ada devleti... Hayvanlara vurulan damga. 4 Taban suyunun yüzeye kadar yükseldiği gür ve sık bataklık ormanlara verilen ad... 28 Ocak’ta başlayan bir fırtına... Urartular döneminde Van Gölü’ne verilen ad. 5 Kır bekçisi... Kalbur ve elek üzerinde kalan iri taneler... Utanma duygusu. 6 Antalya ilinde bir dağ... Yunan mitolojisinde kavga tanrıçası... Kadın seslerinin en kalını... Yabancı. 7 Bir cetvel türü... Bir suçu başkasının üzerine atma... Cin, peri... “Adam, herif” anlamında argo sözcük. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 8 Etiyopya’da bir ırmak ve arkeolojik vadi... İspanya’da, tarihöncesi dönemlere ait duvar resimleriyle tanınmış mağara... Eski Yunan tapınaklarında tanrı heykelinin bulunduğu iç bölüm... Çin felsefesinde bütün varlıkları oluşturan ağırlıksız töz. 9 “Ateş doludur tutma yanarsın / Karşında şu gülgun ” (Ahmet Haşim)... Başlangıç, giriş, önsöz... Yanardağ kütlelerinde bulunan, piroksen cinsinden mineral madde. 10 Rütbesiz asker... Sert, katı, sağlam... “Doktor ”: İlk James Bond filmi... Hattatlar tarafından kullanılan iyi cins bir ipek kâğıt... Uluslararası Basın Enstitüsü’nün kısa yazılışı. 11 Kıvırcık tüylü bir köpek cinsi... Yayla fırlatılan ucu sivri çubuk... Doğu Karadeniz yöresinde yetişen ve “aronya, avcıüzümü” gibi adlar da verilen bir tür yabanmersini... Kır koşusu. 12 Konya ilinde bir baraj... Bir tür ipekli kumaş... Afrika’da yaşayan bir antilop... Litvanya’nın plaka kodu. 13 Bilgisayardan korkma... Telli çalgılar da telleri yüksekçe tutan tahta köprücük... Büyük çivi. 14 Hararet... Aldatma işi, hile... Üye... İki şeyi birbirine ekleme... “Ey Ankara / Ey en iyi kalpli üvey ” (Cemal Süreya). 15 Bileşiminde alüminyum ve magnezyum bulunan çinko alaşımlarının genel adı... Eskiden harman ürünlerinden onda bir oranında alınan vergi. 16 Bir bağlaç... Kertenkele derisi... Bir müzik parçasını kısa ve çarpıcı görüntülerle sunan film. 17 Antalya’nın Elmalı ilçesinde bir göl... Bir meyve... Kars’ın doğusundaki ünlü eskiçağ kenti. 18 İnternette iletişim ağlarını taciz ve saldırı amacıyla kullanan hesaplara verilen ad... Atina yasaları kadınların hekimlik yapmasını yasakladığı için çalışmalarını erkek kılığında sürdüren, eski Yunan’ın ilk kadın hekimi. 19 “Puro ağacı” da denen güzel bir süs ağacı... Afyonkarahisar’ın bir ilçesi. 20 İnkaların 13. ve son kralı... “Otlar” anlamında eski sözcük. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com İki Rua da aynı yerde mi? SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Koalisyon Geçen Haftaki Problemin Çözümü (201919) imp DB zonda ¦ A32 ¦ ARD93 ¦8 ¦ D432 ¦ DV65 ¦V ¦ AD10 ¦ ARV65 7¦ oynuyorsunuz. Batı ¦8’lisini atak etti. “Ruanın altından çıkacak hali yok!” dediniz ve yerden Ası koydunuz. Doğu 10’luyu verdi ve yerden çevirdiğiniz trefle de ¦4’lüsünü attı. Nasıl oynarsınız? Analiz ve çözüm: Trefl 22 olsa iki karo çaktırarak löveye gelecektiniz. 