Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 5 MART 2019 SALI 7 Şam’a kapı aralanıyorÜrdün’de Arap ülkelerinin bir araya geldiği toplantıya Suriye Meclis Başkanı da katıldı Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad yönetimine karşı Arap ülkelerinin bugüne kadarki muhalif siyasetinde U dönüşü sinyalleri geliyor. Washington’ın ise müttefiki Arap ülkelerine Esad yönetimiyle işbirliğine gitmemeleri yönünde baskı yaptığı haberleri gündeme yansıyor. 2011’de iç savaşın patlak vermesiyle birlikte Esad yönetimine karşı pozisyon alan, Suriye’yi üyelikten çıkaran Arap Ligi’nin kimi ülkesinin son aylarda Şam’la yakınlaşmaya dönük tutum izlediği görülüyor. Buna son örnek önceki gün Ürdün’ün başkenti Amman’da gerçekleşen Arap ülkelerinin toplantısına 2011’den bu yana ilk kez Suriye’den bir temsilcinin katılması oldu. Arap Parlamentolararası Birlik toplantısında Şam yönetimini Suriye Meclis Başkanı Hamuda Sabbağ temsil etti. Toplantıda, “Arap Ligi’nin Suriye’yi yeniden kabulü” konusunun ele alındığı gündeme yansıdı. Suriye parlamentosunun basın ofisinden yapılan açıklamaya göre, “Sabbağ, konferansın başarılı geçmesini ve alınacak kararların Arapların çıkarlarına hizmet edeceğini umduğunu” kaydetti. Suriye’nin foruma davet edilmesini “doğal bir gelişme” olarak niteledi. Amman olumlu Ürdün Meclis Başkanı Atıf Taravneh ise Suriye heyetini Amman’da görmekten memnun olduklarını kaydetti. Taravneh, daha önce Sputnik’e yaptığı açıklamada, Ürdün’ün Suriye’nin üyeliğe yeniden kabul edilmesini Arap Ligi’nden açık şekilde talep ettiğini söylemişti. ABD’den yaptırım tehdidi Öte yandan ABD yönetiminin Arap ülkelerinin Şam yönetimiyle yakınlaşma siyasetine karşı çıktığı yorumları dikkat çekiyor. ABD’de yayımlanan Washington Post gazetesinin haberine göre, Trump yönetimi Arap müttefiklerine İran’ın Suriye’deki nüfuzuna karşı olma konusunu kullanarak baskı yapıyor. Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir’in Aralık 2018’de Şam’ı ziyaret etmesi, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Şam büyükelçiliğini yeniden açması, Bahreyn’in de bu yönde adım atacağını açıklaması Esad yönetimi nin Arap Ligi’ne dönüş adımları olarak yorumlanmıştı. Ancak Washington Post’un haberine göre, Trump yönetimi müttefiklerini böyle bir adım atmamaları konusunda uyardı ve mevcut koşullarda Suriye’nin yeniden inşasına katılmaları halinde, Esad yönetimine karşı yürürlükte olan yaptırımların normalleşme adımı atacak ülkelere karşı da işleyeceği tehdidinde bulundu. Haberde ABD’nin bu baskı ile Suriye yönetimini uzun vadede İran’dan uzaklaştırmayı hedeflediği, Rusya’nın 21 üyeli Arap Parlamentolararası grubu önceki gün Ürdün’de buluştu. BAĞUZ DEHŞETİ Gözler Suriye’de IŞİD’in elinde kalan son toprak parçası olarak görülen Deyr Ez Zor’da Bağuz’daki operasyon ların ne zaman sonlanacağı, sivillerin akıbetinin ne olacağında. ABD destekli, Ankara’nın terör örgütü gördügü YPG’nin ana unsurunu oluşturduğu Suriye Demokra tik Güçleri (SDG) haftasonunda nihai hedefli operasyon başlattıklarını duyurmuştu. Ancak dün ope rasyonun sivillerin korunması için yavaşlatıldığı açıklaması geldi. Bölgede 150 IŞİD’linin de teslim olduğu iddiası gündeme yansıdı. ise Arap ülkelerine tam ters yönde baskı yaparak “Esad’la yeniden temas kurmanın İran nüfuzunu azaltacağı” tezini savunduğu belirtildi. ABD’nin yakın müttefiki Riyad’ın, Suriye’nin Arap Ligi’ne dönüşü için