Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr Meclis’te Libya savaşıAKPMHP şiddet ve bölünmüşlüğün hüküm sürdüğü ülkeye asker gönderme hamlesinde 17 ARALIK 2019 SALI 7 Eylemlere öğrenciler de destek verdi. Libya ile imzalanan deniz sınırlarına ilişkin mutabakat TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edildi, 21 Aralık’ta genel kurula getirilecek. Türkiye’nin Libya’da çatışmalar sürüyor. MOSKOVABERLİN KRİZİ KONUŞTU Libya krizine ilişkin dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Almanya Başbakanı Angela Merkel’in telefonla görüştüğü bil Trablus’u ele geçirmek için saldırıya geçtiği haberlerinin ardından Misrata Belediye Meclisi’nin şehri savunmak için seferberlik Libya’da savaşın tarafı durumuna dirildi. İki liderin, krizin barışçıl çö ilan ettiği duyuruldu. Meclisten geleceğine dikkat çeken muhalefet ise ret oyu verdi. zümü için diyaloğun gereğine vurgu yaptığı kaydedildi. Kremlin’den yapılan açıklamada, Rusya’nın bu yapılan açıklamada, “Hafter’e karşı tüm imkânlar devletin tasarrufuna sunulmuştur” denildi. Libya’da Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti ile imzalanan askeri işbirliği mutabakatı TBMM Dışişleri çerçevede Birleşmiş Milletler ve Berlin’in arabuluculuk girişimlerine destek verdiği ifade edildi. Misrata’da ‘seferberlik’ Kentte “OHAL Odası” oluşturulduğu kaydedildi. Ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin lideri Hafter, geçen nisanda başkenti ele geçirme Komisyonu’nda kabul edildi. Libya’da Öte yandan Libya’da General ye yönelik bir operasyon baş müşterek “Savunma ve Güvenlik İş Halife Hafter güçlerinin başkent latmıştı. birliği Ofisi” ile “Ani Müdahale Kuv veti” kurulmasına olanak tanıyan mutabakatla bu ülkeye Türk askeri gönderilmesine kapı aralanıyor. Türkiye’nin, iç savaşın HÜSEYIN devam ettiği Libya’da TrabHAYATSEVER lus merkezli Ulusal Uzla şı Hükümeti (UUH) ile 27 Kasım’da imzaladığı “Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası”, dün TBMM Dışişleri Komisyonu’nda görüşüldü. Mutabakat, AKP ve MHP’nin kabul; CHP, HDP ve İYİ Parti’nin ret oylarıyla komisyonda kabul edildi. Mutabakat, 21 Aralık’ta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek, kabul edilmesi halinde yürürlüğe girecek. ‘Hukuki altyapı oluşturulacak’ Dışişleri Bakan Yardımcısı Faruk Kaymakcı, komisyon görüşmele nü Libya’da Türkiye’nin desteklediği olması halinde karşılıklı savunma gü donanmıştır” denildi. Mutabakatla ola UUH’ye, General Halife Hafter öncü venlik ofisi kurulması gibi konularda nak tanınan Türkiye’nin Libya’ya aske lüğündeki Libya Ulusal Ordusu güç Libya ile işbirliğimizin daha ileri se ri yardım göndermesinin, Libya’ya si lerinin saldırılarına ayırırken “Hafter viyelere taşınmasının hukuki altya lah ambargosunu öngören BM kararına unsurlarının 12 Aralık’tan bu yana pısının oluşturulacağına inanıyoruz” aykırı olduğu da vurgulandı. “İktidarın, 4 kez Trablus’a yönelik taarruz emri ifadelerini kullandı. ‘savunma ve güvenlik kuruluşları men vermesi ve Trablus’u ele geçirinceye kadar durmayacağı yönündeki açıkla CHP: Ucu açık subu sivil şahıslar’ örtüsü altında şiddetli bir iç savaşın yaşandığı Libya’ya