31 trefle de ¦10’lusu beş tane değilse bir karo çaktırarak kontratı yapabiliyorsunuz. (¦A, beş kör, ¦A, bir karo çakası ve beş trefl.) Fakat trefler Batıda çıkınca bir karo çaktırıp ¦10’lusunun üçlüden düşmesine oynamak iyi gibi görünüyor. Bir seçenek de ¦D ile yere geçmek, karo empası yapmak geçmek zorunda ¦10’lusunu yere çaktırmak ve böylece on iki löveye gelmektir. Şimdi tüm kozları çeker yerden pikleri atarsınız. ¦R ile ¦10’lusu Doğuda ise şu pozisyonda sıkışır: ¦ ¦ önemsiz ¦ ¦ ¦ ¦ ARD9(3) ¦ ¦ ¦R ¦ 10863 ¦ ¦ ¦ DV6 ¦V ¦ ¦ (A) Sadece ¦Ruasını takip etmek yeterlidir. Don koz üzerine görünmezse Valeyi ezerek körleri çekersiniz. Tam böyle oynayacakken birden ataktan ¦R’nın Doğuda olduğunu hatırladınız ve ¦R’nın Batıda olma olasılığını daha yüksek gördünüz. Şimdi nasıl oynarsınız? Artık karo empası ile kazandığınız bir löve de eksildiğinden on bir löveye düştünüz. (¦A, üç kör,Valeyi ezerek yere geçeceğiz ¦A, bir karo çakası ve beş trefl.) Diğer elleri görüp öyle devam edelim: ¦9 ¦ 75 ¦ R96543 ¦ 10987 ¦ R10874 ¦ 108632 ¦ V72 ¦ ¦Asını ve ardından ¦Damını oynarsınız. Batı örtmek zorundadır. (Durdurucu transferi) Şimdi kozları toplar ve şu pozisyona gelirsiniz: ¦3 ¦ ARD93 ¦ ¦ ¦ ¦ 75 ¦ 9654 ¦ ¦R ¦ 10863 ¦V ¦ ¦ DV6 ¦V ¦ 10 ¦5 Son kozu çekip yerden piki atarsınız. Doğu sıkışmıştır: Kör yiyemez, fakat ¦R’yı da atamaz, çünkü DV’ye yerden iki boş körü atarsınız, bu yüzden ¦V’yi atar. Şimdi ¦10’lusunu çektiğinizde tekrar sıkışır. Pik yerse pikler, kör yerse körler sağlanır. Bu skuiz çeşidine tekrar eden skuiz/merdiven skuizi denir. Haftanın Problemi (201920) imp DB zonda ¦ AV65 ¦ ARV2 ¦3 ¦ ARV4 ¦ RD10942 ¦ 763 ¦A ¦ 862 Güneyde zayıf 2¦ açtıktan sonra Kuzey keykartları sorar ve 6¦ der. Batı ¦D atak eder. Nasıl oynarsınız? FM Tarık Selbes 2330 reytinglik bir satranççı. Manisa’da yapılan Yunus Emre Scheveningen 2019 ile ilgili sosyal medyada bakın neler yazıyor: “...Chess24’te yayımlandığı için bu turnuvayı fark ettim ve biraz utandığımı söylemeliyim.’ Utandığını belirttiği turnuva hakkında şüpheleri varmış, “yine de dürüstçe oynandığına inanmak istiyormuş”. Yunus Emre Turnuvası’nı açıkça şüpheli gören FM Tarık Selbes aynı zamanda dürüstçe oynandığına dahi inanıyormuş. Ne zaman ki Selbes’in 2015 yılında Niş’de kazandığı Open Turnuva ve sonrasında 2 sene hiçbir ciddi turnuvada oynamadığı bu köşede yazılıyor, Selbes’de vaveylayı görün! 1 satırlık yazıya 2.5 sayfalık 32 kısım tekmili birden hayat hikâyesi. Bir de üstüne tenisteki “unforced error”u hatırlatır şekilde turnuvada oynayanların refakatiyle birlikte hakemlerin oyun esnasında üstünü aradıklarını yazıyor. 65 uluslararası turnuva kazanmış veya birinciliğe ortak olmuş birisi olarak hiçbir zaman üstümün aranmadığını ve aranmayacağını belirteyim. Manisa’da ne oldu kimse sorgulamadığı gibi yine kimse FM Selbes’e uzun uzadıya üstünün aranışını neden anlatmak ihtiyacı gördüğünü de sormuyor! Külkedisi Hikâyesi çoğu toplumun ilgisini çeker. Murat Evrensel Bilgin 1925 reytinglik biri. Aslında internette yayınmlanan, bayilerde bulmanızın çok zor olduğu bir gazetede satranç köşesi yazıyor. Son yazısı kendi üzerine ve Tarık Selbes’in neden Niş 2015 sonrası başka ciddi bir turnuva oynayamadığını açıkladığı mektubunu andırıyor. Selbes TSF’nin yüzü ve yayın organı Mavi Kale’deki yazıların çoğu, websitesindeki haberlerin yine geneli onun imzasını taşıyor. Hatta canlı yayınlara çıkıyor. Bilgin ise onun aksine TSF’ye Manisa Turnuvası gibi hadiselere dokunmadan köşesinden sözde muhalefet yapıyor. Satranca gelince kendi deyimiyle 1000’lerce satranççı yetiştirmiş! 