koşulların daha oluşmadığı düşüncesini taşıdığı basına yansıyor. BAE Dışişleri Bakanı Enver Gargaş ise Washington Post’a demecinde “Şam’da sıfır Arap nüfuzu var. 2011’de bütün köprüleri yakmış olmamız, Türkiye ve İran gibi bölgesel oyuncuların ana belir leyiciler olmasının önünü açtı. Ve bir anda Arapların sıfır söz hakkı oldu” ifadelerini kullandı. AB’den ‘kırmızı liste’ Öte yandan Avrupa Birliği, aralarında İçişleri Bakanı Muhammed Halid el Rahmun’un da bulunduğu yedi Suriyeli bakanı “yaptırım listesine” aldığını duyurdu. Gerekçe “Esad’ın sivilleri şiddet yoluya baskı altına almasında rol oynamaları” gösterildi. Trump için yeni belge peşindeler ABD’de üst düzey Demokrat Kongre üyeleri Başkan Donald Trump’ın 2016 seçimlerinde Rusya’yla bağlantıları konu sundaki soruşturmalarını hızlandıracaklarının mesajını verdi. Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu Başkanı Jerrold Nadler ABC’ye yaptığı açıklamada, komisyonun 60 kişiye belge isteğini ileteceğini kaydetti. Nadler buna gerekçe olarak yargıya müdahale, yolsuzluk ve yetkiyi kötüye kullanma davalarını ABD halkına sunmak için soruşturmalara başlama olarak niteledi. İsteklerin Beyaz Saray, Adalet Bakanlığı’ndaki yetkilerle, Trump’ın büyük oğlu Donald Trump Jr ve Trump şirketlerinin mali şefi Allen Weisselberg’e gönderileceğini kaydetti. ABD’den AB manevrası ABD geçen yıl Avrupa Birliği’nin (AB) Washington’daki diplomatlarının protokoldeki statüsünü düşürmesinin ardından bu uygulamadan geri adım attığını duyurdu. Daha önce uluslararası kurum düzeyine indirilen statü dün yeniden devlet statüsü düzeyine yükseltildi. ABD’nin AB nezdindeki Büyükelçisi Gordon Sondland, AB’nin “ABD’nin küresel güvenlik ve refahın sağlanmasında en değerli ortaklarından biri” olduğunu belirterek “Avrupa’nın ve ABD’nin güvenliği ve başarısı birbiriyle bağlantılı. Bu katılım ve işbirliği düzeyi tüm ortamlarda uygun şekilde tanınmalı” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump göreve geldikten hemen sonra AB ülkelerini hedef alarak NATO’da savunma harcamalarındaki katkı paylarını yüksetmelerini talep etmişti. Trump, bu üyeleri sorumluluklarını yerine getirmemekle suçlamıştı. Ticari savaşların yanı sıra taraflar arasında AB’nin desteklediği İran’la nükleer anlaşmadan Trump yönetiminin çekilmesi de kırılma noktalarından biri durumunda. Dünyayı korkutan nükleer imzalar Rusya, ABD’nin Soğuk Savaş döneminde imzalanan silahsızlanma konusunda kilit öneme sahip Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nı (INF) askıya almasının ardından buna misilleme kararını kâğıt üzerine de ge çirdı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, INF’nin askıya alınmasını öngören kararna meyi imzaladığı açıklandı. Kararnamede, “SSCBABD arasındaki 1987 tarihli INF’nin, ABD tarafından yapılan ihlaller giderilince ye ya da anlaşmanın geçerlik süresinin sonuna kadar askıya alınmasına karar ve rilmiştir” denildi. INF’nin askıya alın masının ardından dün ilk kez iki ülke genel kurmay başkanları RAvusturya’da bir ara ya geldi. ABD Genelkurmay Sözcüsü, Genelkurmay Başkanı Org. Joseph Dunford ile Rusya Genelkurmay Başkanı Org. Valery Gerasimov’un görüşmelerinin detayla usya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Körfez turunun ilk ayağı olan Katar’a önceki gün gitti. Katar Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdurrahman El Sani’yle bir araya geldi. Görüşme rını paylaşmama ko de