Katalog

8 3 ŞUBAT 2019 PAZAR EDİTÖR: SERHAT ALİGİL TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi Zarar çok, kâr payı yok2018’de Ziraat Bankası 2.3 milyar TL, Halkbank 1.3 milyar TL görev zararı açıkladı Ziraat Bankası ile Halkbank’ın görev zararı son 4 yılda ikiye katlanarak 3.6 milyar TL’ye çıkarken, 2018’de Hazine’ye aktardıkları temettü sıfır oldu. Kamu bankalarının görev zararları son dört yılda iki rı 1.6 milyar TL olurken, bu rakam 2015’te 2 milyar TL, 2016’da 2.6 mil ye katlanırken, 2018’de yar TL, 2017’de 3.2 milyar Hazine’ye aktardıkları temettü (kâr payı) sıfır oldu. Hazine ve Maliye bakan emre deveci TL oldu. Aynı dönemde Ziraat Bankası’nın Hazine’ye ak lıklarının verilerine göre, Ziraat tardığı temettü 2014’te 106 mil Bankası’nın 2018’deki toplam yon TL, 2015’te 106 milyon TL, görev zararı 2.3 milyar TL olur 2016’da 230 milyon TL, 2017’de ken, bu rakam Halkbank için 250 milyon TL olarak gerçekleşti. 1.3 milyar TL oldu. Ziraat Bankası son dönem İki bankanın merkezi yönetim de Demirören Grubu’na Do bütçesinden karşılanan toplam ğan Medya’yı satın alması için görev zararı 2018’de 3.6 milyar 2018’de verdiği 675 milyon do olarak gerçekleşti. İki banka larlık kredinin yanı sıra, seçim nın Hazine’ye aktardığı temet öncesinde düşük faizli konut tüye bakıldığında ise; 2017’de kredisi, futbol kulüplerinin bor Hazine’ye 250 milyon TL temet cunun yeniden yapılandırılması tü aktaran Ziraat Bankası için ve kredi kartı borçlarının sıfır 2018’de bu rakamın sıfır olduğu lanması için verdiği düşük faizli görülüyor. Halkbank da 2018’de tüketici kredileriyle kamuoyun Hazine’ye temettü aktarmadı. da tartışmalara neden oldu. 2014 yılında Ziraat Bankası ile Ocak 2019’da olağanüstü ge Halkbank toplam görev zara nel kurul düzenleyerek se çim öncesinde Hazine’ye 2018 kârından 33.3 milyar TL avans aktaran Merkez Bankası (TCMB), 2018’de Hazine’ye 12.3 milyar TL temettü aktarmıştı. Hazine’nin 2018’de kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ile kamu sermayeli bankalardan elde ettiği vergi dışı gelirin toplamı 17.7 milyar TL oldu. Telekom da sıfır çekti 2005 yılında yüzde 55’lik hissesi Oger Telekom’a satılan ve yüzde 25’i Hazine’ye ait olan Türk Telekom da 2017 ve 2018’de Hazine’ye hiç temettü aktarmadı. Te lekom, Hazine’ye 2014’te 245 milyon TL, 2015’te 495 milyon TL, 2016’da 226 milyon TL temettü aktarmıştı. Türk bankalarından aldığı krediyle Telekom’u satın alan Lübnanlı Hariri ailesi, borçlarını ödeyemeyince hisselerini bankalara devretmişti. İşyerleri kapanıyorDiyarbakır’da esnaftan banka kredileri için yüksek teminatlar isteniyor Venezüella Devlet Başkan Yardımcısı Tareck Zaidan el Madah, 17 Ocak’ta Çorum’da bir rafineriyi ziyaret etmişti. Venezüella altını için İran iddiası Ankara’nın, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını ihlal ediyor olma ihtimali nedeniyle, Venezüella ile yaptığı altın ticaretine son vermesi için baskı altında olduğu öğrenildi. BBC Dünya Servisi’nin haberine göre Washington bu altınların İran’a gönderilip ABD yaptırımlarının ihlal ediliyor olabileceğinden şüpheleniyor. BBC’nin konuştuğu kaynaklar, Ankara’nın Venezüella ile yapılan ticaret konusunda yakın zamanda uyarıldığını söyledi. Kaynaklar, Venezüella’nın altın sektörünü hedef alan yaptırımların Türkiye gibi üçüncü tarafları