maları, durumun ciddiyetini gösteri CHP, mutabakata ilişkin muhalefet kuvvet konuşlandırmak için kendisi yor” diye konuştu. Kaymakcı, “Muta şerhinde, Libya ile varılan mutabaka ne alan açma çabasından büyük endişe bakatın yürürlüğe girmesiyle güven tı “AKP iktidarının ideolojik nedenler duyuyoruz. İmzalanan metin askeri ni lik, askeri eğitim ve öğretim, savun le destek verdiği UUH’yi devrilmekten telikli bir mutabakat muhtırası olması ma sanayi, terörizmle, yasadışı göç kurtarma çabası” olarak nitelendirdi. na ve işbirliği alanlarının büyük kısmı le mücadele, lojistik alanında işbirli “Mutabakat, birçok muğlak, ucu açık nın da güvenlikle yakından ilişkili ol ği, haritacılık alanında işbirliği ile as ve Türkiye’yi Libya’daki savaşın doğ masına rağmen, sanki Libya’ya muha keri planlama, tecrübe aktarımı, talep rudan tarafı kılacak ifadelerle rip güç gönderilmeyecekmiş görüntüsü verilmektedir” denildi. TGEEZRKEEKRLEİri eğitim vteerdeaknSışamvuannmlıkaldehvaiMeKnzmuıuşGvtmeüavtabveineatvilkne”ıkalrkitkivultmeİraşu,ebmlLsmiiraib”lalizyğisşeaiıbnm’OdairaeflTiisğ“düAii”erankksliiautyMenreuğlüatlidmravıaraaeahsrrfaaıiılnsmvdıenead“sndai,easbvğaueiyttüiımlıülykz,oeedrr.eiBne“umamüsaşkdedelerleKraiDynımdşneieaşvkml“aecBrşuıui’hmnBamıuanleukhfktateaıontrbmianYasikaısearylddetoeşımnğmtiiugrlcdiöhılisretrıüır”rişaimüfsazıedeblereilire sria rinin başında yaptığı sunum ko Türkiye’nin Libya’ya asker gönderebilmesinin altyapısı oluşturuluyor. Ancak Türkiye’nin Libya’ya ni kullandığı öğrenildi. nuşmasının büyük bir bölümü asker gönderebilmesi için ayrıca bir tezkerenin TBMM’de kabul edilmesi gerekiyor. l ANKARA Pentagon’dan diyalog çıkışı AnkaraWashington hattında Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S400 savunma sistemleri ve TSK’nin Suriye’de yürüttüğü Barış Pınarı Harekâtı eksenindeki gerilim, karşılıklı açıklamalarla devam ediyor. ABD Kongresi’nin 1915 olaylarını “Ermeni Soykırımı” olarak değerlendiren yasa tasarısını kabul etmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki gün yaptığı “Gerekirse İncirlik Üssü’nü kaparız” çıkışına Pentagon’dan diyalog vurgusu geldi. Rus Sputnik sitesine konuşan bir ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) kaynağı, Washington’ın Türkiye’yi S400, Suriye ve fikir ayrılıklarının bulunduğu başka konularda daha yapıcı politikaya teşvik ederek diyalog kurmaya çalıştığını ifade etti. CHP’li Ağbaba ‘ABD üsleri kapatılmalı’ CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Gerekiyorsa İncirlik’i, Kürecik’i kapatırız” ifadelerine atıfla yazılı açıklama yaptı. Dokuz yıldır bu konuyu gündeme getirdiğine işaret eden Ağbaba, “Anadolu’nun ortasında ABD üssü kurmuşlar, ABD her karar aldığında ‘Bu üssü kapatırız’ diyorlar. Kapatmak için Türkiye’nin saldırıya uğraması mı gerekiyor?” diye konuştu. Ağbaba, “Kürecik Füze Kalkanı’nın NATO kılıfına bürünmüş bir ABD üssü olduğunu” söyledi. “İncirlik ve Kürecik iç politika malzemesi yapılıp kitlelerin gazını almak için kullanılmayacak kadar ciddi bir meseledir. Bu anlayıştan vazgeçip, dik duruş sergilenmeli, Türkiye’yi tehdit eden üsler derhal kapatılmalıdır” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet Katar: Ankara’ya sırt çevirmeyiz Suudi Arabistan öncülüğündeki Körfez ülkelerinin “terörizme destek vermekle” suçladığı Katar’a ekonomik ve diplomatik ambargo uygulamasıyla 2017’de patlak veren krizde çözüm arayışları devam ediyor. Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman el Sani, CNN’e verdiği demeçte, Suudi Arabistan ile ilişkilerin normalleştirilmesi süreci konusunda iyimser olduğunu, ancak Türkiye ile ilişkileri olumsuz etkileyecek önkoşullara sıcak bakmadıklarını vurguladı. El Sani, Türkiye ile ilişkilerin Katar’ın iki buçuk yıllık krize göğüs germesinde yardımcı olduğunu belirtti. “Kriz sürecinde bize açık olan ve yardım eden her ülkeye müteşekkir kalmaya devam edeceğiz. Onlara asla sırtımızı dönmeyeceğiz” diye konuştu. İHA UÇUŞU BAŞLADI KKTC Bakanlar Kurulu’nun Geçitkale Havaalanı’nın Türkiye’nin talebi üzerine İnsansız Hava Aracı (İHA) ve Silahlı Hava Araçları (SİHA) ile yürütülecek faaliyetler için kulla nılması kararı almasının ardından dün Dalaman’dan havalanan Bayraktar TB2 tipi İHA Geçitkale’ye ulaştı. İHA’nın dün 11.10’da Doğu Akdeniz bölgelerinde uçuşa başladığı aktarıldı. ‘İsrail’le arka kapı diplomasi’ Libya’da, Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ile Doğu Akdeniz’de imzaladığı deniz yetki alanı anlaşmasının yankıları süren Ankara’nın “Avrupa’ya doğalgaz transferi için İsrail’le müzakereye hazırız” mesajı gönderdiği iddia edildi. AA’nın İsrail resmi radyosuna dayandırdığı haberine göre Türkiye, kendi toprakları üzerinden Avrupa’ya doğalgaz transferi için müzakerelere hazır olduğu yönünde Tel Aviv yönetimine mesaj iletti. İsrail, Doğu Akdeniz’deki sondaj geriliminde Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) karşı ABD, Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Mısır ile karşı cephede yer alıyor. Mesajın, Türkiye’nin Enerji Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili tarafından iletildiği öne sürülen haberde, “İsrail’de istikrarlı bir hükümet kurulup yeni enerji bakanının atanmasının beklendiği ifade edildiği” iddiası da yer aldı. Söz konusu mesajın, İsrail’in Ankara Büyükelçiliği’nde görevli Maslahatgüzar Roey Gilad üzerinden Tel Aviv’e ulaştırıldığı belirtildi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu Kan TV’nin AA’nın İsrail radyosuna dayandırdığı haberine göre Türkiye, toprakları üzerinden Avrupa’ya doğalgaz transferi için müzakerelere hazır olduğu yönünde Tel Aviv’e mesaj iletti. geçen hafta yayımlanan haberinde, “Doğu Akdeniz’de Türkiye’yi bypass edecek doğalgaz boru hattı planına karşı Ankara’nın Tel Aviv’i net bir şekilde uyardığı” iddiası gündeme getirilmişti. Haberde, “İsrail karasularında başlayıp denizin altından GKRY’e uzanacak, oradan Girit Adası’na ve Yunanistan’a ulaşarak Avrupa’ya gaz taşıyacak EastMed boru hattına Ankara’nın kesinlikle izin vermeyeceğinin” ifade edildiği kaydedilmişti. İsrail geçen yıl GKRY, Yunanistan ve İtalya ile Doğu Akdeniz’de Kıbrıs üzerinden Yunanistan’a oradan da İtalya’ya doğalgaz boru hattı inşa edilmesi için 7 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı. EastMed projesinin boru döşeme işleminin ise 