savunma sanayii ve nusunda mutabık kal Suriye konusunun da dıklarını belirtti. ele alındığı belirtiliyor. Tepkilere erken seçim kartı Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika, ülke çapındaki protesto gösterilerine rağmen gelecek ay yapılacak seçimlerde yeniden aday olacağını açıkladı. Adaylık başvuru sürecinin dolduğu önceki akşam Buteflika, devlet televizyonunda okunan bir mektupla adaylığını resmen duyurdu. Cumartesi günü 82’inci doğum gününü kutlayan Buteflika, beşinci kez seçilmesi durumunda görev süresi dolmadan erken seçim ilan etme sözü verdi. Yeni bir anayasa yaparak referanduma sunacağını duyuran Buteflika, daha eşit bir gelir dağılımının yanı sıra bundan sonraki seçimlerin tarafsız ve bağımsız şekilde yürütülmesi için de gerekli değişiklikleri yapacağını savundu. Öte yandan, düzenleyeceği bu seçimlerde yeniden aday olmayacağını söyleyen Buteflika’nın vaadi protestocuları tatmin etmedi. Açıklamanın ardından yüzlerce eylem Fransa’da da Cezayirliler Buteflika karşıtı protestolar düzenledi. ci, başkent Cezayir başta olmak üzere ülkenin birçok kentinde sokaklara çıktı. Protestocular, 20 yıldır iktidarda olan Buteflika’nın sağlık durumunu da gerekçe göstererek artık geri çekilmesi gerektiğini söylüyor. Geçen hafta sağlık kontrolleri için Cenevre’ye gittiği ileri sürülen Buteflika uzun süredir kamuoyu önüne çıkmıyor. Guaido Caracas’a geri döndü Ağır siyasi, ekonomik krizle boğuşan Venezüalla’da, kendini “geçici devlet başkanı” ilan eden muhalefet lideri Juan Guaido’nun yaklaşık iki hafta önce bir dizi Maduro yönetimi karşıtı etkinliğe katılmak için ülkeden ayrılması, bölge ülkeleri turuna çıkmasının ardından dün başkent Caracas’a geri döndüğü bildirildi. Kolombiya’da ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence de dahil olmak üzere görüşmeler yapan, ABD yardımlarının ülkeye girişi gerekçeli konsere katılan Guaido’nun dönüşünde gözaltına alınabileceği haberleri daha önce basında yer almıştı. Gözaltına gerekçe olarak ise Yüksek Mahkeme’nin hakkındaki yurtdışına çıkış yasağını delmesi olabileceğine işaret edilmişti. Bu çerçevede 30 yıl hapis cezasıyla yargılanabileceği iddiaları da gündeme gelmişti. ABD başta olmak üzere yaklaşık 50 ülkenin “geçici devlet başkanı olarak tanıdığı” Guaido destekçileri dün Caracas’ta eylemler düzenledi. ESTONYA’DA AŞIRI SAĞ ALARMI Avrupa’nın birçok ülkesinde aşırı sağcı partiler oylarını artırmaya devam ediyor. Estonya’da önceki günkü parlamento seçimlerinin galibi yüzde 28.8’le merkez sağdaki Reform Partisi oldu. İktidardaki sol eğilimli Merkez Partisi ikinci olurken aşırı sağcı Muhafazakâr Estonya Halkının Partisi 2013’e göre oylarını ikiye katladı. Yüzde 17.8’le üçüncü parti konumuna yükseldi. TÜRKÇE TEŞEKKÜR İslamabadYeni Delhi hattındaki gerilim sürerken Keşmir’de yer yer çatışmaların yaşandığı belirtiliyor. Bu arada Pakistan’da iktidar partisi Adalet Hareketi, zor zamanda kendilerine Türkiye tarafından verilen destekten dolayı Twitter’dan Türkçe teşekkür etti. VATİKAN ARŞİVİ AÇIYOR Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Françesko, 2. Dünya Savaşı’nı da kapsayan Papa 12. Pio dönemine ait Vatikan Gizli Arşivi’nin 2020 yılında araştırmacılara açılacağını duyurdu. Papa, “Kilise, tarihten korkmuyor” dedi. Vatikan, Holokost döneminde Nazi Almanyası’nın Yahudilere karşı izlediği politikaya, soykırıma karşı yeterince tepkisini ortaya koymamakla suçlanıyor. C MY B