da kapsayacak şekilde genişletilebileceğini de bildirdi. Venezüella, geçen yıl Türkiye’ye “rafinelerde işlenip geri satın alınmak üzere” 900 milyon dolar değerinde altın satmıştı. BBC, altınların Venezüella’ya geri satıldığına dair kayıt bulunmadığını yazdı. Anadolu yakası tercihi büyüyor Cushman & Wakefield’ın hazırladığı 5. İstanbul Alışveriş Caddeleri raporuna göre, geçen yıl 2017’ye kıyasla yaya trafiği hem haftaiçi hem haftasonu artış gösterirken, haftaiçi Nişantaşı bölgesinde yüzde 27, haftasonu ise Bağdat Caddesi’nde yüzde 42’lik bir artışı söz konusu oldu. Düşen boş mağaza sayısı ve kira seviyeleri nedeniyle Bağdat Caddesi’nin daha da güçlenmesi bekleniyor. Yine rapora göre kentsel yenilemelerin yavaşlamasına ve yükselen yemeiçme trendine bağlı olarak 2017 yılında boş olan mağazaların yüzde elliye yakını geçen yıl kiralanırken, kiralama işlem sayısı bu yıl artış gösterdi. İstiklal Caddesi ise artan güvenlik sıkıntısı ve bakıma alınan nostaljik tramvayın 2018 itibarıyla yeniden açılmasıyla iyileşme sinyalleri veriyor. l Ekonomi Servisi Yurtdışında da tapu açılacak Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Türkiye’nin hem müteahhitlik sektöründe hem inşaat malzeme sektöründe çok ileri aşamada olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi: “Biz bu sektörü yurtdışına taşımak zorundayız. Yurtdışındaki ülkelerle iş yapmak zorundayız. Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın buradan gayrimenkul almalarını kolaylaştırmak zorundayız. Bu manada Tapu Genel Müdürlüğümüzce başta 12 ülkede olmak üzere temsilcilikler açacağız” dedi. kahveler çoğalıyor MAHMUT ORAL gelişen bir kenti düşün H düğümüz zaman bu kaükümetin, ekonomi panan işyerlerinde ciddi nin rayına girdiği yo bir artış var. Kapananlar lundaki açıklamalarına ağırlıklı olarak bakkal, rağmen, kriz, küçük es büfe ve market. nafı vurmaya devam ediyor. Diyarbakır Esnaf ve Eşitlik şart Sanatkârları Odaları Bir Bankaların bölge esna DİSK Yönetim Kurulu, liği (DESOB) Başkanı Ali fına kredi vermekte zor Çalışma Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’u ziyaret etti. can Ebedinoğlu, kentte son 1 yılda 1133 işyerinin kapandığını, karşılı luk çıkardığına da dikkat çeken Ebedinoğlu, halen 4 bine yakın kredi dos 4+4 zulmüne devam ğında rekor sayıda kahvehane açıldığını söyledi. 2018’in Diyarbakır yasının beklediğini, bölge esnafının finansmana eşit şartlarda ulaşamadı MUSTAFA ÇAKIR DİSK, taşerondan kadroya ve belediye şirketlerine geçirilen ancak 2020 sonuna kadar 6 ayda bir yapılacak yüzde 4’lük zamma mahkum edilen işçilerin ücretlerinin artırılması için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ile görüştü. Ancak olumlu yanıt alamadı. Görüşmeyle ilgili bilgi veren ve “Bakanlık konuya bizim bak yüzde 26 zam yapılmasını talep etti. İntihar ediyorlar Sendikal baskılara ve grev gibi kazanılmış hakların bir bir yok edildiğine dikkati çeken Konca, birçok belediyeye kayyım atandığına işaret etti. Konca, “DİSK’e bağlı 3 bini aşkın işçi mağdur oldu. İşten çıkarıldı. Gidecek mahkeme bulamadılar. İşten çıkarıldığı için intihar eden işçi arkadaşlarımız var” dedi. esnafı için çok zor geçtiğini vurgulayan Ebedinoğlu şöyle devam etti: “Geçen yıl açılan 3 bin 156 yeni işyerinin 536’sı KOSGEB desteği kullandı. Açılan kahvehane sayısı 