5 yıl süreceği ifade edilmişti. İsrail’in en büyük doğalgaz sahası Leviathan ve Tamar’da toplamda yaklaşık 800 milyar metreküp doğalgaz rezervi bulunduğu tahmin ediliyor. İsrail Enerji Bakanı Yu val Steinitz, bu kaynaklara ek olarak bölgede yaklaşık 2.2 trilyon metreküp doğalgaz rezervinin daha keşfedilmeyi beklediğini açıklamıştı. AnkaraTel Aviv ilişkileri, 2010’da İsrail askerlerinin Gazze’ye yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine, 10 Türk vatandaşının yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan kanlı baskınının ardından kopma noktasına gelmişti. İki ülke arasında normalleşme sinyalleri İsrail’in geçen yıl Gazze’de silahsız eylemcilere ateş açarak onlarcasının ölümüne yol açmasının ardından kesilmişti. ‘İsrail gemisi çıkarıldı’ Öte yandan İsrail’in Kanal 13 televizyonu, iki hafta önce ortak bir proje üzerinde çalışan İsrailli ve Güney Kıbrıslı araştırmacıları taşıyan İsrail’e ait Bat Galim isimli araştırma gemisinin, Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait bir gemi tarafından Doğu Akdeniz’den çıkarıldığını öne sürdü. Helsinki’de El Hol çatlağı Suriye’deki iç savaşta IŞİD saflarında savaşan yabancılar ve ailelerinin dönüşlerine ilişkin tartışmalar, Batı ülkelerinde gerilim yaratmaya devam ediyor. Finlandiya Ulusal Haber Ajansı Yle’nin, terör örgütü YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu SDG kontrolündeki El Hol Kampı’nda tutulan IŞİD’li kadınlar ve çocukları ülkeye götürmek için Dışişleri Bakanlığı’nın gizli bir plan hazırladığını ortaya çıkarması, hükümette çatlağa neden oldu. “Operation Corpi” adı verilen gizli planın hayata geçirilmesi için Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto’nun konsolosluk işlerinden sorumlu şefi Pasi Tuominen’e baskı yaptığı iddiası da haberde yer aldı. Güvenoyu çağrısı Yeşiller, hükümet ortakları arasında görüş ayrılıkları yaşandığını doğrularken muhalefetteki dört parti, ortak bir gensoru önergesi vererek parlamentoda konu nun tartışılması ve Haavisto için güvenoylaması yapılmasını istedi. IŞİD’lilerin ailelerinin dönüşlerine ilişkin pozisyonunu netleştirmesi yönünde çağrıların yöneltildiği Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ise “Finlandiya çocuklara yardım etmeli. Yasal ve ahlaki sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz” açıklaması yaptı. ESAD: ABD PETROLÜ ÇALIYOR Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Fırat’ın doğusundaki petrolün ABD tarafından çalınarak Türkiye’ye satıldığını öne sürdü. Çin’in Phoenix televizyonuna konuşan Esad, ABD ve IŞİD’den önce, söz konusu petrol kuyularının Nusra tarafından kullanıldığını belirterek şunları söyledi: “Nusra, petrolü çalıp doğrudan Türkiye üzerinden sattı. Şimdi de ABD bölgedeki petrolü çalıp Türkiye’ye satıyor.” Lübnan’da gerilimli gece İşsizliğe, yolsuzluğa ve ek vergilere karşı başlayan sokak eylemlerinin yaklaşık üç aydır devam ettiği Lübnan, Başbakan Saad Hariri’nin istifasının ardından en şiddetli protestolara sahne oluyor. Başkent Beyrut’ta önceki gün yüzlerce kişi, Cumhurbaşkanı Mişel Aun’ın parlamenterlerle yeni başbakanın belirlenmesi için yapacağı istişare görüşmelerini