1235 değil binlerce. Köşede bir partide Beyazla oynayanı Siyahla oynamış gösterip üzerine zafer yazısı inşa ettiği belirtildiğinde o ne yapıyor? Çok basit sonucu 10’dan 01 olarak değiştirip bu kez de mat etmek üzere olan Beyazı terk ettiriyor satranç âşığı(!). Scheveningen aslında bir turnuva değil bir maç şekli. Her iki takımın oyuncularının rakip takımın oyuncularının tümüyle oynadığı bu formatın artık FIDE tarafından reyting çıkartmak amacıyla kullanılmasının yasaklandığını belirteyim. Sabık TSF Başkanı Ali Nihat Yazıcı zamanında hem lisanslı satranççı sayısı artışı için bilhassa çocuklara bedava lisans dağıtımı başlatıldı, hem de Scheveningen Türkiye’de unvanlı oyuncu sayısını çoğaltmak üzere uygulanır hale geldi. Pandora’nın kutusunu açan Yazıcı, Manisa konusunda tek söz etmezken, son normumu aldığım Karditsa GM Turnuvası’nı ağzına almaya cüret etmiş. Şimdi 2 turnuvayı kıyaslayalım: 1) Karditsa 1994 yılında birkaç isim haricinde Balkanların en kuvvetli oyuncularını biraraya getirmişti. Manisa’ya gelen GM dahil 2300’lük oyuncuları kimin nasıl ve niçin seçtiği meçhul. 2) Karditsa benim norm veya unvan almam için değil, Pandavos, Mastrokoukos ve Kalesis’le Yunan Milli Takımı için organize edilmişti. 3) Son 2 tura girilirken birinciliği garantilediğim gibi, GM normunun üzerine çıktım. GM Pavloviç beraberlikle tek başına 4. olurken, GM Krum Georgiev turnuvayı %50 ile bitirmeyi başardı. Turnuvaya başlarken 2530 reytingle 3.sıradaydım ve bu ikiliyle de aramızda benim lehime 50 reyting fark vardı! Manisa’da ne oldu? Manisa’da olan aslında yukarıdaki 3 kişinin hatta bir toplumun koalisyonu. Şimdi pastadan pay almak için nelere göz yumulduğunu öğrenmek isterseniz bir örnek: FM Bahadır Özen (2328)IM Velislav Kukov (2351), Manisa 2019, Yarım Tarrasch Savunması 1.Af3 d5 2.d4 Af6 3.c4 e6 4.Ac3 c5 5.cd5 Ad5 (Kabul Edilmeyen Vezir Gambitinin Yarı Tarrasch Var yantı.) 6.e4 Ac3 7.bc3 cd4 8.cd4 Fb4 9.Fd2 Fd2 10.Vd2 00 11.Fc4 Son zamanların dünyada popüler devamyolu 11...Ad7 12.00 b6 13.Kad1 Fb7 14.Kfe1 Kc8 15.Fb3 Ke8 fakat 11...Ac6 12.00 b6 13.Kad1 Aa5 14.Fd3 Fb7 15.Kfe1 (15.d5?! ed5 16.e5 Ac4 GM ŞaravdorjGM Atalık, San Fransisco 2005.) Kc8 16.d5! ed5? (16...Ve7) 17.e5! Ac4 18.Vf4 Ab2? 19.Fh7! Şh7 20.Ag5 Şg6 21.h4! Son tur partisindeki tüm bu hamleler PolugayevskiTal,SSCB Şampiyonası 1969 oyununda da oynanmıştı. 2019 yılında bir Uluslararası Ustanın bunu bilmemesine imkân var mı? Sırasıyla işinden bir hafta bile izin alamayan mühendis, 1900’lük antrenöryazar ve terlik üstüne çıkartma basılan 2 kişilik şirketin CEO’sunun koalisyon kurduğu yerde herşey mümkün! 21... Ve7 (21...Kc4 22.h5 tarihi oyunun devamı.) 22.e6! f5 23.h5!Yenilik Şh5 24.Af7! Kf7 25.ef7 Vf7 26.g4 Şg6 27.Vh2! fg4 28.Ke5! Siyah terk eder. 10