207, internet kafe sayısı 94 oldu. Kapanan işyerlerine baktığımızda ise 2017’de 817, bu yıl ise 1133 işyeri kapandı. Bu durum yaklaşık 2 bin kişiyi işsiz bıraktı. Artan ğını vurguladı. Ebedinoğlu, “Örneğin Denizli ili bizim 10 katımız kredi kullanıyor. Adil olabilmesi için bankaların tutumunun değişmesi lazım. Bankalar bölgeyi riskli bölge olarak gördüğü için böyle bir zorluk çıkarıyorlar. Bankalar teminat konusunda 1’e 3, 1’e 4 teminat istiyor. Örneğin 100 milyarlık bir krediye 4 tığımız pencereden bakmı Görüşmede ayrıca, yüzde 1 iş nüfus karşısın memur kefil isteniyor” yor. Toplu sözleşme yapamıyoruz” diyen DİSK Genel Sek kolu barajı nedeniyle gelecek ay sadece DİSK’te 30 bin işçinin da, büyüyen ve dedi. l DİYARBAKIR reteri Cafer Konca, bakanlığın gerekçe olarak düzenle toplu sözleşme kapsamı dışında kalacağı, diğer konfederasyonlar Seçim havası etkiliYOR menin KHK ile yapılmasını gösterdiğine dikkat çekti. İstenirse KHK’de değişiklik yapılabileceğini kaydeden Konca, zaten belediyelerde taşeron işçilerine kadro da verilmediğini vurguladı. DİSK, bu işçilerin ücretlerinin önce asgari ücret seviyesine çekilmesini, ardından da da eklendiğinde bu rakamın yüz binleri aşacağı masaya kondu. DİSK sorunun bir an önce çözülmesini isterken, Bakanlık ise “inceleyip, döneceğiz” yanıtını vermekle yetindi. Bugüne kadar geçici düzenlemelerle bu sendikaların toplu sözleşme yapmasına olanak tanınmıştı. l ANKARA DESOB Başkanı Alican Ebedinoğlu, seçim sü recini şöyle özetledi: “İstikrarın olmadı ğı bir ülkede ticaret ve yatırım yap mazsınız. Şu an bir seçim havasın dayız. Bu yerel seçimler ekono miye ciddi bir basınç uyguluyor. Yatırımlar yapılmıyor, kaygı var, insanlar seçimden sonra Alican Ebedinoğlu sını düşünmeye başladı.” Gazda büyük düşüş Ekonomideki daralma doğalgaz ithalatını ve tüketimini de ciddi oranda azaltıyor. Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği’nin (GAZBİR) verilerine göre, Kasım 2018’de Türkiye’nin doğalgaz ithalat miktarı geçen seninin aynı ayına göre yüzde 14 (753 milyon m3) azalarak 4 milyar 696 milyon m3 oldu. Aynı dönemde Türkiye’de doğalgaz tüketim miktarı yüzde 21 azalarak 4 milyar 98 milyon m3 olarak gerçekleşti. Abone sayısı 1.1 milyon artmasına rağmen doğalgaz tüketiminde düşüş konutta yüzde 9, sanayide yüzde 17, elektrik santrallarında yüzde 35 oldu. Aynı dönemde doğal Tüketim 4.1 milyar metreküp oldu. gaz ithalatında Rusya’nın payı yüzde 50’nin altına düşerek yüzde 44 olurken, İran’ın payı yüzde 18, Azerbaycan’ın payı yüzde 16, Cezayir’in payı yüzde 11, Katar’ın payı yüzde 5, Nijerya’nın payı yüzde 4 ABD’nin payı yüzde 2 olarak gerçekleşti. Öte yandan, Ocak 2019’da doğalgazdan üre tilen elektrik miktarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40 azaldı. Enerji Günlüğü’nün EPİAŞ ve TEİAŞ’tan derlediği verilere göre, Türkiye’de Ocak 2019’ta toplam elektrik üretimi içinde doğalgazın payı dramatik bir düşüşle yüzde 35’ten yüzde 21 seviyesine geriledi. l Ekonomi Servisi İran ile ticarete yaptırım darbesi Türkiye ile İran arasındaki ticaret 2018’de yüzde 13.2 azalarak 9.3 milyar dolara geriledi. ABD’nin İran’ı hedef alan yaptırımları ve her iki ülke ekonomisinde yaşanan kötü gidişat rakamlara da yansıdı. 