protesto etmek için ikinci kez Şehitler Meydanı’nda bir araya geldi. Bir grubun parlamento binasına yürümek istemesi üzerine polis göstericilere göz yaşartıcı gaz ve plastik mermilerle müdahale ederken çıkan çatışmada en az 60 kişinin yaralandığı kaydedildi. Ülke genelinde protestolarını sürdüren göstericiler, teknokratlardan oluşan bağımsız bir hükümet kurulması, erken seçime gidilmesi ve yolsuzluğa bulaşan yöneticilerin yargılanmasını talep ediyor. Brezilya’dan Kudüs’e ticari temsilcilik ABD’nin Tel Aviv’deki İsrail elçiliğini Kudüs’e taşıma kararının ardından aynı şekilde büyükelçiliğini bu kente alacağını açıklayan Brezilya, taşınmayla ilgili ilk adımını burada bir ticari temsilcilik açarak attı. Önceki gün düzenlenen açılışa katılan Brezilya’nın aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun oğlu Eduardo Bolsonaro, ülkesinin elçiliğini Kudüs’e taşıma kararını savundu. Oğul Bolsonaro, ticari temsilcilik adımının Brezilya’nın büyükelçiliği taşıma yönündeki kararlılığının göstergesi olduğunu söyledi. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun da hazır bulunduğu törende parlamento üyesi Bolsonaro, Brezilya’nın bu şekilde “Latin Amerika’nın geri kalan kısmı için örnek oluşturmayı” amaçladığını öne sürdü. Pyongyang’a ‘Şu işi bitirelim’ çağrısı Kuzey Kore’nin geçen cuma günü bir uydu fırlatma merkezindeki denemesinin ardın dan ABD, Pyongyang’a müzakere masasına oturma çağrısı yaptı. Güney Kore’nin başken ti Seul’de bulunan ABD Özel Temsilcisi Step hen Biegun, Kuzey Kore’ye “İşimizi yapma za manı geldi. Şu işi bitirelim. Biz bura dayız ve bize na sıl ulaşabileceğini zi biliyorsunuz” ifa deleriyle seslendi. Kuzey Kore nükle er silahlardan arınma anlaşması sunması için ABD’ye yıl Trump ile Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim arasındaki görüşmeler sonuna kadar süre sonuçsuz kalmıştı. tanımıştı. Biegun, Pyongyang’ın açıklamalarının “düşmanca, ne gatif ve çok gereksiz olduğunu” belirtirken “ABD’nin bir amacının olduğunu, mühletlerle ilgilenmediğini” de aktardı. ABD Başkanı Donald Trump, nükleer prog ramından tamamen vazgeçmemesi halinde, Kuzey Kore’ye yönelik ambargoları kaldırma yağını söylemişti. Kuzey Kore ise ABD’nin ka bul edilebilir bir teklif yapmadığını ve “yeni bir yol bulacağını” açıklamıştı. Ayrımcı yasaya tepki büyüyor Hindistan’da Müslüman olmayan yabancıların daha kolay vatandaşlık alabilmelerini sağlayacak yasaya protestolar büyüyor. Başkent Yeni Delhi’deki Ulusal İslam Üniversitesi yakınlarında dün düzenlenen protestolarda, polisle göstericiler arasında şiddetli çatışmalar yaşandığı, en az 100 kişinin yaralandığı bildirildi. Görgü tanıkları, polisin başta göstericileri kontrol altında tutmaya çalıştığını ancak kimi grupların çevredeki otomobil, motosiklet ve otobüsleri kundaklamasının ardından güvenlik güçlerinin protestoculara göz yaşartıcı gaz ve copla müdahale ettiğini aktardı. Tartışmalı yasa, komşu ülkelerde yaşayan ve baskıya maruz kalan, başta Hindu ve Hıristiyan olmak üzere, Müslüman olmayan tüm kişilere, Hindistan vatandaşlığının daha kolay verilmesini öngörüyor. Eylemlerde bugüne kadar en az 6 kişi yaşamını yitirdi.