2018’de Türkiye’nin ihracatı yüzde 7 artarken, İran’a ihracatı yüzde 26.5 düşerek 2.3 milyar dolar oldu. İran’a dönük yaptırımların ikinci paketinin devreye girdiği kasım ayını kapsayan son çeyrekte ihracattaki düşüş yüzde 39.7 olurken, yılın son ayındaki düşüş yüzde 51.4’e ulaştı. Son çeyrekte Türkiye’nin ithalatı ise yüzde 23.5’e ulaştı. ‘Alım garantili üretim artacak’ Çiftçinin ürününü değerinde satması, tüketicinin de bunu uygun fiyattan alması için en güçlü aracın kooperatifler ve planlı üretim olduğunu vurgulayan Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Fahrettin Poyraz, makarnalık buğdayda olduğu gibi alım garantili üretimi geliştirmek istediklerini açıkladı. Bereket Sigorta ile yaptıkları işbirliğinin tanıtıldığı toplantıda konuşan Poyraz, makarna sanayicileriyle anlaşmaları kapsamında, üyelerine, 20192020 sezonu için alım garantili 3 milyon ton buğday üretme imkânı sunduklarını belirtti. Bu çalışmayı farklı ürünlere de uygulamak istediklerini açıklayan Poyraz, şöyle devam etti: Avantajlı sigorta “Örneğin yaş sebzemeyvede de bunu yapmak istiyoruz. Vişne için yaptığımız pilot uygulama olumlu sonuçlar verdi. Bu tür ürünler için gereken soğuk hava depoları, pareketleme tesisleri gibi yatırımlar üzerinde çalışıyoruz. Konuyu zincir marketlerle de görüşüyoruz.” Bereket Sigorta Genel Müdürü Mahmut Güngör de, işbirliği kapsamında belli tutarda sigorta yaptıran çiftçilerin Tarım Kredi’ye üyelik için gereken sermaye katkısını kendilerinin ödeyeceğini söyledi. l Ekonomi Servisi ‘Ekonomiye destek olmayı sürdürdük’ Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil, 2018 ile ilgili finansal so nuçları açıklayarak “Güçlü sermaye miz, sağlam finansallarımız, uzmanlı ğımız ve deneyimimizle ekonomimize destek olmayı sürdürdük” dedi. Geçen yıl ekonomiye sundukları kredi desteğinin 214 milyar lirası nak di olmak üzere toplam 267 milyar lira ya ulaştığını, mevduatın 209 milyar liraya, aktiflerin ise 355 milyar liraya yüksel diğini anlatan Binbaşgil, 1.4 milyar lira vergi kar şılığı ayırarak 5.7 mil yar lira konsolide net kâr elde ettiklerini du yurdu. Binbaşgil ayrıca, 4.8 milyar dolarlık dış kaynak sağladık larını da be lirtti. l Eko nomi Servisi Hakan Binbaşgil Yeni satın almalarla cam üretimini artırdı Şişecam Topluluğu’nun 2018’de net satışları 15.6 milyar liraya ulaşırken, net kâr da 3.4 milyar lira oldu. Yurti çi ve yurtdışındaki kuruluşlarında 4.9 milyon ton cam üre ten şirket, bu dönem de 2.4 milyon ton so da külü ve 4.1 milyon ton endüstriyel ham madde elde etti. Genel Müdür Prof. Dr. Ahmet Kır man, konsolide satış lar içindeki ihracat Ahmet Kırman ile yurtdışı üretimden satışların payı nın yüzde 61’e ulaştığını da vurguladı. Kırman, “Etkinliğimizi artırmak ama cıyla bu dönemde, düzcamda İtalya ve Hindistan’da iki satın alma operasyo nunu sonuçlandırdık” dedi. Aktif büyüklüğünü 399 milyara çıkardı Garanti Bankası’nın 2018 sonu aktif büyüklüğü 399.1 milyar liraya yükselirken, ekonomiye nakdi ve gayri nakdi kredilerle sağlanan destek 311.2 milyar liraya ulaştı. Net kârı 6.7 milyar lira olan bankanın özkaynak kârlılığı yüzde 15, aktif kârlılığı yüzde 1.7 oldu. Bankanın mevduatı ise 238.8 milyar lira. Genel Müdür Fuat Er bil, “Bireysel kredi ve kre di kartlarındaki lider pozis yonumuzu korurken, fonlama tarafında da mevduat odaklı ve dengeli yaklaşımımız ar tarak devam etti” dedi. l Ekonomi Servisi Fuat Erbil C MY B